Herri komunikabideak hazkunde krisian
OMUNIKAZIOAREN IPUINA.
Geroago merkatari-bidaiariak etorri ziren, munduko
marcopolo
Ondorengoa bai, hau erabakiorra izan zen. Baporezko ibilgailuak zirela eta, bidaiatzea erraztu egin zen. Telefonoari esker, posible zen lainoz bestaldekoekin hitz egitea eta, argazkia medio, haien aurpegiak ezagutzea ere bai. Mundua zabaldu egin zen, eta mundu zabal hura ezagutzeko grina piztu. Egunkari eta irratien urrezko aroa dugu.
Azken aurreko urratsa, telebistak ekarri zuen. Bat-batean, munduaren beste puntakoa zuzenean ikus zitekeen, hango desgrazia hangoekin batera bizi. Mundu osoa bihurtu zen norberaren etxea, hiritar guztiak bihurtu ziren mundutiar, eta McLuhanek lasai bota ahal izan zuen herrixka globalarena. Jendeak, gainera, berrigoxo izan eta mundu aurkitu berria lehengo inguru zahar ezaguna baino nahiago. Batzuk oraindik aurreko fase horretan daude, eta Sri Lanka errazago kokatuko dizute mapan Arrasate baino.
Baina sateliteak eta kableak iritsi dira, eta hainbeste ugaldu dute munduaren presentzia gure begien aurrean, beldurra ere sartu zaigula, ingurua ahaztuko ote dugun, ingurua gutaz ahaztuko ote den, mundua gure egingo dugun ala munduak irentsiko ote gaituen.
Soziologoak ere larritu egin dira, eta identitate, komunitate eta antzeko baloreak indartu beharra azaldu dute. Azken sasoiko komunikazioaren tresna berriak, herri komunikabideak eta atari/multzo telematikoak.
HERRI KOMUNIKABIDEAK GUREAN.
Herri telebistena bestelako kontua da. Sei dira euskara hutsez emititzen dutenak, hogeiko multzo batean, eta hartzen duten esparruak 150.000 biztanle ditu, erdia bakarrik euskaldunak. Oro har, arrakastatsuak dira baina eredua ez da hedatu. Aldiz, hiriburuetan eta zenbait herritan bestelako telebistak sortu dira, bai hizkuntza edo helburuen aldetik. Legez arautu gabe daude, eta diruz ere finkatu gabe.
Herrietako irratiena garatu gabeko arloa da. Dozena erdiren bat dira euskaraz dihardutenak, legearen halabeharrez udal irratiak dira, eta ez dituzte oraindik xumetasunaren mugak gainditu.
HAZKUNDE KRISIA.
Lan ona egin da, baina ez da aski. Datorren ugaritasunean herri gisa iraungo badugu, gutaz eta gure hizkuntzan jardungo duten hedabide asko behar ditugu. Kalitatea jaitsi gabe, kopurua dugu oraingo erronka, eta kuotarik ez galtzea helburu. Euskararen aldeko baliabideak antolatzerakoan, arlo honi lehentasuna eman beharko litzaioke, eta maila ezberdineko hedabideen artean elkarlana garatu, sinergiak lortze aldera.
Debagoienean, lehengo Deba garaian, ari gara urrats garrantzitsu bat emateko indarra biltzen. Hemen abiatu zen euskarazko herri komunikabideen lehen loraldia eta, agian, lantzen ari garen GOIENA izeneko egitasmoak abia lezake bigarrena. Hala bedi!
