RETENAK ETA EUSKALTELEK MONOPOLIOA HAUTSI DUTE

  • Retenak (Nafarroan). Euskaltelek lau urteren buruan euskal biztanleriaren % 80arengana iritsi nahi du, eta Retenak berriz, 2005. urtean etxebizitzen % 85etara iristea espero du.

2021eko uztailaren 20an
Euskaltelek eta Retenak, Hego Euskal Herriko bi operadore orokorrek, Telefónica enpresa erdipublikoak hainbeste urtetan izan duen monopolioa hautsi dute. Monopolio horren deuseztea merkatu horrek 1997an izan zuen liberalizazioaren ondorio izan da. Urte horretan Retevisión sortu zen telefonia finkoan eta Airtel telefonia mugikorrean. Euskaltel Euskal Autonomia Erkidegoko telekomunikazioetako operadore orokorra da, eta Retena, berriz, Nafarroako operadore orokorra. Retena hasia da, azken asteotan, herrialde horretan kableak jartzen, eta Euskaltelek EAEn eskaintzen duen zerbitzua eskainiko du Nafarroan. EAEko euskal operadoreak urtebete baino gehiago darama jardunean.
Sare optikoaren zabalkundea hasia da dagoeneko Iruñeko Azpilagaña auzoan eta Barañain herrian. Zuntz optikoaren ezarpena era mailakatuan iritsiko da Nafarroako hiriburuko auzo guztietara, eta Iruñerriko eta Erriberako herri guztietara. Lehenengo urrats honetan ez da sartuko, oraingoz, Nafarroako iparraldeko herririk.


HERRIKO DEIAK ETA INTERNET, RETENAREN HELBURUAK.

Nafarroako telekomunikazioetako operadore berriak Sustapen Ministerioak 1998an deitutako lehiaketaren bidez lortu zuen bere lizentzia. Enpresa hau 1995ean sortu zuten Nafarroako Aurrezki Kutxak eta UPNren inguruko enpresari batzuk. Bi urteren buruan bere oinarri-soziala zabaldu egin zen, «Diario de Noticias» eta Cementos Portland kablearen merkatuan sartzearen ondorioz.
Telekomunikazioetako hornitzaile gisa Retenak dituen helburuak hiru esparrutara bideratzen dira, nagusiki: telebista, Internet eta telefonia. Retenak, telebistaren esparruan, Espainia mailako telebista guztiak eskainiko ditu, publikoak nahiz pribatuak, ETB1, ETB2 eta Canal 4z gain. Halaber, zuntz optikoaren hornitzaile gisa, ordainketa bidezko hainbat telebista eskainiko ditu, hala nola ikusi ahal izateko ordaindu beharreko berariazko saioak, telebista elkarregilea eta eskaera bidezko bideoa.
Retenak eskainiko duen berrikuntzetako bat, telefoniako zerbitzuei dagokiena da, horixe izango delarik telekomunikazioetako operadore berri honen baliabide nagusienetakoa. Dauden datu estatistikoen arabera, Nafarroan egiten diren deien artean % 75 herri barrukoak dira. Horren ondorioz, operadore berri honen ahalegin nagusia gaur egun Telefónicak era honetako deietan dituen tarifak jaistea izango da. Gainera, deia identifikatzeko aukera, ahots-postontzia, deiak desbideratzea eta multikonferentzia zerbitzua eskainiko ditu, besteak beste.
Interneterako irispide bizkorragoa eskaintzea izango da Retenaren beste helburuetako bat, zuntz optikoak gaur egun erabiltzen den kobrearen ondoan eskaintzen dituen abantailez baliaturik. Bertako arduradunek diotenez, Nafarroan kablea jartzeari esker internautek Interneten kontzeptu berri bat ezagutuko dute, gaur egunekoa baino askoz abiadura handiago lortuz web orrietan begiratzerakoan edo posta elektronikoa erabiltzerakoan. Zentzu horretan, Retenak Nafarroan tarifa laua ezartzea aurreikusten du.
Retenak 12.000 milioi pezetako (480 milioi libera) inbertsio plan garrantzitsua dauka esku artean, eta aipatu ditugun zerbitzu horiek guztiak Nafarroako etxebizitzen % 85era eta enpresen % 100era iristeko asmoa du

UPNren telebista kate berri bat?

