TELEFONICAKO ZUZENDARIEN GAINSOLDATEN ISKANBILA


2021eko uztailaren 21an
Azken asteotan gertakari kontrajarriak eman dira eta ezin garbiago erakusten dute gure gizartean nagusi den sistema kapitalistaren maltzurkeria.
Langabezia-boltsa, pobrezia, gizarte bazterketa, lanpostuen behin-behinekotasuna eta antzeko arazoak areagotzen ari dira eta Espainiako Gobernua, inflazioak gora egin ez dezan, soldaten igoera zaintzeko eskatzen ari da. Egoera horren aurrean, Telefonicako ehun goi-karguren milioikako gainsoldaten zalaparta lotsagarria hedatu da, era guztietako erantzunak sortaraziz. Ikuspegi politikotik, zalaparta hori Diputatuen Kongresura ere iritsi da, nahiz eta pribatizaturik egon, Telefonicak lotura publiko handia baitu. Enpresako lehendakari Villalonga, bere lagun Espainiako Gobernuko lehendakari Jose Maria Aznarrek aukeratu zuen.
Nahiz eta zalaparta eta ekaitz politiko hori guztia Telefonicako ehun goi-karguren kasuagatik sortu den, Telefonican gertatutakoa ez da kasu bakarra Espainiako Estatuko enpresen artean. Beste hainbat enpresa handietako zuzendariek ere, bereziki bankuetakoek eta elektriketakoek, mozkin ederrak jasotzen dituzte delako «akzioak erosteko aukera» horiekin. Onuradunen artean dira: BBVA, BSCH, Bankinter, Banesto, Endesa, Repsol eta burtsan kotizatzen duten beste hamabost enpresa. Milatik gora izan daitezke milioikako gainsoldatak jasotzen dituzten enpresa handi horietako zuzendariak.


TELEFONICAKO 100 GOI-KARGUEN ETEKINAK.

Telefonicako gainsoldaten zalaparta azaroaren erdialdean ezagutu da. Zalapartak indar handiagoa hartu du Espainiako Gobernuan agintzen duen PPren eta oposizioko PSOEren arteko hauteskunde giroko tirabiren ondorioz.
Datorren urteko otsailaren 25ean Telefonicako 100 goi-karguk, bere lehendakari Juan Villalonga buru dutelarik, enpresako akzioak burtsan kotizatuko dituzte. Ondoren, akzioek egun hauetan duten balioaren arabera, 30.000 eta 45.000 milioi pezeta inguruko (1.200 eta 1.800 milio libera) diru kopurua banatuko dute, orain arte isilean gordetako mekanismo baten bidez. Ezkutuko mekanismoaren berri eman denean, erabateko iskanbila sortu da.
1997an hasi zen dena, Espainiako Gobernuak Telefonican zeukan azken akzio sorta (% 21) saltzea erabaki zuenean, enpresa pribatu egin zenean. Hilabete batzuk lehenago Villalonga lehendakari izendatu zuen Espainiako Gobernuko lehendakariak, hau da, bere lagun min Jose Maria Aznarrek. Telefonicako lehendakari berriak beste enpresa batzutan berarekin lanean aritutako konfiantzako lagun kopuru handia jarri zuen enpresaren zuzendaritzan. Villalongak hiru urteko plangintza eratu zuen, haiei lanerako pizgarriak eskaintzeko eta leialtasuna ziurtatzeko.
Horretarako «stock options» (akzio aukera) izeneko eredu anglosaxoniarra erabili zuen. Administrazio kontseiluak onartu egin zuen plana eta iritzi publikoak ez zuen ezer jakin. Plana sinplea da: Telefonicak 307.339 akzio eman zizkien ehun goi-karguri, bakoitzak 3.500 pezetako balioa izanik, garai hartako, 1997ko, kotizazioaren arabera. Goi-kargu guztiek ez zuten eskaintza berbera jaso, enpresan zuten arduraren araberakoa baizik, oraindik ezagutarazi ez den faktore biderkatzaile batez zehazturik. Planaren iraupena hiru urtekoa da eta horren epemuga 2000. urteko otsailaren 25ean betetzen da.
Egun horretan, Telefonicako ehun zuzendari horiek milaka milioi banatuko dituzte beren artean –45.000 milioi pezetaraino irits daitekeela esaten da–, 1997az geroztik irabazitako balioaren arabera. Horrek nabarmen biderkatuko du urte hauetan irabazi duten soldata. Plana 1997an onetsi zenetik 1999ko azarora bitartean Telefonicaren burtsako balioa 160 puntutan, (% 30) igo da. Ehun zuzendarien plan hori ez zen Telefonicak zeukan bakarra. Ekainaren 30ean jakin zen konpainia horrek beste «stock-options» bat onartu zuela. Horretan Telefonica Taldeko beste 450 zuzendari ziren onuradunak, baita kontseiluko hiru partaide ere, izenak ezagutzen ez badira ere.
Plan horretatik ezagutu ahal izan denaren arabera, zuzendari horiek akzioak saldu eta beste akzio sorta bat eskura dezakete. Honela dio plan horretako atal batek: «Akzioak saldu edo transferitzen dituen plan honetako partaideek akzio kopuru gehigarri bat jasotzeko eskubidea izango dute». Kalkuluak ezagutarazi ez diren parametro batzuen arabera egingo dira. Honek esan nahi du, zuzendari batek enpresak emandako akzioak saldu egiten baditu, beste akzio sorta bat jaso dezakeela, negozioari berriro ekinez

