Gizartea
Ingurumena
Politika
Ekonomia
Kultura
Euskara
Feminismoa
Hezkuntza
Nazioartea
Iritzia
igandea 2025eko urtarrilaren 05ean
DONEJAKUE BIDEAREN NAFAR ARRASTOARI SEGIKA
- izan ohi da. Aurtengo egutegiak ere horrela mugatu du besta eguna eta honen aitzakian milaka eta milaka erromesek Donejakueko bidea hartuko du. Guk nafar arrastoari jarraitu diogu.
Historiak dio Santiago apostoluaren eta bere ikasleen hilobia Konpostelan aurkitu zutenean hasi zirela Santiagorako erromesaldiak, 813 urtean. Orduan, musulmanen aurkako gurutzada gori-gorian zegoela, erresuma kristatuetako gizon eta emakumezkoak elizgizonaren hobia bisitatzen hasi omen ziren fede lurrinetan, Europako Bidea deritzona zabaltzen, gurutze seinaleak han hemenka zutituz; Donejakue bidea mugatuz azken batean.
Pirinio bazterrean izaki Nafarroa, Europatik ernatzen ziren bideek herrialde honetan bat egiten zuten, Ostabat herrixkan sarturik Donibane-Garazitik Luzaiden barrena mendikatea zeharkatuz. Huesca aldetik ere barneratzen zen bertze erromes bidea, Somport parean, eta Zangoza inguruan hartzen zuen gero nafar norantza. Luzaidekoak eta Somporteakoak bide bera osatzen zuten gero Garesen, Bianarantz abiatzeko. Horrela, ez da harritzekoa bide bazterrean utzitako arrastoen handitasuna; galtzadaren zainetan, eliza, tenplu edota ermitak dira, hala nola, aspaldiko fraideen ostatu aterpeak. 800 kilometro inguruko tartea dago Orreaga eta Galiziako Santiago artean. Nafarroakoak berez 140 kilometro inguru hartzen ditu, baina hauen arrastoan ibiltzearren oporretarako aitzakia izan bada.
Pirinio bazterrean izaki Nafarroa, Europatik ernatzen ziren bideek herrialde honetan bat egiten zuten, Ostabat herrixkan sarturik Donibane-Garazitik Luzaiden barrena mendikatea zeharkatuz. Huesca aldetik ere barneratzen zen bertze erromes bidea, Somport parean, eta Zangoza inguruan hartzen zuen gero nafar norantza. Luzaidekoak eta Somporteakoak bide bera osatzen zuten gero Garesen, Bianarantz abiatzeko. Horrela, ez da harritzekoa bide bazterrean utzitako arrastoen handitasuna; galtzadaren zainetan, eliza, tenplu edota ermitak dira, hala nola, aspaldiko fraideen ostatu aterpeak. 800 kilometro inguruko tartea dago Orreaga eta Galiziako Santiago artean. Nafarroakoak berez 140 kilometro inguru hartzen ditu, baina hauen arrastoan ibiltzearren oporretarako aitzakia izan bada.
Luzaidetik sartzen dena, garrantzitsuena
Luzaidetik Gareserako norantza bakarra hartu aitzinetik, Donejakue bideak Nafarrorako bi sarrera dituela erran dugu arestian eta Luzaidetik sartzen dena izanen da apika bietan garrantzitsuena, erromes gehien inguratzen dituelakoz. Mugaz bertzalde, Izpura eta Donibane Garaziko herriak bere horretan hartzen ditu. Izan ere, herri honen parte zaharrerako sartzea Santiago Atetik egiten du, apostuluaren ohorez. Luzaidetik Pirinio mendikatera egiten du jauzi gero, Ibañetako gainean barrena. Bertan monumentu ttipi batek gogora ekartzen du aspaldi batean hemen zutitu zela Orreagako Monastegia, 1127 eta 1134 urteen artean egun dagoen tokira goldatu bazuten ere.
