BELARRI MOTA GUZTIAK ERAKARTZEKO ESKAINTZA

  • Gor, Gaztelupeko Hotsak, Elkarlanean, Agorila, IZ... zigiluek plazaratuko dituzten berrikuntzen artean denetik entzuten ahalko da: ska, rock, heavy, techno, dance...

2021eko uztailaren 21ean
Munduan, Euskal Herriaren tamainako herri gutxi egongo da guk adinako ekoizpen musikala duenik. Horren argigarri, hel diezaiogun aurtengo Durangoko uztari.
Esan Ozenki Irungo disketxeak karrikaratuko dituen lanekin hasita, Xabier Montoiaren «Lagunak, adiskideak... eta beste hainbat etsai» diskoarekin egingo dugu topo. Montoiak ez dio berritzeari muzin egiten; aurreko diskoan gitarrak ardatz baziren, honakoan, kontzepzio formal berria hartu du, oinarri erritmikoa eta ahotsa gitarren gainetik jarriz.
Jabier Muguruzaren laugarren diskoa dugu «Fiordoan», Esan Ozenkirekin ateratzen duen lehena. Jabierren kantuak pop intimista eremuan mugitzen dira, beti ere edertasunaren bila. «3» du izena PiLT mungiarren azkenak, Jose Lastrak Tio Pete estudioan grabatua. Metal doinuetan funtsezko erreferentzia bilakatu den talde honen lan berrian melodiek pisu gehiago hartzen dute, Tool, Kyus eta Refused bezalako taldeen eragina jasoz. Skunk Hendaiako zortzikoteak hirugarren diskoa atera du, «Enbata»: 13 kanta euskara hutsean, frantsesez dagoen bat izan ezik. Lan harremanak, presoen sakabanaketa edota Euskal Herriaren independentzia hartu dituzte gaitzat.
«Basque Electronic Diaspora» bildumak musika elektronikoaren inguruan dauden azken ekarpenak eguneratzen ditu, munduko hiri ezberdinetan (Paris, Londres, Buenos Aires...) bizi diren euskal musikariengandik jasoak. «Hesiak» lan berrian, Kashbad taldeak kantuak nabarmen girotu eta trinkotu ditu, hardcore-pop talde berezienetakoa bilakatuz. Betagarriren «80/00» konpaktoan, azken 20 urteotan euskal musikak eman dituen kanturik esanguratsuenak berrikusten dira: Negu Gorriak, Bap, Hertzainak, Itoiz, M-ak eta Kortaturenak, besteak beste.
«Gora Herriak» bilduman berriz, Lumumba taldearen «Se viene el bum»ek argia ikusi du. Beraien lehen bi lanen kanturik onenak bildu eta sei kantu berriekin osatzen da oraingo hau. Bestalde, Inadaptats kataluniarren «X»ek punk, ska eta hardcore doinuak jorratzen ditu.


«Kaña» bikaina Gor-en

Iruñeko Gor disketxeak azokan salduenetakoa izango den lana karrikaratu du: Su ta Gar-en «Homo sapiens», zaletuengan zirrara bizia sortuko duen abesti bilduma lazgarria. Gaur egun, inork ez du zalantzan jartzen euskal musika heavyan eibartarrak jaun eta jabe direla.
Era berean, Skalariak-en «Klub ska» ongi saltzea espero dute Gor-ekoek. Iruinseme skazale hauen lan berrian erritmo honen aldaera guztiak hamalau abestietan zehar uztartu dira. Gure talde esportagarrienetakoa da, Katalunia, Galizia, Frantzia eta Italian eman kontzertu kopuruak erakutsi bezalaxe. Skalariak-en «Euskaraz jantzi hadi eta haugi» ere salgai izango da. AEK erakundea ongi jabetu zen Skalariak taldeak lelo itsaskorrak eratzeko duen erraztasunaz, eta horrela, Saran ospatu zen AEK Egunaren kanta prestatzea eskatu zien.
1997ko udan euskarazko dance musikari ateak ireki zizkion «Goazen» haren oihartzunek aspaldikoak dirudite. Hemendik At taldeko buru Iker Sadabaren lehen proiektu hura, «Orain» izenburuko bere bigarren CD honetan sendotu da, dance estiloari erabat atxikiz.
«Aurtengo gorakada» diskoak GOR disketxearen taldeek urte honetan zehar karrikaratu dituzten lan berrien kanta nabarmenenak biltzen ditu. Ale honetan, zazpi talde ageri dira: Berri Txarrak, Koma, La Venganza de la Abuela, Skalariak, Zea Mays, Hemendik At eta Los Miserables txiletarrak. Lekunberriko Berri Txarrak taldearen «Ikasten» ezuste atsegina izan da. Ikasten ari direla aitortzen dute, errealismoz eta umiltasunez jokatzen duten seinale.


