INPUNITATEAK


2021eko uztailaren 21ean
Inpunitate hitza ez da euskara: ez dut aurkitu Hiztegi Entziklopedikoan. Euskara-gaztelania hiztegi batean zigorgabetasuna ipini dute itzulpen moduan. Eta ez da hori bakarrik. Inpunitatea da duela zortzi urte gezur bat plazan zabaldu, urteek bai gezurra barreiatu zutenei eta bai egiatzat sinetsi zutenei gezur hutsa zela erakutsi, hala ere gezurrak oraindik funtzionatu, eta gezurtiari ezer ez gertatzea.
Merkatu eta konpetentzia den mundu honetan dabilenetako bat seguru dagoenean eskaintzen dituen ideia, proiektu eta salgaiak –dauden beste batzuekin konpetitzean– beren balio edo ezaugarri teknikoengatik bakarrik juzgatuak izango ez direla, eta jokaldia irabazi ondoan agindutakoa bete gabe ere ondorio larririk jasango ez duela dakienean, hori ere inpunitatea da.
Besteren diruak, ahalmenak, indarrak eta inkluso sufrimendua, horiek guztiak xahutu, eta martxan jarritakoak porrot eginda ere promotoreak agintean segitzen duenean, inpunitatean bizi da.
Batek, beltza produzitu ala zuria, esan duena egia suertatu edo gezurra, hitzeman duena bete ala ez, iragarri duena gertatu nahiz ez, saldu duenak funtzionatu edo ez... bat horrek, edozer suertatu izanda ere, manatzen segitzeko segurtasuna duenean, hori inpunitatean bizi da.

KONTROLIK
gabe agintzeari dagokio inpunitatea; emaitzen kontrolik gabe agintzeari, zehazkiago. Ziur dago inpunea indarra ematen dioten iturriak (ospea, dirua, posizioa, kargua...) egindako oker eta pettoen emaitzek eta ondorioek ez dizkiotela itxiko. Eta berdin gerta daiteke erakunde handian edo talde txikian.
Ezagutzen ditugun inpunitateak ideia handiz beztituak daude gehienetan. Eztabaidaezinak diren asmo handien gainean eraikiak. Apez eta sermolariek garantizatuak.
Inpunitateak burrunba handia behar du bere inguruan, eztabaida handiak xehetasun koxkorren bueltan... Eta isiltasun osoa, irmoa, etenik gabea, benetako hiruzpalau gai funtsezkoen gainean.
Ideia handi baten mesedetan lanean txintxo ari diren morroien isiltasuna, batetik. Beti dago aitzakiaren bat kontsolatzeko; edo isiltasuna heldutasun eta errespontsabilitate ariketa bihurtzen duen helburu garrantzitsuren bat. Konplizeen isiltasuna ere inportantea da. Klabea. Eta beste aldetik, okerra ikusi baina «uf, hau mundu petrala» esanda beste aldera erreparatu nahiago duten lekuko interesatuen isiltasuna. Aitortu gabeko beldurrak estali nahiko lituzketenen mututasuna.
Bitartean, zarataren erdian, isilik, borondate oneko jendeen oharkabean, inpuneak bere negozioa egingo dizu. Hola omen zen aita Balentinek kontatzen zituen garaietan, hola ikusi genuen gero, eta hola dakusagu gaur.

HARROTU
egiten da inpunitatean bizi dena. Lotsa galduko dizu beretik jokatzen ari ez dela seguru dagoen inpuneak. Puztu egin da. Beldurra galdu du: aspaldi ezer gertatu ez zaionez, sekula gertatuko ez zaiolakoan.
Usteldu egiten da norbera inpunitatean jardunez. Ingurua usteltzen du. Ustelkeria da inpunitatearen marka ikusten nekeza.
Errukia ere (izan badu) ahaztua du inpuneak. Gaixo eroriak! Ai, bulegotik behatzez seinalatutako gizajoak! Gizatasunak ihes egin dio beldurrarekin batera.
Gauzen neurria zein den galtzera iritsi daiteke inpunitatean bizi dena bere dejenerazioan. Errukirik ezatik ahularekiko sadismora. Harrokeriatik mozkorrera. Hainbeste puztu beharrez, erotzera. Beldurra galtzearen poderioz itsutzera.

