"DEPARTAMENDUA TRESNA DA, EUSKARA BERRIZ, GAIA"


2017ko azaroaren 28an
Iparraldeko ADEko idazkaria zaren aldetik, zein da hautetsien erakunde honek azken bi urte hauetaz egiten duen bilana?
Bilana datuetan ageri da. Gure abiapuntuan, 93 auzapezek beren sinadura eman zuten Departamenduaren alde; Iparraldeko % 60. Geroago, udalbiltzarren gehiengoak alde bozkatu zuen 159 komunetan; herri bakoitzeko % 55 ordezkatzen zutelarik. Berriki, CSA erakundearen inkesta batek, biztanlegoaren % 66 alde dela erakutsi du. Populazioaren gehiengoa izaki, emaitzak oso garrantzitsuak dira, bizitza ekonomikoan eragile direnen bozak baitira. Garapen Kontseiluaren sozioprofesionalen boza % 82 izan da, berriz. Ez gara bakarrak izan, baina ADE oso garrantzitsua izan da bilakabide honetan.

Inkesta horretan euskaldunen % 57ak baia eman zuen, duela bi urte % 64k eman zuen bitartean.
Kasu eman behar da inkesten irakurketan. Orduan % 64k baia eman zuen, eta oraingoan % 66k eman du. Izan ere, porzentaiak ematean erantzun ez dutenak alde batera utzi behar dira. Erreferenduma egingo balitz horrela kontatuko litzateke.

Beste zerbait azpimarratuko zenuke inkesta horretaz?
Azterketa Pirinio Atlantiko Departamendu mailan egina da, eta uneon Ipar Euskal Herrian dago interesa. Alabaina, badaude gauza interesanteak. Esaterako, Departamendu berriaren alde bozkatu dutenean artean, hirietako biztanleak kanpainakoak baino doi bat gehiago dira. Hirietako bizilagunak departamenduaren kontra dauden argudioa faltsua dela ikusten da. Kanpainako auzapezen eta hautetsien bozak kostaparteko herrietako auzapezen kontra zirela esaten zen. Horrek kostaparteko hautetsien jarrera eta bizilagunena ez datozela bat erakusten du.

Urtarrileko manifestazioarekin alderatuko al zenuke larunbatekoa?
Bi manifestazioak ez dira berdinak bere antolakuntzan. Urtarrilekoan, ABk eraman zuen antolaketa praktikoki. Oraingoa ia ekumenikoa da. Hots, orain badaude erakunde politiko eta sindikatu ugari. Ez da gauza bera. Manifestazio honetan ikusiko da herri honen izaera anitza. Arrakastatsua izanen da, bere aldeko kanpaina herriz herri ari baita garatzen.

Parisek kontuan hartuko ote du?
Nik ezin dut posibilitate horretaz mintzatu, baina espero dut demokrazia garaile ateratzea, demokrazia izan dadin.

Orain gutxi Jean Espilondo sozialistak zioenez, Euskal Departamendu batean RPRk agindu lezake.
Hori bada bere ustea, arras tronpatzen da. CSAk egin inkestan RPRko hautesleak alde agertzen dira lehen aldiz, bere liderrak aldiz, ez dira inoiz pronunziatu, edo kontra jarri dira. Dena dela, RPRk aginduko duela esatea politika fikzioa egitea da. Oraingo kalkuluen arabera, UDF litzateke hemen nagusi. Biarnon, aitzitik, gerta liteke.

Abertzaleen artean bestalde, badaude manifestazioarekin bat ez datozenak. Euskararen ofizialtasunaren eskaera bazter geratu delakoan.
Uste dut, sinpleki, tronpatzen direla. Manifestazioaren xedea Euskal Herria Departamendua sortzea da, nahasmendua sortzeke, eta bereziki frantses gobernuarekiko anbiguotasunean erori gabe. Departamendua euskal kultura garatzeko tresna bat da. Gu, esaterako, Garapen Eskemaren barruan dagoen guztiaren alde gaude, eta partikularki euskararen ofizialtasunaren alde. Departamendua tresna bat da, eta tresna gisa ulertu behar da. Ez da nahasi behar. Euskara, berriz, gaia da.

Garapen Eskema geldiune batean aurkitzen da, ordea.
Horrexegatik, euskaldunok departamendu baten jabe bagina, geure Kontseilu Nagusia kudeatuko genuke, bere presidentea buru. Gizon honen pisua funtsezkoa litzateke Hizkuntz Kontseiluaren erdiesteko. Hizkuntza Kontseilua ez da eratzean borondate politikoa falta delako. Kontseilu Nagusiko presidenteak Iparraldeari bere izaera emango lioke


Azkenak
Ertzaintzak Gasteizko Salburuan egindako “sarekada arrazista” salatu dute hainbat eragilek

Salburuako futbol kantxetan polizia-operazio planifikatu bat egin zuen igandean Ertzaintzak, eta Gasteizko GKSk nahiz Gasteiz Antirrazista eragileek salatu dutenez, bertan zeuden pertsona ugari identifikatu, miatu eta kolpatu zituzten. 


Euskal artista ugari izango dira Pirritx, Porrotx eta Marimototsi egingo dieten omenaldian

Ostegunean prentsaurrekoa egin dute antolatzaileek Maiatzaren 3an Bizkaia Arena-BEC!en egingo den ekitaldiaren xehetasun gehiago aurkezteko. Ikuskizuna euskal herrian ezagunak diren hogei pertsona baino gehiagok parte hartuko dute eta 14.000 ikuslerentzat izango da. 


