IRUÑEA BERRIA: BI LAUTADA ARGA IBAIAK LOTURIK
- hirugarrena egina da eta heldu den urtean jarriko dute abian. Planak hiriaren ikuspegi berria jasotzen du: Iruñea bi mailatan, goi eta behe lautadan, oinarritutako paisajea duena.
Otsailetik martxora bitartean berorren erakusketa publikoa egin zen hiritarrek alegazioak eta iradokizunak aurkez zitzaten. Udal Planeko arduradunek 210 alegazio eta 300 iradokizun inguru jaso dituzte denbora horretan.
Datozen hilabeteotan horiek aztertzen izango dira eta zenbait kasutan aldaketak egin beharko dituzte. Hiri bateko plan orokorra egiten hasten denetik abian jartzen den arte denbora nahikoa behar izaten da, eta Iruñekoak datorren urte arte itxaron beharko du indarrean sartzeko.
Hirugarren Plan hori egiten hasi zirenean arduradunek antzeman zuten hirian egoera ezberdinak zeudela, alde bakoitzak lurraldean betetzen duen tokiaren eta bere inguruan ematen diren hiri prozesuen arabera. Bost egoera ezberdin identifikatu zituzten eta Udal Plana bost egoera horietan oinarrituta dago: Goi-lautada, Arga ibaiko ibarra, hego-ekialdeko hegala, hego-mendebaldekoa eta ipar-mendebaldekoa.
Beraz, hiri tradizionala –goi lautadan dagoena– eta orain sortuko dena –behe lautadakoa– lotzea du helburu Udal Planak. Vicente Taberna Planeko zuzendariak azaltzen duenez «
hiriak zuen arazo nagusia hori zen, bi aldeak loturik ez zeudela. Hiria handitu ahala gauzak beste era batera ikusten ditugu eta bi mailatan dagoen paisaje hori izango da hiriaren ezaugarri bereziena
Proposamenak, ekipamenduetan, hiru maila hartzen ditu kontuan Udal Planak: auzoko ekipamenduak, udalekoak eta udalez gaindikoak (eskualdekoak zein herrialdekoak). Hiru mailetan, Planari lurzoruen erreserbak aurreikustea dagokio, eta bai horien exekuzioa programatzea ere, zortzi urteren buruan. Hona Planeko arduradunek egin dituzten aurreikuspenak: 24 ikastetxe, 10 gizarte etxe, bi kirol hiri (Biritxun eta Lezkairun), 4 kiroldegi, 5 osasun etxe eta 7 zahar-etxe. Udaleko eta udalez gaindiko ekipamenduei dagokienez, Iruñeak alde onak eta gabeziak ditu: dotazioa ona da hezkuntza eta osasun arloetan, eta urria, ordea, kirol eta kultur esparruetan. Udal Planak Arantzadin kirol hiri bat egitea aurreikusten du.
Trinitarios inguruan proposatzen dena herrialde mailako ekipamendu bat da; ez dago zehaztuta, hori etorkizunak eskaintzen duenaren arabera dago. Bilbon Guggenheim museoak betetzen duena zerk beteko du Iruñearen kasuan? Datorren urtean Armada etorbidean biltzarrak antolatzeko eta musika emanaldiak eskaini ahal izateko auditorioa eraikitzen hasiko da eta Alde Zaharrean, Nafarroako Artxibategi Nagusia egingo dute.
Argako ibarra iparraldean dago, goi lautadaren eta udal barrutiaren mugaren artean. Bertan, Txantrea, Arrotxapea eta Sanduzelai auzoak, Euntzetxiki auzo berria eta Arga ibaiaren meandroak daude. Udal Planak ez ditu hesitzat hartzen ibaia eta goi lautadako desnibela, baizik eta goi lautadako hiria eta Argakoa erlazionatzeko gune gisa.
Ideia hori dagoeneko, gauzatzen ari dira, Argaren Plan Integralaren eta ibai parkearen bitartez. Arga ibaitik eta bere parke linealetik hurbil eraiki diren aldeak antolatzea ere proposatzen da, hiri multzoari erdigune berriak gehitzeko. Horrek hainbat jarduketa dakar berekin, hala nola, jarduera hiritarra duen ertzeko kalea Txantrea eta Arrotxapeako fronte eraikian, Arrotxapean aurreikusitako bulebarrean aldaketak sartzea, eta plaza publiko bat, Txantrean.
Hego-Ekialdeko hegalerako, Udal Planak bi garapen berri aurreikusten ditu: zabalgunea bera Lezkairun eta beste eremu bat etxebizitzetarako Milagrosako hegoaldeko ertzean. Gune berri bat ere proiektatzen da Ilarregiko barrutian, Mendillori auzoaren zabaltze gisa.
Laugarren aldea Hego-Mendebaldea da. Horrek duen heterogenotasuna kontuan hartuz, Planak helburu ezberdinak planteatzen ditu. Erdiko aldean, eraikuntza gutxiko edo eraikuntzarik gabeko guneei eutsiko zaie, esparru libreak eta berdeak eskuratu ahal izateko: Donapea eta Nafarroako Unibertsitatearen kanpusa. Ekialdean eta mendebaldean hirira sartzeko bi bide garrantzitsu berrantolatuko dira, Zaragozako etorbidea eta Logroñoko errepidea, eta azken hori bertan izango den tren geltokiak indartuko du.
