LAB: HAZTEN JARRAITZEN DUEN SINDIKATU GAZTEA

  • Datorren apirilean bere 5. Biltzarra burutuko du Donostian. Bestalde, ELAk ere Sindikatu Libreen Nazioarteko Konfederakuntzaren 50. urteurrenean eskuhartuko du.

2021eko uztailaren 21ean
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Duela 25 urteko udazkenean, 1974an, sortu zen LAB sindikatua. Gallartan, Ezkerraldearen bihotzean. Hain zuzen ere, iragan mendean Euskal Herriko langile mugimendua sortu zen ingurune berean, meatzarien artean –horietako gehienak Espainiako Estatuko beste lurralde batzuetatik etorriak–. Bertan, betidanik, alderdi politiko eta sindikatu estatalistek –PSOE, PCE, UGT, CCOO– izan dute gehiengoa. Ordura arte, mugimendu abertzalea ez zen ia ageri ere egiten inguru horretan. ELA bezalako sindikatu historikoak berak ere ez zuen inolako indarrik bertan. Hantxe sortu zen LAB, euskal langile mugimenduan izan behar zuen zeregin garrantzitsuaz jabeturik.
Ziurraski, garai hartan, ez zuen pentsatu ere egingo gaur egunera bitartean izan duen garapena eta bilakaera. Bistan da –azken hauteskunde sindikaletako datuei erreparatzea besterik ez dago– bera izan dela gehien hazi den sindikatua, afiliazio nahiz ordezkaritzan. Egunetik egunera gora ari da egiten, gaur egun CCOO eta UGT gaindituz nazio mailan. Euskal Herrian indar gehien duen ELA sindikatuarekin batera, erabateko gehiengoa osatzen du. Klase ikuspegiarekin eta nazio ikuspegiarekin sortu zen. Hain zuzen ere, bere bi ezaugarri horien ondorioz izan dira bere ibilbidean zehar krisialdiak, batzuetan bat eta besteetan bestea gehiago bultzatzeagatik. Gaur egun desagerturik dagoen Euskadiko Ezkerra (EE) esparru politikoan sartu izanak –HB sortu aurretik– asko baldintzatu zuen LAB sindikatuaren lehen urteetako ibilbidea.


INDEPENDENTZIA ETA SOZIALISMOA.

Urteurren hau dela-eta, sindikatu abertzaleak hainbat ekitaldi antolatu du azken asteotan, Iruñean hasiz eta gainerako herrialdeetara zabalduz. Lehen ekitaldi publikoan, besteak beste, Jon Idigoras (LABen sortzailetakoa), gaur egungo idazkari nagusi Rafa Diez Usabiaga, ELAko idazkari nagusi Jose Elorrieta eta Euskal Herritarrokeko bozeramaile Arnaldo Otegi egon ziren.
Gaur egun, sortu zenetik 25 urte igaro ondoren, LABek «Independentzia eta Sozialismoa» aldarrikatuz jarraitzen du, Gallartako frontoian sortu zeneko nortasun ezaugarriei eutsiz. Hala adierazten du bere 5. Biltzarrerako kartelaren leloak. Kartelaren atzealdeko kolore gorriak eta gora begira dagoen geziak ikurrin erdia islatzen dute. Gainera, LABen adierazgarri diren ikus-osagaiak dauzka. Geziak, arduradunen hitzetan, aurrera eta etengabeko hazkundean doan sindikatua irudikatzen du; ikurrina erdiak sindikatu honen izaera nazionala; eta hondo gorriak bere nortasun ezkertiarra, gizarte eredu zehatz baten aldekoa.
Sindikatu honek emandako urrats garrantzitsuenetakoa, inolako zalantzarik gabe, duela urte batzuk, 1995ean, ELA sindikatuarekin sinatutako akordioa izan zen, guztiz erabakigarria gertatu baita Euskal Herriak bizi duen prozesu politikoari ateak zabaltzeko. Urrats horrek esparru politikoan izan duen eraginaz gainera, aipatzekoa da arlo sindikalean izan duen garrantzia, elkarren «aurkako» sindikatuak izatetik elkarren lankide izatera igaro baitira Euskal Herriko eraikuntza sozial eta nazionalean. Lan-harremanetarako euskal esparru berria ahalbidetuko duen esparru juridiko-politiko berriaren aldarrikapena izan da ekintza sindikal bateratuaren ardatz nagusietakoa.
Testuinguru honetan kokatu behar dira Diez Usabiagak sindikatuaren 25. urteurrenaren ospakizuna dela-eta egin adierazpenak, hots, LAB etorkizunari begira dagoela eta sindikatu abertzaleak gainerako sindikatuekin bat eginda borrokan jarraituko duela «

