SEMAFOROA BERDEAN DUTE EUSKARAZKO AUTOEK

  • batera legeriaren osagarri den «Zirkulazioko Hiztegia». Proiektuan zenbait aditu aritu da:autoeskoletako irakasleak, trafiko arduradunak, hizkuntza teknikariak eta itzultzaileak.

2021eko uztailaren 19an
HAEEk (Herri Ardularitzaren Euskal Erakundea) izenburutzat «Trafiko, Zirkulazio eta Bide Segurtasuneko Legeria» duten bi liburuki kaleratu ditu.
Bi liburuki mardul hauetan Euskal Autonomia Erkidegoari eragiten dion lege-araubide osoa euskaraz eta gazteleraz biltzen da. Lan hau Eusko Jaurlaritzako Herrizaingo Sailarekin elkarlanean egin da. Itzulpena egin ondoren testuak eta bertan erabili beharreko terminologia zehazteko Euskal Autonomia Erkidegoko autoeskoletako profesionalak, Espainiako eta Jaurlaritzako trafiko zuzendaritzetako teknikari eta itzultzaileak eta HAEEko itzulpen zerbitzu ofizialeko teknikari eta terminologoak aritu dira elkarlanean. Lan hau koordinatzearen ardura HAEEko teknikari Antton Burgoarena izan da.
Urtebete igaro dute testuen euskarazko itzulpena egiten eta ondoren lehen aipatutako lantalde horretako kideei helarazi zaie, itzulpena aztertzeko behar adina denbora emanez. Iritziak bildu eta adostasun batera iritsi ondoren, beste bospasei hilabetez «Trafiko, Zirkulazio eta Bide Segurtasuneko Legeria»ren osagarri den «Zirkulazioko Hiztegia» prestatzen aritu dira.


HIZTEGIA EGITEKO MODU BERRIA.

Zirkulazioko hiztegi honek kontsultak egitea errazten du. Lege kontutan aditu denak badaki hitz bat aurkitzeko legediko zein artikulutara jo behar duen, baina mundu hori ezagutzen ez duenak hiztegian aurkituko du orain arte gazteleraz erabili duen hitzaren euskarazko baliokidea. Bestalde, terminologia bilduma gisa oso erabilgarria da hiztegi hau. Terminologia modu berri batean landu dute hiztegiaren egileek. Orain arte zerrenda batetik abiatu eta zerrenda horretako hitzen ordainak edo baliokideak testuingururik gabe asmatzen ziren. Orain berriz, testu errealetatik abiatu, kontzeptuak finkatzen dituen testuak landu eta ondoren atera dituzte baliokideak, hiztegia osatzen duen terminologia, alegia.
Bai liburukiak eta bai hiztegia egiterakoan terminologia finkatu behar izan dute, eta honetarako bereizketa arbitrarioak egin behar izan dituzte. Adibidez, «geratu» eta «gelditu» hitzen arteko ezberdintasuna egin behar izan dute. Baina arazorik handiena gaztelerazko lege-hizkera mordoilo ulergaitza argi eta ulertzeko moduan jartzea izan da.
Zirkulazio legeria eta hiztegia bereziki trafiko zuzendaritzatan diharduten teknikariei, auzietan legeen aipamenak egin behar dituztenei, autoeskoletako irakasleei eta itzultzaileei zuzenduta dago. Bide seinaleak euskara txukunean jartzeko ere baliogarria izango da.
Horrelako lanbidetan ibiltzen ez den jendeak zerbaitetarako erabiltzekotan gidatzeko baimena ateratzeko erabiliko luke liburu hau. Hala ere, honetarako prestaturiko eskuliburua da autoeskoletan erabiltzen dena. HAEEko arduradunek adierazi digutenez, gazteleraz dagoen eskuliburu hau legediaren azalpen didaktikoa besterik ez da eta hori euskaraz eduki ahal izateko lehenengo urratsa eman da dagoeneko, legeria euskaratzea.


AUTOESKOLETAN EUSKARAZ EGITEKO ZAILTASUNAK.

Autoeskoletan euskararen inguruan bizi den egoeraren berri zehatzagoa izateko liburuaren proiektuan parte hartu duen autoeskola batetara jo dugu, Otamendira.
Bertan esan digutenez, Trafiko Zuzendaritzak gida-baimena ateratzeko azterketa teorikoa euskaratuta dauka. Hala ere itzulpena ulergaitza gertatzen da ikasleentzat eta euskaraz egin nahi izan arren, azkenean gaztelerara jotzen dute.
Eskolak emateko erabiltzen duten materiala gazteleraz dago; euskaraz dagoen bakarra autoeskola bakoitzak nola hala egiten dituen itzulpenak dira. Hala ere itzulpen hauek askotan ez datoz bat Traficok eginiko itzulpenekin. Honek ikasleari zailtasunak ematen dizkio, ikasitako terminologia ez baita gero aurkituko duena.
Autoeskola honetan esan digutenez, HAEEk itzulitako liburua baliagarria da, baina autoeskoletako eskuliburua euskaratzea da beharrezkoa ikasleek azterketa horiek euskaraz egitea nahi bada


Azkenak
Harrera premia aurreikusiz Zumeta margolaria

Irakurlea dagoeneko jakitun dateke Euskal Herrian askatasunaren alde egon den eta dagoen gatazka politikoaren ondorioz urte luzetan kartzelan, erbestean edota deportazioan bizi behar izan duten euskaldunak, etxerako bidean, beren bizitza berregiten hasteko izaten dituzten... [+]


Trump-ek distentsio nuklearra eskaini die Errusia eta Txinari

Bi herrialdeekin arma nuklearrei buruz hitz egin nahi du AEBko lehendakari Donald Trumpek, ostegun honetan bere bulegoan kazetariei jakinarazi dienez.


