PASIO IPUIN BAT BEZALA

  • Baita, estresa ahazteko sofan etzanda aste osoa telebistari so geratuko denik ere. Egun bizigarri horietarako ETBko gonbitearen artean, fededuna ez izanik ere, bada zerikusi franko.

2021eko uztailaren 19an
Eskaintza andana egongo da sinesdunentzat. Baita erlijioa baino tradizioa gustokoa dutenentzat ere. Alde horretatik bederen, ETBkoak ez dira orijinalegiak izan programazioa osatzerakoan. Erlijio kutsua nagusi izan arren, ezin uka ikusmin handia sortzen duten ekitaldiak emango direla: hilaren 28an Bilboko kaleetan zehar egiten den Astotxoaren prozesioa; apirilaren 1ean Segurakoa ETB1ean. Hurrengo egunean, Segura eta Balmasedako Pasioak kate berean. Apirilaren 3an aldiz, «Euskal aktoreen VI. gala» Donostiako Victoria Eugenia antzokitik. Azkenik, igandean, Aita Santuaren urbi et orbi bedeinkapena Romatik zuzenean.
Giro mistiko honen erdian ordea (aktoreena barne), bi saio nabarmendu nahi ditugu, tratatzeko moduagatik ezberdinak izan daitezkeelako, hala «Kontaidazu» nola «Nafarroa, pasio lurraldea» saioek badute tiradizoa. Halaber, Koldo San Sebastianen «Santiago bidea baskonian» erreportajeak (ikus ARGIAko 1.706. alea) biziki interesgarria dirudi.


IPUIN BAT NAHI DUT.

Gaur egungo umeei dagoeneko entzuten ez zaien esaldia, alegia. Horrela hasi liteke kondaira hau: bazen behin garai bat non telebistak jendearen irudimena lausotu egiten zuen. Haurrek ez zekiten jada ipuinak kontatzen, «kutxa ergelak» dena egina ematen baitzien ahozko tradizioaren kalterako. Ondorioz, ipuinak kontatzeko ohitura kinka larrian zen Europan osoan barrena. Orduan, ETB horretaz konturatu eta ipuingintza galbidetik berreskuratu nahian, «Kontaidazu» saio miresgarria atondu zuen. Zorionez, ahalegin hark ipuingintzaren berpiztea ekarri zuen eta hala ez bazan sar dadila kalabazan. Horrela amai liteke ipuina. Kontuak kontu, irrika hori utzi eta orainaldira bueltatuz, esan dezagun «Kontaidazu» ostegun santuan emango dela, 22:30etan hasita. Bertan, Euskal Herriko zenbait ahots eta aurpegi ezagunek ipuin bana kontatuko dute soinu eta efektuz galanki horniturik. Ipuinak anitzak dira eta jatorriak ere denetarikoak, kontalari bakoitzak bere nortasuna eta estiloa erantsi baitie ipuinoi. Esate baterako, Maddalen Iriartek etxean jasotako ipuina kontatuko digu eta Xabier Mendigurenek bere etxean gertaturiko pasadizoa. Olatz Zugasti musikari eta kantariak Errusiako kontakizun batez liluratuko gaitu. Euskadi Gazteko Joseina Etxeberriak berriz, Ataungo San Martin txikiren ipuina emanen digu ezagutzera.


NAFARROA ARRAROA.

Berezko nortasuna du Aste Santuak Nafarroan. Modu xelebre batez bizi dute aro hori. Hortaz, berezitasun hori erakustea du xede bazko egunean ETB2an emanen duten «Nafarroa, pasio lurraldea» dokudramak. «La noche de» saioko talde berberak egina da, aurretik ere «En el cruce» hiriei buruzko erreportaje zainduak egin zituena. Halaxe, Iñaki Panguak zuzenduriko ekoizpen honetan, Nafarroan Aste Santuan egiten diren erlijio agerraldien errepasoa egingo da, errealitatea eta antzezpena egokiro nahasiz efektu dramatikoa lortzearren. Erreportajeak bi zati izango ditu. Alde batetik, jendearen jarrera nahiz elizkizunen gibelaldea agerian geratuko dira. Batzuek sinesmen handia erakusten dute, besteen ustez berriz, tradizio hutsa baino ez da. Bestetik, antzinako ohitura hauen jatorria ezagutaraziko da. Betiko topikoetatik aldenduz, honako ospakizunen zatiak izango ditugu ikusgai: Tuterako «Volatin» agerraldia, non Judas irudikatzeko Pinotxoren antzeko panpin bat airera botatzen duten, harik eta arroparik gabe geratzen den arte. Luzaideko «Bolant eguna», ihauterien luzapen gisakoa dena, edo Nafarroako Pasio bizi bakarra, gehi Korella, Lizarra, Iruñea edo Andosillakoak. Aurten grabaturiko ekitaldiak izango dira, gainera. Hain zuzen ere, emisio egunaren bezperan bertan, berpizkunde egunean, bukatuko dute grabaketa. Ziur egon nafar anitz ere zur eta lur utziko dituen erreportajea dela


Azkenak
2025-02-11 | Mikel Aramendi
ANALISIA
Muga-zergak: gerra ekonomikoan ere, eszenografiak ezin du estrategia ordeztu

Air Force One hegazkinean Super Bowl-erako bidaia aprobetxatu du Donald Trumpek, ezartzear dituen muga-zergen berri emateko. Eszenografiaren aldetik, bikain. Etxerako mezua da “lasai baino lasaiago nago ni; begira nora goazen... Estatubatuarrak ere lasai egon daitezke... [+]


