BITARTEKARIEK GEHIEGIKERIAZ GARESTITZEN DITUZTE PREZIOAK
Frantzian nekazariak kalera atera dira; batetik, bitartekari eta banaketa-sareen aurka egin dute eta, bestetik, kontsumitzaileei jakinarazi diete beraiei produktuengatik ordaindu zaienaren eta kontsumitzaileak ordaintzen duen azken prezioaren arteko alde ikaragarria. Gehiegikeria horiek gerarazteko lehen ahalegina Frantziak egin zuen. Horretarako, bi etiketa jartzea erabaki zen, kontsumitzaileak garbi ikus dezan elikadura produktuak jatorrian zeukan prezioa eta berak ordaintzen duena. Dirudienez, ahaleginak porrot egin zuen, bi etiketak jartzea derrigorrezkoa ez zelako. Orain Espainiako Gobernua aukera hori aztertzen ari da.
Azken asteotan Arabako nekazariak mobilizatu egin dira, patatagatik ordaintzen zaien prezio kaskarragatik. Prezioentzat bi etiketa jartzearen eskaria egin dute, kontsumitzaileak ondo jakin dezan prezioak nork desitxuratzen dituen.
Gauzak horrela, Espainiako Gobernua bi etiketen aukera aztertzen ari da. Dagoeneko, maila ezberdinetako bilerak egin dira, nekazariak, handizkako nahiz txikizkako saltzaileak eta dagokien ministerioak bilduz. Bi etiketen aukera, oraingoz, elikadura arloko produktuetan erabiliko litzateke, fruta eta barazkiekin hasi eta, gero, esneki eta arrainetara zabaltzeko.
Lortuko al da, ordea, inolako adostasunik, bitartekari eta banaketa-sareen interesak tartean izanik? Bitartekariak eta banaketa-sareak egongo al dira prest beren gehiegikeriak lau haizeetara zabaltzeko edo, hainbeste lotsarik ez pasatzearren, prezioak jaisteko? Ez da erraza izango denak ados jartzea. Eta gauza jakina da Gobernuak bitartekari handiekin eta banaketa-sare handiekin gehiago eta hobeto konektatzen duela ekoizle eta sindikatuekin baino.
Zalantzarik gabe, bi etiketak jartzeko interesik nabarmenena ekoizleek eta sindikatuek dute, lan gehien egiten dutenak izanik, gutxien irabazten dutenak direlako. Hauek hala ere ez dute guztiz begi onez ikusten neurria. Pentsa liteke kontsumitzaileentzat ere ona dela neurri hau, prezioen inguruko kontrol handiagoa egoteaz gainera, prezioak merkeagotu ere egingo bailirakete. Baina sindikatuak ere ez daude honekin oso ados.
Banaketa-sare handietako hainbat iturri hasia da bi etiketa jarri beharraren inguruko kezkak adierazten. Kontsumitzaileen elkarteak bi etiketa jartzearen alde daude, noski. Baina, hala ere, zuhur ageri dira Espainiako Gobernuak har dezakeen neurriaz, gaiari eusteko asmoa erakutsi baldin badu, «
KPIri mesede egiten diolako baita, eta hori da benetan gobernuari interesatzen zaiona
KPI okertzen hasi da eta Espainiako Gobernuak aurreikusitakoa baino gehiago ari da hazten. Prezioak kontrolatzea erabaki estrategikoa da, are gehiago orain, prezioak gorakada bizian hasi direnean. Eta KPIn halako eragina duen elikadura arloko prezioak kontrolatzeko eta jaitsiarazteko aukera ona izan daiteke bi etiketa jartzearena.
Dirudienez, Nekazaritza eta Ekonomiako Ministerioak horregatik egon daitezke prest Frantziako bideari ekiteko eta elikagaietan bi etiketak jartzeko. Baina Gobernuak zalantza egiten du lege baten bidez neurri hori ezarri ala ez. Frantzian izandako porrotaren aitzakia du, nahiz eta nekazari sindikatuek hori ez dela egia dioten: beren ustez, bitartekariek eta banaketa-sare handiek beren prezio gehiegikeriak nabarmendu nahi ez dituztelako hitz egiten da porrotaz. Gainera, Frantzian porrota gertatu bazen, saltzaileek arauari jaramonik ez egiteko aukera zutelako izan zen, inolako zigorrik ez zegoelako araua betetzen ez zutenentzat
Produktuen prezioetan bi etiketa jartzea lege bidez ezartzen bada, neurri onuragarria izango da, baina ez da nahikoa izango ekoizleentzat eta nekazarientzat. Horrelako neurri bat lagungarri litzateke prezioak kontrolatzeko eta are murrizteko ere, bitartekari eta banaketa enpresen gehiegikeriak eta eskandaluzko margenak agerian geratuko bailirateke. Hala ere, azken prezioak altuak izango lirateke, eta onuradun nagusiak bitartekariak eta banaketa-sare handiak izaten jarraituko lukete.