Euskal Herriaren eraikuntza nazional eta sozialaren alde
». Baina urrutirago ere joan zen. Bere sindikalgintza soziopolitikoaren ikuspegitik, garbi adierazi zuen sindikatuek, garai historiko honetan, ezin dutela besterik gabe alderdi politikoekin batera joate hutsean geratu. Sindikatuek zuzendaritza politikoan eta prozesu politikoaren aginte gelan egon behar dutela aldarrikatu zuen Rafa Diezek, «

horixe delako gaur egungo geldialdi egoera honen arrazoietako bat
». Diez Usabiagaren gogoeta hauetatik egun batzuetara ETAk su-etenaren amaiera iragarri zuen

50 urte beteko ditu Sindikatu Libreen Nazioarteko Konfederakuntzak

ELAk ere urteurrena ospatu du abendu honetan. 50 urte bete dira Sindikatu Libreen Nazioarteko Konfederakuntza (CISL) eratu zenetik, eta ELA haren kide eratzaileetako bat izan zen. Gaur egun, nazioarteko erakunde sindikal indartsuena da. 213 konfederazio sindikaletan bildurik, 143 herrialdetako 124 milioi langile ingururen ordezkaritza du. Indar horri esker, batzutan burokrazia sindikal handi bat sor badezake ere, leku garrantzitsua betetzen du mundu mailako negoziazioetan. Elkarrizketetarako ordezkari esanahitsua da hainbat nazioarteko erakunderen aurrean; esaterako, Munduko Bankua, Nazioarteko Moneta Fondoa, Merkataritzaren Munduko Erakundea edo Europako erakundeen aurrean.
CISLek, 2000. urtean, bere 17. Mundu Biltzarra burutuko du Hego Afrikan. Bere 50. urteurrena ospatuko du eta, batez ere, lan arloak munduan duen egoera aztertuko. Eguneratutako sindikalgintza batetik abiatuz, antolakuntzaren bidez langileen premiei erantzun bat ematen saiatuko dira.
CISL 1949an sortu zen Londresen. Une hartan 178 ordezkari eta 68 behatzaile bildu zituen, 53 herrialdetako 48 milioi langile ordezkatuz. Konfederakuntza honen sorrerak zerikusi handia du Gerra Hotzaren hasierarekin. Munduko sindikalgintzaren batasunarekin egiten zen amets. Nolanahi ere, ametsak ez zuen asko iraun. II. Mundu Gerraren ondoren, Munduko Sindikatuen Federazioa (FSM) sortu zen 1945ean, mundu guztiko langileak bilduz. Baina Europa eta ia munduko gainerako herrialde guztiak bi bloketan zatitu ziren, eta nazioarteko sindikalgintza ere zatitu egin zen. Horrela, FSM batez ere ekialdeko blokean mantendu zen, eta CISL eratu zen.
Nazioarte mailako erakunde sindikal honek, sortu zen une beretik, aniztasun handia izan du bere baitan, bai bertan afiliaturiko erakunde sindikalei dagokienez, bai horien ideologiari dagokionez. Zenbaitetan, CISL erakunde antikomunista huts bezala agertu izan da komunikabideetan, eta batzuk «horia» izatea ere leporatu izan diote. Baina, bere lehen biltzar eratzaileko ebazpenak irakurtzen baditugu, garbi ageri da askatasunaren erabateko aldarrikapena egiten zuela zentzu guztietan: adierazpen askatasuna, pentsamendu askatasuna, elkartzeko askatasuna, sindikatu libreak. Halaber, oso nabarmena da «totalitarismo eta eraso guztien aurka, zapalkuntza-erregimen guztien aurka...» duen jarrera. Eta beti aritu izan da gizarte justiziaren, gizarte segurantzaren eta herri guztiek independentzia nazionalerako duten eskubidearen alde.
CISLek izan duen zabalkundea handia izan da. Berau Hirugarren Munduko sindikatuetarantz hasi zen, gero azaleratzen zihoazen herrialdeetako sindikatuetarantz eta, 1989. urtearen ondoren, Europako erdialdeko eta ekialdeko herrialdeetako sindikatuetarantz. Erakunde sindikal hau mundu mailako erakunde bihurtu da, eta bere zeregina ekonomiaren globalizazioak, kanpo-zorrak, langabeziak, ezegonkortasunak, multinazionalen jarduerek eta Munduko Bankua edo Munduko Moneta Fondoa bezalako boteregune indartsuek nazioen politikan duten eraginak langileriarengan dituzten ondorioei aurre egitea da.
Gaur egun Bill Jordan da CISLen lehendakaria, eta erakundearen 50 urteen balantzea egiterakoan, bi alderdi nabarmendu ditu: erakunde sindikalaren eraketa eragin zuten oinarrizko irizpideekiko konpromisoaren tinkotasuna eta etengabean aldatzen ari den munduari aurre hartu eta egokitzen asmatzeko gaitasuna

