Santa Engraziko baseliza kare-harriaren behatoki


2017ko azaroaren 28an
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Ibilbideari hasiera San Joango ermitan emango diogu, Zestoako herriaren irteeran. Akuako bideari ekiterakoan, Zaharren Egoitza alboan dago San Joango ermita. Ibilbidean zehar dagoen maldarik gogorrenarekin hasiz ondorengo guztiak arinagoak irudituko zaizkigu. (500 m) Akuako haranean sartzean, kare-harriaren hondoraketaren ondorioz sorturiko haranari ere ermita batek ematen dio ongi etorria. Bidegurutzean ezkerreko galtzada jarraituko dugu. Kare-harria euriak disolbatzen duenean karst egiturak sortzen dira eta ezkerrean dugun Ertxinako mendian uraren arrastoak beha daitezke. Landareek ere, ezkaia (

Thymus praecox
), endalahar (

Smilax aspera
), aihen zuri (

Clematis vitalba
) eta abarrek, kare-harritan agertu ohi den baso motaren berri ematen digute: artadia. Lurzoru urritasunak eta etxabereen presioak baso honen garapena eragozten du. Hala ere aurrerago, arte (

Quercus ilex
), erramu (

Laurus nobilis
), txorbeltz (

Rhamnus alaternus
) eta gurbitz (

Arbutus unedo
) batzuk bidea estutzen dute, baso nimino bat osatuz. Berehala, Kontzezioko ermita aurkituko dugu, garai batean Aizarnatik joan-etorrian zebiltzanen atsedenleku. Maldan gora jarraituz, bidea estutu egiten da, oroilore (

Myosotis lamotiana
) eta apomahatsen (

Tamus communis
) artean bidegurutzera helduz. Hemen ezkerreko bidea jarraituz pagadian barrena Aginako gainera iristen gara (2 km). Ikuskizunak paradatxo bat merezi du. Eginiko bidea ikusteaz gain, inguruko mendien artean Izarraizko gailurra altxatzen da eta iparraldera Zestoako herria.
Aurrera jarraitu eta porlanezko bidean gora egingo dugu baserri artean. Hurrengo bidegurutzera helduko gara eta bertan, zutoin adierazgailuen bidez, nabarmena da zein den Santa Engrazirako bidea. Zelai, larre eta sega larreen artean Ipintza baserriarekin egingo dugu topo, zakur etxezain zaratatsuen mehatxupean, beti ere bide nagusia jarraituz, Santa Engrazi tarteka agertuko zaigu, tinko, bere muinoan. Martxoaren bukaeraz geroztik enarek (

Hirundo rustica
) gure zeruak apaintzen dituzte beraien hegalaldi akrobatikoekin. Afrikatik datozte kumatzera baina beste batzuk Siberiaraino joaten dira. Hiru kumaldi izatera heldu daitezke, katilu moduko habian. Helduek buru, papar, hego eta bizkarraldea beltza dute eta sabela zuria, baina gaztetxoek moko inguruan ezpainak ere zuriz margotuak izaten dituzte.
Ondoren pinudi kaotikoaren ertzean ametz bakan batzuk igaro ondoren, errepidea hartu eta laugarren ermitaren ezkerraldean dagoen bidea jarraituz, Santa Engrazira igoko gara (5 km). Hemendik ezin hobeki ikusten dira kare-harria disolbatzean sortu zen depresioaren ondorioak. Depresio honek Ertxinako mendixka eta Akua eta Aizarnako haranak hartzen ditu, Aizarnatik igarotzen den errepidea ardatz moduan duelarik. Hondoraketa behe kretazeoan gertatu zen eta ondoren beste hondoraketa txiki batzuk ere gertatu izan dira. Ermitaren atzealdetik ikus daitekeena ere ez da muzin egiteko modukoa, Pagoetako natur parkea ikus baitaiteke. Hemen ere milaka altxor eta bitxikeri ditugu. Gipuzkoaren erdian honelako pagaditzarra mantentzeak badu bere meritua, batez ere inguru hauetan betidanik izan dugun lur ustiaketa bortitza kontuan harturik.
Paisajea miatu ondoren, lehenengo bidetik Santa Engraziko Benitaren bentara jaitsiko gara eta bertatik zutoin adierazgailuei jarraiturik, Aizarnako bideari ekingo diogu. Ezkerrera doazen bi bidezidorrak alde batera utzi eta garo eta sasi artean behera egingo dugu. Etxabere eta basoko animaliek egokitu dutenez, ahuntzen moduan ibiliko gara, baina bat-batean amaitzen da gure basabizitza eta, errepidera itzuliz, Aizarnako plazara abiatuko gara (6 km). Bideak, erreka ertzean, platanadipean azeribuztan larreak zeharkatzen ditu, ondoren plazara iristeko. Plazak, auzoko bihotz dotoreak, pilotaleku zaharraren pareta mantentzen du. Gaur egun pilotaleku berria dute aizarnarrek. Mende honetan 100 ikasle izan zituen eskola ere plazan dago, baina ez ditu 20 ikasle baino gehiago izango orain. Hau guztia plazan ezezik zelai eta basoen ustiaketan ere nabaritzen da, eskulana murriztu eta makinaria sartu baita, pinudiak ere ugalduz.
Elizaren atarian ezkerraldetik doan bidezidorra jarraitu eta berriro ere galtzadarekin topo egiteko asmoz malda igoko dugu. Pinudia zeharkatuz, jada ezaguna dugun harbidean behera (8 km), sastraka artean, kaskabeltz, txantxangorri eta txontak ikusteko aukera izango dugu, isilik itxaronez gero. Txontek, bere kantu monotonoaz eta arraren janzkera lerdenaz, urte osoan zehar koloreztatzen dituzte basoak, baina neguan ugaldu egiten dira, iparraldetik, neguko hotzetatik ihesi, inguratzen baitira. Emeak ez du kolore deigarririk eta luma arreen bidez landareen artean ezkutatzea nahiago izaten du. Bati zein besteari begira gabiltzala Kontzezioko ermitara iritsiko gara eta maldan behera, hasierako puntura itzuliko gara