Nekazaritza ogibide duten gizon eta emakumeen egoerak funtsezko aldaketa eta hobekuntza izan dezan eta, aldi berean, azken kontsumitzaileak ere bere onura jaso dezan, ekoizleen arteko koordinazio eta elkarlan handiagoa lortu beharko litzateke, beren produktuak ahalik eta bitartekari gutxienekin merkaturatzeko. Zentzu honetan, Suedia eredugarri gertatzen da. Herrialde horretan nekazarien kooperatibek ekoizpenaren % 70 banatzen dute. Inolako zalantzarik gabe, hori litzateke biderik onena. Horretarako, egitura oso sendo eta indartsuak behar dira; eta hain zatitua eta isolatua dagoen sektore batean ez da erraza gertatzen.
Momentu honetan, mundu mailako merkataritzan halako liberalizazio handiak emango diren garai honetan, euskal nekazari eta abeltzainek, eta beste herrialde batzuetakoek, desagertu nahi ez badute, elkarlana, koordinazioa eta lankidetza beste irtenbiderik ez dute. Eta Euskal Herrian kooperatiba sistemak ibilbide luze eta zabala egina du arlo ugaritan
Aitor Esteban izango da EAJko EBBko hurrengo lehendakaria eta jeltzaleek salduko dute horrela, zuzendaritza berrituta, buruzagitza berria prest dagoela alderdiaren berrikuntza prozesuarekin jarraitzeko.
Donostiako Udalak 2024ko irailean helegitea jarri zuen, urte bereko urtarrilean epaileek bi udaltzainen B2 hizkuntza eskakizuna baliogabetu zutelako. EAEko Auzitegi Nagusiak helegitea ez du tramitera ere bideratuko, “kasaziorako interes objektiborik” ez dagoelako... [+]
Gasteizko EHUko Farmazia Fakultateko irakasle batek sare sozialetan “mezu faxistak” zabaltzen dituela salatu du Ikama ikasle taldeak. Joan den irailean, EHUk Leioako Campuseko irakasle bat kanporatu zuen sare sozialetan zabaltzen zituen mezuengatik.
Belako, Chill Mafia, Eñaut Elorrieta, Fermin Muguruza, Ibil Bedi, J Martina, ØDEI, Olaia Inziarte, Nøgen eta Tatxers daude sinatzaileen artean. 237 musikariren zerrenda argitaratu dute.
Itzal(iko) bagina
Taldea: Lokatz Loreak.
Aktoreak: Araitz Katarain, Janire Arrizabalaga eta Izaro Bilbao.
Zuzendaria: Iraitz Lizarraga.
Noiz: otsailaren 2an.
Non: Usurbilgo Sutegi aretoan.
Eraso faxistak, xenofoboak edo homofoboak gero eta ugariagoak dira Euskal Herrian ere, eta kezka barreiatu da han-hemenka. Behe Bidasoa da eraso horiek pairatzen dituen eremuetakoa, eta hor, zehazki, eraso edota ekintza gehienak Devenir Europeo (Europaren bilakaera) izeneko... [+]
Donostiako eta Gipuzkoako beste udalerrietako irudiak ikus daitezke unibertsitatearen webgunean.
Komunikabideko hainbat langile eta bazkide bertaratu ziren duela astebete Amurrioko Udaleko plenora, dirulaguntza bigarren urtez ezabatu dela salatzeko. Txerra Molinuevo alkateak ez zuen inolako erantzunik eman.
PSN, EH Bildu eta Geroa Bai talde parlamentarien sinadurarekin aurkeztu da gaur eta onartua izateko babesa izango du.
Iruñerriko IAk azaldu duenez, irakasle horrek ikasleak sexualizatu eta bortxaketak justifikatu zituen. Aurreko ostiralean eserialdi bat egin zuten eta sinadura bilketa bat izan dute martxan, irakaslea botatzeko.
Lauzpabost pertsonak osatutako talde batek jo egin zituzten baita irain homofoboak egin ere.
Le Tampographe Sardon enpresak salgai ezarria du 24 laidoko zigilu-kutxa. Sarean eskuragarri da. Ximun Fuchs aktoreak du hautaketa lana egin, irainak "lan tresna" baitira beretzat.
Aktibisten ezinegonak bildu, eta horiek kolektiboki lantzeko gida bat sortu dute zenbait aktibistek. Besteak beste, estresa, beldurra, frustrazioa eta nekea landu dituzte.