5. Biltzarra apirilean Donostian

LAB sindikatu abertzaleak dagoeneko iragarria du bere 5. Biltzarra: 2000. urteko apirilaren 7 eta 8an burutuko da Donostian. Arduradunek adierazi dutenez, biltzarraren helburu nagusia Euskal Herriko eraikuntza nazionalean eta sozialean sakontzea izango da.
Hiru ponentzia aurkeztuko dira, guztiak ere demokrazia eta subiranotasun mailako eszenatoki berri batean kokaturik. Eraikuntza nazionalak «

herri honetan bizi garen guzti-guztion zerbitzura
» egon behar duela diote. Nahiz eta eszenatoki politikoa globalizatua eta elkarren menpekoa dela onartu, ponentziak independentziaren eta Euskal Estatu baten alde egiten du. Diez Usabiagaren ustez, gainerako Estatuen antzeko Euskal Estatu baten aldarrikapena baliabide aktibo bat da gizartearen aldaketa eta kohesiorako, herrien arteko klase-elkartasunerako eta demokrazia politikoan sakontzeko.
Jarduera sindikalaren ponentziak subiranotasun esparru baten eraikuntzarako zein ekintza den beharrezkoa azaltzen du, baita euskal gizarte berri baten alde gizarte eredu alternatiboa eraikitzeko burutu beharreko ekintzak ere. Diez Usabiagaren iritziz, gizarte berri baten oinarriak jartzeko hiru ardatz behar dira: lanaren eta aberastasunaren banaketa, 35 orduen ezarpena helburutzat hartuz, lanaren ezegonkortasunaren aurkako borroka eta gizarte soldataren lorpena. Azkenik, antolamenduari dagokion ponentziak aldaketa garrantzitsuak aurkezten ditu, sektore eta lurraldekako jardueraren arteko bategitea bultzatu nahian, eskualdetako egiturei garrantzi handiagoa emanez


Azkenak
Gasteizko greben bideo ezezagunak aurkitu ditu Martxoak 3 elkarteak Erresuma Batuko artxibo batean

Hiru bideo dira (albiste barruan ikusgai). Batak jasotzen du, grebak antolatzea leporatuta, Carabanchelen espetxeratu zituzten Jesús Fernandez Naves, Imanol Olabarria eta Juanjo San Sebastián langileak espetxetik atera ziren unea, 1976ko abuztuan. Beste biak Martxoak... [+]


'Gaztetxeak Bertsotan'
“Gazteon ahots kritikoa entzunarazi nahi dugu, txapelketaren formak determinatu gabe”

Asteburu honetan hasiko da Gaztetxeak Bertsotan egitasmo berria, Itsasun, eta zazpi kanporaketa izango ditu Euskal Herriko ondorengo hauetan: Hernanin, Mutrikun, Altsasun, Bilboko 7katun eta Gasteizen. Iragartzeko dago oraindik finala. Sariketa berezia izango da: 24 gaztez... [+]


2025-03-10 | June Fernández
Celeste Agüero
“Manifestu politiko bat bezain indartsuak dira nirekin daramatzadan kantak eta olerkiak”

Martxoaren 8a Getxo bere bizitokian igaro du: kumbia dekolonial eta antiarrazista topaketa antolatu du Algortako Herriko Tabernan, Abianen, Hija del Nopal DJrekin batera.

