KABLEAK ITO EZ GAITZAN


2021eko uztailaren 19an
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Helmuga non den eta bidean zenbat oztopo dauden jakiteko herri telebistetako ordezkariak Pagoarten bildu ziren. Gipuzkoatik: Arrasate, Aretxabaleta eta Oarsokoak. Nafarroatik aldiz, Bortzirietako «Ttipi Ttapa» eta Baztango «Xaloa». (Denetara hogei herri telebista ditugu Euskal Herrian horrela banaturik: Araban 2, Bizkaian 4, Gipuzkoan 9, Nafarroan 4 eta Iparraldean 1. Horietatik bakarrik 7 dira euskaraz osoki emititzen dutenak). Aurkezpenean Eusko Jaurlaritzako Politika arduradun Josune Ariztondok garbi utzi nahi izan zuen Madril dela emititzeko uhin esparrua ematen duena, eta hori, txikiegia dela dagoen eskaintzari erantzuteko. Hizlari gisa Luis Alberto Aranbarri «Amatiño» eta Jon Sarasuak huts egitean, iragarrita zeuden beste biak aritu ziren mahai-inguruan: Iñaki Zabaleta EHUko irakaslea eta Asier Aranguren ETB-ko kazetaria, herri telebistei buruzko tesia egina baitu. Biek nabarmendu zuten, ate joka ditugun aldaketei berandu izan baino lehen egokitu behar zaizkiela herri telebistak. Bi dira gakoak: teknologia berriei ahal den etekinik handiena ateratzea eta baliabideetan inbertitzea. «

Irudiaren kalitatea ona izan dadin antena indartsuak behar dira. Kalitatearekin batera, edukiak ere hobetu behar dira. Bestetik, promozio kanpainak lotsarik gabe egin behar dira
» esan zuen Arangurenek.

«Sei-zortzi urteren buruan aldaketa sakonak izanen dira, gehienbat kablea eta telebista digitalaren etorrerarekin. Telefonia enpresa handiak jadanik hasiak dira merkatu hori bereganatzeko lehian, eta euskal komunitateak borroka horretatik baliabideak ateratzen jakin beharko du. Kable azpiegitura jartzerakoan, enpresa horiei trukean zerbait eskatu behar zaie herritarren etxeak, kaleak eta hormak... erabiltzeagatik»
jarraitu zuen Zabaleta leitzarrak. Horren haritik, New Yorkeko telebista komunitarioen kasua hartu zuen eredutzat.

«Harpidedun bakoitzeko hiru dolar jasotzen ditu urtero telefonia enpresaren eskutik. Eta diru horrekin telebista finantzatzen da. Euskarazko telebistek antzeko jokabidea lanbu behar lukete. Hori zuzentzeko, agian, komunikaziorako erakunde orokor bat beharko litzateke, ETBk, herri telebistek eta Jaurlaritzak osatua, estrategia orokorra lantzeko».

ALDATU DA KONTZEPTUA.

Bilkuran esandakoen osagarri gisa, beste adituen iritziak ekarri ditugu gure artera.
-Hik zertan lan egiten duk?
-Ba, telebistan.
-Telebistan? ETBn, ezta?
-Ba ez...Herri telebista batean.
Goikoa iraganeko dialogoa delakoan dago Jon Aldanondo «Arrasate Telebis- ta»ko zuzendaria. Herri telebisten kontzeptua onerako aldatu dela, alegia. Dena den, oraindik hankamotz dabiltza. Bere irudiko, telebista lokalei buruz legediak duen hutsuneari gobernuak nolabaiteko araudia eman behar lioke, zirt edo zart.