Orreaga izanen da akaso bidearen itzalean erromesen izpiritua gehien atxikitzen duen parajea. Hemen, orduko euskaldunek Errolan ordezkari militar frantsesa erahil zuteneko irudiak gogora ekar daitezke haritz erraldoien abarrotsean. Halaber, ederra da arras Orreagako monastegiak duen kolegiata. Antso Azkarra VII.aren gorpua bertan dago hilobiratua; bi metroko gizontzarra, mozarabiarrei berak egin zien Navas de Tolosako gudan aurre, euskaldunon babesean. Garaipen hori izan zen gero Nafarroako armarriaren giltzarria: kateak gurutzaturik ikurriñarako eta erdian diamante esmeralda. Honen bi adierazgarri ere ikus daitezke erregearen zerraldoaren alboan.
Urratsez urrats, Auritz eta Auritzberriko herriak lotuko dira bidera. Karrika nagusiko herri bi; teilatu zorrotzeko etxeak dituzte elurretik babesteko. Aurrerago, Meskiritzeko mendateak lerrokatzen du erromesaren pausoa eta Lintzoain igaro ondoren Erro bailara agertzen zaio begietara. Zilbeti, Zubiri, Esteribarko bailara eta Larrosoaña hartzen ditu gero. Zuriain, Itzotz eta Zabaldika herrixkak daude beranduago, Arreraino. Hemendik, Atarrabia lehendabiziko eta Burlata bigarrenik, Iruñeko hirian barnetaratuko da Magdalenako zubiaren laguntzaz. Noski, hiria bera garrantzitsua izan zen Donejakue biderako eta aunitz dira testigantzak. Katedrala hor dago adibidez, kasko-kaskoan. Arte gotikoaren adibide, 1994 urtean berritu zutenetik, edifizioaren larrua argitsuago ageri da eta margotan jantzirik eskaintzen ditu bere pareta eta zokoak.
Zizur Txikia inguratzen zaio jada hiri zurrunbilotik kanpo eta Erreniegako mendiaren bizkarretan jarraitzen du. Uterga, Muruzabal eta Obanosen barrena, azkenekoz, Gareseko atariraino hurbiltzen da bidea. Somportetik sartu direnak izanen ditu ziurrenik bertan zain.
Orreaga izanen da akaso bidearen itzalean erromesen izpiritua gehien atxikitzen duen parajea. Hemen, orduko euskaldunek Errolan ordezkari militar frantsesa erahil zuteneko irudiak gogora ekar daitezke haritz erraldoien abarrotsean. Halaber, ederra da arras Orreagako monastegiak duen kolegiata. Antso Azkarra VII.aren gorpua bertan dago hilobiratua; bi metroko gizontzarra, mozarabiarrei berak egin zien Navas de Tolosako gudan aurre, euskaldunon babesean. Garaipen hori izan zen gero Nafarroako armarriaren giltzarria: kateak gurutzaturik ikurriñarako eta erdian diamante esmeralda. Honen bi adierazgarri ere ikus daitezke erregearen zerraldoaren alboan.
Urratsez urrats, Auritz eta Auritzberriko herriak lotuko dira bidera. Karrika nagusiko herri bi; teilatu zorrotzeko etxeak dituzte elurretik babesteko. Aurrerago, Meskiritzeko mendateak lerrokatzen du erromesaren pausoa eta Lintzoain igaro ondoren Erro bailara agertzen zaio begietara. Zilbeti, Zubiri, Esteribarko bailara eta Larrosoaña hartzen ditu gero. Zuriain, Itzotz eta Zabaldika herrixkak daude beranduago, Arreraino. Hemendik, Atarrabia lehendabiziko eta Burlata bigarrenik, Iruñeko hirian barnetaratuko da Magdalenako zubiaren laguntzaz. Noski, hiria bera garrantzitsua izan zen Donejakue biderako eta aunitz dira testigantzak. Katedrala hor dago adibidez, kasko-kaskoan. Arte gotikoaren adibide, 1994 urtean berritu zutenetik, edifizioaren larrua argitsuago ageri da eta margotan jantzirik eskaintzen ditu bere pareta eta zokoak.
