SEMAFOROA BERDEAN DUTE EUSKARAZKO AUTOEK

  • batera legeriaren osagarri den «Zirkulazioko Hiztegia». Proiektuan zenbait aditu aritu da:autoeskoletako irakasleak, trafiko arduradunak, hizkuntza teknikariak eta itzultzaileak.

2021eko uztailaren 19an
HAEEk (Herri Ardularitzaren Euskal Erakundea) izenburutzat «Trafiko, Zirkulazio eta Bide Segurtasuneko Legeria» duten bi liburuki kaleratu ditu.
Bi liburuki mardul hauetan Euskal Autonomia Erkidegoari eragiten dion lege-araubide osoa euskaraz eta gazteleraz biltzen da. Lan hau Eusko Jaurlaritzako Herrizaingo Sailarekin elkarlanean egin da. Itzulpena egin ondoren testuak eta bertan erabili beharreko terminologia zehazteko Euskal Autonomia Erkidegoko autoeskoletako profesionalak, Espainiako eta Jaurlaritzako trafiko zuzendaritzetako teknikari eta itzultzaileak eta HAEEko itzulpen zerbitzu ofizialeko teknikari eta terminologoak aritu dira elkarlanean. Lan hau koordinatzearen ardura HAEEko teknikari Antton Burgoarena izan da.
Urtebete igaro dute testuen euskarazko itzulpena egiten eta ondoren lehen aipatutako lantalde horretako kideei helarazi zaie, itzulpena aztertzeko behar adina denbora emanez. Iritziak bildu eta adostasun batera iritsi ondoren, beste bospasei hilabetez «Trafiko, Zirkulazio eta Bide Segurtasuneko Legeria»ren osagarri den «Zirkulazioko Hiztegia» prestatzen aritu dira.


HIZTEGIA EGITEKO MODU BERRIA.

Zirkulazioko hiztegi honek kontsultak egitea errazten du. Lege kontutan aditu denak badaki hitz bat aurkitzeko legediko zein artikulutara jo behar duen, baina mundu hori ezagutzen ez duenak hiztegian aurkituko du orain arte gazteleraz erabili duen hitzaren euskarazko baliokidea. Bestalde, terminologia bilduma gisa oso erabilgarria da hiztegi hau. Terminologia modu berri batean landu dute hiztegiaren egileek. Orain arte zerrenda batetik abiatu eta zerrenda horretako hitzen ordainak edo baliokideak testuingururik gabe asmatzen ziren. Orain berriz, testu errealetatik abiatu, kontzeptuak finkatzen dituen testuak landu eta ondoren atera dituzte baliokideak, hiztegia osatzen duen terminologia, alegia.
Bai liburukiak eta bai hiztegia egiterakoan terminologia finkatu behar izan dute, eta honetarako bereizketa arbitrarioak egin behar izan dituzte. Adibidez, «geratu» eta «gelditu» hitzen arteko ezberdintasuna egin behar izan dute. Baina arazorik handiena gaztelerazko lege-hizkera mordoilo ulergaitza argi eta ulertzeko moduan jartzea izan da.
Zirkulazio legeria eta hiztegia bereziki trafiko zuzendaritzatan diharduten teknikariei, auzietan legeen aipamenak egin behar dituztenei, autoeskoletako irakasleei eta itzultzaileei zuzenduta dago. Bide seinaleak euskara txukunean jartzeko ere baliogarria izango da.
Horrelako lanbidetan ibiltzen ez den jendeak zerbaitetarako erabiltzekotan gidatzeko baimena ateratzeko erabiliko luke liburu hau. Hala ere, honetarako prestaturiko eskuliburua da autoeskoletan erabiltzen dena. HAEEko arduradunek adierazi digutenez, gazteleraz dagoen eskuliburu hau legediaren azalpen didaktikoa besterik ez da eta hori euskaraz eduki ahal izateko lehenengo urratsa eman da dagoeneko, legeria euskaratzea.


AUTOESKOLETAN EUSKARAZ EGITEKO ZAILTASUNAK.

Autoeskoletan euskararen inguruan bizi den egoeraren berri zehatzagoa izateko liburuaren proiektuan parte hartu duen autoeskola batetara jo dugu, Otamendira.
Bertan esan digutenez, Trafiko Zuzendaritzak gida-baimena ateratzeko azterketa teorikoa euskaratuta dauka. Hala ere itzulpena ulergaitza gertatzen da ikasleentzat eta euskaraz egin nahi izan arren, azkenean gaztelerara jotzen dute.
Eskolak emateko erabiltzen duten materiala gazteleraz dago; euskaraz dagoen bakarra autoeskola bakoitzak nola hala egiten dituen itzulpenak dira. Hala ere itzulpen hauek askotan ez datoz bat Traficok eginiko itzulpenekin. Honek ikasleari zailtasunak ematen dizkio, ikasitako terminologia ez baita gero aurkituko duena.
Autoeskola honetan esan digutenez, HAEEk itzulitako liburua baliagarria da, baina autoeskoletako eskuliburua euskaratzea da beharrezkoa ikasleek azterketa horiek euskaraz egitea nahi bada


Azkenak
Maiatzaren 10ean Sorionekuak ekimenak zubi eta ate zeharkatuko ditu euskara nafar guztiona dela aldarrikatzeko

Goizez Nafarroako zubirik esanguratsuenak jendez beteko ditu Sorionekuak dinamikak. Arratsalderako mobilizazio herritarra deitu dute Iruñeko Kostarapea parketik Alde Zaharreko Takonera parkeraino.


