EUSKOTLAND UNITED
-What was the score?- galdegin nion
-Two nil, we won, -Glaswegian azentu itxian eta bostekoa luzatuz- I`m Stuart Patterson. What`s your name?
-Beñat.
-All right, Beni. Where are you from?
-From the Basque Country
-Oh, ai! You`re a Basque Separatist. Gora Iuskaddi!
-Ai, Gora Euskadi!
Zurrutean hasita, berriketan hasi nintzaion. «Easter vacation»etan (Aste Santuko oporrak) Eskozia ezagutzera joatekoak ginela; ea ze leku gomendatzen zizkigun bisitatzeko. Zenbat egun genituen, astebete edo, «orduan ahaztu ekialdea (golfaren sorleku den St. Andrews kenduta, ez omen da hain polita) eta joan zaitezte gorantz Highlands aldera, eta bidean Stirling-en geratu Wallacen monumentua ikusteko». Futbolaz berriro ariki, Stuartek, bi asteren buruan Celtic-Rangers futbol partida ikusgarria jokatzekoa zela esan zigun, liga txapelketa erabakiko zuen norgehiagoka; ea ikustera joan nahi genuen. Bai noski, nik. Matheis ere animatuko zen. Ba, sarrerak lortuko zizkigula. Deitu geniezaiola esanez agurtu gintuen Stuartek.
Highlandsetara joateko trena biziki motela dela ohartu zidan Alan lagun dublindarrak. Beraz, onena, zenbait lagunen artean auto bat alokatzea zen. Halaxe, Fiat merke bat alokatu eta, estu estu eginda abiatu ginen, Matheis alemaniarra gidari genuela. Ingeles klaseko beste bi bidaide genituen: «Il Bello» Giovanni italiarra eta Feisha Somaliako neska-gazela liraina. Zer esanik ez, Giovanniren asmoa ez zela Eskozia ezagutzea. Aitor dezadan nik ere aukera bikaina nuela Sari nigana limurtzeko.
Hurrengo pausalekua, The Trossachs-en egin genuen, Callander izeneko herrian. Rob Roy lapur ospetsuaren lurraldea, izen bereko film ezaguna egin zen Liam Nessonekin. Turistikoegia iruditu eta alde egin genuen. Iluntzean, Fort Williamera heldu ginen, Eskoziako mendizaleen pirinioak. Glen Neviseko aterpean gaua eman ondoren, Ben Nevisera igotzea proposatu nuen; Britaniar irletako mendirik garaiena (1322 m). Bai, zergatik ez? Esan zuen Sarik. Giovanni marmarka hasi bazen ere, Feisha eta Matheis ados zeuden. Aski berandu abiatu ginen gorantz. Nahiz eta bidea erraza den, euri zaparrada itzela bota zigun blai blai eginda amaitu arte. Gailurrean argazki bat atera genuen, betiko oroimenean iltzatua geratu zaidana: laurok mela-mela besarkatuta. Giovanni berriz, albo batean haserre erauntsiak bere itxura dotorea izorratu zuelako. Aterpera iritsi bezain laster, bere fardeletik lehorgailu bat atera eta martxan jarri zuen. Horren aurrean denok barrezka hasi ginen. Hortzetako zepiloa bezain maiz erabiltzen zuen Giovannik lehorgailua, goizetan dutxatu ondoren eta gauez atera aurretik. Izugarri gozatzen zuen bere burua ispiluan ikustean adatsa alde batera eta bestera mugituz. Beste gau bat emango genuen aterpean. Afaltzeko Eskoziako jaki tipikoena eskaini ziguten: «Haggis» izeneko bola batzuk, ardi tripaki, olo eta tipulez beteak.
Biharamunean, Invernesseko aterpe txukunean lo egin ondoren, Loch Nessen ondotik hegoalderantz doan errepidea hartu genuen. Fort Augustus-erako bidean trena ikusi genuen, Invernessen abiatu eta Highlandsak osorik zeharkatzen dituena Kyle of Lochalshen amaitzeko. Deus gutxi aldatu da XIX. mendean trenbidea eraiki zenetik. Eskoziako leku tipikoenera heldu ginen: Urquhart Castle, Ness aintziraren ertzean, piztiaren burua maizen begiztatu duten tokia. Baina, topikoak topiko, aitortu behar, lakuari so zaudela, zirrara hotz batek inarrosten zaituela. Uraren belztasunak Nessie benetakoa dela sinesterazten dizu. Behelaino egunetan azaleratzen omen da. «Kristoren sakonera du, 250 metrokoa, itsasoarekin bat egiten arte», esan zuen Sarik. «Bainatuko al gara?» bota zuen Matheisek. «Yes, you go ahead» ihardetsi Giovannik.
