AZKAINE ETA SENPERE ARTEKO ERREKEN IBILBIDEA
Bidezidorra otearen artean irekiko da, zabalgune batera iritsi arte. Bizkarzun eta Esnaur tini apalak gibelean utzi ditugu. Haien gailurretan gaur egun, Napoleon garaiko gerretako gotorlekuak ikus daitezke, 1813. urtean Napoleonen armada uxatu ondoren Wellingtonena Azkainen sartu zenean eraiki zirelarik.
Gora doan pista eskuinean utziko dugu eta langa bat iraganik, zelai zabal eta berde batean sartuko gara, zinez arrunt lasaia eta ederra. Zelaiaren alboan urmaela topatuko dugu. Horko lamia bakarrak arruli eta mariburruntzak izanen dira, beste mamutzekin batera.
Amini bat aurrerago, Azkaineko Herriko Etxeak ederki adelatu duen borda aurkituko dugu, iturriak, komunak eta guzti, bikain hornituta beraz. Eskuarki bertakoek borda alokatzen dute toki paregabe honetan bazkariak edo krakadak jai giroan egiteko.
San Inazio lepora doan pistaren mundruna zapalduko dugu metro urri batzuk geroago, berehala pinudiaren barrena sartzen den pista hartu behar baitugu. Hura jarraituz, pinuditik harizti eta pagadira pasatuko gara. Legureko bordara iritsi baino lehen, zonalde garbira aterako gara, Zuhamendiko mazela zeharkatzeko. Hor goian Zuhamendiko kaskoa itsusitzen duten antenak geratuko dira eta mendi bestaldean, San Inazio lepora aldera, Larrunera tren ttipiaz iganen diren turisten kalapita. Zuhamendiko magala zeharkatzen dugun bitartean, Arraioko errekako ibar txikia ikusiko dugu, Esnaur eta Bizkarzun mendi garbaleen artean idekitzen dena.
Zuhamendi pasatuko dugu apur bat jaitsiz Mendiondoko bordaraino eta berriro, lehengo altuera irabaziz Bixustiara iristeko. Leku honetan, borda zahar baten alboan eta artzain bidearen ertzean, Bixustiako tumulua kokatzen da, belarrez, otiez eta iratzez estalita, abantxu nabari ez dena. Berari buruzko informazioa Jaques Blot arkeologoak emango digu: «Bixustiako tumuluan salbamendu azterketa bat beharrezkoa izan zen, 1975ean larrea lurberritua izan zelarik. Lurrezko tumulu hori, miaketa aitzin ageri zen peristalito guztiz eder batez ingurarua zen, honek, bere iparraldeko aldean bereziki, aldizka emaniko bloke handi eta ttipiago sail bat bazeukalarik. Bertan bildutako egur ikatz batzuk datatuak izan dira: 2600 100 B.P.(hots, 969 eta 433 K.a.)».
Bixustiako tumuluak eta inguruko beste historiaurreko oroitarriek adierazten digute goratasun apaleko mendixka eta zelaigune hauek ez zirela bakarrik neguko alaleku izan, baizik eta alalekuz aldatzeko bidean, geldiune ere urte sasoien arabera.
Artzain bidea jarraituz, altuera galduko dugu, Uzkaingo erreka aldera jaisteko oraingo honetan. Ibilbidearen zati honetan Senpereko lurretan kokatuko gara.
Bidea aurreratu ahala, pareko erreka indartuz joango da. Urak brauki jotzen du harrien kontra. Udan erreka hauek agor izan daitezke baina azken euri uhar eta zurrupiten ondoren, ur nasai jautsiko da garai hauetan. Hargatik, lerratu gabe, artoski iragan beharko dugu bideak ibaia zeharkatzen duenean.
Momentu batean errekak hanbateko zarata aterako du. Jakinminez zalaparta aldera hurrantzen bazarete, baldituko zarete putzu sakon eta zabala aurkitzean... hura bai piszina bikaina lamiendako!
Aurrerago, gainera, beste putzu ederrak topatuko dituzue, Aritzeako etxe hutsetara iritsi baino lehenago. Uzkaingo errekako zati hau, guk ezagutuko dugun azkena, bere apaltasunean zinez ikusgarria da.
Segituan aterako gara errepidera, Les Sentiers Emile-Uzkaingo erreka dioen panoaren tokira. Emileren ibilbidetxo hauek Frantzia osoan hedatuta dauden txango errazak dira.