Egun bi industri poligono ditu Iruñeak. Vicente Tabernak azaltzen duenez proiektua egin zenean erabaki zen poligono berririk ez egitea eta berriz, proposatu zen jarduera ekonomikoko guneak deritzonak, hau da, industria ez baina bai ekipamenduak, adibidez unibertsitatea edo parke teknologiko bat. Proposamenen artean San Makain enpresa parke bat egitea dago, laborategiak, ikerketa guneak, besteak beste, izango lituzkeenak. Beraz, Udal Planean proposatzen dena industrien zerbitzurako egongo liratekeen guneak dira. Parke teknologi bat egitearen ideia ere airean dago.
Hiriaren ipar-mendebaldean bestalde, Santa Luzigaña gune libre gisa gordeko da eta hainbat aldaketa proposatzen da, kale eta errepideen gaiaren inguruan. Gainera, Planak hainbat erreforma eta hobekuntza proposatzen du alde horretako bide egituran, bai Iruñeko barne loturetan, bai Udal barrutik kanporantz. Egitura horren punturik garrantzitsuena Milutzeko glorieta handi berria izango da
16 urteren ostean, Eusko Jaurlaritzak eta Haurreskolak Partzuergoak akordioa erdietsi dute astelehen iluntzean lan-hitzarmena berritzeko. Greba deituta zegoen asteazken eta ostegun honetarako, eta LABek eta Steilasek indarrik gabe utzi dituzte bi deialdiak. Asteartean mintzatuko... [+]
Inkesta gehienen faboritoa Daniel Noboa egungo presidente eskuindarra izan arren, aurreikusitakoa baino tarte txikiagoa atera dio Luisa Gonzalez hautagai correistari. Apirilaren 13an egingo da bigarren itzulia.
Gasteizko protestak Trebiñu eta Araba elkarteek deitu dituzte, Tafallakoak Semilla y Belarra elkarteak eta Baionakoak 'Pirinio mendikateko laborariek’. Denek salatu dute Mercosur merkataritza akordioaren ondoriozko konpetentzia, eta erregaien zerga gehiegizkoak.
Euskal herritar ugari saritu ditu Espainiako zine akademiak pasa den asteburuan banatu diren Goya sarietan. Artikuluaren bigarren partean, zeresana eman duten hainbat kontu aletuko ditugu.
AEB inportatzen dituen altzairu eta aluminioari %25eko muga zergak ezarriko dizkiola iragarri du Donald Trumpek. Ez du zehaztu noiz sartuko den neurria indarrean.
Bien arteko su-etena indarrean sartu zenetik hiru aste bete direnean, Hamasek guztira 21 bahitu askatu ditu eta Israelek, berriz, 730. Bahitu israeldarren irudiak "gizateriaren aurkako krimen baten adibidea" direla salatu du Israelgo presidente Isaac Herzogek.
Gizarte palestinarrarekin elkartasunean luzatutako Boikota, Desinbertsioak eta Zigorrak kanpainak "baterajotze nazionalera" deitu du otsailaren 15erako Carrefourrek Hego Euskal Herrian dituen bost merkataritza zentrotan.
"Gaia argitu arte, irakaslea ez da campusera itzuliko", adierazi du Joxerramon Bengoetxea errektoreak, eta gehitu du "bitartekaritza" bat abiatu dutela zer gertatu den ikertzeko eta horren aurrean zer egin ikusteko. EHUko Ikasle Kontseiluko lehendakari... [+]
"Adostasun zabaleko gutxieneko programa amankomun bat" oinarrian izatea posible da, EH Bilduren esanetan. Zerrenda bateratuak osatzea lehenetsiko du Espainiako eta Europako hauteskundeetan, Frantziako Estatuko Fronte Herritar Berriaren tankera hartuta.
Bizkaiko Foru Aldundiak abiatutako proiektuak "herritarren benetako beharrei" erantzuten ez diela salatu dute, Subflubiala EZ! plataformak deituta. Autobideak eraiki ordez, instituzioek garraio publikoa sustatu behar dutela adierazi dute.
Bi langileak oroitzeaz gain erantzukizunak eskatu dituzte, Zaldibar Argituk igandean Eitzagan eginiko ekitaldian. Justiziaren mantsotasuna salatu dute, sumarioa oraindik instrukzio fasean dagoelako.
Erroldarik gabe izaterik ez ekimenak Gasteizko Udalaren bi barne dokumentu eman zituen argitara urtarrilaren 30ean. Udalerrian erroldatzeko irizpide murriztaileak jasotzen dira bertan, “bidegabeak eta ilegalak”, eragilearen esanetan, herritar baztertuenen kaltetan... [+]
Batzuetan ez dakit gehiegi ez ote den. Pipa janean gaudela, beste edozer gauzaz hitz egiten gaudela, gaia ateratzea. Ozen hitz egitea gustatzen zaigu guri, ia isilunerik ez uztea, ahotsak teilakatzea, zeinek handiagoa botatzea. Hitz egitea bakoitzak bereaz, bakoitzak... [+]