ZORTZI EUSKALKITAKO HIZTUNAK BERRIKETAN
- fonetika laborategiak. Medio anitzezko euskarrian aurkeztua, modu erakargarri eta atseginean lekuan-lekuko euskalkiak hots-orijinalez entzuteko aukera paregabea ematen du.
Deustuko Unibertsitateko fonetika laborategian egin da, Gasteizko Gobernuko Hezkuntza Sailaren eta BBKren laguntzaz. Ana Elejabeitia, Alexander Iribar eta Rosa Miren Pagola dira egileak. CD-ROMaren diseinu informatikoa eta programazioa berriz, Fermin Uribeetxeberriaren eskutik joan da.
Hasiera batean adituei zuzenduriko lana egitea pentsatu bazuten ere, bilketa lana egin ahala bigarren ikuspuntu bat hartu zuten gogoan, Rosa Miren Pagolak berak azaltzen duenez: «
Euskalkien hotsei buruzko informazio zehatza ematea izan zen gure lehen erronka, hots, analisi akustikoak medio adituei zuzenduriko lana izatea. Baina modu erosoan aurkezteko aukerak jende arrunta kontuan hartzera eraman gintuen; batik bat, euskara batua ikasten ari direnek, euskarak dituen hainbat ahozkera ezagutu zitzaten
Euskalkien bilketa lanek eta azterketek hiru urte behar izan dute. «
Lehenengo urratsa azterketa akustikoa izan zen eta ostean dibulgazio lana etorri zen osagarri gisa
CD-ROMaren erabiltzaileek oso era ikusgarrian egin ahal izango dute euskalkiz-euskalki ibilaldia. Ordenadorean leihoz-leiho euskalkien hotsak hiru atal ezberdinetan banatzen dira: galdekizunen bidez bildutako hots soilak, bokalak eta kontsonante ezberdinak batetik eta lekukoek irakurritako testu laburrak eta solaskide askea (edo bat-bateko hizkera) bestetik.
CD-ROMaren berrikuntza deigarriena euskalkien hotsak batera entzuteko aukeran datza: «
Errealitate fonologikoa bere osotasunean eta bat-batekotasunean entzun daiteke
Hasteko, solasaldia zernahi gairi buruz izaten zen, giroa laxotzeko. Ostean, solasaldi askeko gaiari hasiera ematen zitzaion. Lekuko guztiei jarritako gaia "Zure gaztaroan nola ziren herriko jaiak" izan zen eta horrela bata bestearen jarraian jardunaldiak grabatzen ziren.
Lekuko denak adinez 51-85 urte artekoak izan ziren eta gizarte eta kultur ertainekoak. «
Maila hau beharrezkoa jo zen, hizkuntza ezaguera bat behar zutelako lekukoek, batetik, eta euskaraz irakurtzen usatiak izan ere bai bestetik
Solasaldi askean, CD-ROMaren erabiltzaileak, oso modu argian euskalki bakoitzaren ezaugarri oro entzuteko aukera izango du. Gainera, solasaldi askeari dagokion pantailan grafikoak testuaren transliterazioa jasotzen du bi zutabetan: ezkerrekoan lekukoaren ahoskerara hertsiki lotutakoa eta eskuinekoan euskalki bakoitzeko aldaki normatibora moldatutakoa.
Bataz beste bost minutu iraun zuen lekuko bakoitzaren solasaldiak egileek aipatu bezala eta CD-ROMean bakoitzetik minutu erdiko zatia erauzi da. «
Ez da lan makala izan batik bat kontuan badugu desagertzeko bidean aurkitzen diren euskalki batzutan ez zela gauza erraza izan lekukoen hautaketa
Gauzak honela, ez dago aitzakiarik "Euskararen hotsak" CD-ROMean ez aritzeko. Bonapartek hasitako lana izan du eta badu jarraipenik. Hari esker sortu ei zen Euskal Herrian euskararekiko atxikimendua, aztertzeko interesa eta azken batean euskararekiko harrotasuna. «
Luis Luciano Bonapartek burua altxatuko balu eta hainbeste mirestu zuen hizkuntzan egiten ari diren azterketak ikusita benetan poztuko litzateke
Nekazari eta abeltzainentzat Energia Berriztagarrien Lurralde Plan Sektoriala (EEBB LPS) irakurtzea etsigarria izan bazen –eta izan zen–, ez pentsa askoz alaiagoa izan denik 2023ko uztailean horri jarritako 4.217 alegazio-egileri emandako erantzunen txostena... [+]
María Chivite lehendakariak esan du kezkatuta dagoela Alemaniatik Volkswagenetik datozen albisteekin, baina aldi berean, konfiantza duela multinazionalak Iruñean duen lantegian, orain arte iragarritako planak betetzen ari direlako.