Abdallah askatzearen alde agertu arren Parisko dei auzitegia, ekainaren 19ra atzeratu dute epaia

Baldintzapeko askatasunaren alde agertu bada ere Parisko dei auzitegia, ekainaren 19ra atzeratu du epaia, Georges Ibrahim Abdallahk ez dizkielako kalte-galerak ordaindu AEBei. Baldintzapeko askatasunaren alde agertu zen azaroaren 15ean Frantziako Zigorrak Aplikatzeko Epaitegia,... [+]


Ertzaintzak kolpatu zuen Donostiako emakumeari garunean bi ebakuntza egin beharko dizkiote

Segurtasun sailburu Bingen Zupiriak adierazi du oraingoz ez dutela neurririk hartuko kasuaren inguruan, "gauzak ondo edo gaizki egin izanaren inguruko segurtasun edo ziurtasunik" ez duten bitartean. Ertzaintzaren agenteek eraso egin zioten emakumea "indarrik... [+]


Monte Perdidokoa galzorian dauden glaziarren artean sartu dute

Desagertzeko arriskuan dauden izotz-masak dokumentatzen dituen nazioarteko erregistro batek Pirinioetako Monte Perdido sartu du zerrendan.  


Analisia
Repsolek beretzat nahi ditu Urumeako mendiak, Euskal Herriko zentral eoliko handiena jartzeko

Josu Jon Imazen konpainiak helegitea jarri du Eusko Jaurlaritzaren aurrean, Endesari “iruzurra” egitea egotzita. Adarra eta Mandoegi mendien artean 15 aerosorgailu, 28 kilometroko bidea eta 21 kilometroko linea-elektrikoa eraiki nahi ditu Repsolek, Euskal Herriko... [+]


Asko gara, etorri gurekin euskal eskola publikora

Heldu zaigu EAEn 2025-26 ikasturterako ikastetxeetan matrikula egiteko garaia, eta etxe askotan etxeko txikienak urrats berria emango du hemendik gutxira, irailean, eskolaratzea, alegia. Euskal Eskola Publikoaz Harro Topaguneko kideok apustu sendoa egiten dugu eskola publikoaren... [+]


Kuotak, ikastoletan

Araba, Bizkai eta Gipuzkoarako Hezkuntza Lege berria onartu zenetik, aurrerantzean hezkuntza doakoa izango dela behin eta berriro entzuten/irakurtzen ari gara. Eragile desberdinei entzun diegu, baita Hezkuntza Sailari ere, eta hedabideei eskaintzen dizkiegun elkarrizketatan... [+]


2025-02-20 | Manex Gurrutxaga
EH Bilduren barne kongresuaz: behin betiko integraziorako bidea

Hilabetearen hasieran egin zuen EH Bilduk III. Kongresua, Iruñean. “Ez ohiko ondorioak” ateratzeko balio duen “ohiko kongresua” omen da, edo horrela jaso dute behintzat Zutunik ponentzian, zuzendaritzak proposatu eta militantziak aho batez onartu... [+]


2025-02-20 | Sustatu
Euskorpora elkartea eta Euskorpus aurkeztu dituzte

Euskorpora elkartearen aurkezpen ekitaldi jendetsua izan da asteazkenean Donostian, eta Euskorpus izeneko egitasmoaren berri eman dute bertan. Euskorpus euskarazko hizkuntza baliabide digitalen banku bat izango da, eta 5 milioi pasa inbertituko ditu Eusko Jaurlaritzak bertan.


Trumpek Zelenskiri “diktadore” deitu ostean, guda amaiera aztergai Europar Batasunean ere

Azken egunetako giroa baretzeko asmoz eta Ukrainako Gerraren bukaeraz hitz egiteko elkartuko dira Trumpekin, ondoko astean, Emmanuel Macron Frantziako presidentea eta Keir Starmer Erresuma Batuko Lehen ministroa. Auzi bera aipagai, ostegun honetan elkartzekoak dira ere... [+]


2025-02-20 | Irutxuloko Hitza
Eñaut eta Joseba Alvarezen aldeko elkartasun dinamika abiatu du Piztu Donostiak

Urtarrila amaieran ezarri zieten 5.000 euroko isuna ordaintzen laguntzeko txartelak jarri dituzte Herria, Marruma eta Platero tabernetan.


Udaltzain eredu “hurbila” bultzatzeko, lan eskaintza bateratua egingo dute Zumaiak, Getariak eta Azpeitiak

"Konfiantza eta gertutasuna" oinarri izango duen Udaltzaingo eredua nahi dute Zumaia, Getaria eta Azpeitiko udalek. Horretarako, udalerri horiek ondo ezagutuko dituzten bost udaltzain kontratatuko dituzte elkarrekin eta hautagaiei B2 euskara maila ere eskatuko diete.


2025-02-20 | Gedar
Gasteiz eta Burgos artean AHTa eraikitzen hasteko lanak, aurrera

2.000 milioi euroko kostua izango dute AHT Madrilekin eta AVE trenarekin lotzeko aurreneko lanek. Asteburuan egin dute manifestazio bat Iruñean, AHTa eraikitzeko obretako esklabotza-baldintzak salatzeko.


2025-02-20 | Xuban Zubiria
Alemaniako hauteskundeak irabazteko faboritoa: Friedrich Merz kontserbadorea

Olaf Scholz lehen ministro sozialdemokratak berde eta liberalekin zuzendutako “semaforoaren” gobernu koalizioa hautsi zen urte amaieran. Igandean Alemaniako kantziler berria aukeratzeko hauteskunde orokorrak izango dira, eta, inkesten arabera, kontserbadoreen... [+]


Eguneraketa berriak daude