EUSKAL LANGILEAK FRANTZIAKO ERABAKIEI BEGIRA
- du lanastea 39tik 35era murrizteko bigarren legea egiteko proiektuari buruzko erabakia. Han erabakitzen denak garrantzi handia du Euskal Herriko langile eta enpresarientzat.
Erabaki honek zuzenki eragingo dio Frantziako Administrazioaren menpe dagoen Ipar Euskal Herriari, baina, zeharka bada ere, Hegoaldeari ere eragingo dio, 35 orduko lanastea negoziatu eta ezartzearen inguruan bizi duen giroagatik. Hori kontuan izanik, eztabaida horrek Frantzian, maila politikoan eta sozialean, egin duen bidearen laburpen bat eskaini nahi izan dugu, gure irakurleentzat interesgarria gertatuko delakoan.
Eztabaida eta zatiketa hori ez da hitz bidezko eztabaidetan soilik gelditu, eta kalera ere eraman da. Duela bi aste milaka enpresari bildu zen Parisen lege proiektu hori askatasunaren eta lehiakortasunaren aurkako erasoa zela salatzeko. Egun berean milaka langile bildu zen baita ere Frantziako hiriburuan Lan ministroak aurkeztutakoa baino lan erreforma handiagoa eskatzeko. Joan den asteburuan, hilaren 16an, Frantziako Alderdi Komunistak Estatu guztiko milaka langile bildu zuen baita ere Parisen, enplegua sortzeko erreforma sakonagoak eskatzeko.
Alderdi Komunistak, Berdeek eta Hiritarren Mugimenduak (MDC) –guztiak ere Jospinen Alderdi Sozialistaren gobernukideak– uste dutenez, «Aubry Legea» (asteko lanorduak murrizteko lege proiektuaren sustatzailea izan den Enplegu ministro andrearen izena eman zaio legeari) «
gutxiegi da eta enpresariekiko begirunetsuegia da
gizarte kotizazioen murrizketa lanpostuak sortzearen edo mantentzearen baldintzapean jartzen zuen
Eskuina ere ez dago pozik lege proiektuarekin, eta aurka jartzeko prest zegoen, «
legeak enpresaren askatasuna urratzen duelako, elkarrizketa soziala hausten duelako eta lehiakortasuna arriskuan jartzen duelako
Boterea eskuratzen dugunean 35 lanorduko legea indargabetuko dugu
erabateko enplegua gurekin lortzen da
lan gehiago egin behar da
Enplegu ministroa pozik eta harro zegoen bere lege proiektuarekin, eta 35 lanorduko araua beste hainbat lege garrantzitsurekin alderatu zuen, hala nola, adin txikikoen lana murrizten zuen 1841. urtekoarekin, asteko atseden eguna ezartzen zuen 1906koarekin, asteko lanaldiaren iraupena mugatzen zuen 1919koarekin eta oporrak ordaintzea ezarri zuen 1936koarekin.
Baina ezkerrekoek beraiek eta, are gehiago, eskuinekoek –hauek ere beren artean zatiturik– emandako erantzunak kolokan jarri zuen ministroaren harrotasun hori. Orain bi erronka nagusi izango ditu ministroak: bere testuak legebiltzarreko tramitea gainditzea eta enpresek, beren borondatez, 2000. urtea baino lehen legea ezartzen hastea. Legebiltzarreko tramitea gainditzeko, Frantziako sozialistek hainbat zuzenketa onartu beharko zituzten, bereziki Jospinen gobernukide diren ezkerreko taldeenak
Aparteko orduak
Gutxieneko soldata
Kargen murriztapena
Zuzendaritza taldeak
Euskal Autonomia Erkidegoko sektore publiko guztian 35 orduko lanaldia ezartzeko negoziaketari ekin zaio urriaren 15ean. Nafarroak beste dinamika eta erritmoa darama. Eudel eta Aldundiekin akordioa adostu ondoren, Administrazio Publikoen Mahai Bakarra eratuz ekingo zaio negoziaketari. Sindikatuek negoziaketa erritmoak bizkortzeko premia azpimarratu dute, bai lanaldiaren murrizketari dagokionez eta bai soldatari eta lan sorkuntzari dagozkion bestelako arloetan ere. Urria oso hilabete garrantzitsua da, EAEko aurrekontuetan duen eraginagatik.
Joan den astean ezagutzera eman den Jaurlaritzaren iritzia kontuan izanik, ez dirudi Administrazio publikoan arazo larriegirik egongo denik lanaldiaren murrizketa abiarazteko. Eusko Jaurlaritza «
jabeturik dago lanaldiaren murrizketaren bidezko lan banaketa egingarria eta bideragarria dela. Gainera, aukera ona izan daiteke enplegu gehigarria lortzeko bai eragindako enpresan, baita beste esparru batzutan ere: turismoa, kultura, kirola, ingurugiroa eta abar. Horregatik, banaketarako formulak bultzatuko dira
Hori adierazten du Jaurlaritzak Eusko Legebiltzarrera –EAEko enpleguaren egoerari buruzko osoko bilkura monografikora– joan den astean helarazitako agiriak. Enpresa pribatuetako lan banaketari buruz Eusko Jaurlaritzak duen iritzia hori baldin bada, bere jokabideak eredugarri izan beharko luke Administrazio Publikoan; eta, beraz, arlo horretan ireki den negoziaketak bizkorra izan beharko luke. Beti ere ezagutu berri den agiri horretan adierazten den borondate politikoa egiazkoa baldin bada.