Sindikatuen ustez, absentismoa ez da arazoa, “baizik eta lan osasunerako araudia errespetatzen ez duen patronala”. Patronalaren jarrera salatzeko baliatu dituzte azaroaren 7an, Bilbon, Confebaskek gai horren inguruan antolatu dituen jardunaldiak.
Ostegun arratsean abiatu da Lurrama, Bidarteko Estian egin den mahai-inguru batekin. Bertan, Korsika eta Euskal Herriaren bilakaera instituzionala jorratu dute. Besteak beste, Peio Dufau diputatua eta Jean René Etxegarai, Euskal Hirigune Elkargoko lehendakaria, bertan... [+]
Kutixik jaialdia
Non: Intxaurrondoko Kultur Etxean, Donostian.
Noiz: Urriaren 26an.
---------------------------------------------
Donostialdean sortutako musika ekimena da Balio Dute, autogestioa zimendu eta lan-tresna gisa hartuta, "musikariak prekario, bakarti eta... [+]
.jpeg)
Garazi Arrula (Tafalla, 1987) eta Iñigo Astiz (Iruñea, 1985) gonbidatu ditu Mikel Ayerbek (Azpeitia, 1980) Idazteaz beste euskal literaturari buruzko elkarrizketa-saioetako bigarrenera. Euskal ipuingintza izan da elkarrizketa saio honen gaia, eta gonbidatuen... [+]
Sendagaien garapena "bizkortzeko, tratamenduak pertsonalizatzeko eta barne-prozesuak optimizatzeko" erabiltzen ari dira adimen artifiziala. Enpresen % 33k erabiltzen du gaixotasunen analisian, eta % 29k sendagaien garapenean eta fabrikazioan.
Laborantza iraunkor eta herrikoiaren hitzordua den Lurrama azokan izanen da Karine Jacquemart, Frantziako Foodwatch elkarteko zuzendaria. Elikadura-eskubidea herritar orori bermatzeko helburuari tiraka, hainbat ekintza bideratzen dabiltza –herritar mobilizazioak, agintari... [+]
Frantziako Estatuko diputatuak eta senatariak ados jarri dira. Orain arte, alokairu turistiko bat alokatzen zutenek etekinen %50 zergapetik kentzeko aukera zuten, urte osoko alokatzaileek, berriz, %30. Lege proposamenak biak hein berdinera ekarriko ditu, hots, %30era.
Lo Que No Te Cuentan De Donosti taldeak mobilizazio berri bat antolatu du datorren astelehenean, hilak 11, Amara Berrin, Kaleko Afari Solidarioak banatzen diren ordu eta leku berean. Hiriko hainbat eragile antifaxista eta antirrazista batzen dituen plataformak... [+]
Gasteizko Errotako (Koroatze) auzoan izan diren manifestazio "anonimoek" kolokan jarri dute auzokoen arteko elkarbizitza. Azalera atera dituzte ere hauetan parte hartu duten partidu politiko batzuen eta beste kide batzuen izaera faxista eta arrazista.
Israelgo armada urria osoan bereziki gogor aritu da Gazako iparraldean, eta egunotan ere azken urteko erasorik gogorrenak egiten ari da bertan, ehunka pertsona hilda, gehien-gehienak zibilak eta tartean hamarnaka ume. Herritarrei Gazako hegoaldera joateko agindua eman diete... [+]
Alfonso Setiey Anitzak elkarteko lehendakariak esan du langile eta informazio falta dagoela, itxaron zerrenda “luzea” dela eta estigmatizazio “handia” dagoela.