Argentinatik Getxora migratu zen Celeste Agüero, kantutegi herrikoi batekin eta poesia xuxurlatzeko... [+]


2025-03-10 | ARGIA
Badator Bizi Baratzea Orria, ARGIAren aldizkari berri eta berezia

Gaur abiatu da Bizi Baratzea Orrian kide egiteko kanpaina. Urtaro bakoitzean kaleratuko den aldizkari berezi honek Lurrari buruzko jakintza praktikoa eta gaurkotasuneko gaiak jorratuko ditu, formato oso berezian: poster handi bat izango du ardatz eta tolestu ahala beste... [+]


Elkarte eta kooperatiba agroekologikoen des-finantziazio mekanismoak

Euskal Herri mailan txikitik handira agroekologia sustatzen duten zenbait elkarte eta kooperatiba ataka larrian daude, finantziazio iturriak bertan behera geratu ostean. Erakunde publikoetatik, berriz, elikadura negozio gisa ikusten duten proiektuen aldeko apustu irmoa nabari... [+]


Zata arrunta
Ahuntzak gustuko omen dituen gautxoria

Katalanen ustetan artzainak engainatzen omen ditu hegazti honek: “enganyapastors”. Espainiar eta latindarrek, aldiz, ahuntzari esnea kentzen diola diote, hortik datorkio hain zuzen ere izen zientifikoan (Caprimulgus europaeus) islatzen den caprimulgus (capra... [+]


2025-03-10 | Jakoba Errekondo
Loratu ala hil. Loratu eta hil

Noizbait. Noiz izan ote zen? Noizbait landareren batek lorea egitea erabaki zuen. Bai, bai, landareek ere erabakiak hartzen dituzte, eta guk maiz ez bezala, erabakiak bete egiten dituzte. Eta loreak sortu zituzten.


2025-03-10 | Garazi Zabaleta
Bordaxaki
Euskal txerriak hazteko eta eraldatzeko proiektu txikia Nafarroako Pirinioan

Iruñean bizi ziren Iñaki Zoko Lamarka eta Andoni Arizkuren Eseberri gazteak, baina familiaren herriarekin, Otsagabiarekin, lotura estua zuten biek betidanik. “Lehen, asteburuetan eta udan etortzen ginen eta duela urte batzuk bizitzera etorri ginen”, dio... [+]


2025-03-08 | ARGIA
ARGAZKI GALERIA
Mugimendu Feminista: “Faxismoaren kontra, ausardia eta aliantza feministez armaturik gaude”

Mugimendu feministak manifestazioak egin ditu goizean Donostian, Gasteizen eta Iruñean eta arratsaldean Baionan eta Bilbon. Oinarrizko irakurketa partekatu dute, eta horri gehitu diote hiri bakoitzean bertako problematika, eragile eta ekimenen erreferentzia.


2025-03-08 | ARGIA
Bilgune Feminista
“Feminismoa da heldulekurik argiena desio dugun Euskal Herrirako”

Bilgune Feministak Heldulekuak argi, Euskal Herria feminista leloa baliatu du M8an, azpimarratzeko feminismoak ematen dituela “datorrenari aurre egiteko tresnak”, eta gogorarazteko faxismoaren gorakadaren testuinguru hau helduleku horretatik irakurri eta borrokatu... [+]


Iruña-Veleia: epaiketatik bost urtera

Otsailean bost urte bete dira Iruña-Veleiako epaiketatik, baina oraindik hainbat pasarte ezezagunak dira.

11 urteko gurutze-bidea. Arabako Foru Aldundiak (AFA) kereila jarri zuenetik epaiketa burutzera 11 urte luze pasa ziren. Luzatzen den justizia ez dela justizia, dio... [+]


Superwoman

MAITE: (biharko eguna antolatzen bere buruaren baitan) Jaiki, gosaldu, bazkaria prestatu, arropa garbitu, etxea garbitu, gizon hori jaiki, seme-alabak jaiki, hiru horien gosaria prestatu, haiek agurtu, erosketak egin, lanera joan, seme-alabak eskolatik jaso, merienda eman,... [+]


Espainiako Sustapen Ministerioa: “Ez dakigu Ezkioko lotunea oso bideragarria den”

Josu Estarrona EH Bilduko Arabako senatariak egindako galderari erantzun dio Espainiako Sustapen Ministerioak, eta hor berretsi du Ezkioko aukera zailtasunez beteta dagoela.


Eguneraketa berriak daude