ANTZINAKO ERAIKINAK: MENDE BATEKO LANAREN ERAKUSGARRI
- izan du eta monumentu aipagarriak geratu dira historiaren adierazgarri. Eusko Jaurlaritzako Kultura Sailak katalogo batean bildu ditu babestu beharreko industri ondare gisa.
Hori guztia Eusko Jaurlaritzako Kultura Sailak osatu duen euskal industri ondarearen katalogoan biltzen da. Turismo gidetan agertzen ez badira ere, nahiz eta denek ez interes bera eduki, eta batzutan gehiegikeria arkitektoniko eta urbanistikoak izan arren, Hego Euskal Herrian industri iraultzak izandako adierazpenen lekuko dira. Historian zehar, gehienbat XIX. mendeaz geroztik, milaka gizon eta emakume langilek isuritako izerdi eta malkoen isla dira.
Eusko Jaurlaritzak bere katalogoan eraikin, enpresa edo eraikuntza jakin bat sartu izanak, gune horrek historia edo egitura aldetik garrantzi jakin bat duela eta horren ondorioz babes berezi bat izateko eskubidea duela esan nahi du, era horretan ahazduran edo hondakinetan amildurik gera ez daitezen.
Zerrenda horretan lantegi, tailer, zubi eta are itsasuntzi zaharrak aurki daitezke. Batzuk bere jatorrizko jarduerarekin jarraitzen dute, beste batzuk ez dute inolako jarduerarik eta beste batzuk garai berrietara egokituak dira. Guztiek ezaugarri bateraturen bat izatekotan, eraikuntzen soiltasuna izango litzateke. Euskal industri ondarearen katalogoak Bizkaiko zortzi eraikin biltzen ditu (industri aldetik garrantzi handienekoak), Arabako bost eta Gipuzkoako beste lau.
Altos Hornos de Vizcayako (AHV).
Bizkaiko Zubia.
Ercros-en industri pabilioia.
La Ceres irin lantegia.
Galindo ibaiaren gaineko burdinezko zubia.
Bilboko Alondegia.
La Encartada txapel lantegia.
Elorrietako Saneamendu Estazioa.
Eusko Jaurlaritzaren Katalogoan Gipuzkoari dagokionez biltzen den industri ondarea ez dago Bizkaian bezain industriari loturik, nahiz eta bertako gizon-emakumeen lanari oso loturik egon. Horregatik, hain zuzen, ez dago hainbeste eraikin bildurik bertan. Lau dira Gipuzkoaren historiarako geldituko diren lekukotzak: Ormaiztegiko trenbidearen bidezubia, Debako udal azoka, Jaizkibelgo draga eta Donostiako gas fabrika.
Araba Euskal Herriko industrian garrantzi historiko txikieneko lurraldeetakoa da, nahiz eta azken urteotan Eibar-Elgoibarreko industri kopuru garrantzitsu bat Arabako hiriburura joan den. Nolanahi ere, Euskal Herriko Industri Ondarearen Katalogoak Arabako hainbat eraikin ere bildu ditu, eta horien artean Gesaltzako eta Dorletako gatzagak nabarmentzen dira. Beste hiruak Gasteizko Goya gasolindegia, Bonilla tailer-etxea eta Arabako azukre-lantegia dira.
"Gure bizitzak haienak baino garrantzitsuagoak dira", esan dio Israelgo armadako soldadu batek Israelgo komunikabide bati.
Joan den uztailean, hilabete batez, 127 gaztek 400 kilometroko espedizioa oinez egin dute Euskal Herrian gaindi. Abenturazale haiek Jzioquitarrak deitzen dira eta 30 egunez, 27 herri bisitatu eta hainbat euskal eragile ezagutu dituzte. Aurten, EuskarAbenturako helburuak aise... [+]
EAEko hiru hiriburuetan udako jaiak ospatzearekin batera, etorri dira, berriz ere, ostalaritzako patronalaren kexuak jai herrikoien aurka. Gipuzkoako Ostalaritzaren elkarteak Gipuzkoako Foru Aldundiari eskatu dio Arabakoaren bidea jarraitzeko, eta txosnei eta kale saltzaileei... [+]
Palestinarekin Elkartasuna ekimenak antolatu du Aste Nagusian Israel borrokatu lelopean. Bilboko Aste Nagusiaren bezperan, ostiralean, 19:00etan, egingo dute mobilizazioa.
Poloniako Fiskaltza Nazionaleko bozeramaileak adierazi du euskal kazetaria oraindik formalki akusatu ez badute ere, “legearen arabera auzi-ihesean akusatua” izan daitekeela. Gonzalez preso trukean sartzeko erabakia Washingtonetik etorri zen, baina Poloniako zerbitzu... [+]
Donostian jaioa, urte mordoxka bat Alkizan eman zituen bizitzen, baserri batean. Inguratzen zuen naturak lilura sortzen zion. Margolari gisa egin da ezagun, nagusiki.
Hamasen erasoaren ezohiko muntak, eta Israelgo gerra-kabineteak hari emandako erantzunaren desmasiak zerikusi zuzena dute ondorio geopolitikoen sakonerarekin. Ekialde Ertainean eta nazioarteko aliantzetan aldaketak eragin ditu genozidioak: Israelek zer irabazi eta galdu du?... [+]
Munduko bigarren gizonik aberatsena, Elon Musk, gezurrak eta mezu sektarioak hedatzen, propaganda egiten ari zaio Donald Trumpi, inkestek gero eta gehiagotan diotenean Kamala Harris izango dela AEBetako hurrengo presidentea.
Gutxienez 10.000 hektarea kiskali dira Atenasetik gertu, eta dozenaka etxe eta enpresa kiskali dira, EFEk jaso duenez. Greziako Gobernuak suteei aurre egiteko laguntza eskatu dio Europar Batasunari.
Zortzi pertsona atxilotu dituzte Nafarroan, beste biak, berriz, Gasteizen. Horrez gain, Algortako Portu Zaharreko jaietan gertatutako sexu eraso bat salatzeko elkarretaratzea egin dute, astelehenean.
Zirrara eta pasioaren eroale da Arantxa Orbegozo Txitxi (Tolosa, 1962). Bizitza darama eskuetan eta hura eskaintzen dio zuzentzen zaion edonori. Atleta izan da, txirrindularia, eta bere buruari proposatu dizkion beste hainbat diziplinatan aritua. Hala eta guztiz ere, benetan... [+]
96 urterekin eman du azken hatsa. Nafarroa Garaian zein Euskal Herri osoan, mendizaletasunaren aitzindarietako bat izan zen, Angel Oloron senarrarekin batera.
Abuztu hasierarekin batera, bero, idorte eta su arriskuak altuak dira mendiguneetan. Arriskuen murrizteko nahian, 2021tik, Lapurdi eta Nafarroako mendigunea osatzen duten hiriek zonbait protokolo eta konbentziotan elkartu dira, mugaz gaindi. Horien artean, “Gure... [+]