KOSOVO EUSKAL HERRITIK IKUSIA

Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Kosovoko gerlak polemika handia sortu du Mendebaldean. Gehiago dena, galzorian zen «intelektual konprometituen» espeziea berpiztu du. Etorri handiko ideiak plazaratzen ari dira, eta idazleen arteko joka-partida ozenak eskaintzen dizkigu. Euskal Herrian berriz, iritzi artikulu batzuk eta Asiskoren marrazkia ageri badira ere, ez da horrelako eztabaida bizirik izan. Zerbaitek apaltzen gaitu.
Gure lehen bihotz taupada kosovotarren aldekoa da: herri berezia da, bere autonomiaz bortizki desjabetua; independentzia nahi du eta estatu handiago batek ukatzen dio. Hemengo abertzaleen sinpatia dauka, derrigor. Baina gero, atzetik, NATO heldu da, arazoan sartu eta Serbia bonbardatu. Bonbardaketak yankeen manu pean egiten dira, eta Espainiak eta Frantziak eta Europa osoko estatuek ematen diete sostengua... Elikatu gaituen ideologia ezkertiarrak kondenatzen ditu NATOren interbentzioak.

EGIA BAT
bakarra ez dela eta errealitatea nahasia delako, bakoitzari bereko deklarazioak asmatu dira: «NATO fuera eta Kosovok autodeterminazioa!». Ongi. Ados, lagunak, baina, zinez, nork eta nola behartuko du Serbia kosovotarren eskubideak errespetatzera? Kanpoko interbenziorik gabe onartuko dio Serbiak Kosovori autodeterminatzeko askatasuna? Serbiar nazionalismoak frogak eman ditu eta, azken hamar urtetako politika ikusita, jai dute kosovotarrek beren eskubideak indarrez bermatzen ez badira.
Zeri begira gaude? Kosovo eta Serbiaren arteko konfliktoari bada, interbentzioen aurka egoteko, edo estatuak bere mugen barnean nahi duena egiteko eskubidea onartu behar da, edo bakezale elbarritua izan behar. Kosovotarren eskubideak babesteko, interbentzio militar handiago eta sakonagoa beharko da. Segur asko, kanpotik etorritako edozein laguntza militar egokik gerrilleroak armatuko balitu eta Kosovoko independentzia onartuko, ez litzateke atzerritarren desenbarku zapaltzailea, baizik eta aliatuen laguntza preziatua. Garaitzeko posibilitateekin. Eta, nork egin dezake horrelako espediziorik? Ez Txina urrunak hain segur, mugen barnean nahi dena egiteko eskubidea defendatzen duen estatu zentralista, Tibet edo Sin-Kiang direla «separatismoa»ren etsai gorria. Errusiak? Oraindik fresko freskoa dugu Txetxeniaren gomuta; gainera, balizko borondatea balu indar nahiko izango luke?

INTERBENITZEKOTAN
eta gauzak diren bezala, NATO eta ONU baizik ez zaizkigu geratzen. Dituzten interes geo-politikoak ilunak dira; gainera, estrategia desegokia eta bonbardaketa erdi-itsuak arbuiagarriak dira. Berriz, Serbiako nazionalismo inperialistaren aurka Kosovoko herriaren eskubideak indarraz bermatzea, helburu zuzena da. Herri txiki bateko abertzale gisa beste herri txiki bati atxikimendua erakutsi nahi badiogu, ideologikoki arbuiatzen dugun egitura militarraren garaipena desiratu beharko genuke. Eskizofrenia zerbait, ezta?
Azken urteetako aldakuntza geo-politikoek nahikoa desfasatuta harrapatu gaituzte. Kapitalismoa beti kapitalista, baina orain Europan eta Ameriketan demokrazia aukeratu du sistema komenigarriena bezala; gure metropolietan, tiranoak laguntzeko garaiak igaro dira, agian luzaz. Bestalde, bloke sozialista pikutara joan da, ekonomian kapitalismoa onartu du eta marxismo-leninismo bihurtu da diktadura politiko hutsaren estakuru. «Nazional-komunismo»aren nostalgia oso aholkulari txarra da. Nik uste, txikiaren alde egoteko erreflexu naturala ideologia baino balore luze eta iraunkorragoa da. Arazoak sortzen badizkigu ere