Nafarroako Foru Erkidegoan zuntz optikoa jartzeak esamesak eragin ditu. Nafarroako Gobernuak (UPNren eskuetan egon denak) laster telebista autonomiko bat izateko duen aukerak eragin ditu zurrumurruok. Esamesak baino zertxobait gehiago ere badira. Data jartzen ausartu denik ere bada. Batzuk, goizegi badirudi ere, uda baino lehen Nafarroako telebista autonomikoa izango dela ere esan dute.
Esames horiek areagotu egin dira Canal 4 (lehen TelePamplona) herri-telebistako berremisoreak zigilatzeko Sustapen Ministerioak emandako aginduaren ondoren. Telebista hori Nafarroako lurralde osora iristen zen, soilik Iruñeko hiriburuan emititzeko lizentziaren bidez. Gainera, telebista autonomiko hori berehalakoan jarriko dela diotenek, Miguel Sanzek ETBk Nafarroan egiten zuen «

barneratze desegokia
»aren inguruan egindako adierazpenak gogorarazten dituzte. ETBri buruzko zuzeneko aipamena eginez, zera zioen Sanzek: «

beste autonomia erkidegoetako telebista publikoen barneratze desegokiei, Nafarroako telebista autonomikoa ezarriz egin beharko zaio aurre
».
Adierazpen horiek Nafarroako Gobernuko telekomunikazioetako zuzendari nagusiak egin zituen iragarpenekin bat datoz. Haien arabera, ekainaren 14rako teknologia digitaleko telebista kate bat jartzeko lehiaketa-deialdia egiteko aukera aztertzen ari dira. Behatzaile batzuen ustez, foru, udal eta Europa mailako hauteskundeak igaro eta berehalako data hori oso egokia da operazioa burutzeko. Lehiaketa horretara UPNren hurbilekoak aurkez daitezke, era horretan lagun izango duten komunikabide baten jabe eginez. Retenak esana du hori Nafarroako herrialderako eskain dezakeen aukera anitzetako bat dela

Euskaltelek 127.000 milioi pezeta inbertituko ditu 2008 urtera bitartean

Euskaltelek 2008 urtera bitartean 127.000 milioi pezeta (5.080 milioi libera) inbertitzea aurreikusten du. Inbertsio horren helburua lau urteko epean etxebizitza eta enpresen % 80ra eta 5.000 biztanletik beherako herrietara iristea da. Une honetan, urtebeteko jardueraren ondoren, euskal konpainia honek merkatuaren % 25 lortu du.
Euskal operadoreak, urtebeteko epe horretan, erabat gainditu ditu bere lehen ekitaldirako aurreikusitako kopuruak. Ekitaldiaren itxieran 986 milioi pezetako galera izan zuen, hau da, hasiera batean aurreikusitakoaren erdia. Emaitza on hori fakturazioaren gorakadaren ondorioz lortu da, konpainiak merkatuan izan duen barneratze indartsuari esker 4.100 milioi pezetako fakturazioa izan baitu. Ekitaldi horretan Euskaltelek 5.000 milioi pezetako gastuak izan zituen eta 8.000 milioi pezetako inbertsioa egin zuen.
1998aren amaieran Euskaltelek 050 bidezko urrunerako deien % 25ko merkatu kuota lortu zuen, 225.084 linea kontratatu zituen eta 160.410 bezero aktibo erdietsi. Internetera sartzeko zerbitzuak (iazko maiatzean martxan jarriak) 21.123 bezero bereganatu ditu dagoeneko, Espainiako laugarren hornitzailea bihurtuz. EAEko operadore honen dei trafikoa abenduaren 31an 165 milioi minutukoa zen. Gorakadak aurrera jarraitzen du 1999an eta 050 bidezko 254.694 linea lortu dituzte jada. 184.052 bezero aktibo eta Interneten 32.245 erabiltzaile izan dituzte, guztira 264 milioi minututara iritsiz.
Aurtengo urtarrilaz geroztik euskal operadore honek telefonia mugikorrari ekin dio, eta % 5eko merkatu kuota lortzea espero du bere lehen urtean. Halaber, datozen hilabeteotan kable bidezko telebista digitalari ekiteko asmoa du, beste zerbitzu batzuk ere eskainiz. Herri barruko deiak egiteko aukera ematen duen zuzeneko telefonia ere hedatua du 20 udaletako hainbat auzotan: Getxo, Leioa, Basauri, Sestao, Durango, Santurtzi, Portugalete, Bilbo, Barakaldo, Laudio, Gasteiz, Amurrio, Irun, Donostia, Beasain, Errenteria, Zumarraga, Urnieta, Hondarribia eta Tolosa.