Gaztelupeko hots lasaiak

Soraluzeko disketxeak ere nobedade franko dakargu. Idiazabalen sortu eta aspaldi Gasteizen bizi den Mikel Telleria kantariaren aurkezpena «Deklarazioa» lanaren bidez etorriko da. Ez du bere burua bakarlari gisa ikusten. Rockero moduan azaltzen da Ruper Ordorika eta Van Morrisonen artean koka genezakeen lan honetan.
Mikel Urdangarin zornotzarraren «Haitzetan» estreinako lana, orain berrargitaratua dator Digipack euskarrian, hasierako 1.000 kopia haiek aspaldi agortu baitziren. Bere arrakastaren gakoa letra eta doinuak modu sinple eta akustikoan lotzea izan da, gitarren eta Pello Ramirezen txeloaren laguntzaz. «Amets bat da» dugu Petti Berako kantariaren lehen lana. Folk-bluesaren haritik, euskal yarragh deitu izan diote bere kantatzeko era bereziagatik. Piztiak talde rockeroaren «Zero» disko rockanroleroa ere aurkeztuko du zigilu honek. Gitarra zorrotzez jositako 12 ipuintxo kontatzen dizkigu disko honek.
Musikari bikainez inguraturik –Iñaki Salvador, Luis Camino edo Pello Ramirez kasu–, «Dena hankaz gora» atera du Mikel Markez kantari oreretarrak. Bere bosgarrena eta helduena ziuraski. Opari gisa, «Tribuaren hitz galduak» doa, Pako Aristi idazleak eta biek gonbidatu bereziekin taularaturiko emanaldiak dakartzana. Joseba Tapiaren «Quebec: 14 kanta independentziarako», Ene bada taldearen «Ai ene», eta Bide ertzean-en «Zure minari» dira Gaztelupeko Hotsak-en beste nobedadeak.


Denetik Elkarlaneanen

Elkarlaneanek ere nobedade andana ekarriko du Durangora. Hala nola: Oskorri eta Urretxuko herriaren «Iparragirre bueltan etxera» disko bikoitza; Imuntzo eta Belokiren «Louisianara noa» doinu bizi eta dantzagarriez osatua; Tapia eta Leturia & Amurizaren «Bizkaiko kopla zaharrak», musika eta bertsoak biltzen dituena; Olatz Zugastiren «Bulun bulunka», euskal sehaska kantuez osaturiko disko goxoa; eta Ikastolen Elkartea eta Labayru Ikastegiaren «Txulufrina eta arrosa», non udaberri-uda garaiko kantu herrikoiak taxutu dituzten, kantaria Exkixu-ko Alex Sardui delarik. Jean Bordaxar barkoxtarraren «Adixkider» ere aurkeztuko dute, Zuberoako kantaldi zein pastoralen kutsu berritua damaiguna. Azkenik, Enrike Zelaiaren «Bizkaia», «Gipuzkoa» eta «Lapurdi» lanak, CD euskarrian birkaleratu direnak. Oihuka, berriz, hiru diskorekin azalduko da: Utikanen «Zurrunbiloan», Idi Bihotzen «Arimaerratu» eta Trepi eta arawak taldearen «Sorterrira».
Agorila Baionako disketxeak aldiz, honako berrikuntzak aurkeztuko ditu: Aritzak taldearen «Mixel Labeguerie-ren kantak 1»; Erramun Martikorenaren «Elorrietan Loreak»; «Abesbatzen konpilazioa»; «Lurralde Zilarra»; Txo-ren «Harrapa haizea»; eta zenbait euskal artistak egin «Ertamerikaren alde» diskoa.
IZ disketxea ondorengo lan sortarekin hurbilduko da: Suan Blai taldearen izen bereko aurkezpen konpaktoa, Eresargi Txikiren «Abesbatza», Errenteria Musikal eta Ereintza Elkarteak egindako «Olentzero», Trikitixa Kontrairoren azkena, European Youth Choir, Javier Muguruzaren «Ja ja (10. urtemuga)», eta Asgarth. Lan horiez gain, Txirri, Mirri eta Txiribiton pailazo beti gazteek Euskadiko Orkestrarekin grabatu disko berezia nabarmendu behar da, orkestra batekin ez baita inoiz haurrentzako halakorik egin. Hirusta zigiluak Mikel Errazkinen «Beti berandu» dakar eta Keinuk, berriz, «Nortasuna, selekzio baten historia». Azkenik, Zaunka Diskak-ek Ttak-en «Ttak attack!» diskoa ekarriko du Durangora


Azkenak
“Errebeldia hazi egin da Argentinan, herri oso bat bultzaka ari da”

Argentinako Abokatuen Gremioa erakundean egiten du lan Laura Taffetanik (Buenos Aires, Argentina, 1963). Gobernuaren errepresioa pairatu duten maputxe ugarirekin lan egin du azken urteetan, eta Askapena antolakundeak antolatutako topaketa antiinperialisten barnean izan da Euskal... [+]


Ertzaintzak Etxarri II gaztetxea hustu du Bilboko Errekalde auzoan

Iragarrita zegoen moduan, Bilboko Errekalde auzoko Etxarri II gaztetxea hustu du Ertzaintzak 9.00etan abiarazi duen operazioarekin. Arratsaldean protesta manifestazioa egingo dute auzoan, 19:00etan Amezolako tren geltokitik abiatuta.