«Stock options»ek zergak ezin saihestu

Stock options» bezalako hitzak ez dira ulertzen errazak. Irakurleak nondik nora jo jakin dezan, galdera-erantzun bidezko azalpen bat egingo dugu.

Zer da «stock options»?
Zuzendarien soldata konpainia horrek burtsan dituen akzioen bilakaerari atxikita duen ordainketa sistema da. Zuzendari bakoitzak etorkizunean akzio kopuru jakin bat prezio jakin batean erosteko eskubidea du. Epea iristean, zuzendariak ezarritako prezioan eros ditzake akzioak. Irabazia erosterakoan eta saltzerakoan akzioen prezioen arteko aldea izango da. Bi urte barru txaleta erosteko eskubidea izatea bezala da, baina gaur eguneko prezioa ordaindu beharko dela jakinda. Ordainketa mota hau 50eko hamarkadatik erabiltzen da Estatu Batuetan. Pfizer enpresa farmazeutikoa izan zen sistema honen aitzindaria, 1952an bere langile guztientzako aukera plan bat eskainiz.

Norentzat izango da mozkina?
Orain arte, goi mailako zuzendari eta kontseilarientzat. Baina, Estatu Batuetan erdi mailakoengana eta langileengana zabaldu da. Intel eta Microsoften adibidez, ia langileen ehuneko ehun da enpresako akzio batzuen jabe.

Zergatik dira ezinbestekoak plan hauek hainbat enpresarentzat?
Sektore guztietan, batez ere telekomunikazioetan eta Interneteko enpresetan, geroz eta lehia handiagoa dago eta zuzendarien mugikortasuna ere oso handia da. Konpainiak ahalegin guztiak egiten ditu onenek enpresa utz ez dezaten.

Espainiako Estatuko zein enpresak erabiltzen du sistema hori?
Oraindik gutxik erabiltzen dute. IBEX-35eko enpresen erdiak eskaintzen dituzte «stock options» programak. Horien artean, BSCH, BBVA, Banesto, Bankinter, Endesa, Repsol eta Telefonica.

Enpresek derrigorrez ezagutarazi behar dituzte ordainketa mota hauek?
Orain arte ez. 1999ko azaroaz geroztik, hau da, Telefonicaren zalaparta zabaldu zenetik, bai.

Zein tratamendu fiskal dute «stock options» horiek?
Orain arte, ordainketa sistema honen onuradunek zerga abantaila handia zuten. 1998ko PFEZari buruzko legeak akzio aukera horiek ez monetazko ordainketa gisa hartzen zituen. Akzioa, gutxienez, bi urteko epean burutzen bazen, eragindako errentatzat jotzen zen eta % 30ak ez zuen zergarik ordaintzen. Azaroaren 10az geroztik, Telefonicaren iskanbilaren ondoren, egoera aldatu egin da. Diputatuen Kongresuak bi zuzenketa onetsi zituen akzio aukeren zerga tratamendua aldatuz. Errendimenduek, Espainiako zergadunen batez besteko soldata gainditzen dutenean, % 48 kotizatu beharko dute PFEZari dagokionez, eta horren azpitik geratzen badira, berriz, % 30. Erreformak atzeraeraginezko indarra du joan den urriaren 1etik aurrera


