GAZTE EUSKALDUNEN HIZKERA, ERDALDUNDUA

  • Euskal Herriko egoera soziolinguistikoen arabera zenbait herri aukeratu dira grabaketak egin eta materiala biltzeko. Gazteen hizkeran gazteleraren presentziak leku handia du.

2021eko uztailaren 19an
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Gazte euskaldunen lagunarteko hizkera hemen eta orain. Zenbait ezaugarriren deskripzio kuantitatibo eta kualitatiboa». Izenburu potolo honen azpian Imanol Esnaolak, lan talde baten laguntzaz, gazte euskaldunen hizkera aztertzeko egin duen ikerketa baten emaitza dago. Ikerketa berezi honen helburua lagunarteko gazte euskaldunen hizkera aztertu eta gazte kutsua ematen dioten elementuen jatorria eta berezitasunak aztertzea izan da.
Imanol Esnaolak lanaren aintzinsolasean dioenez, «

lan hau ez da lehen inguratze bat baizik. Ez du errealitate horren argazki zehatza izan nahi, aski zaigu joera nagusiak zein diren somatzearekin eta etorkizunari begira ikerketa bide hau zabalik uztearekin. Izan ere, gai honetan bada zer jorratua
».
Orain arte egin diren ikerketen artean ez da halakorik ezagutzen, ez helburuari dagokionez eta ez metodologiari begiratzen badiogu ere. Hala ere bada hizkuntz ukipena aztertzea helburu dutelako azterketa honekin antzekotasunik duen ikerketarik, hala nola M. J. Azurmendik eta L. Erriondo, X. Isasi eta F. Rodrigezek egindakoak. Beraz, ikerketa hauek zenbait gauzatan lagungarri izan diren arren, azterketaren diseinua egiterakoan, gehiena Esnaolak sortu behar izan du.


METODOLOGIA ETA PROZEDURA.

Azterketarako datuak bildu ahal izateko metodologia berezi bat erabili du. Lehenengo pausoa Hego Euskal Herriko egoera soziolinguistiko ezberdinak kontuan hartuz, bakoitzeko herri bat hautatzea izan zen, bertan grabaketa egiteko. Ipar Euskal Herrian grabaketarik egin zen arren, azterketa egiterakoan ez dira kontuan hartu, ikerketaren homogeneotasuna hautsiko lukeelako.
Beraz, egoera soziolinguistikoaren arabera bost gune zedarritu dira. Euskarak presentzia sozial handia duen eremu industriala, batetik. Eremu honetan Arrasate aukeratu zen grabaketa egiteko. Bigarrena, euskarak presentzia eskasa duen eremu industriala: Galdakao izan zen herri hautatua. Euskarak presentzia sozial handia duen nekazal giroko eremua izan zen hirugarrena: Segura eta Diman egin ziren grabaketak. Euskarak presentzia sozial eskasa duen eremua aztertzeko Altsasu aukeratu zen. Eta azkenik, euskaldunak isolaturik bizi diren bi eremu hautatu ziren: Portugalete eta Lizarra.
Herriak hautatu ondoren, herri guztietako taldeek antzeko ezaugarriak izan zitzaten, hauek zehaztu ziren. Soziolinguistikoki 16 eta 24 urte bitarteko adin multzoa zehazten da gazteena bezala. Ikerketarako ordea, adin talde honetan sartzen direnen artean gazteenak hartu nahi izan ziren, taldeetako kideen arteko ezaugarriak ahalik eta berdintsuenak izan zitezen.
Solaskide kopuruari dagokionez ere, muga jarri du Imanol Esnaolak, talde bakoitzean gutxienez lau eta gehienez sei hiztun jarriz. 43 izan dira baldintza hauek bete eta grabaketa hauetan parte hartu duten gazteak.
Grabaketak egiteko erabili den modua berezi samarra izan da. Herri bakoitzeko kontaktu bat egin eta hau arduratu zen baldintza horiek betetzen zituen taldea osatzeaz. Lagunarteko hizkera aztertu nahi zenez, taldekideek elkarren artean ezagunak eta konfiantzazkoak izan behar zuten. Hauek bildu ondoren, ez zitzaien benetako asmoa esaten. Beraientzat Euskal Herriko gazteek zenbait gairen inguruan zuten iritzia aztertzen ari ziren soziologo talde bat zen. Gezur txiki honen helburua gazteek era natural batean hitz egitea zen, seguraski hizkuntza aztertzera zihoztela esanez lortuko ez zena. Ordu bete inguruko grabaketa egin ondoren aitortzen zen egia.