Aurretik, beneditarren monastegi bitxi batean geratu ginen, Loch Nessen behatoki ezinhobea baitago bertatik. Bertako fraileek ere iritzi kontrajarriak dituzte Nessie munstroari buruz. Edo itsu-itsuan sinesten dute, edo asmazio hutsa dela diote; zerbait izatekotan, ur hondotik indarrez azaleratzen omen diren enborrak direla.
Sineskeriak atzean utzita, Kyle of Lochalshera iritsi ginen. Bertan, Eilean Donan Castle ikusgarria dago, «Highlander» («Los Inmortales») filman agertzen zen gaztelu hura. Bat batean, «Il Bello» kexuka hasi zen; «ze esajeratua». Baina behingoz, arrazoia zuen Giovannik, aitaren batean eltxo izurrite batek inbaditu gintuen-eta. Midges izeneko intsektu gogaikarriak uxatzeko, botika batera joan eta repellent eskatu genuen. Gorputzean igurtzita, efektua egin zuela zirudien.
Tintinen «Uharte Beltza» komikiaz oroitu nintzen Skye irla basatia zapaldu genuenean. Merezi du benetan bisitatzea. Lehen ferry bat zegoen; orain aldiz, zubi bat eraiki dute bertakoen haserrerako, 1000 pezeta ordaindu behar baitira zeharkatzeko. Portree hiriburuan harritu gintuen bi marinel zahar gaelikoz mintzatzen entzuteak. Eskozioa osoan biztanleen % 2k baino ez daki, eta mintzatu gutxiago. Highlandsetako azentua gainera, Edinburghekoa bezain garbia da, antzina, gaelikoz elekatzean, ingelesa zerotik ikasi behar izan zuten-eta.
Irla lainopean genuela, errepide estua jarraitu genuen. Giza irudia duten mendi bolkanikoek, goroldioz jantziak eta euriaren esanetara makurtuak, isiltasuna kutsatzen dizute. Bertan egin zen «Breaking the Waves» film gogoangarria etorri zitzaidan gogora. Dunveganen foka kolonia bat bizi zela esan ziguten marinelek. Bertara iristean, oinpuntetan hurbildu ginen. Bai, han ziren arroka baten gainean patxadan etzanda.
Ondoren, Tallisker whisky distilategira joan ginen, inoiz dastatu dudan whiskyrik onena. Gau hartan, Portreeko Bed & Breakfast batean hartu genuen ostatu. Bi gela genituen, bata hiru ohekoa, matrimonioko ohe batekin bestea. Giovanni azti ibili eta matrimoniokoan etzan zen, eta Feisha ohe ertzean. Banaketa egina zegoen. Biharamunean, «Il Bello» eta Feisha eskutik helduta eta elkarri laztantxoak eginez agertu ziren. Bistan zen gau eraginkorra igaro zutela. Alan dublindarra biraoka hasiko zen hura jakin bezain laster. Egun osorako bapo uzten zaituen British Breakfast gosaltzen ari ginela, Sari kexu agertu zen gau osoan Matheis eta bion zurrunga kontzertua nozitu behar izan zuelako. «Nik ez dut zurrungarik egiten-eta!»
Aste hartan, Stevenson Collegeko klaseen ondotik, Sari eta biok itzuli bat ematen ari ginen Old Town eta Royal Mile inguruan. Karrika hauek musika eta antzerki emanaldiez betetzen dira Abuztuko «Fringe Festival» gomendagarrian. Kafetegi batera sartu ginen. Eskuak kafesnearen katiluan berotu ondoren, oldartu eta nire eskua luzatuz berearen gainean jarri nuen... Barkatzeko baina bazuela mutilaguna Finlandian, oso jatorra nintzela, eta abar luze bat. Agurtzean, «ulertzen nuela» esan nion. Beste behin musu-huts. Frakasoaren ondoren, zerurantz begiratu nuen. Eskozian zerua une oro ari da aldatzen, instant batean ortzia arras urdin egotetik hodei beltzez estaltzera pasatzen da. Edinburgheko alderdi iluna baino ez nuen ikusten.
Mr. Hyde bezain nahasia, «Trainspotting» filmako pertsonaien gisan korrika hasi nintzen Princess Street zeharkatuz; Holyrood jauregira iritsi arte ez nintzen geratu. «Carros de Fuego» filman protagonistaren lasterketa tokia. Handik, oraindik arnas-estuka, Edinburgheko gotorleku itzela mirestu nuen. Laino beltzen artean azken eguzki printzek zirrikitua aurkitu zuten, grisa eta gorria. Nik dakidala gaztelua ez dute inoiz film batean behar bezala profitatu. Arnasa sakonki hartu eta haize freskoak baretu ninduen. Ze arraio! Hobe da damutzea egin duzunaz egin ez duzunaz baino. Kontsolamendua nuen, gainera: Celtic-Rangers Glasgoweko bi talde etsaien arteko ikusgarria. Celticek irabazi edo berdinduz gero, liga eskuratuko zuen. Larunbat arratsaldean beraz, Matheis eta biok Celtic Parken ginen Stuart eta beste milaka katolikoen ondoan bandera irlandarrak astinduz. Beste aldean, «Big Jack» banderekin, Rangers protestanteen zaletuak, Britania Handian egoteaz harro daudenak.