Azkenak
Indusen ibaibideak

Muturreko lehorteak eta euriteak dira beroketa globalak Pakistanen duen inpaktuaren alde agerikoena. Ez dira hain ezagunak, ordea, hondamendiek piztu eta bizkortzen dituzten gaitz sozialak, eta zenbat eta nola oztopatzen duten azken horiek Asiako herrialdearen garapen oso eta... [+]


2024-07-30 | Xabier Iaben
Aragoiko Asabón errekan barna bizikletaz
Pardina eta makien arrastoan

Aragoiko Asabón errekak zeharkatzen duen lurraldeak hainbat ustekabe eder gordetzen ditu. Ez naiz historialaria, eta, hortaz, ez dut halako kronika historiko bat eginen. Bereziki mendizale gisa mintzatuko naiz, aspaldi honetan nire gogoak –nire senak– halako... [+]


2024-07-30 | Mikel Aramendi
Israel, Iran eta bi elefanteak

Hamasen erasoaren ezohiko muntak, eta Israelgo gerra-kabineteak hari emandako erantzunaren desmasiak zerikusi zuzena dute ondorio geopolitikoen sakonerarekin. Ekialde Ertainean eta nazioarteko aliantzetan aldaketak eragin ditu genozidioak: Israelek zer irabazi eta galdu du?... [+]


2024-07-30 | June Fernández
MIGRAZIO-DOLUA
Herrimina trauma bihurtzen da

Herrialde berri batera moldatzeak dakarren astindu identitarioaz gain, migrazio-bidaietan eta berton aurre egin behar dieten indarkeriek oztopatzen dituzte etorkinen bizipenak. Psikoterapia da ondoeza sendatzeko bide bat, baina ez bakarra.


Arantxa Orbegozo 'Txitxi'
“Niretzako bidaiarik politenak mantso doazenak dira”

Zirrara eta pasioaren eroale da Arantxa Orbegozo Txitxi (Tolosa, 1962). Bizitza darama eskuetan eta hura eskaintzen dio zuzentzen zaion edonori. Atleta izan da, txirrindularia, eta bere buruari proposatu dizkion beste hainbat diziplinatan aritua. Hala eta guztiz ere, benetan... [+]


2024-07-30 | ARGIA
Aurtengo hiru disko on eta gomendagarri

ARGIAko erredakzioak aurtengo zortzi hilabeteotan kaleratu diren diskoen artean hiru hautatu ditu, gomendatzeko.


2024-07-30 | ARGIA
Ikus-entzutea merezi duten sei lan

ARGIAko erredakzioaren eskutik, sei ikus-entzunezko proposamen.


2024-07-30 | ARGIA
Uda honetan irakurtzea merezi duten sei liburu

ARGIAko erredakzioaren eskutik, sei irakurgai proposamen.


“Musikak erroreari zor dio ondo emandako notari bezainbat”

Aspaldidanik Saran bizi den arren, goiza Bidasoaren ibarrean pasa behar zuenez gero, Hondarribiko parte zaharrean zitatu gaitu Ruper Ordorikak (Oñati, 1958). Goiz eguzkitsuan, puntual eta irribarretsu agertu da maldan gora, konsistorioaren parera, turista gazte kuadrilla... [+]


Gurasobakarrak hautuz
“Txarra eta ona, dena intentsitate handiagoz bizi dugu”

Familiaz, azalpenak eman beharraz, topikoez, askatasunaz, kontziliazioaz, sareaz eta komunitateaz, erru sentimenduaz, ekonomiaz, traba legal eta administratiboez, haurraren eskubide urraketez... solastatu gara, hautuz gurasobakar diren Argider, Junkal, Koldo eta Maitanerekin... [+]


Eguneraketa berriak daude