AEK: EUSKARA BAIKORTASUNEZ IKAS ETA BIZITZE HISTORIA
Baina AEKren lanak beste esparru batzuk ere betetzen ditu, hala nola ikerkuntza, material didaktikoen sorkuntza, irakasleak prestatzeko ikastaroak, kultur ekitaldien antolakuntza eta euskararen aldeko kontzientziazio kanpainak. Kanpainatan kolore biziak eta mezu baikorrak erabiltzen dituzte eta zentzu ludikoa azpimarratzen saiatzen dira.
Lanean jardun duen urte hauetan guztietan AEK-k metodologikoki pauso nabariak eman ditu, euskararen ikas-irakaskuntzaren kalitatea hobetzeko, baita emaitzak eraginkortzeari begira ere. Koordinakundearen euskalduntze eskaintza ez da mugatzen dituen euskaltegietara, horiez gain elkarteetara, taldeetara, eskoletara eta enpresetara ere zabalik baita, norberari hoberen datorkion plangintza eskaini ahal izateko.
Lehenengo alfabetatze-taldeak 1965 inguruan sortu ziren Euskaltzaindiak babestu eta bultzatuak, euskaldunei euren hizkuntzan idazten eta irakurtzen irakaste aldera. Urte hartan antolatu zen ere alfabetatzearen aldeko lehen kanpaina. Talde hauek Euskal Herri osoan hedatu ziren heinean agerian jartzen hasi zen, halaber, euskararik ez dakiten euskal herritar multzo handiari euskara ikastearen beharra. Denbora igaro ahala hauxe bilakatu zen AEKren zereginik funtsezkoena. Halaxe sortu ziren gau-eskola izenekoak.
1974-75 ikasturtean Gipuzkoako gau-eskolen elkartea sortu zen, eta Iparraldera eta Nafarroara ere hedatua zen mugimendu hau koordinatu beharra somatzen ari zen. Hurrengo urtean Bizkaiko ikasguak (euskaltegi eta gau-eskolak) koordinatu egin ziren, lehendabizikoz AEK izena erabiliz. Hegoalde osoko ikasguak laster batu ziren ekimenera eta 1979an AEKren Lehen Mintegia egin zen. 1980ean sortu zen ofizialki Iparraldeko AEK.
Euskaltzaindiaren ardurapetik atera eta geroztik ikasgu autonomoen koordinakundea izatetik nazio ikuspegi argia duen erakundea izatera igaro da. 1980ko hamarkadaren hasieran, giro politikoak eraginda eta birsortzen ari zen gizarte haren baitan, helduen euskalduntze alfabetatzeak hazkunde handia izan zuen, AEK 50.000 ikasle kopurura hurbilduz. Hazkunde hura beherakada bihurtu zen ordea, eta 90eko hamarkadan matrikulazio datuek goraka egin dute berriz, baina poliki-poliki, 12.000-15.000 tarte horretan.
Balizko ikasleei euskal mundu erakargarri bat badela aditzera ematea ildo garrantzitsua izan da AEKren ekitaldi orotan, eta baita kanpainatan ere, 94-95eko «Lo que te estás perdiendo: Euskaldun izateak merezi du» lekuko, edo baita zinemaren mendeurrena ospatzen zeneko urte hartakoa: «Zinemak ehun urte, euskarak milaka: Euskal Herria jatorrizko bertsioa».
Euskal mundu hori ikasgelatik at garraiatzeko zailtasun handiak dira batez ere gune erdaldunetako ikasleentzat. Eraginkortasun handiagoko modu baten bila sortu zituen AEKk barnetegiak 1980an. Barnetegiak erabat euskaldunak diren guneetan kokaturiko ikasguak dira, ikasleei 24 orduz euskaraz bizitzeko aukera eskainiz.
Egindako lan handiaren gainetik AEKri darion baikortasun itxura horri lotuta, jaigiroan burututako kanpainak AEKren ezaugarri dira, egun batzuez euskaldunberri eta euskaldunzaharren topagune bihurtzen diren Korrika, AEKanpada edota AEK eguna koloretsuak lekuko.
