Aratz, munduko mendirik altuena
Mende batzuk lehenago, erromatarrek bazter hauetan bizi zireneko zantzuak utzi zituzten, gaur egun Araiako elizako hormetan atxikirik agertzen diren erromatar hilarriak hain zuzen. Oharra: Elizaren atzean dagoen okindegian mendizale despistatuek ogia erosi ahalko dute goizean goiz.
Kale nagusia jarraituz, herritik aterako gara eta Zalduondorako bidea ezkerrean utzi ondoren, Ajuria lantegi hondaturaino eramango gaituen bidea hartuko dugu. Ajuriako lantegian metal industria lantzen zen eta haren pabilioien aurriak hondamen-itxuraz agertzen badira ere, Araian industria arloaren garrantzia erakusten dute.
Errepidearen bihurgune batean, kartel eta seinaleen ondoan, ibilgailua utz dezakegu. Ibilbideari ekinez, baserri baten albotik pasatuko gara. Amini bat aurrerago ur-andelako hodi zabalak iragan ondoren, Ziraunzako iturbururako bidea jarraitzeko erreka aldera jaitsiko gara. Ziraunza errekak, Araia pasa eta Amezaga ibaiarekin elkartu ondoren, Ilarduia herrixkaren aldean Arakil ibaia osatzen du.
Orain gauden inguru hauetan erromatarren hilarriak kausitu ziren hain zuzen, erreka eta uraren gurtza adieraziko balute bezala.
Zubia iragan eta erreka denbora guztian menperatuz Ziraunzako iturburura hurbilduz joango gara. Egurrez atondutako bidea jarraituko dugu,
nacedero
Iturburutik, harrizko horma eskuineko bidezidorretik saihestuko dugu. Bideak basoan barna eramango gaitu, zenbait pista gurutzatuz, beti igoz, galtzara antzeko bidearekin topo egin arte. Honek Allarteko lepora hurbilduko gaitu eta bertatik, Aratz alderako igoera bortitza hasiko dugu, Imeleku ezkerretik zeharkatuz hasieran eta Aratzeko patarrari ekinez jarraian.
Aratzek, bere izenari ohore eginez, ikusmira garbia eskaintzen digu Lautada, Urbasa edo Gipuzkoa aldera, Aizkorri anaia bezala begiratzen duela, Sandratiko kobazuloak soilik banandurik.
Jaitsiera hasiko dugu Aratz-Zelai aldera, Sandratiko bidea hasieran jarraituz baina berehala hura eskuinean utziz, Azkosaroi alderakoa hartzeko.
Azkosaroiko zelaiaren bazterrean bertako borda eta eskorta eskerga begiztatuko ditugu. Azkosaroiko bordak aterpea eskainiko digu basakak mendian harrapatuz gero, alde bat irekita baitauka bertan sua egiteko parada eskainiz ere.
Azkosaroitik aurrerako bidea, Aratz mendebaldeko isurialdea pagoen artean zeharkatzen duen txango lasai bezain erraza bilakatuko da. Leunki jaisten, Iparriturrian zintzurra freskatu ondoren, Morutegiko gaztelu aldera hurranduko gara. Haitzaren gainean upaturik eta labarrari desafio eginez, bertigoa sentiarazten digu. Kondairek diotenez, mairuek eraiki omen zuten; hortik datorkio Morutegi izena. Baina seguruena da Nafarroako erregeren batek altxatu bide zuela erresumako mugak zaintzeko.
Morutegitik, San Migel haitza inguratuz eta "bagoneten aldapatik" jaitsi ondoren, hasierako puntura iritsiko gara.
Etxerako bidean, Araia zeharkatzean, burua gibelera itzuliz Aratz mendiari agurra egingo diogu, agian "munduko mendirik altuenean" izandu garela pentsatzen dugun bitartean
Festa egiteko musika eta kontzertu eskaintza ez ezik, erakusketak, hitzaldiak, zine eta antzerki ikuskizunak eta zientoka ekintza kultural antolatu dituzte eragile ugarik Martxoaren 8aren bueltarako. Artikulu honetan, bilduma moduan, zokorrak gisa miatuko ditugu Euskal Herriko... [+]
Soco Lizarraga mediku eta Nafarroako Duintasunez Hiltzeko Eskubidea elkarteko kidearen ustez bizi testamentuak heriotza duin bat eskaini eta familiari gauzak errazten dizkio.