Azkenak
2025-03-28 | Sustatu
La Ligaren blokeoak euskal domeinuei eragiten dien kaltea monitorizatuko du Puntueus-ek

Azken aldian, asteburuetan, Internet ez dabil ondo. Hasieran, zaila zen webguneei ezarritako blokeoen zergatia ulertzea; orain, badakigu Espainiako La Ligak agindu zituela, futbola modu ilegalean emititzea saihesteko. La Ligaren blokeoak euskal domeinuei eragiten dien... [+]


Abenduaren 27an Bilbao Arenan milaka euskaltzale batzeko dei egin du Kontseiluak

Bilbon eginiko aurkezpenean iragarri dute ekitaldia, euskarari "arnas berri bat emateko eta behar duen indarraldia gorpuzten hasteko" lehen urratsa izango dela nabarmenduta. Euskaltzale guztiei, baina, oro har, "justizia sozialean eta gizarte kohesioan aurre... [+]


“Ez genuen komunik, ez urik, ez argindarrik... eta hori ere kendu digute!”

Aljeriatik datoz Mohamed eta Said [izenak asmatuak dira], herri beretik. “Txiki-txikitatik ezagutzen dugu elkar, eskolatik”. Ibilbide ezberdinak egin arren, egun, elkarrekin bizi dira Donostian, kale egoeran. Manteoko etxoletan bizi ziren, joan den astean Poliziak... [+]


Olatz Salvador
Konfort gunea

Olatz Salvador
Noiz: martxoaren 15ean.
Non: Deustuko jaietan.

------------------------------------------------

Martxoak beti du deustuarrontzat kolore berezia; urtero ospatzen ditugu jaiak, San Jose egunaren bueltan. Bi asteburu bete festa, eta urtetik urtera Deustuko... [+]


Intza Gurrutxaga Loidi, EHE-ko kidea
“Oldarraldiaren aurrean, hainbat administraziotatik, adibidez, koldarraldia dator”

Euskal Herrian Euskarazek manifestazioa deitu du apirilaren 6rako, 11n EHEko bi kide epaituko dituztelako. Hiriburuetatik autobusak antolatzen ari dira. Bi helburu bete nahi dituzte, batetik, epaituak izango diren bi kideei babesa erakustea, eta bestetik, euskararentzat justizia... [+]


Bidasoako haur eta gazteen psikiatriako kontsultaren itxierak haserrea piztu du

Pazienteek Donostiara joan behar dute arreta jasotzeko. Osasun Bidasoa plataforma herritarrak salatu du itxierak “are gehiago hondatuko” duela eskualdeko osasun publikoa.


2025-03-28 | Irutxuloko Hitza
Metroaren lanetako gainkostua 33,3 milioi eurokoa dela adierazi du Eusko Jaurlaritzak

EH Bilduk galdera sorta bat erregistratu zuen Eusko Legebiltzarrean Donostiako Metroaren igarobideko lanen gainkostua argitzeko. Informazio hori atzo jakinarazi zuen Susana Garcia Chueca Mugikortasun sailburu sozialistak.


Ezkabako ihesaldia gogoratzeko, La Fuga mendi-martxa

Kirola eta oroimena uztartuko dituzte, bigarrenez, mendi-martxa baten bitartez. Ez da lehiakorra izanen, helburua beste bat delako. La Fuga izeneko mendi martxak 1938ko sarraskia gogorarazi nahi du. Ezkabako gotorlekuan hasi eta Urepelen amaituko da. Maiatzaren 17an eginen dute.


Atzera bota dute Zaragoza eta Araba arteko goi tentsioko linearen proiektua

Martxoaren 19an amaitu zen proiektua aurkezteko epea, baina Errioxako PSOEk adierazi du Forestalia enpresak "interesa baztertu" duela. Enpresak bi parke eoliko eraiki nahi zituen Aragoiko lurretan, baina oraindik ez ditu lortu baimenak eta hori dute egitasmoa... [+]


2025-03-28 | ARGIA
200.000 euro lortzeko kanpaina abiatu du Integrazio Batzordeak

Seaska Sarean inklusio egoeran dauden 165 ikasleei laguntza bermatzeko hasi dute kanpaina, antolaketa propioa eratuta. Frantziako Hezkuntza Ministerioaren jarrera salatu dute kanpaina aurkezteko prentsaurrekoan, behar bereziak dituzten haurren inklusiorako baliabide... [+]


AEBn ekoizten ez diren autoei %25eko muga-zergak ezarriko dizkiela iragarri du Trumpek

Muga-zergak apirilaren 2tik aurrera ezarriko dira eta altzairuari eta aluminioari ezarritakoei batuko zaizkie. "Gurekin negozioa egiten duten eta gure aberastasuna eskuratzen duten herrialdeei ezarriko dizkiegu", AEBetako presidenteak adierazi duenez. 


2025-03-27 | Arabako Alea
Greba mugagabea hasi dute Gasteizko lorezainek

%90eko jarraipen "ia erabatekoa" izan du grebak, sindikatuen arabera. Gasteizko parkeak, lorategiak eta eraztun berdea mantentzen dituzte Enviser azpikontratako 90 langileek.


Eguneraketa berriak daude