KAPITAL SOZIALA GEHITUKO DU.

Euskaltelek 5.000 milioi pezetatan gehituko du bere kapital soziala urte honetan zehar. Beraz, bere gaur egungo kapital soziala 19.000 milioitik 24.000 milioitara igaroko da. Euskal konpainia honen gaur egungo kapitala honela dago osaturik: BBK (% 23), Kutxa (% 18,5), Telecom Italia (% 18), Endesa Taldea (% 10), Iberdrola Taldea (% 10), Caja Vital (% 5), EITB (% 5), Eusko Jaurlaritza (% 2), Retevisión (% 2), MCC Taldea (%2), EVE (% 2).
Egia da Euskaltel telekomunikaziotako operadore orokor txikia dela. Nolanahi ere, bere arduradunek ez diote etorkizunean beren eragin esparrua zabaltzeari uko egiten. Oraingoz, beren funtsezko merkatua EAEren barruan daukate. Ez da, ordea, kasualitate hutsa Telecom Italia edukitzea kide estrategiko gisa. Hirugarren akzionistarik indartsuena den talde hau munduko bosgarrena da, Telefónicaren aurretik. Nazioarte mailako merkatura zabaltzeko goizegi baldin bada ere, Telecom Italiarekin –Deutsche Telekomekin bat egitekotan dabil– duen lotura horrek erraztu egin diezaioke jauzi hori. Gaur egun, Euskaltelen lehentasuna EAEn bere sare propioa eratzea da, bezero partikularrak eta enpresarialak lortzeko Telefónicarekin duen lehiari gogor eutsiz.
Orain arteko historia laburrean Euskaltelen bidea ez da guztiz erraza gertatu. Arazoak ez dira gutxi izan. Horietako bat, garrantzitsuenetakoa, Retevisión (telefonia finkoko bigarren operadorea) eta Amena (Airtel eta Telefónicarekin lehian ari den mugikorren operadorea) kideekiko harremana izan da. Harreman hori nahiko gatazkatsua izan da. Euskal operadorearen kudeatzaileek hasiera-hasieratik gogor eutsi diote EAEn marka propioa izateari. Bi talde horiekin tentsio handiak egon badira ere, azkenerako badirudi adostasunera iritsi direla, eta datozen egunetan akordioa erabat biribilduta uzteko moduan direla.
Euskaltelek beti uste izan du kudeaketa independente batek azkarrago handitzeko aukera emango ziola. Eta, egia esan, gaur egun Euskaltel finkoak eta mugikorrak faktura bateratua eta bakarra eskaintzen die bere bezeroei. Aldiz, Retevisiónek eta Amenak oraindik ez dute aukera hori eskaintzen


Irakurrienak
Matomo erabiliz
Azoka
Azkenak
Urtarrila, intxaurrondoaren loaldia

Kolore morez margotu dut urteko lehen hilabetea, sormena, irudimena, jakintza eta espiritualitatearen kolorez.


2025-01-06 | Jakoba Errekondo
Elkarren beharra bizitzeko

Lagun txiletar batek bere herriko istorio bat kontatu dit, eta ahoa bete inplante utzi nau. Han “quintral” esaten dioten landare batena da, Tristerix corimbosus. Txile eta Argentina hegoaldeko baso epeletan bizi da, eta gure lurralde epeletan hazten den mihuraren... [+]


2025-01-06 | Garazi Zabaleta
Trebatu elkartea
Lehen sektoreko erreleboa bultzatzeko egitasmoa Gipuzkoan

Urteak daramatza martxan Ipar Euskal Herrian Trebatu elkarteak, laborantzan proiektua abiatu nahi duten pertsonek aurrez trebatzeko aukera izan dezaten. Ipar Euskal Herriko proiektua eredutzat hartuta eta ideia berari tiraka, Gipuzkoan ere izen bereko elkartea sortu dute aurten... [+]