GOIENA egitasmoaren bateratzailea
Irungo tren geltokian, Aduanaren eraikinaren atzealdean dagoen Pequeña Velocidad pabiloiak zutik jarraituko du, 1936ko gerraosteko giltzapetze-sistema beldurgarriaren lekuko gisa, talde memorialisten borrrokaren ondorioz. Pabiloia frankistek erabili zuten 1936tik 1942ra,... [+]
_2.jpg)
EHUko Errektoretza Taldeak ARGIAra igorritako oharrean zehaztu duenez, Filologia Hispanikoko irakaslearen aurkako salaketen "berri izan zuen unetik abian da protokoloak zehazten duen prozedura". Denuncias Euskal Herria Instagrameko kontuan bost salaketa anonimo... [+]
Erretzailea ez izan arren tabakoaren kea jarraikortasunez irensteak ekar ditzaken osasun arazoak ikertu ditu Bartzelonako Osasun Globaleko Institutuak, eta frogatu du arrasto arriskutsuak uzten dituela haurren DNAn.
Kurtso hasieran, 2024ko irailean EHUko Bizkaiko campusean lan-zuzenbidea irakasten zuen irakasle faxista baten berri eman zuten ikasleek. Beste irakasle bat salatu berri dute, oraingoan EHUko Arabako campusean Farmazia Fakultatean, sare sozialetan mezu eta ideia erreakzionarioak... [+]
"Hamasek gure bahituak larunbat eguerdia baino lehen itzultzen ez baditu, su-etena amaitu egingo da eta armadak gogor borrokatuko du Hamas garaitu arte", adierazi du Israelgo lehen ministro Benjamin Netanyahuk, talde palestinarrak preso trukea behin-behinean... [+]
Irailaren 9ra gibelatu dute Kanboko kontseiluan gertatu kalapiten harira, hiru auzipetuen epaiketa. 2024eko apirilean Kanboko kontseilu denboran Marienia ez hunki kolektiboko kideek burutu zuten ekintzan, Christian Devèze auzapeza erori zen bultzada batean. Hautetsien... [+]
Otsailaren 10 eta 11n ehun bat estatuburu elkartu dira Parisen, Adimen Artifizialaren sektoreko ordezkariekin batera, AAri buruzko laugarren gailurraren kari. Abiadura handian garatzen ari den teknologia horri buruzko kezkak eta galderak entzun badira ere, ez zen horientzako... [+]
Oinarrizko maia komunitateko U Yich Lu’um [Lurraren fruitu] organizazioko kide da, eta hizkuntza biziberritzea helburu duen Yúnyum erakundekoa. Bestalde, antropologoa da, hezkuntza prozesuen bideratzaile, eta emakumearen eskubideen aldeko aktibista eta militante... [+]
Silogismo baten argumentuak hiru proposizio ditu, eta horietatik azkena nahitaez ondorioztatzen da beste bietatik. Logika deduktibo horrekin aztertu daiteke, nire aburuz, Nafarroan gertatzen ari den Aroztegiako gatazka sozioekologiko luze eta traumatikoa.
Tesia: Baztango... [+]
Poloniar ikerlari talde batek Sevillako Italica aztarnategiko Txorien Etxea aztertu du, eta eraikinaren zoruko mosaikoak erromatar garaiko hegazti-bilduma xeheena dela ondorioztatu du.
Txorien etxean 33 hegazti daude mosaikoetan xehetasun handiz irudikatuta. Beste... [+]
Berriki landu ditut klasean Etxahun Barkoxeren kobla eder eta hunkigarriak. Gaizo gizona! “Edertasunez praube” sortu zelako hasi zitzaizkion etxeko nahigabeak, baina hamazazpi urtetan zen pulunpaka sartu zorigaitzaren itsasoan, maite zuen Marie Rospide doterik gabeko... [+]
Elkarrizketa berritu dugu fakultateko idazkaritzan, auskalogarrenez: urruti daude, euren matrikula egiteko, ikasleak bakarrik etortzen ziren garaiak. Aspaldixko aldatu zen joera, eta gurasoek –nabarmenago amek– gero eta paper aktiboagoa hartzen dute seme-alaben... [+]
Gure lurraldeetan eta bizitzetan sortzen diren behar, desio eta ekimenen inguruan gero eta gehiago entzuten dugu harreman eta proiektu publiko-komunitarioak landu beharraz, eta pozgarria da benetan, merkaturik gabeko gizarte antolaketarako ezinbesteko eredua baita. Baina... [+]