EZ DAGO EUSKARARIK INBERTSIORIK GABE

  • Jaurlaritzaren landa lan batek. Batez bestekoak, % 0,16tik % 4,92ra doaz. Datuok aurrekontu orokorrekin eta euskaldun kopuruarekin alderatuz, zenbaitetan lotsagarri gerta litezke.

2021eko uztailaren 27an
Azpeitiak EAE osoan euskaldun kopuru handiena zuen 1996an: % 88,3. Baina udal aurrekontu osotik soilik % 1,65 baliatu du aurten euskara sustatzeko. Eusko Jaurlaritzako Kultura Sailak 1999ko otsailean eginiko landa lanak argitaratu dituen datu ezkorretako bat besterik ez da. Baina beste hainbat adibide dago. Lan honek EAEko 5.000 biztanletik gorako 61 udal aztertu ditu. Eta 5 urte edo gehiago dituzten pertsonak hartu ditu kontuan.
Ikerketaren arabera, 17 udaletan euskara sustatzera zuzentzen duten diru kopurua ez da aurrekontu osoaren % 1era iristen. Eta Urtuella da guztietan euskarari diru gutxien eskaintzen diona. 629 milioi pezetako (25 milioi libera inguru) aurrekontua du eta milioi bakarra erabiltzen du euskara sustatzeko, % 0,16 beraz. Bertan ez da euskara teknikaririk ezta batzorderik ere. Gasteizek berak bere aurrekontutik % 0,26 zuzentzen du euskara sustatzera. Eta bertako euskaldun kopurua ia 28.000koa zen 1996an. Euskarara sustatzeko erabiltzen duen dirua zertan darabilen esateko astirik ez dutela esan digute bertako udaletxean.
Bilbok aurrekontuko % 0,38 erabiltzen du euskara sustatzeko, eta biztanleriaren % 14 da euskalduna. Euskararako diren 170 milioi pezeta bi eginbehar nagusitan baliatzen dira: euskara ikasten ari diren helduentzako dirulaguntzetan; eta gai akademikoetatik at euskaraz hitz egiteko aukera ematen duten aktibitateetan (bertsolaritza, ipuin lehiaketak...). Euskara Ataleko arduradun Jose Joakin Gallastegik dioenez, lehentasuna ematen zaio euskararen inguruko eskola munduari. 1991tik 1996ra bitartean Bilboko euskaldun kopurua 16.000 pertsonatan handitu arren, gehienak gazte eta haurrak dira. «

Bilbon, Bilbo txiki asko dago
» eta Gallastegiren aburuz, ezinezkoa da planteamendu lokala egitea bertan, Bilbo hein handi batean Bizkaia osoa delako, kanpoko jende ugari hurbiltzen baita bertara. Bizkaiko hiriburuan ez dago Euskara Patronaturik, Euskara Atala Kultura Sailaren barruan dago kokaturik.


EUSKARAN GEHIEN INBERTITZEN DUTENAK.

Donostia da EAEko hiriburuen artean euskara sustatzeko diru kopuru gehien bereizten duena. Guztira aurrekontuko % 1,04 eskaintzen dio. Euskaldun kopurua 55.000tik gorakoa dela kontuan hartuta, ia 28.000 milioiko aurrekontutik euskararentzako 290 besterik ez izatea ez da datu baikorra. Baina diru horri esker hainbat egitasmo interesgarri dago. Ia 60 erabiltzen ditu Euskara Patronatuak gizarte ekintzak antolatzeko. Beste 28 hiritarrek ikastaroak burutu ditzaten. 6 milioi uztailean antolatzen diren udaleku irekietarako, bertan haurrek ikasturtean zehar ikasitako euskara hobetu dezaten; eta beste 9 «Haurrak beti jolasean» neguko ekimenaren barruko ekintzetarako. Gainera, beste 14 milioi zuzentzen ditu udalak normalkuntza egitasmoak sustatzera. Dena dela, bai Donostian eta baita beste udaletan ere, Euskara alorraz gain, Gazteria, Kirola, Kultura eta beste hainbat atalek, zeharka bada ere, euskarazko ekintzak bultzatzen dituzte. Azken finean, Bilboko euskara ataleko arduradunak dioen legez, «

udal departamentu hauek gero eta euskaldunagoak izatea da euskara normalizatzeko era bakarra. Ez da euskara zerbitzuarekin euskal udaletxe txiki bat sortu behar
».
Lan honen daturik baikorrena Arrasateko Udalak euskararekiko duen ardura da. Aurrekontutik 162 milioi zuzentzen ditu euskara batzordearentzat, % 4,92. Dirua honako alor hauetan erabiltzen da: udal euskaltegietan 73,5 milioi pezeta, irratian 11 eta beste 77,5 langileen soldata eta ekintza ezberdinetan (erakundeetarako laguntzak, hitzarmenen aldeko ekintzak...). Joxe Felix Díaz de Tuesta udaletxeko Euskara teknikariak dioenez, lehentasuna euskaraz hitz egin ahal izateko guneak sortzea da, ez bakarrik euskara ikasteko euskaltegiak sortzea. Helburuak helburu, euskara normalizatzeko inbertsioak egin behar dira, «

ez baitago enpresarik inbertsiorik gabe bere helburua lortzen duenik
». Eta ikerketaren emaitzei erreparatuta, Díaz de Tuestak ez du Arrasateren batez bestekoari buruz aparteko oniritzirik: «

Arrasate ez dabil ondo, besteak dabiltza gaizki»

Azkenak
Osakidetzan egiturazko eta egiazko konponbideak eskatu dituzte Gasteiz, Bilbo eta Donostian

Milaka pertsona kalera atera dira larunbatean, Eusko Jaurlaritzari eta Osasun Sailari "konponbide errealak" eskatzeko, Osakidetzaren arazo estrukturalak konpon ditzaten.