ONDORIOAK.

Grabaketa horietan bildutako materiala aztertu ondoren, gazteek lagunartean erabiltzen duten hizkerari buruzko zenbait ondorio atera dira.
Ondorio nagusiak zer pentsatua eman dezake, hizkera hauen elementuetako bat gazteleraren presentzia baita. Gazteen hizkerari gazte kutsua ematen dioten elementuak erdal jatorrikoak dira, kasu honetan gaztelerakoak. Ikerketaren emaitzak biltzen dituen liburuan esaten denez, honek badu bere arrazoia: egungo gazteek, hautatutako hizkuntzari baino gehiago, esan nahi denari erreparatzen diote, praktikotasuna bilatzen dute. Gazteek hizkuntz eredu formaletik, helduen eredutik aldentzeko eta talde nortasuna lortzeko hizkuntz eredu berezia behar dute. Eta nahi duten hori modu adierazgarri batez esateko jasotzen duten eredua gazteleraz eraikitakoa da, euskarak ez du beraientzat gaztelerak duen erreferentzialtasunik.
Eremu soziolinguistikoen artean ez da bereizketa handirik ondorioztatu. Herri euskaldunetan gaztelerarekiko menpekotasuna besteetan baino txikiagoa den arren, ezberditasunak ez dira handiak. Eremu soziolinguistikoak baino gehiago, hiztun bakoitzaren errealitatea da ezberdintasunak ezar ditzakeena.
Euskararen erabilpen funtzionala egiten duten gazteek, hau da, etxean edo kalean euskara erabiltzen dutenek, emaitza hobeak ematen dituzte orohar, goi ikasketak dituztenek edo euskarazko kultur ekoizpenaren kontsumitzaile direnek baino


Azkenak
2025-03-28 | Sustatu
La Ligaren blokeoak euskal domeinuei eragiten dien kaltea monitorizatuko du Puntueus-ek

Azken aldian, asteburuetan, Internet ez dabil ondo. Hasieran, zaila zen webguneei ezarritako blokeoen zergatia ulertzea; orain, badakigu Espainiako La Ligak agindu zituela, futbola modu ilegalean emititzea saihesteko. La Ligaren blokeoak euskal domeinuei eragiten dien... [+]


Abenduaren 27an Bilbao Arenan milaka euskaltzale batzeko dei egin du Kontseiluak

Bilbon eginiko aurkezpenean iragarri dute ekitaldia, euskarari "arnas berri bat emateko eta behar duen indarraldia gorpuzten hasteko" lehen urratsa izango dela nabarmenduta. Euskaltzale guztiei, baina, oro har, "justizia sozialean eta gizarte kohesioan aurre... [+]


“Ez genuen komunik, ez urik, ez argindarrik... eta hori ere kendu digute!”

Aljeriatik datoz Mohamed eta Said [izenak asmatuak dira], herri beretik. “Txiki-txikitatik ezagutzen dugu elkar, eskolatik”. Ibilbide ezberdinak egin arren, egun, elkarrekin bizi dira Donostian, kale egoeran. Manteoko etxoletan bizi ziren, joan den astean Poliziak... [+]


Olatz Salvador
Konfort gunea

Olatz Salvador
Noiz: martxoaren 15ean.
Non: Deustuko jaietan.

