BITARTEKARIEK GEHIEGIKERIAZ GARESTITZEN DITUZTE PREZIOAK
Frantzian nekazariak kalera atera dira; batetik, bitartekari eta banaketa-sareen aurka egin dute eta, bestetik, kontsumitzaileei jakinarazi diete beraiei produktuengatik ordaindu zaienaren eta kontsumitzaileak ordaintzen duen azken prezioaren arteko alde ikaragarria. Gehiegikeria horiek gerarazteko lehen ahalegina Frantziak egin zuen. Horretarako, bi etiketa jartzea erabaki zen, kontsumitzaileak garbi ikus dezan elikadura produktuak jatorrian zeukan prezioa eta berak ordaintzen duena. Dirudienez, ahaleginak porrot egin zuen, bi etiketak jartzea derrigorrezkoa ez zelako. Orain Espainiako Gobernua aukera hori aztertzen ari da.
Azken asteotan Arabako nekazariak mobilizatu egin dira, patatagatik ordaintzen zaien prezio kaskarragatik. Prezioentzat bi etiketa jartzearen eskaria egin dute, kontsumitzaileak ondo jakin dezan prezioak nork desitxuratzen dituen.
Gauzak horrela, Espainiako Gobernua bi etiketen aukera aztertzen ari da. Dagoeneko, maila ezberdinetako bilerak egin dira, nekazariak, handizkako nahiz txikizkako saltzaileak eta dagokien ministerioak bilduz. Bi etiketen aukera, oraingoz, elikadura arloko produktuetan erabiliko litzateke, fruta eta barazkiekin hasi eta, gero, esneki eta arrainetara zabaltzeko.
Lortuko al da, ordea, inolako adostasunik, bitartekari eta banaketa-sareen interesak tartean izanik? Bitartekariak eta banaketa-sareak egongo al dira prest beren gehiegikeriak lau haizeetara zabaltzeko edo, hainbeste lotsarik ez pasatzearren, prezioak jaisteko? Ez da erraza izango denak ados jartzea. Eta gauza jakina da Gobernuak bitartekari handiekin eta banaketa-sare handiekin gehiago eta hobeto konektatzen duela ekoizle eta sindikatuekin baino.
Zalantzarik gabe, bi etiketak jartzeko interesik nabarmenena ekoizleek eta sindikatuek dute, lan gehien egiten dutenak izanik, gutxien irabazten dutenak direlako. Hauek hala ere ez dute guztiz begi onez ikusten neurria. Pentsa liteke kontsumitzaileentzat ere ona dela neurri hau, prezioen inguruko kontrol handiagoa egoteaz gainera, prezioak merkeagotu ere egingo bailirakete. Baina sindikatuak ere ez daude honekin oso ados.
Banaketa-sare handietako hainbat iturri hasia da bi etiketa jarri beharraren inguruko kezkak adierazten. Kontsumitzaileen elkarteak bi etiketa jartzearen alde daude, noski. Baina, hala ere, zuhur ageri dira Espainiako Gobernuak har dezakeen neurriaz, gaiari eusteko asmoa erakutsi baldin badu, «
KPIri mesede egiten diolako baita, eta hori da benetan gobernuari interesatzen zaiona
KPI okertzen hasi da eta Espainiako Gobernuak aurreikusitakoa baino gehiago ari da hazten. Prezioak kontrolatzea erabaki estrategikoa da, are gehiago orain, prezioak gorakada bizian hasi direnean. Eta KPIn halako eragina duen elikadura arloko prezioak kontrolatzeko eta jaitsiarazteko aukera ona izan daiteke bi etiketa jartzearena.
Dirudienez, Nekazaritza eta Ekonomiako Ministerioak horregatik egon daitezke prest Frantziako bideari ekiteko eta elikagaietan bi etiketak jartzeko. Baina Gobernuak zalantza egiten du lege baten bidez neurri hori ezarri ala ez. Frantzian izandako porrotaren aitzakia du, nahiz eta nekazari sindikatuek hori ez dela egia dioten: beren ustez, bitartekariek eta banaketa-sare handiek beren prezio gehiegikeriak nabarmendu nahi ez dituztelako hitz egiten da porrotaz. Gainera, Frantzian porrota gertatu bazen, saltzaileek arauari jaramonik ez egiteko aukera zutelako izan zen, inolako zigorrik ez zegoelako araua betetzen ez zutenentzat
Produktuen prezioetan bi etiketa jartzea lege bidez ezartzen bada, neurri onuragarria izango da, baina ez da nahikoa izango ekoizleentzat eta nekazarientzat. Horrelako neurri bat lagungarri litzateke prezioak kontrolatzeko eta are murrizteko ere, bitartekari eta banaketa enpresen gehiegikeriak eta eskandaluzko margenak agerian geratuko bailirateke. Hala ere, azken prezioak altuak izango lirateke, eta onuradun nagusiak bitartekariak eta banaketa-sare handiak izaten jarraituko lukete.