Azkenak
Israelen eta Hezbollahren eraso-trukea, 2006tik inoiz ikusi ez bezala

Larunbatetik iganderako gauean, Israelgo armadak gutxienez ehun hegazkin erabili zituen Libano hegoaldea bonbardatzeko. Israelen arabera "prebentziozko erasoa" izan zen, antza, Hezbollah Israel erasotzera zihoala zioen "informazioa" zutelako.


27 urteko gizon bat atxilotu dute Donostian, emakume bati sexu-erasoa egitea leporatuta

Gertaera abuztuaren 18ko goizaldean izan zen Donostiako Alde Zaharreko kalezulo batean, Ertzaintzak adierazi duenez. Egun horretan emakume batek beste sexu-eraso bat salatu zuen Donostian, gizon batek “diskoteka baten inguruan ukituak egin zizkiola” esanez.


Hil egin da Laudioko ZIU mugikorreko mediku falta pairatu zuen herritarretako bat

Bihotz-gelditzea pairatu zuen eta Bilboko Zainketa Intentsiboetarako Unitate mugikorra bertaratu behar izan zen bera artatzera, Laudiokoan ez zegoelako medikurik. Horrek nabarmen atzeratu zuen ospitaleratze prozesua.


2024-08-26 | Behe Banda
Atzean geratu dira albistegiak

Haurra nintzenean, etxean ohitura zen arratsaldeko zortzietan egiten ari ginen hori albo batera utzi, telebista piztu eta ETB1eko albistegia ikustea. Hasieran sekulako amorrazioa sentitzen nuen gaueroko kate aldaketa bidegabe horien aurrean, eta gurasoei galdetzen nien ea nola... [+]


2024-08-26 | Jon Torner Zabala
Munduko Euskal Pilota Txapelketan, euskal pilota selekzioak lekurik ez

Iruñeko Labrit pilotalekuan ari da jokatzen 22 urtez azpiko XI. Munduko Euskal Pilota Txapelketa. Abuztuaren 31ra bitartean zazpi herrialdetako 200 pilotari baino gehiagok hartuko dute parte. Euskal selekzioak lehiatzerik ez duela-eta, haren ofizialtasuna eskatu dute... [+]


2024-08-26 | June Fernández
MIGRAZIO-DOLUA
Herrimina trauma bihurtzen da

Herrialde berri batera moldatzeak dakarren astindu identitarioaz gain, migrazio-bidaietan eta berton aurre egin behar dieten indarkeriek oztopatzen dituzte etorkinen bizipenak. Psikoterapia da ondoeza sendatzeko bide bat, baina ez bakarra.


2024-08-26 | Garazi Zabaleta
Baztan
Elizondoko zahar-etxean menu osasuntsu eta jasangarrien bila

Aurreko urte bukaeran Elizondoko zahar-etxearen kudeaketa publifikatzeko jauzia eman zuen Baztango Udalak, eta geroztik, haren esku gelditu da egoitzaren antolaketa. Eskualdaketa horrekin batera, elikaduraren alorrean eraldaketa sustatzea izan da udalaren erabakietako bat... [+]


2024-08-26 | Jakoba Errekondo
Etxeko kasta

Bolada harroan da. Ondo harroan. Etxe ondoraino etorri zaizkigu bere arboladiak, ahuakatediak. Ahuakatea gero eta sukalde gehiagotan ikusiko duzu eta osasuntsua dela entzungo duzu barra-barra. Bere izenak dioen bezala, Persea americana, Ameriketatik dator, zehazki Mesoamerika... [+]


Iraileko kolore laranjak

Zer behar du momentu honetan gure gorputzak? Kontzientzia hartu, gure ongizatean denborak, atsedenak, mugimenduak eta garaiko elikadurak duten eraginaz. Gure ingurune naturalak, jakintzaz ematen dizkigu urtean zehar behar ditugun elikagaiak eta, hala, elikagai freskoak,... [+]


Stop azpikontratazioa

Esku-hartze sozialeko sektore publikoaren alde.


Eguneraketa berriak daude