------------------------------------------------

Martxoak beti du deustuarrontzat kolore berezia; urtero ospatzen ditugu jaiak, San Jose egunaren bueltan. Bi asteburu bete festa, eta urtetik urtera Deustuko... [+]


Intza Gurrutxaga Loidi, EHE-ko kidea
“Oldarraldiaren aurrean, hainbat administraziotatik, adibidez, koldarraldia dator”

Euskal Herrian Euskarazek manifestazioa deitu du apirilaren 6rako, 11n EHEko bi kide epaituko dituztelako. Hiriburuetatik autobusak antolatzen ari dira. Bi helburu bete nahi dituzte, batetik, epaituak izango diren bi kideei babesa erakustea, eta bestetik, euskararentzat justizia... [+]


Bidasoako haur eta gazteen psikiatriako kontsultaren itxierak haserrea piztu du

Pazienteek Donostiara joan behar dute arreta jasotzeko. Osasun Bidasoa plataforma herritarrak salatu du itxierak “are gehiago hondatuko” duela eskualdeko osasun publikoa.


2025-03-28 | Irutxuloko Hitza
Metroaren lanetako gainkostua 33,3 milioi eurokoa dela adierazi du Eusko Jaurlaritzak

EH Bilduk galdera sorta bat erregistratu zuen Eusko Legebiltzarrean Donostiako Metroaren igarobideko lanen gainkostua argitzeko. Informazio hori atzo jakinarazi zuen Susana Garcia Chueca Mugikortasun sailburu sozialistak.


Ezkabako ihesaldia gogoratzeko, La Fuga mendi-martxa

Kirola eta oroimena uztartuko dituzte, bigarrenez, mendi-martxa baten bitartez. Ez da lehiakorra izanen, helburua beste bat delako. La Fuga izeneko mendi martxak 1938ko sarraskia gogorarazi nahi du. Ezkabako gotorlekuan hasi eta Urepelen amaituko da. Maiatzaren 17an eginen dute.


2025-03-28 | ARGIA
200.000 euro lortzeko kanpaina abiatu du Integrazio Batzordeak

Seaska Sarean inklusio egoeran dauden 165 ikasleei laguntza bermatzeko hasi dute kanpaina, antolaketa propioa eratuta. Frantziako Hezkuntza Ministerioaren jarrera salatu dute kanpaina aurkezteko prentsaurrekoan, behar bereziak dituzten haurren inklusiorako baliabide... [+]


Atzera bota dute Zaragoza eta Araba arteko goi tentsioko linearen proiektua

Martxoaren 19an amaitu zen proiektua aurkezteko epea, baina Errioxako PSOEk adierazi du Forestalia enpresak "interesa baztertu" duela. Enpresak bi parke eoliko eraiki nahi zituen Aragoiko lurretan, baina oraindik ez ditu lortu baimenak eta hori dute egitasmoa... [+]


AEBn ekoizten ez diren autoei %25eko muga-zergak ezarriko dizkiela iragarri du Trumpek

Muga-zergak apirilaren 2tik aurrera ezarriko dira eta altzairuari eta aluminioari ezarritakoei batuko zaizkie. "Gurekin negozioa egiten duten eta gure aberastasuna eskuratzen duten herrialdeei ezarriko dizkiegu", AEBetako presidenteak adierazi duenez. 


2025-03-27 | Arabako Alea
Greba mugagabea hasi dute Gasteizko lorezainek

%90eko jarraipen "ia erabatekoa" izan du grebak, sindikatuen arabera. Gasteizko parkeak, lorategiak eta eraztun berdea mantentzen dituzte Enviser azpikontratako 90 langileek.


Borrokak balio du: Israel Premier Tech, ez aurten, ez inoiz

Aurten "Israel Premier Tech" txirrindularitza talde israeldarra ez da Lizarraldeko Miguel Indurain Sari Nagusia lasterketara etorriko. Berri ona da hori Palestinaren askapenaren alde gaudenontzat eta munstro sionistarekin harreman oro etetea nahi dugunontzat, izan... [+]


Eguneraketa berriak daude