Zizur Txikia inguratzen zaio jada hiri zurrunbilotik kanpo eta Erreniegako mendiaren bizkarretan jarraitzen du. Uterga, Muruzabal eta Obanosen barrena, azkenekoz, Gareseko atariraino hurbiltzen da bidea. Somportetik sartu direnak izanen ditu ziurrenik bertan zain.
Yesa aintziratik barrena
Espainia aldetik agertzen da bigarren muturra, Somportetik datorren bidea. Yesa aintziraren bazterretatik Euskal Herriratzen da. Ez bideari lotuta baina eskura ditu ibiltariak, hala nahi izanez gero, Leireko Monastegia eta Xabier Gaztelua. Lehendabizikoan, oraindik ere zutik dirauen oinarrizko eliz erromanikoa ikus liteke. Berari erantsi zaizkio geroko bertze zatiak, egun agertzen duen itxura lortzeraino. Sineskerak dio monastegi honetan Birila abadeak 300 urte eman zituela txori baten xuxurlatzea aditzen, konturatu gabe. Horrexegatik egin zuten saindu abadea, hilezkortasunaren misterioa ulertutakoan. Xabierren sorlekua izandako gazteluarekin egingo dugu topo ondoren. Gaztelu orok beharrezko dituen dorre eta harresiak baditu honek ere.
Jarraian topatzen da Zangoza. Herri hau ibiltarien joan-etorriaren ondorioz eraikitakoa da. Ederrak dira erromesek eraikitako elizak. Aipatzekoa gertatzen da derrigor, Santa Maria parrokia. Izugarriak ditu aurrealdea eta hiruko abside erromanikoa; goiti egiten duen dorrea aldiz gotikoa da. Halaber, azpimarratzekoak dira Santiago eta Salvador elizak, hala nola, Asisko Frantziskoren santutegia. Aibarreko gaina igaro ondoren, egun hutsik dagoen Olatz, Izko, Abintzano eta Ibargoitiko Gatzagak bereganatzen ditu bideak berera. Elo, Otano, Tiebas, Olkotz eta Eneritz dira hurrengoak bide katean. Alta, puntu honetan ibiltariak ezinbertzekoa du geldialdia, Eunateko Santa Maria bertan baitago. Erromesen tradizioak dio eguzkia jalgitzen edota gordetzen ari denean iritsi behar dela Eunatera; ahal izanez gero, gainera, bakarrik, monastegia bera dagoen bezalatsu, zelai zabalean, solte. Robo ibaiaren marmarrak jazten omen du soilik. Hartara, ahalik eta ixilen gerturatu behar zaio.
Egia erran, Eunateren izaeraz ezer gutti dakigu, batzuentzat ospitalea zena, bertze batzuentzat hileta eliza zen. Alta, zortzi aldeko gangagatik eta atarian duen arkuteriagatik harribitxia da Donejaku bidearen bazterretan jalgitzen diren tenpluen artean.
Eta poliki, erromesen arnas erritmoan, Obanos agertzen da gero, berriz ere Gareseko karriketan sartzeko. Hemen, itxaroten egonen dira zenbaitzuk, Ostabat ingurutik etorritakoak, Luzaidetik, Orreagatik, elkarrekin Bianarantz abiatzeko; Euskal Herriari hemen adio, Santiagorako lorratzetan.