Errepidea zapalduz, hasierako puntura hurbiltzen goazen bitartean, herri arkitekturaren harri-bitxiak diren baserriak begiztatuko ditugu. Horrela, arte herrikoiaz gozatuko dugu eta amaiera emango diogu Arraioa eta Uzkaingo erreketako ibilbide eder honi
EAEko haurren %6,4ak eta Nafarroakoen %10,2ak ikusmen pobrezia du. Visión y Vida elkarte espaniarrak egin du estatuko azterketa. Txostenaren arabera, ikusteko arazoak dituzten haurren eragozpen larriena da ez duela minik egiten, eta familiek, baliabide ekonomikorik ez... [+]
Urtea bete da Hamasen urriaren 7ko erasoak gertatu zirenetik. Ordutik, Israelek Gaza suntsitu du eta guda inguruko herrialdeetara zabaltzen ari da pixkana. Urtebete honetako gertaera nagusiei errepasoa emango diegu kronologia honetan.
Memoria osoa ekimenak salatu du biolentziaren biktima izan direnen arteko desberdintasunak bultzatzen ari direla hainbat instituzio, eta norabide hori zuzentzeko deia egin du. Ekimenak estatuen biolentziaren hamabost biktima elkarte biltzen ditu. Urriaren 12an Guardia Zibilak... [+]
Bi T10 pistola elektriko erosiko ditu udalak, baina beste sei erostea eskatu dute poliziek. Arma zurien erabileraren ustezko gorakada hartu dute aitzakiatzat, erabilera justifikatzeko. Gero eta udaltzaingo gehiagotan ari dira taser pistolak eskuratzen; Ertzaintzaren BIZKOR... [+]
Arabako Mendiak Aske elkarteak zorionak eta eskerrak eman nahi dizkio Arabako Foru Aldundiko Natura Ingurunearen Zerbitzuari, Bonelli arranoa gure lurraldean berriro sartzeko Aquila a-Life proiektuarekin lortutako arrakasta dela eta.
Guztiz kontziente gara proiektu honek... [+]
Donostiako Udalak iragan osteguneko udalbatzarrean iragarri zuen moduan, zaborren tasa % 26,5 igoko du, 2025eko urtarriletik aurrera, Hondakinen 7/2022 Legeak horretara behartzen duela argudiatuta. Eguzkik, ordea, salatu du legea kostuei begira aplikatzen duela soilik, eta... [+]
Maria Elena Escudero 56 urteko emakumea azkenean Mendigoiti ikastetxeko bere garbitzaile lanera itzuli behar izan da ostegun honetan, Iruñeko Mendillorri auzoan. Asteazkenean ez joateko esan zioten Zaintzen enpresakoek eta ostegunean berriro baietz, aurkezteko lantokian.
Alzheimerraren inguruan haurrekin naturaltasunez hitz egitea du helburu ‘Arrain bat bezala’ antzezlanak. “Zenbat eta lehenago landu orduan eta gutxiago estigmatizatzen da”, nabarmendu du Ana Maestrojuán zuzendariak.
Lanopor egun batzuk izan nituen joan den astean. Oporrak ziren, baina ordu batzuk dedikatzen dizkiodan afizio bati emanak izan ziren, biltzar batean inbertituak: hotelean lo eta hotel bereko areto batean jardunaldiak goiz eta arratsaldez. Ordu gutxi batzuk geratzen ziren hiria... [+]
Lapurdi zeharkatuko lukeen AHT egitasmoa aitzina doala salatu du ingurumenaren alde dabiltzan elkarteen artean osaturiko CADE kolektiboak. Urriaren 12 eta 13rako jarri du hitzordua, Gironda eskualdean Lurraren Altxamenduak sareak antolaturiko protestari sostengua erakutsiz.
Uri Tzafon 2023ko martxoan sortu zen, ehunka batzuk kide dira, baina milaka jarraitzaile ditu jada eta tinko jarraitzen du bere ideia nagusia saltzen: Libanoko Litani ibaitik hegoalderako lurraldea Galilearen iparraldea da, beraz, "koloniza dezagun".
EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak atzera bota du UGT sindikatuak Euskotreneko egonkortze prozesuko euskara eskakizunen aurka egindako eskaera. UGT sindikatuak horren aurka eskaria egin zuen eta epaileak azpimarratu du eskakizunak UGTk berak sinatutako lan-hitzarmenean onetsita... [+]
Alfaro kontseilariak “aurreko hamarkadetako politika espekulatiboak” kritikatu ditu eta kolaborazio publiko-pribatuaren aldeko apustua egin du Foru Legebiltzarrean. Helburu gisa jarri du Europa erdialde eta iparraldeko datuetara heltzea. Etxebizitzaren esparruan lan... [+]