2025-04-04 | ARGIA
Langile bat hil da Agoitzen obra batetik jausita

Ezbeharra ostegunean gertatu da eta SOS Nafarroak 16:00 orduak jotzear zirela jaso du haren berri. Medikua, anbulantzia et Foruzaingoa bertarako dira, baina ezin izan dute gizona suspertu eta bertan hil da.


2025-04-04 | ARGIA
Euskaraldia Hika-rako 83 herrik eman dute izena

Aurtengo berritasuna da. Ahobizi eta belarriprest rolen artean aukeratzeaz gain, herritarrek Euskaraldia Hikan parte hartzeko aukera izango dute. Hitanoa erabiltzen ez den herrietan, toka eta noka, bien erabilera bultzatuko da, eta hitanoa bizirik dagoen herrietan nokaren... [+]


Interview. Urez eta hondarrez
Lurra zapaltzeko moduak

Interview. Urez eta hondarrez
Egileak: Telmo Irureta eta Mireia Gabilondo.
Aktoreak: Telmo Irureta eta Dorleta Urretabizkaia.
Zuzendaria: Mireia Gabilondo.
Konpainia: Tentazioa.
Noiz: apirilaren 2an.
Non: Victoria Eugenia Klub Aretoan,... [+]


2025-04-04 | Sustatu
Kneecap filma, orain euskarazko azpitituluekin

Ezagutzen duzue Kneecap filma? Oscar sarietarako hautatu zuten. Belfasteko hirukote baten istorioa da. Kneecap Hip Hop talde ezaguna da gaur egun, eta hizkuntzaren aldeko jarrera (gaelikoa) argia dute, IRAren osteko belaunaldiaren gorabeherak kontatzen ditu filmak; drogak eta... [+]


Haur filosofiari buruzko podcasta igandean estreinatuko du ARGIAk: ‘Galdera Basatiak’, Iñigo Martinezek gidatuta

Galdera batzuen aurrean, behin eta berriz helduok ume sentitzen garela dio Iñigo Martinezek, “bizitza zulo existentzialez beterik” dagoelako. Galderaz galdera "behin-behineko erantzunen bila" aritzeko asmoa du irakasle eta filosofoak. ARGIA... [+]


2025-04-04 | Euskal Irratiak
Beñat Molimos: “Herritarren babesari esker du Laborantza Ganbarak iraun hogei urte hauetan”

Euskal Herriko Laborantza Ganberak hogei urte bete ditu. 2005ean sorturik, bataila anitzetatik pasa da Ainiza-Monjoloseko erakundea. Epaiketak, sustengu kanpainak edota Lurramaren sortzea, gorabehera ainitz izan ditu hogei urtez.


Itsasadarreko tunelaren obretarako leherketak legeztatzearen aurka mobilizatuko da ostiral honetan ‘Subflubiala Ez!’

Giza-katea antolatu du Subflubiala ez! plataformak eta hitzordua Artaza-Romo Institutuan jarri du gaurko 18:00etan. Bizkaiko Foru Aldundiak Ingurumen Inpaktuaren Adierazpena (IIA) aldatzea du helburu eta horrelakorik ez du onartzen plataformak.


Kutsadura maila handi eta arriskutsuak behatu dira Zubietako erraustegiaren inguruetan

Europan kutsadura maila aztertzen aritzen den Toxicowatch erakundeak egindako ikerketaren emaitzak dira. Erraustegia martxan jarri aurretik egin zituzten lehen azterketak, eta ondoren 2024ra arteko laginak aztertu dituzte. Iazko laginen emaitzak dira honakoak.


Instituzioek preso atzerritarren birgizarteratzea oztopatzen dutela salatu du Salhaketa Nafarroak

Elkarteko Andoni Burguetek nabarmendu du espetxean dauden presoek egindako delitu gehienek behar sozioekonomikoekin lotura dutela.


Netanyahuri babesa erakutsi eta Nazioarteko Zigor Auzitegiko kide izateari utziko dio Hungariak

Gergely Gulyas Hungariako Presidentetza ministroak eman du erabakiaren berri, Hagako auzitegiak atxilotze agindua ezarrita dion Benjamin Netanyahu Israelgo lehen ministroa herrialdera heldu den egun berean. Israelgo armadak Gazako eremu gehiago hartzeko asmoa duela... [+]


Eguneraketa berriak daude