GALESEKO NESKA MALTZURRA NEREAREN BIZITZA NAHASTEN


2021eko uztailaren 19an
Goiza Donostiako kanpusean eman dute, zenbait sekuentzia filmatzen. Lehena, Magisteritza Fakultatean da. Nereak (Ingrid Rubio) txirringa hartu eta alde egin behar du, Eneko (Aitor Beltran) motorrean segika dihoakiolarik. Sinplea dirudien arren, kostatzen ari zaie, parean dagoen Enpresa-ikasketetako eraikinean langile talde bat mailuka ari baita adreilua txikitzen, soinu teknikariaren amorrurako. Danbatekoak bete-betean ari dira filmaren audioan sartzen. Halako batean, produkzio laguntzailea haiengana hurbildu eta garrasi batean hala zuzendu zaie:
-Barkatu, baina geratuko al zarete piska batean. Azken planoa egin behar dugu-eta.
-Goiz osoa daramazue azkena dela esaten. Guri ez digu inork esan lana utzi behar dugunik, gainera.
-Benetan, hau egin eta bagoaz.
Marmarka bada ere, lanari utzi diote beharginek. Agindu bezala, hamar minuturen buruan amaitu dute eszena.

«Ez pentsa hemen filmatzeko halako erraztasunik daukagunik»
, kexu agertzen zaigu Meltxor Villarrubia ekoizle exekutiboa.

«Egin kontu, 140.000 pezeta balio du kanpusaren barruan filmatzeak (Arkitekturako paraninfoan). Ez da normala EHU bezalako erakunde publiko batek halako dirutza eskatzea. Ez dira ondo portatzen ari. Platoan eginez gero aldiz, 60.000 kostatzen zaigu».

YING ETA YANG.

Nerea (Ingrid Rubio) ez da zoriontsu bizi. Errealitate itogarritik aldentzeko inguma eta lamien kondairetan aurkitu du babesa. Halaxe, ikasleen arteko truke baten ondorioz, bere herritik atera eta Gales aldera joango da antropologia ikasketekin jarraitu eta, bide batez, haize berrien laztana sentitzeko. Bertan, Roland (Ryland Teifi) ezagutuko du, bere etxera etorri den Lynwen (Trae Houlihan) izeneko neskaren mutilaguna, alegia. Baita biak maitemindu ere. Bien bitartean, Nereak jakin gabe, gauza bera gertatuko da Euskal Herrian; galestar neska Nerearen mutilarekin, Enekorekin (Aitor Beltran) ateratzen hasiko da. Azaleko harremana dute ordea, sexu gordinean oinarritua. Nerea eta Rolandena aldiz, benetako maitasuna da. Nerearen lagun minaren ezkontza dela eta, biak itzuliko dira Euskal Herrira. Orduan ikusiko du Lynwenen jokamolde makurra, mutilarekin ezezik, bere lekua ere hartu baitu lagun eta senideen artean, nahaste-borraste ederra piztuz.

«Biek elkarren beharra dute existitzeko, ying eta yang dira eta, elkartzean, tupust egingo dute, Nereak itsasora botatzen dituen harrien antzera. Nerea zalantzaren adierazle da. Lynwen berriz, justu kontrakoa
», azaltzen digu Nuria Ruiz Cabestany zuzendari donostiarrak.

«Bi mundu ezberdinetan bizi badira ere, bi pertsonaiek xalotasunari agur esaten diote. Gauza berriak ezagutzeko irrika hori dute. Beste herrialde batera joatean denok noizbehinka sentitu dugun barne hazkundea gertatzen da. Rolandek esaten dion bezala: `toki egokira etorri zara, aspergarria izango da, baina majikoa'. Bilaketa horretan ordea, ezin da mesfidantza eta eskarmentua beti txartzat hartu, eta barealdia eta erromantizismoa aldiz, zerbait desiragarritzat. Ez halabeharrez».
Gidoiaren amarrua ikuslea goiko ikuspegi batean kokatzea izango da, hau da, bi aldetan gertatzen ari denaren berri izan dezan. Dena den, nahiz pertsonaiek baino gehiago jakin, usteak erdia ustel, protagonisten jokabideek ikuslea ezustean harrapatuko baitute. Esaterako, noiz konturatuko ote da Nerea Lynwen ez dela dirudien bezain maitagarria? Horrekin bat, mundu liluragarri batean murgilduko gaitu filmak, maitagarri ipuinetako inguma, lamia, sirena eta basoko izakiekin.

