BESTE IKASTETXEETAN ERE EUSKARAZ

  • historiko labur bat eman ondoren bakoitzaren barrura sartu eta ikasle eta irakasle kopuruak, ikasketa ereduak eta herrira begira egiten dutenaren berri jaso dugu. Ikastetxe hauetan B eta D ereduetan burutu daitezke 16 urte arteko ikasketak.

2021eko uztailaren 19an
Kilometroaken antolatzaile den Orereta Ikastolaz gain ikastetxe gehiago aurki daitezke herrian. Hiru aukeratu ditugu: Langaitz ikastola, Telleri-alde eta Koldo Mitxelena ikastetxeak. Lerrootan hiru ikastetxe hauetako ikasle kopuruak, ikas ereduak, gaur egungo jarduerak eta historia apur bat bildu dugu; herriko irakaskuntzaren nondik norakoetara hurbildu asmoz.


Langaitz ikastola

Ikastola honek 24 urte hauetako historian izan du gora beherarik. Arazorik larrienak leku eta lokalari loturikoak izan dira.
Lehenengo urteetan Beraungo aipaizaren etxean izan zuten babesa, baina haur kopuruak gora egiten zuen heinean leku gehiagoren beharrek Beraunen bertan lokal batetik bestera mugitzera behartu zituen.
Azkenik, 1982an Langaitz Ikastolaren eraikin nagusia izango zena eraiki eta ikasle eta irakasleak bertara joan ziren.
Euskal Herriko ikastola askok egin zuten bezala 1993an pribatu izatetik publiko izatera igaro zen Langaitz ikastola. Honek zenbait aldaketa eta egokitzepen ekarri zituen. Gaur egun 2 urtetatik 16 urtera arteko 650 bat ikaslek eta 60 irakaslek osatzen dute ikastola.
Ikastolako arduradunek diotenez euren plangintza ikasleei heziketa integrala zabaltzean datza eta honen baitan, euskara izango litzateke erronka nagusia. Horregatik egin dute D ereduaren aldeko aukera.
Herriko gainerako ikastetxeekin elkarlanean zenbait gauza egiten dute. Oarsoaldeko beste ikastetxeekin PATen gidaritzapean jarduera ezberdinak egiten dituzte: antzerki topaketak, Oarsoaldeko «Kilkir» eta «Musutruk» aldizkariak... Bestetik «Euskaraz bizi» proiektuan murgilduta dauden beste ikastetxeekin batera ekintzatan parte hartzen dute: mendi topaketak, jolas parkeak, kirol olinpiadak eta abarren antolaketan


Telleri-alde ikastetxea

Telleri-alde ikastetxea lau anaien artean sorturikoa da. 1903. urtean sortu zuten eta lau anaia hauek 20 bat ikaslerekin hasi ziren irakasle lanetan. Ikastetxe hau ordea 10 urte beranduago, 1912an, itxi egin zen.
Urtebete beranduago Telleri-alde barnetegia ireki zen. 1918an, eta herritarren eskariari erantzunez ikastetxeak bere ateak ireki zituen Linu Oihal elkarteak Alameda inguruan zituen gela batzuetan. Honegatik Alameda Ikastetxea izenarekin izan zen ezaguna urte askotan. 1967an, ordea, gaur egun duen lekura aldatu zuen bere egoitza, Telleri-aldera. Hortik izena.
Egun 592 ikasle eta 40 irakasle ibiltzen dira egunero ikastetxe honetako pasiloetan barrena. Haur, Lehen eta Bigarren hezkuntzako eskolak ematen dira. Lehenengoa D ereduan eta bigarren eta hirugarrena B ereduan. Telleri-alde ikastetxeak Herriko Eskola Kontseilutik antolatzen eta sustatzen diren ekintzetan parte hartzen du


Koldo Mitxelena herri ikastetxea

Koldo Mitxelena Herri Ikastetxea hiru ikastetxeren bateratzearen ondorioz sortu zen. Beraz, hezkuntza proiektua partaideen arteko elkarrizketa eta bateratzearen ondorioz bideratu da.
1903an Pedro de Viterik sortu zuen ikastetxe hau eta Errenteriako zaharrena da. Urte batzuk beranduago, 1909an, bigarren solairua eraiki eta gau eskola ireki zen.
Urteak pasa ahala eraikina zahartzen ari zen eta 1974. urtean ikastetxe zaharra bota eta leku berean berria eraiki zuten.
1984an eskolak B ereduan emateari ekin zioten, eta 1989an D eredua jarri zuten martxan.
80ko hamarkadan ikasle kopuruak behera egiten du eta ikastetxeak elkartzen hasten dira bakoitzak dituen errekurtsoak aprobetxatu ahal izateko. Honela 1994-95 ikasturte hasieran Viteri, Olibet eta Markola ikastetxeek bat egiten dute eta ikastetxeak Biteri-Olibet izena hartzen du.
1997an, ordea, LOGSEren aldaketak direla eta izen berri batekin bataiatzen dute ikastetxea, Koldo Mitxelena Lehen Hezkuntza Ikastetxea.
Gaur egun 269 ikasle eta 27 irakaslek osatzen dute ikastetxea. Ereduei dagokionez ikasketak B eta D erduetan egin daitezke