Debako liburutegiak “espazio mugatua” duela dio udalak, umeei ordu gehienetan bertan egotea debekatzeko

6 urtez azpiko haurrek egunean ordubetez baino ezin dute egon Debako liburutegian. Udal gobernuak argudiatu du "liburutegian erabilgarri dagoen espazioa mugatua" dela, baina ez du argitu espazio mugatu horregatik ezartzen dituzten ordu murrizketak zergatik aplikatzen... [+]


‘Emaiezu hemengoa, emaiezu euskara’ leloa erabiliko du Nafarroako Gobernuak euskara sustatzeko kanpainan

Haurrak dituzten familiei egiten diete deia, bereziki. Seme-alabentzat onena nahi dugulako, etorkizunerako aukerak zabaltzea litzateke euskara ematea. "Eleaniztasunaren aldeko hautua egiteko gonbidapena da, euskara ematea batzea delako", esan du Ana Ollo Euskara... [+]


Txatbot hoberenaren bila

Azken urteetan, adimen artifizialaren (AA) garapenak hizkuntza gutxituen egoeran eragin nabarmena izan du. Teknologia erraldoiek garatutako eredu nagusiak, hala nola ChatGPT, hizkuntza nagusietan trebatzen dira, eta horrek euskararen moduko hizkuntzak bazterrean uzteko arriskua... [+]


2025-02-11 | Sustatu
Metak Libgen pirateatu badu, zuk zergatik ez?

AEBetako auzi judizialen batengatik jakin denez, Metak (Facebook-eko jabeak) Libgen sareko liburutegia masiboki pirateatu du BitTorrent protokoloak erabiliz. 81.7 terabyte gutxienez lortu zituzten horrela, beren adimen artifizialeko sistemak elikatzeko. Saiakera eta zientzia... [+]


Akordioa erdietsi dute haur eskoletako langileen baldintzak hobetzeko, bi greba deialdien atarian

16 urteren ostean, Eusko Jaurlaritzak eta Haurreskolak Partzuergoak akordioa erdietsi dute astelehen iluntzean lan-hitzarmena berritzeko. Greba deituta zegoen asteazken eta ostegun honetarako, eta LABek eta STEILASek indarrik gabe utzi dituzte bi deialdiak; STEILAS, ordea,... [+]


Bigarren itzulian erabakiko da nor izango den Ekuadorko presidentea

Inkesta gehienen faboritoa Daniel Noboa egungo presidente eskuindarra izan arren, aurreikusitakoa baino tarte txikiagoa atera dio Luisa Gonzalez hautagai correistari. Apirilaren 13an egingo da bigarren itzulia.


2025-02-10 | ARGIA
Traktoreak Gasteizko, Baionako eta Tafallako kaleetan, azken protesten urtemugan

Gasteizko protestak Trebiñu eta Araba elkarteek deitu dituzte, Tafallakoak Semilla y Belarra elkarteak eta Baionakoak 'Pirinio mendikateko laborariek’. Denek salatu dute Mercosur merkataritza akordioaren ondoriozko konpetentzia, eta erregaien zerga gehiegizkoak.


Goya sariak eta esaten (ez) diren hainbat kontu

Euskal herritar ugari saritu ditu Espainiako zine akademiak pasa den asteburuan banatu diren Goya sarietan. Artikuluaren bigarren partean, zeresana eman duten hainbat kontu aletuko ditugu.


Altzairuari eta aluminioari %25eko muga zergak ezarriko dizkiela iragarri du Trumpek

AEB inportatzen dituen altzairu eta aluminioari %25eko muga zergak ezarriko dizkiola iragarri du Donald Trumpek. Ez du zehaztu noiz sartuko den neurria indarrean.


Bosgarren preso trukea egin dute Hamasek eta Israelek

Bien arteko su-etena indarrean sartu zenetik hiru aste bete direnean, Hamasek guztira 21 bahitu askatu ditu eta Israelek, berriz, 730. Bahitu israeldarren irudiak "gizateriaren aurkako krimen baten adibidea" direla salatu du Israelgo presidente Isaac Herzogek.


Carrefourren kontrako boikot eguna antolatu du larunbaterako BDZk

Gizarte palestinarrarekin elkartasunean luzatutako Boikota, Desinbertsioak eta Zigorrak kanpainak "baterajotze nazionalera" deitu du otsailaren 15erako Carrefourrek Hego Euskal Herrian dituen bost merkataritza zentrotan. 


Mezu “faxistak” zabaltzeagatik ikertutako EHUko irakasleak salatu du sareetan identitatea ordezkatu diotela

"Gaia argitu arte, irakaslea ez da campusera itzuliko", adierazi du Joxerramon Bengoetxea errektoreak, eta gehitu du "bitartekaritza" bat abiatu dutela zer gertatu den ikertzeko eta horren aurrean zer egin ikusteko. EHUko Ikasle Kontseiluko lehendakari... [+]


EH Bilduk zerrenda bateratuak osatzeko eskua luzatu die EAJri eta ezker konfederalari, Espainiara eta Europara begira

"Adostasun zabaleko gutxieneko programa amankomun bat" oinarrian izatea posible da, EH Bilduren esanetan. Zerrenda bateratuak osatzea lehenetsiko du Espainiako eta Europako hauteskundeetan, Frantziako Estatuko Fronte Herritar Berriaren tankera hartuta.


Eguneraketa berriak daude