Euskal Herriko administrazio ezberdinekin izan dituen harremanak gatazkatsuak izan dira, AEKko Gotzon Hermosillaren ustez, «
gure lana aintzatetsi ez dutelako eta helduen euskalduntze eta alfabetatzeari dagokion garrantzia eman beharrean oso dirulaguntza urriak bideratu dituztelako langintza honetara
Euskal Autonomia Erkidegoan, Eusko Jaurlaritzarekiko harremanak ez dira gozoak izan. 1981ean HABE (Helduen Alfabetatze Berreuskalduntze Erakundea) sortu zuen Eusko Jaurlaritzak, AEK erakunde ofizial bihurtzeko hasierako asmoa bertan behera utziz. 1983an helduen euskara irakaskuntzarako arauak ezartzen zituen HABESEA legea onartu zuen Jaurlaritzak. Lege honek herri mugimendua baztertzen zuen, eta gatazka askoren iturri bilakatu zen. Jaurlaritza eta AEKren arteko harremanak are gehiago ozpindu ziren 1993an Kultura Sailak libre izaerako euskaltegiak dirulaguntzarik gabe uzteko erabakia hartu zuenean. 1995eko abenduan, ordea, zorioneko hizarmen markoa sinatu zuten bi aldeek, aro berri bati hasiera emanez. Marko honen edukiak datozen urteotan garatu beharrekoak dira hala ere.
Nafarroan «Vascuencearen Legea» eta helduen euskalduntzea arautzen duen dekretoa daude indarrean, eta biek ere ez diete euskararen beharrei erantzuten, urtetik urtera murrizten diren dirulaguntza urrietan gauzatuz. Iparraldean are okerrago: frantziar administrazioak ez du ez AEKren lana ez euskararen ofizialtasuna bera ere onartzen.
Espainiatik jaso ditu ostera AEK-k erasorik larrienak, bertako zenbait komunikabideren jarrera oldarkorraz gain espainiar justiziaren aurrean erantzun behar izan baitu hainbat aldiz, ETAren mamuarekin zenbaitek etengabe ikusi nahi duten harremana behin eta berriro gezurtatzera. Garzonek zenbait atxiloketa burutu eta AEK-ko kontu korronteak blokatu zituen, eta halako batean CESIDek barnetegi batean espia bat infiltraturik zuela jakin zuten AEK-koek.
Bizkaiko AEK-ko arduradun Erramun Osaren hitzetan: «
Estatuen interes ele/kulturabakar kontserbadoreen defendatzaile bilakatu diren alderdi, komunikabide, iritzigile eta abarrek prestatu zein zuzendu dute euskararen aurkako erasoaldia; eta aurrerantzean ere segituko duen estrategia honetan dena balekoa da, gezurra, iraina, lintxamendua, itolarri ekonomikoa eragitea eta abar barne, izan ere, eraikiz goazen Euskal Herriaren beldur baitira
Euskalgintzara aro berriak datoz, ordea. 1998ko maiatzean Ikastolen Elkarteak, «Euskaldunon Egunkaria»k, EHEk, Topaguneak eta AEK-k berak «Euskararen ordua» izeneko agiria sinatu zuten, elkarrekin lan egiteko konpromisoa hartuz. Euskararen Gizarte Erakundeen Kontseilua indartsu eragiten ari da gizartean... Eta aldeko haizea dakarkio horrek guztiak AEKren amaierarik gabeko bidaiari, bere historia gazi-gozoan lehen aldiz apika. Hamaika egiteko baitago oraindik
EHUko errektoretzarako hauteskundeak irabazi ditu Bengoetxearen hautagaitzak, botoen %63,6 lortuta. Beste taldeak berriz, Eva Ferreirarenak, botoen %36,3 jaso du. Parte hartzea %21,9koa izan da eta gora egin du aurreko hauteaskundeekin alderatuta
Urtebete eta hamar hilabeteko zigorra ezarri diote PKK Kurdistango Langileen Alderdiaren aldeko "propaganda2 egitea leporatuta. Canözerrek hamar urte daramatza kazetari lanetan. Tarte horretan sei bider aldiz miatu du bere etxea Turkiako Poliziak, bost aldiz atxilotu... [+]
Kontsumismoaren kontrako bizikleta martxa Setem GKE-aren eta Masa Kritikoaren artean antolatu da ostiral honetarako.