Agiri horren arabera, Eusko Jaurlaritzaren enplegu politika berriak «
Europarekiko konbergentzia
Dagoen enplegua finkatu eta kalitatea hobetu, okupazio mailan orain arte lortutakoa atzeraezina izan dadin; enplegu berriak bultzatu eta sortu ekonomi hazkundeak eragiten duenaz gaindi; eta dagoen lanaren banaketarako bideak landu
Lan banaketari dagokionez, Eusko Jaurlaritzaren agiriak garbi uzten du zentzu horretako edozein jardueraren helburua enplegua sortzea dela eta ez, inolaz ere, dagoena suntsitzea. Horregatik, «
enpresek lehiakortasunik ez galtzea ezinbesteko baldintza litzateke enplegu banaketarako jarduerek arrakasta izan dezaten
malgutasuna nagusitu behar da, produktibitatea, lehiakortasuna eta lanpostuen sorkuntza indartzeko
Lanaldiaren murrizketari eta lan arloko malgutasunari buruzko proposamenak eta akordioak bultzatu eta indartzea, eragile ekonomiko eta sozialek enpresaren esparruan hartutako akordioak kontuan izanik. Beti ere pixkanaka-pixkanaka 35 orduko lanastea ezartzeari begira
Enpresa jo dute egoeraren erantzuletzat, baita erakunde publikoak ere. Langile batzuek bost hilabete baino gehiago daramatzate kobratu gabe, eta ostiral honetan egingo dute manifestazio bat, ontziolatik abiatuta: ez dezatela itxi aldarrikatzeko.
Donostiako Udalak Mikel Zabalza Garateren (1952-1985) omenezko plaka bat jarriko du larunbat honetan (hilak 30), Guardia Zibilaren Intxaurrondoko kuartelaren aurrean (Baratzategi kalea, 35). Guardia Zibilak gaurko egunez atxilotu zuen Zabalza, 1985ean, Altzako bere etxean... [+]
Azaroaren 25ean hasi eta abenduaren 1era arte iraunen du Hego Koreako Busan hirian aitzina doan gailurrak. Petrolio ekoizle diren estatuak eta beraien lobbyak oztopoak jartzen dabiltza, ekoizpenaren mugatzerik ez dutelako nahi.
Eguneroko abiadura itogarritik atera eta eskola-proiektua amesteko, gogoetatzeko denbora hartzea aldarrikatu dute solaskideek, Superbotereak liburua aurkezteko mahai-inguruan. Patxadatsu aritu dira, hain justu, eraldatzeaz, inpotentziaz, ilusioaz, eskola bakoitzak egin beharreko... [+]
Barakaldoko Udalak euskararen erabilera “umiliagarria” egin duela salatu du Sasiburu euskara elkarteak. Salaketa argitaratu ostean kanpainaren euskarazko bertsioa ezabatu du udalak. Halakorik berriz gerta ez dadin arduradunen barkamen publikoa eta behar diren... [+]
Abenduaren 14an Bilbon etxebizitzaren negozioaren aurkako mobilizazio nazionala antolatu dute Euskal Herriko Etxebizitza Sindikatu Sozialistak eta Euskal Herriko Etxebizitza Sindikatuen Sareak. Ia 200 izan dira auziarekiko elkartasuna adierazi duten eragileak.
2024ko otsailean Astigarraga-Hernani tartea amaitu zutenean Abiadura Handiko Trena 2027an prest egongo zela aurreikusten zuen Eusko Jaurlaritzak. Orain Arkautiko lotunearen obren lizitazioari ekin dio Jaurlaritzak; Euskal Trenbide Sarea enpresaren esku utzi du, eta 2027an hasiko... [+]
82 urteko abeslari oriotarrak azken disko bikoitza kaleratu du, Gernikan 2023ko azaroaren 11n eskainitako kontzertuaren zuzenekoa. Eta horrekin bere ibilbideari amaiera eman diola iragarri du.
2006. urtean, Baltasar Garzonek, orduko epaile izarrak, errebelazio moduko bat izan zuen, eta jardunbide bat idatzi zuen, terrorismoagatik inkomunikatutako atxilotuen eskubideak bermatzeko. Epaile berak ehunka atxilotu inkomunikatu pasatzen ikusi zituen bere aretotik, horietako... [+]
Duela gutxi, larrialdi klimatikoa zertan zetzan galderaren aurrean, zientzialari batek erantzun bikain hau eman zuen: “Begira, larrialdi klimatikoa hauxe da, zure mugikorrean muturreko fenomeno meteorologikoei loturiko gero eta bideo gehiago ikusten dituzu, eta konturatzen... [+]
Bihotzean ditudan oroitzapenik politenetakoak dira. Euskal Filologia egiten ari nintzen garai hartan, eta Arbizuko elkarte batera joan ginen Ruper Ordorikaren kontzertu batera. Han zeuden Rikardo Arregi Diaz de Heredia eta Juanjo Olasagarre. Ez nintzen Arregiri esatera ausartu... [+]
Gutxi ateratzen naiz azken urteetan. Askotan esan dut, badakit, baina badaezpada ere. Bertso saio batera joan naiz gaur. “Bejondeizula”. Bai, horregatik abisatu dut gutxi ateratzen naizela, pentsatzen dut zuek kultur ekitaldi askotara joaten zaretela, eta... [+]