«Apoak ere azalduko dira; egiazkoak eta mekanikoak, RHK enpresaren efektu bereziei esker. Aralarko basoaren zati bat margotuko dugu, Ibarrolak egin zuenaren tankerakoa»
aipatzen du Meltxorrek.


GALES ZUMAIAN.

Solo Spot ekoiztetxearen lehen film luzea da, 125 milioi pezetako aurrekontu xumea dutela. Zazpi aste dituzte filmaketa egiteko, Urnieta, Donostia, Itziar eta Zumaiako itsaslabarretan eta Aralarko magalean. Galesera ere joatekoak dira, sekuentzia gutxi egiteko asmotan baina. Horren kariaz, ekoizpen kostuak arintzearren, Galeseko zenbait kokagune Euskal Herrian egiten ari dira, hala nola: Galeseko kostaldea Itziarren eta liburutegia berriz, Donostiako Konstituzio enparantzan. Meltxorren esanetan

«gugatik izan balitz, euskara eta galesera gehiago sartuko genukeen. Tamalez, esaldien indargarri gisa baino ez da erabiliko. Sos gehiena Madrilgo Kultur ministeritzatik baitatorkigu; 40 milioi zehazki esanda»
.


INGRIDEN BEGIRADA.

Lan talde osoa, Euskal Herrikoa da, Ingrid Rubio bartzelonarra eta galestar aktoreak izan ezik. Nuria 33 urteko zuzendariak Newport Film School delakoan ikasi ondotik, Galeseko Unibertsitatean Zinema lizentziatura egin zuen. Bere orain arteko ibilbidean montatzaile gisa nabarmendu bada ere, laburrak ere zuzendu izan ditu, «Dandelion» (1993) edo harrera ona izan zuen «Miau» (1997) laburra kasu. Nuriak ez zuen zalantza izpirik ukan bere filmako protagonista hautatzeko,

«gidoia idazten ari nintzela, Ingrid Rubio irudikatzen nuen Nerearena egiten. Bere begirada izuti horrek ihi artean zelatan ari den maitagarria gogorarazten dit, harik eta beldurra galdu eta bere begirada gartsu bilakatzen den arte, bizipozez betea»
. Ingridek, ETAko komando kide batena egiten duen «El Viaje de Arian» filma amaitu berri, gogo biziz ekin dio Nerearen larruan sartzeari. Aitor Beltrani gagozkiola, Nuriaren apustua izan da, «En el camino» deritzon film laburrean bere dohaiak ikusi ondoren. Madrilen ikasi du William Leytonen antzezpen laborategian. Gainontzean, honako hauek ditugu bigarren aktoreak: Susana Soleto, Maribi Arrieta, Txema Blasco, Klara Badiola, Felix Arkarazo, Andoni Erburu, Patxi Santamaria, Nagore Orbeltzu, Maria Luzarraga eta Yolanda Mena. Argazkiaren ardura aldiz, Kalo Berridi ezagunak hartu du, filmari giro oniriko hori eman diezaion, non argia, itzala, pasioa, sorginkeria eta suspentsea tamainan tartekatuko diren


Azkenak
Urtarrila, intxaurrondoaren loaldia

Kolore morez margotu dut urteko lehen hilabetea, sormena, irudimena, jakintza eta espiritualitatearen kolorez.


2025-01-06 | Jakoba Errekondo
Elkarren beharra bizitzeko

Lagun txiletar batek bere herriko istorio bat kontatu dit, eta ahoa bete inplante utzi nau. Han “quintral” esaten dioten landare batena da, Tristerix corimbosus. Txile eta Argentina hegoaldeko baso epeletan bizi da, eta gure lurralde epeletan hazten den mihuraren... [+]


2025-01-06 | Garazi Zabaleta
Trebatu elkartea
Lehen sektoreko erreleboa bultzatzeko egitasmoa Gipuzkoan

Urteak daramatza martxan Ipar Euskal Herrian Trebatu elkarteak, laborantzan proiektua abiatu nahi duten pertsonek aurrez trebatzeko aukera izan dezaten. Ipar Euskal Herriko proiektua eredutzat hartuta eta ideia berari tiraka, Gipuzkoan ere izen bereko elkartea sortu dute aurten... [+]