Jarraian topatzen da Zangoza. Herri hau ibiltarien joan-etorriaren ondorioz eraikitakoa da. Ederrak dira erromesek eraikitako elizak. Aipatzekoa gertatzen da derrigor, Santa Maria parrokia. Izugarriak ditu aurrealdea eta hiruko abside erromanikoa; goiti egiten duen dorrea aldiz gotikoa da. Halaber, azpimarratzekoak dira Santiago eta Salvador elizak, hala nola, Asisko Frantziskoren santutegia. Aibarreko gaina igaro ondoren, egun hutsik dagoen Olatz, Izko, Abintzano eta Ibargoitiko Gatzagak bereganatzen ditu bideak berera. Elo, Otano, Tiebas, Olkotz eta Eneritz dira hurrengoak bide katean. Alta, puntu honetan ibiltariak ezinbertzekoa du geldialdia, Eunateko Santa Maria bertan baitago. Erromesen tradizioak dio eguzkia jalgitzen edota gordetzen ari denean iritsi behar dela Eunatera; ahal izanez gero, gainera, bakarrik, monastegia bera dagoen bezalatsu, zelai zabalean, solte. Robo ibaiaren marmarrak jazten omen du soilik. Hartara, ahalik eta ixilen gerturatu behar zaio.
Egia erran, Eunateren izaeraz ezer gutti dakigu, batzuentzat ospitalea zena, bertze batzuentzat hileta eliza zen. Alta, zortzi aldeko gangagatik eta atarian duen arkuteriagatik harribitxia da Donejaku bidearen bazterretan jalgitzen diren tenpluen artean.
Eta poliki, erromesen arnas erritmoan, Obanos agertzen da gero, berriz ere Gareseko karriketan sartzeko. Hemen, itxaroten egonen dira zenbaitzuk, Ostabat ingurutik etorritakoak, Luzaidetik, Orreagatik, elkarrekin Bianarantz abiatzeko; Euskal Herriari hemen adio, Santiagorako lorratzetan.
Gares, elkargune
Aspaldikoek zioten, eta hori dela kausa paratu zioten izena, Finesterren zuela lurrak bere akabera, Atlantiko itsasoaren beldur nonbait. Jomuga hori izanik, Donejakueren bideek bat egiten dute, erran moduan, Garesen. Horrela, sei begiko zubi erromatarrak, Erromesen zubiak alegia, barneratzen ditu herrirat ibiltarien pausoak. Gainera, Santiagorako bide ertzean alboratu diren herri gehientsuenen modura, Karrika Nagusia zabaltzen zaie esker onez hemen ere. Eta berriz ere, Santiagoren izenean, bertze eliz parrokia goratzen da. Eraikinaren barnealdean, halaber, Santiago Beltza atxikitzen duen irudia dute erromes orori erakusteko.
Agerian paratu beharreko bigarren xelebrekeria ere badu Garesek. Horrela, San Pedroko elizan gorderik dagoen Puy Amabirjinaren irudia Txoriaren Amabirjina moduan ere ezaguna da. Nonbait, 1834 urterarte Erromesen zubiaren puntu gorenean kapera bat egon zen zut; bertan ukaiten zuten Puy Amabirjina. Bada, egunero agertzen omen zen txori bat emakumezko irudiaren aurpegia garbitzera, Arga ibaiaren ura xede honetarako baliatuz. Are gehiago, Txoriaren Amabirjinaren kondaira hau agertzen da herriaren armarrian.
Garesetik Mañerura eta hemendik Ziraukira doa bidea. Horrela, batzutan errepide galipota bada bidearen alfonbra, bertzeetan mendi magaletan ahokaturiko bidezidorra dugu. Alabaina, galtzadaren arrastorik ere badago, Ziraukin bezala Villatuertako norantzan. Antzinako gurdien orroa irudimenaren bitartez entzundakoan, Lizarra dago hurre.
Agerian paratu beharreko bigarren xelebrekeria ere badu Garesek. Horrela, San Pedroko elizan gorderik dagoen Puy Amabirjinaren irudia Txoriaren Amabirjina moduan ere ezaguna da. Nonbait, 1834 urterarte Erromesen zubiaren puntu gorenean kapera bat egon zen zut; bertan ukaiten zuten Puy Amabirjina. Bada, egunero agertzen omen zen txori bat emakumezko irudiaren aurpegia garbitzera, Arga ibaiaren ura xede honetarako baliatuz. Are gehiago, Txoriaren Amabirjinaren kondaira hau agertzen da herriaren armarrian.