Udalek espresuki euskaraz jardutea baliogabetu du Gorenak

EAEko udal legearen euskararen arloko zenbait artikuluren aurkako epaia eman zuen Justizia Auzitegi Nagusiak 2023an, eta orain Gorenak berretsi du. Eusko Jaurlaritzak ez du garaiz aurkeztu epaiaren aurka egin zezakeen helegitea.


2025-04-11 | ARGIA
Lekeitioko musika bandaren zuzendariak jazarpen salaketak jaso ditu

Lekeitioko Udalak jakinarazi du bandako zuzendariak tratu txarrak eman izana jaso dutela, hainbat testigantzaren bidez. Udalak azaldu du, Eusko Jaurlaritzaren aholkuak jarraituta, hainbat pauso eman dituztela, besteak beste, zuzendariarekin hitz egin, eta testigantzak jaso... [+]


Turismo bidaiak antolatu ditu Israelgo Armadak Siriari lapurtutako lurretan

Zibilentzat antolatutako txangoak igande honetatik aurrera egin ahal izango dira, printzipioz astebetez, eta egunero bi ateraldi antolatu dira. Sarrerak berehala agortu dira.


Erdi Aroko emakume kopistak

Orain arte uste izan dugu Erdi Aroan eta inprenta zabaldu baino lehen liburuak kopiatzeaz arduratu zirenak gizonezkoak zirela, zehazki, monasterioetako monjeak. 

Baina Bergengo (Norvegia) unibertsitateko  ikerlari talde batek ondorioztatu du emakumeak ere kopista... [+]


Italiar sukaldaritza ez da existitzen

Florentzia, 1886. Carlo Collodi Le avventure de Pinocchio eleberri ezagunaren egileak zera idatzi zuen pizzari buruz: “Labean txigortutako ogi orea, gainean eskura dagoen edozer gauzaz egindako saltsa duena”. Pizza hark “zikinkeria konplexu tankera” zuela... [+]


Salaketa jarriko du Ertzaintzaren tiro baten ondorioz barrabila galdu zuen gizonak

Ospitaletik irten eta berehala prentsaurrekoa eman du Iker Aranak, Errekaldeko gaztetxearen aurrean. Gaztetxearen desalojoan ertzainek "neurrigabeko indarkeria" erabili zutela salatu du, eta salaketa hurrengo egunetan aurkeztuko du.


Aposapo + Mäte + Daño Dolor
Hutsuneak

Aposapo + Mäte + Daño Dolor
Noiz: apirilaren 5ean.
Non: Markina-Xemeingo Akerbeltz Gaztetxean.

---------------------------------------------------------

Erosketetarako orgatxoa barazkiz beteta egin dut gaztetxerako bidea, eta haiek mozten eman dugu iluntzea... [+]


2025-04-11 | Estitxu Eizagirre
Bertso eta pilota zaleentzat saio berezia Zumarragan larunbatean

Gipuzkoako Euskal Pilota Federazioak 100 urte betetzen ditu aurten. Ospatzeko antolatu dituen ekitaldien artean dago apirilaren 12an Zumarragan egingo den bertso saio berezia. Pilotari bat arituko da gai-jartzen, eta pilotarekin harremana duten Gipuzkoako lau bertsolari kantuan... [+]


2025-04-11 | El Salto-Hordago
“Gatazka eta abusua ez dira gauza bera”, feminismoko eztabaidei heltzeko

Laura Macayaren liburua ekarri du euskarara Katakrakek. Amaia Astobizak itzuli du, feminismoaren baitako eztabaidak ireki eta beste begirada batzuetatik ekiteko helburuarekin.


Palestinaren alde mobilizatu diren 300 ikasleri bisa kendu diete AEBek

Palestinaren aldeko manifestazioetan parte hartzen duten atzerriko ikasleak kanporatzea baimentzen duen dekretua izenpetu zuen urtarrilaren 30ean AEBetako presidente berriak. Orduz geroztik ikasleen bisen baliogabetzeak errepikatzen dabiltza.


2025-04-11 | Irutxuloko Hitza
Helena Tabernak irabazi du Giza Eskubideen Zinemaldiko Saria

Helena Taberna zinegileak jasoko du aurten Donostiako Giza Eskubideen Zinemaldiaren Saria. Sariaren entrega ostiralean, apirilak 11, 20:00etan Viktoria Eugenia Antzokian ospatuko den bukaera emanaldian izango da.


Eguneraketa berriak daude