2025-01-06 | Nagore Zaldua
Itsas-bare kantauriarra
Ohartarazpenaren artelanak

Koloretsuak, distiratsuak, forma xelebre bezain ederrekoak diren heinean, nudibrankioek beste planeta batetik iritsitako izakiak dirudite. Itsas hondoko izaki biluzi hauek 1980ko hamarkadako gandorretako kolore biziak eta Parisko joskintzako izen handien moda arkitektonikoa... [+]


LAB: “Klase elkartasunaren oinarrizko printzipioa da langile migranteei harrera egitea”

Botere sindikalaren inguruko bigarren azterlana argitaratu du Ipar Hegoa fundazioak. 2016an argitaratu zuen lehena eta, beraz, orain 2016 eta 2023 arteko eboluzioa ikus daiteke. Ondorio nagusien berri emateko prentsa agerraldia egin dute ostiral honetan LABeko koordinatzaile... [+]


2025-01-03 | Leire Ibar
Etxegabetzeko arriskuan daude bi familia Burlatan

Burlatan, Nafarroan, bi familia euren etxeetatik kaleratuak izateko arriskuan daude. Iruñerriko Etxebizitza Sindikatu Sozialistak azaldu duenez, familia bat putre-funts batek bota nahi du, alokairu kontratua berritzea ukatu diolako; beste familia, berriz, etxejabeak bota... [+]


WordPress-en formularioak sortzeko Ninja Forms plugina euskaratu du Iametzak

WordPress-en formularioak sortzeko Ninja Forms pluginaren euskaratzea utzita zegoela ikusita, Iametzak bere gain hartu du itzulpena eguneratzeko lana.


Analisia
2025ean etxebizitza zer?

Urte berria hasi dugu, baina etxebizitza arazo oso potoloa bihurtu zaigula aspaldi honetan, hori ez da berria. Hala ere, azkenaldian zabaldu diren datuak ikusita, 2025a mugarri bat markatzekotan dela esan daiteke, eta iragar ezinak diren ondorio sozial eta politikoak antzeman... [+]


Boli Kosta: Frantziako armada kanporatzen duen zazpigarren estatu afrikarra

Joan den asteartean, hilaren 31n, Boli Kostako presidente Alassane Ouattarak iragarri zuen bertan behera utziko zituela Frantziarekiko harreman militarrak. Horren ondorioz, datozen asteetan 1.000 bat soldadu frantses atera beharko dira herrialdetik.


2025-01-03 | Leire Ibar
2025etik aurrera, Hego Euskal Herrian alokairuak gehienez %2,2 igoko dira berritzean

Espainiako Estatistika Institutuak erreferentziazko indize berria argitaratu du urtarrilaren 2an. Horren arabera, alokairuen prezioak gehienez %2,2 garestitu ahalko dira urtean. Indize hau 2023ko maiatzaren 25ean indarrean sartu zen Etxebizitza Legearen ondorio da, eta data... [+]


2025-01-03 | Gedar
Pertsona afroamerikar bat kolpeka erail dute kartzelariek AEBetako espetxe batean

Hiru funtzionariok jipoitu zuten Robert Brooks, eskuak bizkarrera lotuta zituela. Hurrengo egunean hil zen, eta autopsiak dio asfixia izan zela heriotzaren kausa.


2025-01-03 | ARGIA
Surf irakasle batentzat 85 urteko kartzela zigor-eskaera, adin txikikoei sexu gehiegikeriak egiteagatik

Gipuzkoako Fiskaltzaren ustez, 40 urteko irakasle hondarribiarrak 9 eta 17 urte arteko hamaika adin txikikori sexu gehiegikeriak egin zizkien 2011 eta 2021 urte artean. 2021ean kartzelatu zuten, bere sei ikaslek salaketa jarri eta gero.


2025-01-03 | Jon Torner Zabala
Espainiako Pilota Federazioa
“Eskura dauzkagun lege-erreminta guztiak baliatuko ditugu Espainiaren eskubideak babesteko”

Askok espero zuen moduan, Nazioarteko Pilota Federazioak Euskadikoa onartu ostean eskubide osoko kide gisa, Espainiako kirol-erakunde, alderdi politiko edota hedabideek erabakiaren aurkako oldarraldia hasi dute, nork beretik presioa eginez. Ostegunean, Espainiako Pilota... [+]


Eguneraketa berriak daude