Garesetik Mañerura eta hemendik Ziraukira doa bidea. Horrela, batzutan errepide galipota bada bidearen alfonbra, bertzeetan mendi magaletan ahokaturiko bidezidorra dugu. Alabaina, galtzadaren arrastorik ere badago, Ziraukin bezala Villatuertako norantzan. Antzinako gurdien orroa irudimenaren bitartez entzundakoan, Lizarra dago hurre.
Lizarrako ikurrak
1090 urtean eraiki omen zuten Lizarra, eta erromesaldien itzalean arras apaindu zuten hiria Ega ibaiaren hegaletan. Zapateria karrika, Kale Nagusia... Gehiago dira hiria zeharkatzean topatzen direnak baina bi eraikin agerian paratzea ezinbertzekoa da: San Pedro de la Rua eta Erregeen Jauregia, biak ere Lizarrako ikurrak baitira, ezbairik gabe. Hartara, San Pedro de la Ruari dagokionez, aipatzeakoa da bere klaustro erromanikoa; lau alderdikoa baldin bazen ere, egun bik irauten dute. Felipe II.ak 1572 urtean Zalatanborreko Gaztelua lurreratzea manatu zuenean bi hegal deuseztu zituzten. Bestalde, Erregeen Gaztelua ere erromanikoa da. Alta, bera da eliz kutsukoa ez den eraikin erromaniko bakarra Nafarroan.
Lizarratik berehala dago Aiegi, Montejurra mendi entzutetsuaren magalean, eta hemen Iratxeko Monastegia. Garai batean ospitalea zegoen bertan aspaldiko erromesentzat. Aurrera segituz, Doneztebe Deio herriak hartuko du bidearen txanda eta ondoren Los Arcosek; Santzol eta Dorreak atzetik. Ondoren Torres ondoko herrixkak, eta hemen ere geldiunea egiteko aukera. Izan ere, Hilobi Saindua eliza bertan dago, Eunatekoaren bixkia. Erromanikoa ere, zortzi aldeakoa, baina Torresekoak ez du ataririk. Herri barrenean dago eta ondorioz ez dago bakarrik eta ixilik etortzea beharrezkoa dela dioen erritorik.
Ehun kilometro eskasetan, azkenean, Bianak agurtzen du erromesa, Nafarroa utziz. Eta bide batez, Euskal Herria. Aurretik, dena den, ibiltariak Santa Maria basilika ikustatzeko aukera badu, bere handitasunaz gozatzeko. Barrokoa, eredu gertatu zen antzeko eraikinetan.
Donejakuek, hortaz, herriko karrikak ferekatzen ditu, San Felices atetik eta Leizeetako Santa Maria delako baselizatik jada uzteko. Harrizko Zubi ttipi batetik (hori izanik bere izena), Ebro ibaiari egiten dio gain, Logroñoko bideari eusteko, Santiagorantz
Lizarratik berehala dago Aiegi, Montejurra mendi entzutetsuaren magalean, eta hemen Iratxeko Monastegia. Garai batean ospitalea zegoen bertan aspaldiko erromesentzat. Aurrera segituz, Doneztebe Deio herriak hartuko du bidearen txanda eta ondoren Los Arcosek; Santzol eta Dorreak atzetik. Ondoren Torres ondoko herrixkak, eta hemen ere geldiunea egiteko aukera. Izan ere, Hilobi Saindua eliza bertan dago, Eunatekoaren bixkia. Erromanikoa ere, zortzi aldeakoa, baina Torresekoak ez du ataririk. Herri barrenean dago eta ondorioz ez dago bakarrik eta ixilik etortzea beharrezkoa dela dioen erritorik.
Ehun kilometro eskasetan, azkenean, Bianak agurtzen du erromesa, Nafarroa utziz. Eta bide batez, Euskal Herria. Aurretik, dena den, ibiltariak Santa Maria basilika ikustatzeko aukera badu, bere handitasunaz gozatzeko. Barrokoa, eredu gertatu zen antzeko eraikinetan.