Sexu jazarpena leporatu dioten EHUko irakaslea eskoletatik kanpo utzi du errektoretzak

EHUko Errektoretza Taldeak hedabideetara igorritako ohar baten bidez jakinarazi du neurria: "Unibertsitateak baieztatzen du salatu duten irakaslea jada klaseetatik at dagoela eta ez dela fakultatera joango kasua argitu arte".


AHT Hego Euskal Herrian: 15.000 milioi euroko inbertsioa Irunera abiadura handian iristeko?

Abiadura handiko trenaren aurkako manifestazioa egingo dute Iruñean larunbat honetan AHT Gelditu plataformak deituta, 12:00etan Diputaziotik abiatuta. Castejon eta Iruñea arteko trenbidearen eraikuntza lanek aurrera jarraitzen dute eta Espainiako Garraio... [+]


Emeadedei + Mahl Kobat
Gutaz ari dira

EMEADEDEI + MAHL KOBAT
NOIZ: otsailaren 2an.
NON: Zuiako gaztetxean, Murgian.

----------------------------------------------------

Iazko irailaren 20an izan genuen lehen aldiz musika kolektiboaren berri, sortu berri zuten sare sozialeko profilean: “Hemen da Hil da... [+]


2025-02-14 | ARGIA
Adin txikiko beisbol jokalari bati musu emateagatik entrenatzaile bat kondenatu dute

Adin txikiko neskak 2023an salatu zuen entrenatzaileak hiru aldiz musukatu zuela bere baimenik gabe. Nafarroako Probintzia Auzitegiak Iruñeko epaitegiak ezarritako zigorra baieztatu du. Entrenatzaileak ezingo du harreman zuzenik izan adin txikikoekin inongo lanbidetan eta... [+]


2025-02-14 | dantzan.eus
Inauteriak 2025 oinarrizko egutegia

Kaskarotak eta maskaradak urtarriletik dabiltza martxan, Malerrekakoak etorri dira segidan eta pixkanaka han eta hemen ospatu dira inauteri festak. Aurten, ordea, data nagusiak berandu datoz oso; Kandelaria egunean Hartza esnatu zen, baina ilargiari begiratu eta beste pixka... [+]


2025-02-14 | Sustatu
Itzulinguru ikerketa: itzulpen automatiko aurreratuak nola eragiten dio euskarari?

Sozioluinguistika Klusterrak, zenbait erakunderen laguntzarekin eta Asier Amezaga, Eduardo Apodaka eta Asier Basurtok landutako lanean, Itzulinguru izeneko proiektuaren emaitzak argitaratu ditu. Itzultzaile neuronalek (azken belaunaldiko itzultzaile automatikoak, zeinak euskaraz... [+]


2025-02-14 | Euskal Irratiak
David Gramond
“Gizartea beldurrarazteko baliatu zuten tortura, militantziari uko egiteko”

Otsailaren 13a Torturaren Kontrako eguna izanki, Euskal Herriko Torturaren Sareak gutun publiko bat igorri du. Poliziek torturatu euskal jendeen lekukotasunak bildu, eta aitortza egiteko xedea du sare berri horrek Euskal Herri osoan. Torturatuak izan diren 5.000 pertsonei... [+]


2025-02-14 | Gedar
Munichen, manifestazio sindikal bat harrapatu eta gutxienez 21 pertsona zauritu ditu gizon batek

 Ibilgailu baten bidez, Ver.diren protesta batean zeuden manifestariak aurretik eraman ditu. Duela egun gutxi, supremazista zuri batek 11 pertsona erail zituen Suedian.


Gizon bat atxilotu du Guardia Zibilak Amurrion, hildako bi agenteren kontura sare sozialetan barre egitea egotzita

"Polizia hila, baratzerako ongarririk onena" idatzi zuen atxilotuak sare sozialetan, eta lau milioi jarraitzaile baino gehiago ditu bere profilak, Guardia Zibilak azaldu duenez.


Iruñeko Laba, agur labur bat, irailean indarberrituta itzultzeko

Larunbat honetan itxiko dute Laba ostatua Iruñeko Gazteluko plazan eta, bitxia bada ere, egun osoko festarekin ospatuko dute itxiera, agurra ez baita behin-betikoa: Labak ondoko Windsor tabernarekin bat egingo du, obrak hastera doaz, eta beranduenez irailean berriz... [+]


Eguneraketa berriak daude