HISTORIAK LANDATUTAKOAK


2021eko uztailaren 19an
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Loreak, zuhaitzak eta zuhaixkak izateaz gain, Gasteizko lau parkek mendeetan jasotako oroitzapenak dituzte bazterretan gordeta. La Florida parkea da guztietan bereziena. 1820an hasi zen parke honen historia. Lehenengo, orain kioskoa dagoen lekua egokitu zuten Angel Chávarri udal ingeniariaren agindupean. Urtebete beranduago iritsi ziren bertara Theudio, Liuva, Ataulfo eta Sigerico, errege godoen estatuak. Guztien artean 12.880 kiloko pisua zuten. Eta Madrilgo Errege Jauregiko sototik ekarri zituzten, Carlos IIIak ez zituelako gustuko. 1855ean egin zen parkearen zabalkuntza, udalak Santa Klarako komentua bereganatu ondoren. Komentua bota eta Ramiro de Maeztu Institutua eraiki zen bertan beranduago, egun Euskal Parlamentua dena. La Florida frantziar lorategien ezaugarri erromantiko eta errefinatuen erara dago diseinatua. Horixe zegoen modan XIX.mende erdialdean. 32.354 metro karratuetan 95 zuhaitz eta 79 zuhaixka ezberdin dago bertan.
El Pradoko berdegunea gutxienez XII.mendetik dago Gasteizen. Hasieran, etxeko abereak bazkatzeko landatu gabeko eremua zen. 1820an hasi ziren bertan zuhaitzak landatzen eta hamaika urte beranduago eremu guztia itxi zuten, abereak sar ez zitezen. Urte askotan zehar El Prado utzita egon da. 1957an patinaje pista bat egin zen bertan. Baina 1975arte ez ziren bideak, argiztapena eta taberna egin bertan. Garai horretan eraiki zen baita ere «Adarraren» iturria.
Cervantes pasealekuaren amaieran kokatua dagoen El Mineral parkean ia ez da inor ibiltzen egun. Baina garai hobeak bizi izan ditu. XVIII. menderako ospetsua zen, bertan kokatutako iturri mineral batek ur hidrogeno-sulfurosoa zuelako. 1819an udalak ur-zulo bat eta harrizko eserlekuez inguratutako plaza txikia eraiki zuen. XIX. mendeko lehen laurdenean gaixo ugari joaten zen bertara ura edatera edo bainuak hartzera.
Judimendi parkea Gasteizko juduen elkartearen kanposantua zen. Juduen Elkarteak Gasteizi eman zion XV. mendean, Errege Katolikoek 1492ean ezarritako juduen kanporaketa garaian. Baldintza bakarra jarri zioten Gasteizi: betirako abereen larrerako erabiltzea. Mendeetan zehar utzita egon zen eta area ateratzeko indusketak jasan behar izan zituen. Horregatik hildakoen arrasto ugari agertu zen. Baionan zegoen kontsistorio israeldarrak gutun bat bidali zuen Gasteiza, konpromisoa gogoraraziz. 1952an udaletxeak Baionako kontsistorio juduarekin sinatutako akordio baten bidez, Gasteiz konpromisotik libre gelditu zen. Ordutik parkearen estetika aldatu da: eserlekuak, kirol eremuak eta haurren jolaslekuak sortuz


Azkenak
2025-03-28 | Sustatu
La Ligaren blokeoak euskal domeinuei eragiten dien kaltea monitorizatuko du Puntueus-ek

Azken aldian, asteburuetan, Internet ez dabil ondo. Hasieran, zaila zen webguneei ezarritako blokeoen zergatia ulertzea; orain, badakigu Espainiako La Ligak agindu zituela, futbola modu ilegalean emititzea saihesteko. La Ligaren blokeoak euskal domeinuei eragiten dien... [+]


Abenduaren 27an Bilbao Arenan milaka euskaltzale batzeko dei egin du Kontseiluak

Bilbon eginiko aurkezpenean iragarri dute ekitaldia, euskarari "arnas berri bat emateko eta behar duen indarraldia gorpuzten hasteko" lehen urratsa izango dela nabarmenduta. Euskaltzale guztiei, baina, oro har, "justizia sozialean eta gizarte kohesioan aurre... [+]


“Ez genuen komunik, ez urik, ez argindarrik... eta hori ere kendu digute!”