Olatz Salvador
Noiz: martxoaren 15ean.
Non: Deustuko jaietan.
------------------------------------------------
Martxoak beti du deustuarrontzat kolore berezia; urtero ospatzen ditugu jaiak, San Jose egunaren bueltan. Bi asteburu bete festa, eta urtetik urtera Deustuko... [+]
Kirola eta oroimena uztartuko dituzte, bigarrenez, mendi-martxa baten bitartez. Ez da lehiakorra izanen, helburua beste bat delako. La Fuga izeneko mendi martxak 1938ko sarraskia gogorarazi nahi du. Ezkabako gotorlekuan hasi eta Urepelen amaituko da. Maiatzaren 17an eginen dute.
Martxoaren 19an amaitu zen proiektua aurkezteko epea, baina Errioxako PSOEk adierazi du Forestalia enpresak "interesa baztertu" duela. Enpresak bi parke eoliko eraiki nahi zituen Aragoiko lurretan, baina oraindik ez ditu lortu baimenak eta hori dute egitasmoa... [+]
Seaska Sarean inklusio egoeran dauden 165 ikasleei laguntza bermatzeko hasi dute kanpaina, antolaketa propioa eratuta. Frantziako Hezkuntza Ministerioaren jarrera salatu dute kanpaina aurkezteko prentsaurrekoan, behar bereziak dituzten haurren inklusiorako baliabide... [+]
EH Bilduk galdera sorta bat erregistratu zuen Eusko Legebiltzarrean Donostiako Metroaren igarobideko lanen gainkostua argitzeko. Informazio hori atzo jakinarazi zuen Susana Garcia Chueca Mugikortasun sailburu sozialistak.
Muga-zergak apirilaren 2tik aurrera ezarriko dira eta altzairuari eta aluminioari ezarritakoei batuko zaizkie. "Gurekin negozioa egiten duten eta gure aberastasuna eskuratzen duten herrialdeei ezarriko dizkiegu", AEBetako presidenteak adierazi duenez.
%90eko jarraipen "ia erabatekoa" izan du grebak, sindikatuen arabera. Gasteizko parkeak, lorategiak eta eraztun berdea mantentzen dituzte Enviser azpikontratako 90 langileek.
Aurten "Israel Premier Tech" txirrindularitza talde israeldarra ez da Lizarraldeko Miguel Indurain Sari Nagusia lasterketara etorriko. Berri ona da hori Palestinaren askapenaren alde gaudenontzat eta munstro sionistarekin harreman oro etetea nahi dugunontzat, izan... [+]
Ikerketa parte-hartzailea eta gogoetatsua bultzatzen du Biharamunen Lantegia kooperatibak, eta zientzia eta ikerketa herriarengana hurbiltzeko lan egiten du. Duela urte eta erditik egoitza Bidarten dauka, eta Institut Curie-rekin elkarlanean Iker Herria ikerketa zentroa sortzeko... [+]
Txotx denboraldian eredu ekologikoan ekoiztutako Euskal Sagardoaren eskaintza izango da hainbat sagardotegitan, eta hura bistaratzeko, Jatorri Deiturak eta ENEEK-Ekolurrak kupeletan paratzeko euskarria aurkeztu dute.
Intsumituek denbora luzez egindako borroka gogorra eta mingarria izan zen, baina irabazi zuten, eta garaipen hura behin betikoa izango zela uste genuen, atzera bueltarik gabea. Baina badirudi, politikari batzuen ahotik aterata, eskalada militaristari gorazarre egin eta berriz... [+]
Amenabar enpresak Bilboko Udalaren eskutik apirilaren 4rako agindu duten desalojoaren kontra azaldu dira bilkuran. Poliziak indarrez kanporatu ditu. Ostiral honetan18.30ean, Errekaldeko Plazatik hasiko den manifestaziora batzeko deia luzatu dute gazteek, baita desalojoaren... [+]
Europako Batzordeak aurkeztu duen plana ustezko gerra edo hondamendi baten aurrean “bizirauteko” kit batetik harago doa: hogeita hamar neurri proposatu ditu eskoletan, enpresetan eta herritarren artean militarismoa eta beldurra sustatuko dutenak.
Gaur, martxoak 27, ARGIA komunikabidearen egoitzan aurkeztu dugu Bizi Baratzea Orria, urtaro bakoitzean zabalduko den aldizkari berria. Horrekin batera ospatu dugu ARGIAren Bizi Baratzea proiektuak 10 urte betetzen dituela aurten. Bizi Baratzeako kolaboratzaileak eta ARGIAko... [+]