«Bi aukera dituzte herri telebistek legeztatzeko. Bata, lehengo leloari helduz, herri bat, telebista bat. Bestea, bailara edo herri bilkuretako telebistak sortu. Bigarren honek nolabaiteko galbahea pasa beharra ekarriko luke, baina, aldi berean, sare gainean geratuko liratekeen proiektuak serio eta sendoak izango lirateke. Eta txikienak zer? Handiagoekin elkarlanaren bidea jorratu edo auskalo»
.
Joxemanuel Irigoien «Ttipi Ttapa» fundazioko gerenteak dioenez, herri telebista bakoitza ezberdina da, zenbait aldagairen menpe dagoena, hala nola: kudeatzaileen trebezia, kalitate maila, finantziazio iturriak, eta guztiaren gainetik inguruaren ezaugarri sozial, ekonomiko eta geografikoak. Nahiz ekimen pribatu, publikoa edo biak nahasten dituztenak izan, gehienak ekimen pribatuek bultzatuta sortu dira.

«Euskarazko telebistek ordea, dirulaguntzak ezinbesteko dituzte urteko aurrekontua estali ahal izateko, autofinantziazio mailak ez baitu kontuetan kitto egiteko adina ematen. Aldeko tratamendu ekonomikoa eta fiskala»
.


ASTO LANIK EZ.

Topaketan azkenean parte hartu ez bazuen ere, Luis Alberto Aranbarri «Amatiño»k iritzi interesgarria plazaratu izan du herri telebistez ariki:

«gauzak zentzuz egingo bagenitu, ETBk izan beharko luke euskal telebista-sare orokorra, non lurralde bakoitzeko deskonexioak eta tokian tokiko programazioak eskainiko liratekeen. Sistema honekin, ikus-entzuleek ez ezik, telebista kateek ere irabaiko lukete. Horrela, herri telebistek euren egiazko zereginari helduko liokete, herri programazioari alegia, gainerako orduak zelan bete denbora eta dirua gastatzen jakin gabe, kalitatearen mesedetan eta ez asto lanaren faboretan. Baina hau, jakina, ez da egingo, harik eta dirua agortzen den arte».
Edorta Arana EHUko Gizarte eta Komunikazio Zientzien fakultateko irakasleak bi indargune bereizten ditu egungo telebistagintzaren baitan: espezializazio geografikoa eta gaikakoa. Hego Euskal Herriko kasuan Euskaltel eta Retenaren eskutik kable bidezko telebistan herri telebistak nahitaez sartu beharko dituzte.

«Kable konpainiak, herriak hala eskatzen badio, bere programazioa herri osora zabaldu beharko baitu. Dena den, albistegiak, magazinak, kirol saioak, lehiaketak eta erreportajeak baino harantzago joan behar luke. Esate baterako, kablearen azpiegitura erabiliz, zerbitzu eta informazio publikorako tresnak izan daitezke. Abisuak eta salerosketak helarazteko balio dezakete. Gisa horretan, telebista argibide bulego orokorra izatera pasako litzateke».
Uste berekoa da Joxemanuel Irigoien,

«herri telebista batean hurbileko informazioa ez ezik eskaintzen diren zerbitzuak ere garrantzi handikoak dira. Pisu bat errentan hartu nahi duzula, zure hiloba bere urtebetetzean zoriondu nahi duzula, lan eskaintzak ezagutzeko, udalak deitu duen batzarraren berri izateko edo... senide baten hileta-elizkizunak noiz izanen diren jakiteko»

Azkenak
Urriaren 7ko gertakariak ikertzeari uko egin dio Israelgo parlamentuak

Oposizioko taldeek proposatutako ikerketa batzorde ofiziala ez da aurrera atera, boz gutxiren aldearekin. Arrazoi ugari daude gobernuko kideek gertaerak ikertu nahi ez izateko.


Xabier Atristain presoa baldintzapeko askatasunean geratu da

Hamahiru urte pasa ditu preso Atristainek, iragan abendutik hirugarren graduan zegoen eta martxoaz geroztik zigorra etxean betetzen ari zen kontrol telematikoarekin.