2018ko maiatzean Getxoko Ertzaintzaren komisarian jipoitu zuten Silvia emakume migratu eta arrazializatua, bidegabeki atxilotu ostean. Epaiketan zigor arinak ezarri zizkioten ertzain bati, baina emakumea ere zigortu zuten desobedientzia leporatuta. Silviak Espainiako Epaitegi... [+]
Barakaldoko Udalak euskararen erabilera “umiliagarria” egin duela salatu du Sasiburu euskara elkarteak. Salaketa argitaratu ostean kanpainaren euskarazko bertsioa ezabatu du udalak. Halakorik berriz gerta ez dadin arduradunen barkamen publikoa eta behar diren... [+]
.jpg)
Barakaldoko Udalak 11.800 euroko isuna ordaintzea eta gauez hiru hilabetez ixtea exijitu dio Bizkaiko enpresari. Abuztuaren amaieratik txistu etengabe, desatsegin eta jasangaitza igortzen du inguru zabalean entzuten dena.
Save the Children erakundearen esanetan, Gaza iparraldeko 130.000 haur artatu gabe daude 50 egunez, gutxienez.
Hainbat ikaslek egin dituzte salaketak. Irakasleetako bat sare sozialen bidez ikasleei egindako jazarpenagatik eta sexu proposamenengatik salatu dute. Bigarrena, berriz, ikasgelan izandako jarrera desegokiengatik eta iruzkin sexistengatik. Hirugarrenari dagokionez, ikasleen... [+]
RR
Nork: Maialen Lujanbiok
Noiz: azaroaren 21ean.
Non: Katakraken (Iruñea) plazan.
----------------------------------------------
Hementxe gaude, Katrakakeko aulki guztiak beteta, hementxe. Erorien monumentua eta Landaben hizpide, hasi da koplaka emanaldia edo... [+]
Palestinan genozidio bat burutzen ari den Israelgo estatu eta berarekin batera diharduten enpresa eta erakunde guztiekin eteteko asmoz sortu zen EHU Palestina. Israelen inpunitatea Europan eta Estatu Batuetan dituen harreman politiko, militar, ekonomiko, zientifiko zein... [+]
Esloveniako eskoletan izan duen arrakastari tiraka, Alberdania argitaletxeak Euskal Herriko ikastetxeetara ekarri du Joko Ona Denontzat irakurketa-lehiaketa: DBHko ikasleek “kalitate handiko liburuak” irakurriko dituzte taldeka, eta avatarra aukeratuta, horiei... [+]
Ari da mundu guztia kontuak ateratzen Trump 2.0 aldian norberari gerta dakiokeenaren eta munduan gerta daitekeenaren inguruan. Subjektuaren mudakortasuna ezagututa, ziur samartzat eman daitekeen aurreikuspen bakanetakoa da Estatu Batuen Txinarekiko harremanak, ekonomikoak... [+]
Milaka lagun bildu dute Indarkeria Matxistaren Kontrako Egunean deitutako manifestazio eta elkarretaratzeek. Gizon, hedabide eta erakundeei zuzendu zaie Mugimendu Feminista.
Zenbat komunikazio egoeratan ateratzen da galtzaile euskara? Arduradunak ez duelako aurrez pentsatu hizkuntzak nola kudeatu, erresistentziak egoten direlako eta haiei erantzuteko argudioak prest ez daudelako… Soziolinguistika Klusterrak jendaurrean.eus gida ipini du... [+]
.jpeg)
Paris 365 elkarteak 15 urteurrena ospatu zuen larunbatean Geltokin. 15 urte gosariak, bazkariak eta afariak egunean euro baten truke zerbitzatzen urteko 365 egunetan horren beharra duten guztiei. “Atsedenik gabe”, azpimarratu nahi izan zuten bezala. Horrez gain,... [+]