Manifa eta gero


2021eko uztailaren 19an
Iparraldeko abertzaleek orain arte antolaturiko mobilizazioetako marka guziak hautsi ditu joan den urtarrilaren 30eko manifestaldiak eta Ipar Euskal Herriko ezagupenari begira urrats funtsezkoa emana izan dela erran daiteke. Manifaren arrakasta azken bost urte hauetako bilakaeran kokatu behar da. Hala nola, sektore desberdinetako eskakizun lortu ezinak eta mobilizapenak (laborariak, ofizialeak, ikasleak, euskaltzaleak...), Antolakuntza Eskemaren aplikapen eskasa, euskal nortasunaren bereganatze zabala jendearen artean, zonbait sektore eta bereziki abertzaleen mota askotako lan eta ekimenak, Inchausperen iniziatibak, sozialisten promesa betegabeak, auzapezen erreferenduma eta herriko kontseiluen bozkak, iritzi inkesta batzuen emaitzak, Lizarra-Garaziko ondorioak ahantzi gabe... Manifak eta aurreko hilabeteetako kanpainak erreka guzti horiek elgarretaratu dituzte.

ARRAKASTA
handia benetan, kontutan hartuz hainbat arlotan ez bezala, departamenduaren edo oro har Iparraldeko ezagupen politiko-administratiboaren aldeko herri mobilizazioak historia frango laburra duela. Orain arte hautetsi edo arduradun ekonomikoen mundutxoan gelditu zen eztabaida. Orain, karrikara atera da, indar handiz gainera eta egindako lan militanteari esker arazoa gizarteratua izan da. Bestalde lurraldetasuna eta hizkuntza batera aldarrikatuz abertzaleek beren marka gaineratu dute argumento pragmatiko eta ekonomikoak nagusi ziren afera honetan eta eztabaida bere lekuan kokatu, hots Ipar Euskal Herriaren ezagupenaren lehen urratsa. Nahiz eta sozialistek «manipulazio» baten entsegua salatu eta boikotatzera deitu, jendearen erantzunak esperantza guztiak gainditu ditu. Halaber, agintarien urduritasuna giroaren islada izan da. Uhainaren indarraz oharturik, iniziatibak biderkatu dituzte azken egunetan karrikara ateratzeko arrazoinak indargabetu nahian: Antolakuntza Eskema ongi doa, Estatuak diru asko xahutzen du Iparraldean, lehen aipatu beldurra sortzeko entseguez gain.
Mugarri berri bat pausatua izan da bidean beste batzuen ondoren. Bainan geroari begira zer? Bide batzuk irekiak dira. Lehenik Paueko Kontseilu Nagusiaren erabakia. Izan ere legeak dionez, gaurko departamendua zatikatzeko poderea badu. Borontatea berriz falta du eta ez da, denbora labur barne, aldaketa nabarmenik aurrikusten. Halere kontseilariak, Euskal Herrikoak zein Biarnokoak, presiopean ezartzeko momentua da. Noiz arte elkor eta itsu egon daitezke euskal herritarren borontate demokratikoa ukatuz?
Bigarren bidea kontrabandista edo parlamentuko gerrilarena da, Inchauspek behin eta berriz saiatu izan duena. Azken egun hauetan, lurralde antolaketari buruzko legearen eztabaida baliatuz, Ipar Euskal Herrian departamendua sortzeko emendakina aurkeztu du. Orain arte kontrako indartsuak topatu ditu beti eta hemengo sozialisten boikota jasan.

HIRUGARREN
bidea gobernuaren erabaki politikoarena da. Horretarako gizartearen mobilizazioa nahiz herriko hautetsien aldeko jarrera ezinbestekoak dira. Jospinek berak ez ote zuen erran bertako hautetsiek galdeginez gero ez litzatekeela kontra izanen? Bainan hautagaiaren hitzak pisu gutti du poderera heldu ondoren. Dena den batzuen helburu taktikoa, duela 18 urte Parisen, Deferre Barneko ministroaren bulegoan iragan biltzar famatuaren errepikatzea da.
Han Euskal Herriko hautetsien ezetz borobilak, hitz emandako departamendua ukatzeko estakuru ederra eman zion frantses gobernuari, Madrilen eraginez jadanik iritziz aldatu zuena.
Gaurko egoera bestelakoa da bainan atzo bezala gaur ere frantses agintarien borontate politikoa erabakiorra da. Izan ere Parisetik ikusita galdera sinplea da. Euskal departamenduak abertzaletasuna indartuko du ala bazka kenduko dio? Eta edozoin erabakia harturik ere, zoin kostu politiko sortuko zaio? Eurokartari buruzko urtetako duda mudak ikusirik auzia oraindik luza daiteke. Bainan Hegoaldean emaiten ari den bilakaerak Iparraldean eragin handia izanen duela ontsa badaki Parisek. Erabaki ezak frustrazio izugarriak piztuko lituzke, sortu berri den euskal instituzio nazionalari bidea libro utziz...