Desesperazioz RN bozkatu dutenak konbentzitzean datza ezkerraren erronka nagusia

Hirugarren kokatu bada ere, pozik izatekoa badu eskuin muturreko RNk: inoiz baino azkarrago da Frantziako Legebiltzarrean –2017an zortzi diputatu zituen, 2022an 88 eta orain 143–. Bere hauteslegoa azkarki emendatuz doan heinean, anitzez zabalagoa du oinarria:... [+]


Baionako bestetan jipoitu zuten 58 urteko gizon bat hil da

Jipoia uztailaren 11ko gauean izan zen Euskaldunen plazan, eta biktima gauean bertan ospitaleratu zuten Euskal Kostaldeko Ospitalean, Baionako prokuradore Jerome Bourrierrek informatu duenez. Atxilotutako gizona behin-behineko espetxealdian dago, Baionako fiskaltzak eskatuta,... [+]


Gasteiz Antzokia irekiko dute ostegunean Izaskun Arrue Kulturgune izenarekin

Ostegunean, 18:15ean irekiko dute Izaskun Arrue Kulturgunea (IAK), Gasteiz Antzokia eta Euskararen Etxea batuko dituen egitasmoa. Ekainean udalarekin 2024ko hitzarmena sinatu zuenetik Lazarraga Kultur Elkarteak lehenbailehen ireki nahi izan du kultur-gunea. Irekiera ekitaldiaren... [+]


Eibar.org-eko blog komunitateak 20 urte bete ditu

20 urte bete ditu gaur-edo gure blog-komunitateak, Eibar.org webguneko blogak. Interneteko euskal munduaren historia txikiaren parte bat. 1998an Eibartarrak posta-zerrenda sortu zen. 1998-2000 tartean, halaber, webgune probisional estatiko gisa ibili zen martxan Eibar.org-en... [+]


Ostegun honetan aukeratuko dute Frantziako Legebiltzarrerako presidentea

Sei hautagai dira Frantziako Legebiltzarrerako presidente izateko lehian –ezkerretik bat, Macronen aldeko bi, eskuinetik bat, eskuin muturretik beste bat eta independente bat–. Horrez gain, dozenaka eragilek deiturik, FHB Fronte Herritar Berriaren garaipenaren... [+]


Mondragonen gidaritza hartu du Pello Rodriguezek, taldearen lehiakortasuna ardatz duela

Bilboko Euskalduna jauregian egindako urteroko kongresuan Mondragoneko lehendakariaren errelebo aldaketa irudikatu dute, orain arte taldeko buru izandako Iñigo Ucinek eta hemendik aurrera kargu hori hartuko duen Pello Rodriguezek. Horrez gain, hurrengo urteetarako bide... [+]


Israelek zortzi zibil hil ditu Libanon azken bi egunetan

Horietatik hiru haur siriarrak ziren, eta haien etxearen kanpoaldean jolasean zeudela hil dituzte, NBEak gaitzetsi duenez. Hezbollahk mehatxu egin du Israelgo zonalde berriei eraso egingo diela, Israelek azken egunetan Libanon egindako hilketen ondoren.


Mateo Balbuena borrokalari komunista hil da, 110 urterekin

1934ko Asturiasko Iraultzan, Eusko Gudarostean eta militar faxisten kontrako gerran aritu zen Lezaman bizi zen komunista amorratu eta aktiboa.


Eraso sexistei begira Baionako Herriko Etxeak duen jarrera salatu dute feministek

Baionako festetan errepikaturiko eraso sexistei dagokienez Herriko Etxeak politika eta erantzun eskasak bideratu izana salatu du Ipar Euskal Herriko mugimendu feministak. Herriko kontseiluaren batzarrera sartzen saiatu dira 30 bat lagun, baina ateak hetsirik kausitu dituzte.


Kaleko Afari Solidarioak taldeak botako du txupina Donostiako Aste Nagusi Piratan

'Jalgi belak mastara, eta euskara plazara!' lelopean ospatuko dute Donostiako Aste Nagusi Pirata, abuztuaren 10etik 18ra. 


Dantza utzi du lagunek burla egiten diotelako

Sei urte ditu. Gustura ari zen da dantzan. Baina gurasoek jakinarazi digute utzi egingo duela dantza. Arrazoia? Eskolan burla egiten diote lagunek dantzan aritzeagatik. Sei urte. Eta dagoeneko genero estereotipoen indarkeria sufritzen. Nahikoa da! Gurasoak, eskolak, irakasleak,... [+]


Eguneraketa berriak daude