Aljeriatik datoz Mohamed eta Said [izenak asmatuak dira], herri beretik. “Txiki-txikitatik ezagutzen dugu elkar, eskolatik”. Ibilbide ezberdinak egin arren, egun, elkarrekin bizi dira Donostian, kale egoeran. Manteoko etxoletan bizi ziren, joan den astean Poliziak... [+]


Olatz Salvador
Konfort gunea

Olatz Salvador
Noiz: martxoaren 15ean.
Non: Deustuko jaietan.

------------------------------------------------

Martxoak beti du deustuarrontzat kolore berezia; urtero ospatzen ditugu jaiak, San Jose egunaren bueltan. Bi asteburu bete festa, eta urtetik urtera Deustuko... [+]


Intza Gurrutxaga Loidi, EHE-ko kidea
“Oldarraldiaren aurrean, hainbat administraziotatik, adibidez, koldarraldia dator”

Euskal Herrian Euskarazek manifestazioa deitu du apirilaren 6rako, 11n EHEko bi kide epaituko dituztelako. Hiriburuetatik autobusak antolatzen ari dira. Bi helburu bete nahi dituzte, batetik, epaituak izango diren bi kideei babesa erakustea, eta bestetik, euskararentzat justizia... [+]


Bidasoako haur eta gazteen psikiatriako kontsultaren itxierak haserrea piztu du

Pazienteek Donostiara joan behar dute arreta jasotzeko. Osasun Bidasoa plataforma herritarrak salatu du itxierak “are gehiago hondatuko” duela eskualdeko osasun publikoa.


2025-03-28 | Irutxuloko Hitza
Metroaren lanetako gainkostua 33,3 milioi eurokoa dela adierazi du Eusko Jaurlaritzak

EH Bilduk galdera sorta bat erregistratu zuen Eusko Legebiltzarrean Donostiako Metroaren igarobideko lanen gainkostua argitzeko. Informazio hori atzo jakinarazi zuen Susana Garcia Chueca Mugikortasun sailburu sozialistak.


Ezkabako ihesaldia gogoratzeko, La Fuga mendi-martxa

Kirola eta oroimena uztartuko dituzte, bigarrenez, mendi-martxa baten bitartez. Ez da lehiakorra izanen, helburua beste bat delako. La Fuga izeneko mendi martxak 1938ko sarraskia gogorarazi nahi du. Ezkabako gotorlekuan hasi eta Urepelen amaituko da. Maiatzaren 17an eginen dute.


2025-03-28 | ARGIA
200.000 euro lortzeko kanpaina abiatu du Integrazio Batzordeak

Seaska Sarean inklusio egoeran dauden 165 ikasleei laguntza bermatzeko hasi dute kanpaina, antolaketa propioa eratuta. Frantziako Hezkuntza Ministerioaren jarrera salatu dute kanpaina aurkezteko prentsaurrekoan, behar bereziak dituzten haurren inklusiorako baliabide... [+]


Atzera bota dute Zaragoza eta Araba arteko goi tentsioko linearen proiektua

Martxoaren 19an amaitu zen proiektua aurkezteko epea, baina Errioxako PSOEk adierazi du Forestalia enpresak "interesa baztertu" duela. Enpresak bi parke eoliko eraiki nahi zituen Aragoiko lurretan, baina oraindik ez ditu lortu baimenak eta hori dute egitasmoa... [+]


AEBn ekoizten ez diren autoei %25eko muga-zergak ezarriko dizkiela iragarri du Trumpek

Muga-zergak apirilaren 2tik aurrera ezarriko dira eta altzairuari eta aluminioari ezarritakoei batuko zaizkie. "Gurekin negozioa egiten duten eta gure aberastasuna eskuratzen duten herrialdeei ezarriko dizkiegu", AEBetako presidenteak adierazi duenez. 


2025-03-27 | Arabako Alea
Greba mugagabea hasi dute Gasteizko lorezainek

%90eko jarraipen "ia erabatekoa" izan du grebak, sindikatuen arabera. Gasteizko parkeak, lorategiak eta eraztun berdea mantentzen dituzte Enviser azpikontratako 90 langileek.


Borrokak balio du: Israel Premier Tech, ez aurten, ez inoiz

Aurten "Israel Premier Tech" txirrindularitza talde israeldarra ez da Lizarraldeko Miguel Indurain Sari Nagusia lasterketara etorriko. Berri ona da hori Palestinaren askapenaren alde gaudenontzat eta munstro sionistarekin harreman oro etetea nahi dugunontzat, izan... [+]


Eguneraketa berriak daude