Azkenak
Zunda bat Eguzkitik inoizko gertuen igaro da, arrakastaz

NASAren Parker zunda 6,1 milioi kilometroko distantziara arte gerturatu da Eguzkiaren azalera, bere misioaren lehen gerturatzean. Hala, Eguzkitik inoizko gertuen egon den objeku artifiziala bilakatu da. 692.000 kilometro orduko abiaduran igaro da, eta jasotako datuak funtsezkoak... [+]


Kultur transmisioa feminismotik zikloa izanen dute asteburuan Beran

Goldatz talde feministak antolatua, ortziralean, urtarrilaren 3an, Jantzari dokumentala proiektatuko dute Beralandetan (17:30ean) eta biharamunean, urtarrilaren 4an, Berako bestetako tradizioak aztergai izanen dituzte Maggie Bullen antropologoarekin leku berean (10:30).


Sostengua adierazi diote Marieniako lurren aldeko borrokari hogei kolektibok

Kanboko Marienia eremuan etxebizitzak eraikitzeko proiektua badu Bouygues Immobilier agentziak. "Elkarlanaren bidez" zein "indar harremana" mantenduta, proiektua ezeztatzeko borroka eramateko determinazioa plazaratu dute adierazpen bateratu... [+]


Langile bat hil da Zornotzan, Forest Trafic SL enpresan

Boroa industrialdean hil zen 41 urteko I.P.C langilea, abenduaren 30ean biltegiko inbentarioa egiten ari zenean. ELA eta LAB sindikatuek, eta Jaurlaritzako Segurtasun Sailak eman dute istripuaren berri.


Heldu-lekua eta kortsea

Arrazoi pedagogiko edo metodologikoengatik, historialariok joera dugu iraganeko aldi historikoak zatikatzeko eta epetan banatzeko. Badira den-denok ezagutzen ditugun aro tradizionalak (Historiaurrea, Antzinaroa, Erdia Aroa, Aro Modernoa eta Garaikidea); baina baita horien... [+]


2025-01-02 | Leire Ibar
AEBetako New Orleans eta Las Vegas hirietako gertaerak “eraso terrorista” gisa ikertzen ari dira

Agintariek ez dute baztertu bi gertaerak elkarren arteko loturarik izatea. New Orleansen, kamioneta baten gisari batek jendetzaren aurka egin du hamabost hildako eta 35 zauritu eraginda. Ordu batzuk geroago, Las Vegasen, Trump International Hotelaren parean auto bat lehertu da,... [+]


Real-PSG partiduan begian zauritutako beste pertsona baten kasua berriz irekitzeko agindu du auzitegiak

Donostian 2024ko martxoan jokatutako futbol partiduaren aurretik Ertzaintzak egindako kargetan, Amaya Zabarte zaleaz gain bigarren pertsona bat zauritu zuten, ustez foam pilota batekin begian jota. Orain, kasu hori ere ikertzeko agindu du Gipuzkoako Lurralde Auzitegiak.


2025-01-02 | Leire Ibar
Nazioarteko Pilota Federazioak Espainiako Federazioak egindako akusazioak gezurtatu ditu

Espainiako Federazioak salatu du ez zaiola parte hartzen utzi iragan asteburuko Nazioarteko Pilota Federazioaren biltzar nagusian, eta hori “bidegabekeria” dela. Biltzar hartan onartu zuten, bozketan, Euskadiko federazioa nazioartekoaren eskubide osoko kide gisa... [+]


Al-Jazeera telebistaren Zisjordaniako egoitza itxi du Palestinako Aginte Nazionalak

"Sedizioa bultzatzen duelako" hartu du Al-Jazeeraren zabalpena eta lana "aldi baterako" debekatzeko erabakia Palestinako Aginte Nazionalak. PAN "Israelekin lerrokatu izana" deitoratu du komunikabideak, argi utzirik "mehatxuen eta intimidazioen... [+]


Europako ekialdea errusiar gasik gabe utzi du Ukrainak, Gazpromekin hautsita

Gazpromekin zuen kontratua ez du berritu Volodymyr Zelenskyren gobernuak eta, asteazken goizean, Europa ekialdea hornitzeko gasaren fluxua eten du errusiar konpainiak.


Eraikiz kolektiboa: “Gizonok matxismoaren aurrean ardurak hartzeko unea iritsi da”

Ander Magallon, Mikel Irure eta Xabier Jauregi Metropoli Forala saioan egon dira maskulinitate berrien inguruan mintzatzen.

 


2024-12-31 | Julene Flamarique
24 urteko espetxe-zigorra bete ostean libre da Guillermo Merino durangarra

Merino 2001. urtean atxilotu zuten, eta dispertsioa jasan du, zigorraren zati handi bat Euskal Herritik kanpoko kartzelatan igaro baitzuen baldintza “zailetan”. Orain, askatasuna berreskuratu du.


2024-12-31 | Leire Ibar
Prezioek gora egingo dute urte berriarekin batera

Urte berriaren hasierarekin, hainbat zerbitzu eta produkturen prezioetan igoerak izango dira. Elikagaietan, energia fakturetan, udal-zergetan eta etxebizitza gastuetan garestitze nabariak atzemango dira.


2024-12-31 | ARGIA
Apirilaren 11n egingo da Aberri Egun bateratua, Euskal Herria Baterak deituta

Euskal Herria nazio dela aldarrikatzeko ekitaldia egingo dute Donostiako Kursaalean. Astebeteko ekitaldi sorta izango da.


Eguneraketa berriak daude