Donejakuek, hortaz, herriko karrikak ferekatzen ditu, San Felices atetik eta Leizeetako Santa Maria delako baselizatik jada uzteko. Harrizko Zubi ttipi batetik (hori izanik bere izena), Ebro ibaiari egiten dio gain, Logroñoko bideari eusteko, Santiagorantz
Gizonezkoa, kaleumea eta gaztea
Gero eta gehiago dira Santiagora doazen bisitariak. 1987 urtean 3.000 erromes inguratu bazituen apostuluaren hilobiak berera, 1993 urtean 100.000 ibiltarik hartu zuen norantza hori. Ordukoan ere uztailaren 25a igandean egokitu zen eta 4 milioi pertsona gehiago hurbildu ziren bertaraino, autoz nagusiki. Iaz 25.000 oinezko erromes izan ziren Santiagora heldu zirenak. Nafarroan barrena ibili zirenak aldiz, 15.000 gizon-emakume.
Aurtengoa, Santiago eguna berriz ere domeka izateagatik, Donejakue urtea da, eta aurreko kopuru guztiak gaindituko dituela diote. Alta, zergatik? Zertarako bideari eutsi, hanka zolak larrutuz, baben oinazeaz aitzina egin? Erromesen aholkuetan nagusienak horrelaxe dio alegia: hanka zolak larrutzeko beldurrik ez izateko, eta horrexegatik zapata oinetako erosoak eramateko, hanka ederki ahokatzearren.
10.000 lagunei eginiko galdetegian, 3.158 erromesek arrazoi izpiritualak aipatzen dituzte bidaia egiteko. Erlijioak bultzatuta, halaber, 2.967 pertsona abiatu ziren Santiagora. Kultura ezagutzeagatik izan zen 2.957 erromesen erantzuna eta kirola dela kausa, berriz, 1.897 ibiltarirena.
Halaber, guztien batez bertzekoan oinarrituriko profila ere badu Donejakue bideko erromesak. Hartara, gizonezkoa da, kaleumea eta 30 urte baino guttiago omen ditu. Eguneko, gainera, 21 kilometro ibiltzen omen ditu, atsedena hartu aitzinetik
Aurtengoa, Santiago eguna berriz ere domeka izateagatik, Donejakue urtea da, eta aurreko kopuru guztiak gaindituko dituela diote. Alta, zergatik? Zertarako bideari eutsi, hanka zolak larrutuz, baben oinazeaz aitzina egin? Erromesen aholkuetan nagusienak horrelaxe dio alegia: hanka zolak larrutzeko beldurrik ez izateko, eta horrexegatik zapata oinetako erosoak eramateko, hanka ederki ahokatzearren.
10.000 lagunei eginiko galdetegian, 3.158 erromesek arrazoi izpiritualak aipatzen dituzte bidaia egiteko. Erlijioak bultzatuta, halaber, 2.967 pertsona abiatu ziren Santiagora. Kultura ezagutzeagatik izan zen 2.957 erromesen erantzuna eta kirola dela kausa, berriz, 1.897 ibiltarirena.
Halaber, guztien batez bertzekoan oinarrituriko profila ere badu Donejakue bideko erromesak. Hartara, gizonezkoa da, kaleumea eta 30 urte baino guttiago omen ditu. Eguneko, gainera, 21 kilometro ibiltzen omen ditu, atsedena hartu aitzinetik
Aterpe hartzeko hamabi aukera
Nafarroako herrialdeari dagokionez, hamabi dira erromesen ostatu moduan atondu dituzten aterpeak aurtengo Donejakue Bidean; Orreagan dago aurrenekoa eta bertatik 137 kilometrotara dagoen Bianakoa azkenekoa. Tartean, Zubiri, (Orreagatik 22 kilometrora), Larrasoaña (Zubiritik 5 kilometrora), Arre (Larrasoañatik 9 kilometrora), Iruñea (Arretik 5 kilometrora), Gares (Iruñetik 22 kilometrora), Lizarra (Garesetik 21 kilometrora), Los Arcos (Lizarratik 19 kilometroa) eta Torres herrian moldatu dituztenak topa ditzakezu. Bianatik aurrera jarraitzekotan, aukerak ere anitzak dira.
