URREAREN TRATUA

  • Udan bakarrik loratzen da eta ezti zakar samarra ekoizten du.

2007ko otsailaren 21an
Algarroba batik bat Mediterranio inguruan ezagutzen da, zuhaitz hau lantzeko ohitura arabeek zabaldu baitzuten. Aspaldiko garaietan haziendaren jaten preziatua eta gizakiaren neguko menuaren zati garrantzitsua zen bere hazia. Azukre asko du eta, batik bat, haurrei eman izan zaie. Bere azaleko taninoak larrua zurratu eta egurrak tindatzeko onenetakoak ziren. Euskal Herrian intxaurrondoak etxeko errietak entzun behar dituela esaten dugun eran, algarroboaren herrian itsasoa ikustea atsegin zaiola esan ohi da, neguko gauak izozten dituen lurretan landatuz gero penaz hilko dela adierazteko.
Bero-zale amorru honek uda-udan soilik loretuarazten du, beste landareen loreak urri diren sasoian. Erle eta liztorren pagotxa. Eztizale mokofinena ez izatea, lastima; eztia zakar samarra izaten omen da, azukre onenak bere hazientzat gordetzen baititu. Fruituak hurrengo urtean helduko dira. Indaba, ilarra, baba eta sasi-akazia bezala leguminosen familiakidea denez haziak leka batean bilduta ontzen ditu.

Ceratonia siliqua
izena ere hortik datorkio: keratonia grekoko

keras
hitzetik dator eta lekak duen adar itxura adierazten du. Algarroboaren haziak pisuari neurria hartzeko erabili izan dira. Urrea eta harri-bitxiak pisatzeko, adibidez. Hortik dator kilatea, arabierazko

querat
, algarroboaren hazia, hitzetik. Hazion kontura adar-jotze bat baino gehiago izanak izango dira, bai.
Gaur egun ia fruitutik ekoizten den gomagatik soilik mantentzen da, jatenen etiketatan irakurtzen den E- 410 aditiboa, alegia


Azkenak
2024-06-30 | ARGIA
Fronte Popular Berria izan da garaile Ipar Euskal Herrian

Eskuin muturrari aurre egiteko bildu diren ezkerreko indarren aliantzak lortu du boto gehien Ipar Euskal Herrian. Ezkerreko aliantzak 11.000 botoko aldea atera dio bigarrenari, RN Batasun Nazionalari. Macronen Ensemble alderdia hirugarrena izan da. Fronte Popular Berria hiru... [+]


Seigarren hautesbarrutian: Peio Dufau abertzalea buru, Fronte Popular Berria garaile

Macronen aldeko Ensemble hautagaitzako Christian Deveze kokatu da bigarren eta Batasun Nazionaleko Victor Lastecoueres hirugarren. Hiruek dute bigarren itzulirako mantentzeko asmoa.


2024-06-30 | Estitxu Eizagirre
Fronte Herritar Berria nagusitu da laugarren barrutian eta eskuin muturra bigarren indar bihurtu da

Nafarroa Behereko zati bat, Zuberoa eta Biarnoko zati bat hartzen dituen laugarren hautesbarrutian %73ko parte-hartzea izan da (Frantziako estatukoa %65,5). Ezkerreko Fronte Herritar Berriko Iñaki Etxaniz nagusitu da bozen %38,01ekin. Eskuin muturreko Batasun Nazionaleko... [+]


2024-06-30 | ARGIA
Bosgarren barrutian: Fronte Popular Berriko Colette Capdevielle gailendu da

Bosgarren barrutiak Baiona eta ingurua hartzen ditu. %70,86ko parte-hartzea izan da barruti honetan eta Colette Capdevielle Fronte Popular Berriko ordezkaria bagusitu da bozen %32,30 eskuratuta.


Aurreikusitakoa gertatu da: eskuin muturra garaile handia, botoen %34 lorturik

Lehen itzuliko emaitzen kontaketa ia bukaturik dela, eskuin muturreko RN alderdiak %34 egin du, ezkerreko Fronte Popular Berriak %28,1 eta Macronen Ensemble alderdiak %20,3. Parte-hartze %65,5ekoa izan da, azken 25 urteetako handiena.


Eguzkiak etxebizitza erre du

Turistek neurrigabeko prezioak dituzten apartamentu eta hotelak bete dituzte. Eta zu gurasoen etxean, etsita, konpainia handiek eta espekulatzaileek alokairua puzten duten bitartean.


LGTBIQ+ pertsonen harrotasun eguna agintariek beraien intereserako baliatzea salatu du Ehgamek

Euskal Herriko Sexu Askapenerako Mugimenduak (Ehgam) urtero bezala kalera aterako dela adierazi du, “Gure gorputz ez-bitar, trans, bollera, marika, bisexual eta disidenteez harro gaudela nahi dugu esan. Gure luma, gure bizitza-eredu ez-heterozuzenak eta gure... [+]


Israelek kazetari palestinarrak hiltzeko patroi bat jarraitzen duela erakutsi dute

Kazetarien Babeserako Batzordeak adierazi du 103 kazetari hil dituztela sionistek urriaren 7tik eta 150etik gora zenbatu ditu Gazako Osasun ministerioak. Txosten batek ohartarazi du kasu batzuetan nahita hil zituztela, kazetariak zirela jakinda.


Absolbitu egin dute Osakidetzak kaleratu ostean anbulantzia bati bi gurpil zulatzea egotzi zioten langilea

Bilboko magistratuak adierazi du ez dagoela froga nahikorik langileak delitu hori egin zuela egiaztatzeko eta ez dagoela “lekukorik” hori frogatu duenik. Horrelako 300 sabotaje salatu ditu anbulantzien zerbitzua esleitua duen enpresak.


Urruñan desagertutako emakumeak otsailean Poliziari jakinarazi zion senarrak “jazartzen” zuela

Ostegunean emandako prentsaurrekoan Jerome Bourrier prokuradoreak bikotea “dibortzio-prozesuan” zegoela adierazi du, eta senarrak ez zuela onartzen. Senarra jendarme ohia eta tiro kirolaria da, eta etxean zituen gerra armak ez dituzte aurkitu. Laure Zacchello... [+]


PSNren egoitzaren aurrean elkarretaratzea deitu dute Iruñean, D ereduari trabak jartzen dizkiola salatzeko

Euskararen Defentsarako Sareak Nafarroako Gobernuak D ereduari jartzen dizkion trabak salatu nahi ditu. Argi dute Nafarroako Gobernua “edozertarako prest” dagoela “euskararen kontra” jotzeko. Horregatik, elkarretaratzea deitu dute uztailaren 2an,... [+]


“Buruan tiro puta bat” emateko eskatuz, Donostiako Martutenen herritar talde batek biolentziarako deia egin du

Martutene auzoan lapurretak ugaritu direla aitzakia hartuta, iaztik, hainbat dira Martutene auzoan eztabaida eta polemikak. Segurtasun talde bat sortu zuten hainbat bizilagunek, “Ertzaintzak ezer egiten ez zuela iritzita”. Pauso bat urrunago joan dira orain, eta... [+]


Eguneraketa berriak daude