Bilbo Hari Gorria dinamikarekin ekarriko ditu gurera azken 150 urteetako Bilboko efemerideak Etxebarrieta Memoria Elkarteak. Iker Egiraun kideak xehetasunak eskaini dizkigu.
Laudion, Aiaran eta Okondon izango du eragina energia azpiegiturak eta plataformaren aburuz, proiektuak eta ingurumen-inpaktuaren azterketak gabezia garrantzitsuak dituzte.
"Entseatzen gira arnas gune bat sortzen Donibane Lohizunen, hain turistikoa den herri honetan". 250 kiderekin Donibane Lohizuneko Begiraleak kultur elkarteak 90 urte bete ditu aurten. Lau emaztek sortu zuten talde hauetan eramaile izan zen Madeleine de Jauregiberri... [+]
Karmela espazio autogestionastuan egingo ditu, eta Euskal Herriko zein nazioarteko gonbidatuak egongo dira bertan. "Koiuntura analisi orokorretik abiatu eta Euskal Herriko borroka internazionalistaren gakoetarainoko bidea" egingo dutela adierazi du Askapenak... [+]
33/2013 Foru Legeari Xedapen gehigarri bat gehitu zaio datozen aldaketak gauzatu ahal izateko, eta horren bidez ahalbidetzen da “erregimen frankistaren garaipenaren gorespenezkoak gertatzen diren zati sinbolikoak erretiratzea eta kupularen barnealdeko margolanak... [+]
2025 amaitu baino lehen Gernikako Estatutuan jasotzen diren eskumen guztiak izatea espero du Jaurlaritzak. Oraindik 25 eskumen falta dira. Transferentzia Batzordea aurreko astean biltzekoa zen baina "agenda arazoak" zirela eta atzeratu zuten.
Elgarrekin izena du Duplak egin duen aurtengo abestiak eta Senpereko lakuan grabatu zuten bideoklipa. Dantzari, guraso zein umeen artean azaldu ziren Pantxoa eta Peio ere. Bideoklipa laugarrengo saiakeran egin zen.
“Kasu, ez gitxu lo!”. Gure denbora eta manerekin baina heldu gira.
Azaroaren 25ean Baionako elgarretaratzera joan ez joan eta autoak nola partekatu pentsatzetik (joan-jina bi oren), bat-batean Lartzabalen elgarretaratze bat antolatu genuen, eta 47 emazte bildu!... [+]
Alemaniako Poliziak asteleheneko gertakariaren arrazoiak "politikoak" zirela baztertu duen arren, 35 urteko Alexander Scheuermann Ring Bund talde neonaziko kide zen. Bi hildako eta hamar zauritu utzi dituen atentatuaren egileak sare sozialetan "gorroto mezuak"... [+]
“Bi pertsona mota daude munduan: euskaldunak, batetik, eta euskaldunak izan nahiko luketenak, bestetik”. Gaztea zela, Mary Kim Laragan-Urangak maiz entzuten omen zuen horrelako zerbait, Idahon (AEBak), hain zuzen. Ameriketan jaio, hazi, hezi eta bizi izandakoak 70... [+]
Martxoaren 8a, Emakumeen Nazioarteko Eguna, munduan zehar milioika emakumeontzat berdintasuna, eskubideak eta justizia eskatzeko borroka eguna da. Hala ere, gerrek, gatazkek eta politika militaristen hazkundeak markatutako testuinguru global batean, inoiz baino premiazkoagoa da... [+]
Geroa Baiko lehendakari eta Nafarroako lehendakariorde izandakoa enpresa bati 2,6 milioi euroko diru-laguntzak ustez modu irregularrean emateagatik zegoen auzipetuta, Davalor auzia deiturikoan. Nafarroako Probintzia Auzitegiak erabaki du auzia behin betiko artxibatzea, legalki... [+]
Nahiz eta Nazio Batuen Erakundeak (NBE) 1977an nazioarteko egun bat bezala deklaratu zuen eta haren jatorriaren hipotesi ezberdinak diren, Martxoaren 8aren iturria berez emazte langileen mugimenduari lotua da.