Ohe, sukalde eta bainu zerbitzua da bakoitzean eskaintzen dena eta batzuk musutruk badira ere, ohitura da sos batzuk uztea. Bertzeek berriz, 400 edota 500 pezetako (16-20 libera) ordainsaria eskatzen dute. Dena den, erromesa zarela ziurtatzen duen txartela agertzea derrigorrezkoa da aterpe hauetan lo egin ahal izateko eta txartel hori zure lehendabiziko ostatuan lortu dezakezu. Bidean aitzina egin ahala, ostatuz ostatu txartel honetan zigilua paratzen dute Donejakuen barrena zure arrastoa ziurtatzeko
Ohe, sukalde eta bainu zerbitzua da bakoitzean eskaintzen dena eta batzuk musutruk badira ere, ohitura da sos batzuk uztea. Bertzeek berriz, 400 edota 500 pezetako (16-20 libera) ordainsaria eskatzen dute. Dena den, erromesa zarela ziurtatzen duen txartela agertzea derrigorrezkoa da aterpe hauetan lo egin ahal izateko eta txartel hori zure lehendabiziko ostatuan lortu dezakezu. Bidean aitzina egin ahala, ostatuz ostatu txartel honetan zigilua paratzen dute Donejakuen barrena zure arrastoa ziurtatzeko
Irakurrienak
Matomo erabiliz
#2
Uxue Gutierrez Lorenzo
#4
#5
Bizi Baratzea
Azkenak
2025-01-04
iametza
22. Txikipedia, umeentzako euskarazko entziklopedia txiki eta askea
MULTIMEDIA - Hodeia ez da existitzen
2025-01-03
Xabier Letona Biteri
LAB: “Klase elkartasunaren oinarrizko printzipioa da langile migranteei harrera egitea”
Botere sindikalaren inguruko bigarren azterlana argitaratu du Ipar Hegoa fundazioak. 2016an argitaratu zuen lehena eta, beraz, orain 2016 eta 2023 arteko eboluzioa ikus daiteke. Ondorio nagusien berri emateko prentsa agerraldia egin dute ostiral honetan LABeko koordinatzaile... [+]
2025-01-03
Leire Ibar
Etxegabetzeko arriskuan daude bi familia Burlatan
Burlatan, Nafarroan, bi familia euren etxeetatik kaleratuak izateko arriskuan daude. Iruñerriko Etxebizitza Sindikatu Sozialistak azaldu duenez, familia bat putre-funts batek bota nahi du, alokairu kontratua berritzea ukatu diolako; beste familia, berriz, etxejabeak bota... [+]
WordPress-en formularioak sortzeko Ninja Forms plugina euskaratu du Iametzak
WordPress-en formularioak sortzeko Ninja Forms pluginaren euskaratzea utzita zegoela ikusita, Iametzak bere gain hartu du itzulpena eguneratzeko lana.
2025-01-03
Urko Apaolaza Avila
Analisia
2025ean etxebizitza zer?
Urte berria hasi dugu, baina etxebizitza arazo oso potoloa bihurtu zaigula aspaldi honetan, hori ez da berria. Hala ere, azkenaldian zabaldu diren datuak ikusita, 2025a mugarri bat markatzekotan dela esan daiteke, eta iragar ezinak diren ondorio sozial eta politikoak antzeman... [+]
2025-01-03
Xabier Letona Biteri
Boli Kosta: Frantziako armada kanporatzen duen zazpigarren estatu afrikarra
Joan den asteartean, hilaren 31n, Boli Kostako presidente Alassane Ouattarak iragarri zuen bertan behera utziko zituela Frantziarekiko harreman militarrak. Horren ondorioz, datozen asteetan 1.000 bat soldadu frantses atera beharko dira herrialdetik.