INPUNITATE
giroak esplikatzen du munduko egitura politiko, sozial eta kulturaletan ikus daitekeen hainbat bizio; eta horien kontra borrokatu behar du lotsa duen edozein herritarrek.
Baina historiak kondenatuta gintuen zulotik burua jaso nahian gabiltzanean, Euskal Herriko egitura politiko, sozial eta kulturaletan, inpunitate giroa hilgarria gerta daiteke.
Inpunitatea injustoa da. Gizartearekiko. Inguruarekiko. Herriarekiko. Pertsonekiko. Inmorala da.
Baina frenu ere badira inpunitateak aurrerapenerako. Euskal Herria bezalako herri txiki batentzako, hipoteka. Proiektua inefikazian hondoratuko dizute. Egitura ahuldu. Ideia handia antzutu egingo dizute.
Gezur, beldur eta isiltasunez ondo babesturik gizentzen dira kantzerrak


Azkenak
2024-12-27 | Julene Flamarique
EuskarAbentura 2025: izena emateko epea zabalik martxoaren 5era arte

EuskarAbentura 2025 espedizioak aukera emango die 127 gazteri zazpi lurraldeak oinez zeharkatzeko kulturan, historian eta paisaietan murgilduta. EuskarAbenturako parte-hartzaileen hautaketa ez da proiektuen kalitatean bakarrik oinarritzen, baita generoa,... [+]


2024-12-27 | Leire Ibar
AEBek eta aliatuek 260.000 milioi dolar eman dizkiote Ukrainari laguntza militarrerako

AEBek eta Mendebaldeko aliatuek guztira 260.000 milioi dolarreko laguntza eman diote Ukrainari, gehienbat armamentuan eta laguntza militarrean, Errusiak 2022an egindako inbasioaren ostean. Nahiz eta laguntza horrek Ukrainaren defentsa indartzea helburu duen, Nazio Batuen... [+]


2024-12-27 | Julene Flamarique
Elkarte memorialistek manifestatzera deitu dute urtarrilaren 18an, Erorien Monumentua eraistea galdegiteko

Elkarte memorialistek kritikatu egin dute Iruñeko Udalak Erorien Monumentua eraisteari uko egiteko hartutako erabakia. Memoria Demokratikoaren Legea “oker interpretatzea” egotzi diote Joseba Asiron alkateari, eta mobilizazio batera deitu dute urtarrilaren... [+]


2024-12-27 | Mikel Aramendi
ANALISIA
Myanmarreko gerra zibila, laugarren urtera

Hutsaren hurrengo arreta mediatikoarekin –batez ere Ekialde Hurbileko edo Ukrainako gatazkekin alderatzen badugu; baina Sudangoaren aldean ere bai–, laugarren urtea betetze bidean da Myanmarreko gerra zibila.


2024-12-27 | Leire Ibar
Txanpainaren industriaren arrakastaren oinarrian eskulan esplotatua dago

The Guardian egunkariak Épernayn (Frantzia) txanpain-industrian aritzen diren migratzaileen egoera aztertu du. Ikerketak agerian utzi ditu luxuzko xanpaina-marken mahastietan lan egiten dutenen baldintza prekarioak eta legez kanpokoak.


2024-12-27 | ARGIA
Gutxienez 5.212 eraso matxista salatu dituzte aurten EAEn, iaz baino %8 gehiago

2024ko azarora bitarte 683 sexu eraso salatu dituzte, iaz baino %16,7 gehiago, Emakunderen arabera. Familia barruko indarkeria salatu duten emakumeen kopurua ere handitu da (975 izan dira), baita bikotekide edo bikotekide ohiek egindakoa ere (3.554).


2024-12-27 | Euskal Irratiak
Benito Lertxundi
“Zuzeneko emanaldietan beharrezko den xarma galtzen ari nintzela sentitzen nuen”

Benito Lertxundi 60 urte iraun duen kantugintza uzten zuela jakinarazi du Durangoko azoka aitzin. 2023an Gernikan grabatu zuen kontzertu baten diskoarekin bururatuko du bere ibilbide handia bezain aberatsa. Bazuen urtea hartua zuela erabakia, ez da erraza izan horren berri... [+]


2024-12-27 | Gedar
Eguberrietan 110 osasun-zentrotan ezarri ditu murrizketak Osakidetzak

Iazko Gabonetan, hamabi ordurainoko itxaronaldiak izan ziren. Urtean 180 egunetan ezartzen ditu nolabaiteko murrizketak Osakidetzak.


Ibai Ripodas: “Balorazio oso positiboa egiten dugu, orain gazteek sortu beharko dituzte presoei elkartasuna helarazteko bide berriak”

Hatortxu Rock jaialdiko 29. edizioa egingo da larunbatean Atarrabian. Sarrerak jada agortuta daude, baina txandak osatzeko laguntza behar da oraindik.


2024-12-27 | ARGIA
“Euskaraz ez dakien pertsona bat” izendatu dute Eitb.eus-eko zuzendari, LABek salatu duenez

"Euskalduna ez den pertsona bat –Nagore de los Rios– hautatu du EITBko zuzendaritza nagusiak Eitb.eus eta Social Media atalerako zuzendari posturako, eta, ondorioz, euskaraz ez dakien pertsona bat izendatu dute helburuen artean euskararen... [+]


Eguneraketa berriak daude