2025-01-06 | Nagore Zaldua
Itsas-bare kantauriarra
Ohartarazpenaren artelanak

Koloretsuak, distiratsuak, forma xelebre bezain ederrekoak diren heinean, nudibrankioek beste planeta batetik iritsitako izakiak dirudite. Itsas hondoko izaki biluzi hauek 1980ko hamarkadako gandorretako kolore biziak eta Parisko joskintzako izen handien moda arkitektonikoa... [+]


LAB: “Klase elkartasunaren oinarrizko printzipioa da langile migranteei harrera egitea”

Botere sindikalaren inguruko bigarren azterlana argitaratu du Ipar Hegoa fundazioak. 2016an argitaratu zuen lehena eta, beraz, orain 2016 eta 2023 arteko eboluzioa ikus daiteke. Ondorio nagusien berri emateko prentsa agerraldia egin dute ostiral honetan LABeko koordinatzaile... [+]


2025-01-03 | Leire Ibar
Etxegabetzeko arriskuan daude bi familia Burlatan

Burlatan, Nafarroan, bi familia euren etxeetatik kaleratuak izateko arriskuan daude. Iruñerriko Etxebizitza Sindikatu Sozialistak azaldu duenez, familia bat putre-funts batek bota nahi du, alokairu kontratua berritzea ukatu diolako; beste familia, berriz, etxejabeak bota... [+]


WordPress-en formularioak sortzeko Ninja Forms plugina euskaratu du Iametzak

WordPress-en formularioak sortzeko Ninja Forms pluginaren euskaratzea utzita zegoela ikusita, Iametzak bere gain hartu du itzulpena eguneratzeko lana.


Analisia
2025ean etxebizitza zer?

Urte berria hasi dugu, baina etxebizitza arazo oso potoloa bihurtu zaigula aspaldi honetan, hori ez da berria. Hala ere, azkenaldian zabaldu diren datuak ikusita, 2025a mugarri bat markatzekotan dela esan daiteke, eta iragar ezinak diren ondorio sozial eta politikoak antzeman... [+]


Boli Kosta: Frantziako armada kanporatzen duen zazpigarren estatu afrikarra

Joan den asteartean, hilaren 31n, Boli Kostako presidente Alassane Ouattarak iragarri zuen bertan behera utziko zituela Frantziarekiko harreman militarrak. Horren ondorioz, datozen asteetan 1.000 bat soldadu frantses atera beharko dira herrialdetik.


2025-01-03 | Leire Ibar
2025etik aurrera, Hego Euskal Herrian alokairuak gehienez %2,2 igoko dira berritzean

Espainiako Estatistika Institutuak erreferentziazko indize berria argitaratu du urtarrilaren 2an. Horren arabera, alokairuen prezioak gehienez %2,2 garestitu ahalko dira urtean. Indize hau 2023ko maiatzaren 25ean indarrean sartu zen Etxebizitza Legearen ondorio da, eta data... [+]


2025-01-03 | Gedar
Pertsona afroamerikar bat kolpeka erail dute kartzelariek AEBetako espetxe batean

Hiru funtzionariok jipoitu zuten Robert Brooks, eskuak bizkarrera lotuta zituela. Hurrengo egunean hil zen, eta autopsiak dio asfixia izan zela heriotzaren kausa.


2025-01-03 | ARGIA
Surf irakasle batentzat 85 urteko kartzela zigor-eskaera, adin txikikoei sexu gehiegikeriak egiteagatik

Gipuzkoako Fiskaltzaren ustez, 40 urteko irakasle hondarribiarrak 9 eta 17 urte arteko hamaika adin txikikori sexu gehiegikeriak egin zizkien 2011 eta 2021 urte artean. 2021ean kartzelatu zuten, bere sei ikaslek salaketa jarri eta gero.


2025-01-03 | Jon Torner Zabala
Espainiako Pilota Federazioa
“Eskura dauzkagun lege-erreminta guztiak baliatuko ditugu Espainiaren eskubideak babesteko”

Askok espero zuen moduan, Nazioarteko Pilota Federazioak Euskadikoa onartu ostean eskubide osoko kide gisa, Espainiako kirol-erakunde, alderdi politiko edota hedabideek erabakiaren aurkako oldarraldia hasi dute, nork beretik presioa eginez. Ostegunean, Espainiako Pilota... [+]


Eguneraketa berriak daude