.jpg)
2025-01-03
Leire Ibar
2025etik aurrera, Hego Euskal Herrian alokairuak gehienez %2,2 igoko dira berritzean
Espainiako Estatistika Institutuak erreferentziazko indize berria argitaratu du urtarrilaren 2an. Horren arabera, alokairuen prezioak gehienez %2,2 garestitu ahalko dira urtean. Indize hau 2023ko maiatzaren 25ean indarrean sartu zen Etxebizitza Legearen ondorio da, eta data... [+]
2025-01-03
Gedar
Pertsona afroamerikar bat kolpeka erail dute kartzelariek AEBetako espetxe batean
Hiru funtzionariok jipoitu zuten Robert Brooks, eskuak bizkarrera lotuta zituela. Hurrengo egunean hil zen, eta autopsiak dio asfixia izan zela heriotzaren kausa.
2025-01-03
ARGIA
Surf irakasle batentzat 85 urteko kartzela zigor-eskaera, adin txikikoei sexu gehiegikeriak egiteagatik
Gipuzkoako Fiskaltzaren ustez, 40 urteko irakasle hondarribiarrak 9 eta 17 urte arteko hamaika adin txikikori sexu gehiegikeriak egin zizkien 2011 eta 2021 urte artean. 2021ean kartzelatu zuten, bere sei ikaslek salaketa jarri eta gero.
2025-01-03
Jon Torner Zabala
Espainiako Pilota Federazioa
“Eskura dauzkagun lege-erreminta guztiak baliatuko ditugu Espainiaren eskubideak babesteko”
Askok espero zuen moduan, Nazioarteko Pilota Federazioak Euskadikoa onartu ostean eskubide osoko kide gisa, Espainiako kirol-erakunde, alderdi politiko edota hedabideek erabakiaren aurkako oldarraldia hasi dute, nork beretik presioa eginez. Ostegunean, Espainiako Pilota... [+]
2025-01-03
Lander Arbelaitz Mitxelena
Euskararen kontrako oldarraldia salatzeko pintaketak egin dituzte epaitegietan eta CCOO eta UGTren egoitzetan
Baionako eta Donostiako epaitegiak margotu ostean, ostegun gauean Eibarko epaitegian pintaketa egin dute zenbait ekintzailek. "Oldarraldia gelditu" idatzi dute eta pintura berdea jaurti diote eraikinari. Abenduan, CCOO sindikatuaren egoitza ugari margotu dituzte, baita... [+]
2025-01-03
Uxue Gutierrez Lorenzo
Segi dezala akelarre antifaxistak
FERMIN MUGURUZA 40. URTEURRENA
Noiz: abenduaren 21ean.
Non: Bilbo Arenan.
-------------------------------------------
Urtero janzten da festa giroz Bilbo abenduaren 21ean. Sagardoa eta taloa protagonista, San Tomas eguneko azoka eguna da. Aurten, gainera,... [+]
Zunda bat Eguzkitik inoizko gertuen igaro da, arrakastaz
NASAren Parker zunda 6,1 milioi kilometroko distantziara arte gerturatu da Eguzkiaren azalera, bere misioaren lehen gerturatzean. Hala, Eguzkitik inoizko gertuen egon den objeku artifiziala bilakatu da. 692.000 kilometro orduko abiaduran igaro da, eta jasotako datuak funtsezkoak... [+]
Kultur transmisioa feminismotik zikloa izanen dute asteburuan Beran
Goldatz talde feministak antolatua, ortziralean, urtarrilaren 3an, Jantzari dokumentala proiektatuko dute Beralandetan (17:30ean) eta biharamunean, urtarrilaren 4an, Berako bestetako tradizioak aztergai izanen dituzte Maggie Bullen antropologoarekin leku berean (10:30).
Eguneraketa berriak daude