Nekazaritza ogibide duten gizon eta emakumeen egoerak funtsezko aldaketa eta hobekuntza izan dezan eta, aldi berean, azken kontsumitzaileak ere bere onura jaso dezan, ekoizleen arteko koordinazio eta elkarlan handiagoa lortu beharko litzateke, beren produktuak ahalik eta bitartekari gutxienekin merkaturatzeko. Zentzu honetan, Suedia eredugarri gertatzen da. Herrialde horretan nekazarien kooperatibek ekoizpenaren % 70 banatzen dute. Inolako zalantzarik gabe, hori litzateke biderik onena. Horretarako, egitura oso sendo eta indartsuak behar dira; eta hain zatitua eta isolatua dagoen sektore batean ez da erraza gertatzen.
Momentu honetan, mundu mailako merkataritzan halako liberalizazio handiak emango diren garai honetan, euskal nekazari eta abeltzainek, eta beste herrialde batzuetakoek, desagertu nahi ez badute, elkarlana, koordinazioa eta lankidetza beste irtenbiderik ez dute. Eta Euskal Herrian kooperatiba sistemak ibilbide luze eta zabala egina du arlo ugaritan
Nekazari eta abeltzainentzat Energia Berriztagarrien Lurralde Plan Sektoriala (EEBB LPS) irakurtzea etsigarria izan bazen –eta izan zen–, ez pentsa askoz alaiagoa izan denik 2023ko uztailean horri jarritako 4.217 alegazio-egileri emandako erantzunen txostena... [+]
María Chivite lehendakariak esan du kezkatuta dagoela Alemaniatik Volkswagenetik datozen albisteekin, baina aldi berean, konfiantza duela multinazionalak Iruñean duen lantegian, orain arte iragarritako planak betetzen ari direlako.
Sindikatuen ustez, absentismoa ez da arazoa, “baizik eta lan osasunerako araudia errespetatzen ez duen patronala”. Patronalaren jarrera salatzeko baliatu dituzte azaroaren 7an, Bilbon, Confebaskek gai horren inguruan antolatu dituen jardunaldiak.
Ostegun arratsean abiatu da Lurrama, Bidarteko Estian egin den mahai-inguru batekin. Bertan, Korsika eta Euskal Herriaren bilakaera instituzionala jorratu dute. Besteak beste, Peio Dufau diputatua eta Jean René Etxegarai, Euskal Hirigune Elkargoko lehendakaria, bertan... [+]
Kutixik jaialdia
Non: Intxaurrondoko Kultur Etxean, Donostian.
Noiz: Urriaren 26an.
---------------------------------------------
Donostialdean sortutako musika ekimena da Balio Dute, autogestioa zimendu eta lan-tresna gisa hartuta, "musikariak prekario, bakarti eta... [+]
.jpeg)
Garazi Arrula (Tafalla, 1987) eta Iñigo Astiz (Iruñea, 1985) gonbidatu ditu Mikel Ayerbek (Azpeitia, 1980) Idazteaz beste euskal literaturari buruzko elkarrizketa-saioetako bigarrenera. Euskal ipuingintza izan da elkarrizketa saio honen gaia, eta gonbidatuen... [+]
Sendagaien garapena "bizkortzeko, tratamenduak pertsonalizatzeko eta barne-prozesuak optimizatzeko" erabiltzen ari dira adimen artifiziala. Enpresen % 33k erabiltzen du gaixotasunen analisian, eta % 29k sendagaien garapenean eta fabrikazioan.
Laborantza iraunkor eta herrikoiaren hitzordua den Lurrama azokan izanen da Karine Jacquemart, Frantziako Foodwatch elkarteko zuzendaria. Elikadura-eskubidea herritar orori bermatzeko helburuari tiraka, hainbat ekintza bideratzen dabiltza –herritar mobilizazioak, agintari... [+]
Frantziako Estatuko diputatuak eta senatariak ados jarri dira. Orain arte, alokairu turistiko bat alokatzen zutenek etekinen %50 zergapetik kentzeko aukera zuten, urte osoko alokatzaileek, berriz, %30. Lege proposamenak biak hein berdinera ekarriko ditu, hots, %30era.
Lo Que No Te Cuentan De Donosti taldeak mobilizazio berri bat antolatu du datorren astelehenean, hilak 11, Amara Berrin, Kaleko Afari Solidarioak banatzen diren ordu eta leku berean. Hiriko hainbat eragile antifaxista eta antirrazista batzen dituen plataformak... [+]
Gasteizko Errotako (Koroatze) auzoan izan diren manifestazio "anonimoek" kolokan jarri dute auzokoen arteko elkarbizitza. Azalera atera dituzte ere hauetan parte hartu duten partidu politiko batzuen eta beste kide batzuen izaera faxista eta arrazista.
Israelgo armada urria osoan bereziki gogor aritu da Gazako iparraldean, eta egunotan ere azken urteko erasorik gogorrenak egiten ari da bertan, ehunka pertsona hilda, gehien-gehienak zibilak eta tartean hamarnaka ume. Herritarrei Gazako hegoaldera joateko agindua eman diete... [+]
Alfonso Setiey Anitzak elkarteko lehendakariak esan du langile eta informazio falta dagoela, itxaron zerrenda “luzea” dela eta estigmatizazio “handia” dagoela.