Azkenak
Lineal A idazkunik luzeena

Lineal A duela 4.800-4.500 urte erabilitako idazkera minoikoa da. Berriki, Kretako Knossos jauregi ezagunean, bolizko objektu berezi bat aurkitu dute, ziurrenik zeremonia-zetro gisa erabiliko zutena. Objektuak bi idazkun ditu; bata, kirtenean, laburragoa da eta aurkitutako... [+]


Gizonak frontera, emakumeak zubira

Londres, 1944. Dorothy izeneko emakume bati argazkiak atera zizkioten Waterloo zubian soldatze lanak egiten ari zela. Dorothyri buruz izena beste daturik ez daukagu, baina duela hamar urte arte hori ere ez genekien. Argazki sorta 2015ean topatu zuen Christine Wall... [+]


Resako aztarnategia Andosillan
Ebroko muga zaharraren lorratzetan

Nafarroako Erriberako Andosilla herrian, sorpresa ugari ematen ari den indusketa arkeologikoa egiten ari dira Aranzadiko arkeologoak eta herritar boluntario taldeak. Resako aztarnategian orain arte oso ezezaguna zaigun Goi Erdi Aroko gizarteak hobeto ulertzeko aztarnak aurkitu... [+]


Pippi Kaltzaluzek 80 urte bete ditu, beti bezain iraultzaile

Pippi Kaltzaluzeren istorioak lehenengoz kaleratu zirenetik 80 urte bete direla-eta, leku berezia eskaini diote Boloniako Nazioarteko Haur eta Gazte Liburu Azokan. Azkarra, independentea, errebeldea, lotsagabea, menderakaitza, apur bat basatia, sormen handikoa, ausarta eta... [+]


Trans Pertsonen Lehen Mailako Arretako Zerbitzuak jarriko ditu abian Osakidetzak

Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako trans pertsonei zuzendutako protokolo asistentziala eguneratzea da helburua. Lehen Mailako Arretako Taldeak (LMAT), trans pertsonentzako Lehen Mailako Arretako Zerbitzu berriak (tLMAZ) eta Gurutzetako Unibertsitate Ospitalean dagoen Genero... [+]


Osakidetzako datuen kontraesanak: itxaron-zerrendak behera, herritarren kexak gora?

Jaurlaritzak ziurtatu du itxaron-zerrendak bi hilabetetik behera jaitsi direla azken hiruhilekoan. Manu Lezertua EAEko arartekoak, berriz, beste datu bat nabarmendu du herritarren kexei buruzko urteko txostenean: Osakidetzari dagozkion kexak %70 igo dira, eta batez ere... [+]


“Neutrotzat aurkezten dena, egiaz, ideologia nagusiaren konplizea da”

Gozamen aparta bezain deskribatzeko zaila dakar, norbaiten hitzak irakurri edo entzun ostean, zera pentsatzeak: “Horixe zen neu aurreko hartan azaltzen saiatu nintzena!”. Idazlea eta itzultzailea da María Reimóndez, eta galegoz aritzen da, hizkuntza... [+]


Unibertsitate pribatuak sortzeko baldintzak gogortu nahi ditu Espainiako Gobernuak

Ugaritu diren “txiringito pribatuei” muga jartzeko asmoz, unibertsitate berriak sortzeko baldintzak gogortu nahi ditu Espainiako Gobernuak. Euskal Herrian polemika artean jaio zen azken unibertsitate pribatuak adibidez, Gasteizko Euneizek, gaur gaurkoz ez ditu... [+]


2025-04-02 | Cira Crespo
Espainiako bandera

Juan Bautista Bilbao Batxi idazleak barku batean egiten zuen lan, eta bere bidaietako kronikak bidaltzen zituen Euzkadi egunkarira. Horri esker, XX. mende hasierako mundu osoko kronika interesgarriak ditugu, euskaraz. 1915eko ekainean, hain zuzen, Murtzian egin zuen... [+]


Segurtasuna, etorkinak eta beldurra

Segurtasun falta dagoen irudipena handitu dela azaldu du Eustaten azken txostenak. Gurean, Trapagaranen, Segurtasuna orain, delinkuenteen aurka manifestaziora deitu dute herritar batzuek.

Bi izan dira sentsazio hori zabaltzeko arrazoiak. Batetik, udalak Udaltzaingoaren... [+]


Haurtzaroaren denbora

Haurtzaroaren amaiera eleberri distopikoa idatzi zuen Arthur Clarkek, 1953. urtean: jolasteari utzi dion gizarte baten deskribapena. Eta ez al da bereziki haurtzaroa jolasteko garaia? Jolasteko, harritzeko, ikusmiratzeko eta galdera biziak egiteko unea. Ulertzeko tartea zabalik... [+]


2025-04-02 | Castillo Suárez
Erantzunak

Badira etxebizitzak saltzeko atarietara harpidetuta daudenak, etxe bat erosi nahiko luketelako. Tarteka etxeak ikusteko hitzorduak ere egiten dituzte, eta seguru nago saltzaileak badakiela pertsona horiek ez dutela etxea erosiko, ez bisitan etxeari aurkitzen dizkioten baina... [+]


2025-04-02 | Ula Iruretagoiena
Lurraldea eta arkitektura
Hirigintza militarra

Berriki zabaldu da Gazako lurralderako Egiptok egindako hirigintza-antolaketa plana. Marrazki batean jaso dira etorkizuneko kale, eraikin eta iruditeria, oraindik metraila eta lehergailuen usaina darion errealitate baten gain. Hirigintza proposamena, beste bonba jaurtiketa bat... [+]


Eguneraketa berriak daude