Aroztegiari ezetz esan dio jende oldeak Iruñean, eta auzipetuen absoluzioa eskatu du

Milaka eta milaka lagun elkartu dira larunbat bazkalondoan Iruñean, Baztango Aroztegiaren makroproiektuari aurkakotasuna adierazteko eta maiatzean epaituko dituzten zazpi auzipetuen absoluzioa eskatzeko. Bideoz grabatu dugu amaiera ekitaldiko hitzartzea [albistearen... [+]


Bonus track: non dago saria?

Jan-edanean zeuden denak, itxuraz alai, baina baten bat urduri zebilen aperitibo eta aperitifa artean. Bigarrenez jasoko zuen saria, baina eskuetan edukiko zuen lehenbizikoa izango zen. Eta urduri zegoen, oroigarriak bulegora heldu beharra zeukalako, joder. ARGIA Sariak ez dira,... [+]


Argia Sarien kronika
Galga azkartasunari

Gauzak bizi eta azkar aldatzen badira ere, zenbait kontu ez dira aldatzen: Argia Sarien ekitaldia da horietako bat. Horixe esan dio kronikagile honi beharrera etorri den kanpoko kazetari batek, ARGIA asko aldatu dela esatearekin batera, sari-banaketa hasi aurretik. Onerako ari... [+]


2025-01-31 | ARGIA
Interneteko Argia Saria: Oroibidea

Galtzaileen herri ondarea sarean jartzeko erakunde publiko batetik egindako ahaleginagatik, ahots gabeen ahotsa entzuteko aukera emateagatik, eta batez ere, Nafarroak aitzindari izaten segi dezan oroimen historikoa berreskuratzeko bidean, Interneteko Argia Saria Nafarroako... [+]


2025-01-31 | ARGIA
Banatu ditugu euskarazko komunikazioaren 2025eko Argia Sariak

Sei sari banatu ditugu aurten: ikus-entzunezko saria EITB Kultura telebista saioari eman zaio, prentsako saria Irutxuloko Hitza Donostiako hedabideari, entzunezko saria BaDa!bil podcastari, interneteko saria Oroibidea bilatzaileari eta komunikazio kanpaina onenaren saria Altxa... [+]


2025-01-31 | ARGIA
ARGIAko lantaldearen mezua: Mundu ilunean, ARGIA gehiago

Onintza Irureta Azkunek egin du hitzartzea ARGIAko lantaldearen izenean:

"ARGIAko komunitatea osatzen duten milaka lagunetako batek berriki adierazi digu batzuetan ARGIA iluna dela, barruak mugiarazten dizkion albiste gogorrak daudela. Lan ona egiten dugula, baina... [+]


2025-01-31 | ARGIA
Urteko kanpaina onenaren Argia Saria: Altxa Burua

Seme-alabek lehen mugikorra izateko adina atzeratzeko eskolaz eskola egindako lanagatik eta lortutako emaitzengatik, ikastetxeak mugikorrik gabeko arnasgune izateko borrokagatik, kanpaina onenaren Argia Saria guraso elkarteek osaturiko Altxa Burua ekimenarentzat izan da... [+]


2025-01-31 | ARGIA
Merezimenduzko Argia Saria: Ene Kantak

Hamabost urteotan gazteenen artean euskara sustatzeko egindako lanagatik eta lortutako arrakastagatik,  Merezimenduzko Argia Saria Ene Kantak proiektuarentzat izan da. Saria Nerea Urbizu, Fermin Sarasa eta Jesus Irujok jaso dute.


2025-01-31 | ARGIA
Entzunezko Argia Saria: BaDA!bil podcasta

Entzunezko Argia Saria BaDA!bil podcastak jaso du, Hiru Damatxo ekoiztetxeak ekoitzitakoa, eta Gerediaga elkarteak eta EITBk finantzatutakoa. Podcastak kulturgintzan dabiltzan lau mahaikidez osaturiko bost mahai inguru jaso ditu Durangoko Azokaren bueltan. Saria jaso dute Amets... [+]


2025-01-31 | ARGIA
Prentsako Argia Saria: Irutxuloko Hitza

Prentsako Argia Saria Irutxuloko Hitza-rentzat izan da, eskuin muturraren igoerari egindako jarraipenagatik eta talde erreakzionarioen benetako aurpegia erakusteko kalean hor egoteagatik. Aurten 20 urte beteko ditu Donostiako hedabideak. Aizpea Aizpurua, Andrea Bosch,... [+]


2025-01-31 | ARGIA
Ikus-entzunezko Argia Saria: EITB Kultura

EITB Kultura telebista saioak jaso du Argia Saria euskal kulturgileen lana bistaratzeagatik, Euskal Herriko txoko guztietako proiektuak telebista publikora ekartzeagatik, eta egiten duten kalitatezko ikus-entzunezkoagatik. Saria Leire Ikaranek eta Kerman Diazek jaso dute, Berde... [+]


Calexit, Kaliforniaren independentzia bilatzen duen ekimena

Ekimenak erreferendum eskaera egin du eta Shirley Weber estatu idazkariak onartu. Orain, prozesuari jarraipena emateko, 546.000 sinadura lortu behar dituzte datorren uztailerako. Marcus Evansek egin du eskaera.


Eguneraketa berriak daude