Neuk idatzia da garai batean eta ez dut damu zipitzik: «Sortzen ari naizelarik nauk zoriontsu, sortzen ari ez naizenean ezinegona sumatzen diat».
Sormen-lana da, orria bete, oihala marraztu, harriari forma eman edo istorio bat asmatu... pertsona gehien asebetetzen duena. Ezer ez zen tokian gozamenagatik eta gozaraztearen kariaz zerbait eraikitzeak, itxuraz ezdeusa bada ere, halako zirrara bat dakar niretzat, beste ezer gutxik berdin dezakeena.
Hautua dut beraz sormen-lana eta aukeraz areago bizi-arnas. Artikulo honi dariokeen min-usaina ez da ezinak sortua edo bizi ezinak hauspotua. Gogoeta du oinarri, nahiz zenbaitentzat gogoeta axala edo xelebrea gertatu.

harreman-amarauna izugarri txirikordatu den honetan ez bide da aski garai bateko klase desberdintasunaren teoria. Konturatuko zineten gero eta orrialde gutxiago betetzen dituztela «arazo sozialei» buruzko gaiek, ezbada honako edo halako sindikatuk arazo jakin jakinen aurrean hartu duen jarrera azaltzeko. Eta nik uste, bizitzaren giltzarri auzokoarekin dugun harreman-mota dela oraindik ere. Nire sortzaile ikuspegitik, gizartean, egiten dutenak, eragiten dutenak eta besteek eginetik egiten dutenak bereiz daitezke. Eta bereiz daitezkeenez bereizi egin behar dira.
Egiten dutenak betikoak dira, beti egin izan dutenak alegia. Berdin zait gainera zer egiten duten: torlojuak edo sikak, altzariak edo matematika formula berriak. Egin egiten dute. Eragiten dutenak dira egiten dutenek egiten dutena egiten dutelako bizi direnak. Premiazko direla sinetsarazi digute, baina baditut nire zalantzak. Besteak beste eragile hauei egitea tokatzen zaienean ez bait dute iaiotasun eta lanerako grina apartekorik erakusten. Faxa dantzatzen dira onak, batetik besterako telefonotik mintzatzen, («benga!» gorrotagarriarekin amaitzen dute telefono elkarrizketa beti holakoek) edo jendeari beti aurpegi ona ipintzen, bai baidakite lanik ez egiteko lan asko egin beharra dagoela. Azkenik, besteek eginetik egiten dutenak dauzkagu. Eta zer egiteb dute? Dirua, noski.
Adinak zuhurtzia bederen ematen duela eta ez dut adibiderik zehaztu izan nahi irakurleak bere burua kokatzeko eskubidea izan dezan gutxienera. Denetik bait dago edonon. Sagardotegiko giro jatorrean ukondoz ukondo aurkituko dituzu txotxeko ilaran hiru klaseetako jendea, denak berdinak bailiran. Gauza bera zineman, kalean edo edozein Elkartetako hileroko bileran. Bai Euskarari kanpaina zela eta, esaterako, (burura datorkidan ekitaldi jendetsurik hurbilena delako baino ez dut hartzen exenplutzat) ehun mila lagunetik gora bildu ginen bost futbol-zelaitan. Zenbait helburu baterazleren aurrean ez da txikikeriatan ibili behar, baina nik jakin nahi nuke klase bakoitzetik zenbatsu ziren han bilduak. Egiten dutenak izugarrizko pila izango ziren. Eragiten dutenak ez ziren gutxi. Eta besteek eginetik egiten dutenak ere izango ziren aleren batzu. Han baziren taberna jabeak, denda jabeak, ugazabak... negozio zaindari, hots, egiten, menpekoren bat utzi eta Benito Lertxundi edo Xabier Amurizaren sormenaz gozatzen zuten bitartean irabazian ari zirenak.

kontua dirudi hain begibistakoa dena paperean jarri nahiak. Baina badut susmoa oinarrizkotzat ditugun bereizketak ahazten ari ote garen. Eta badut gogoa gainera, norbaitek hau irakurri eta arrazoia eman diezadan. Edozein lagunarte edo familia bazkaritan gaia ateratzen dudanean ez dit inork, errukiz ere, arrazoirik ematen. Baina aurkakorik atontzen ere apenas asmatzen duten. Erabat bidegaldurik nabilen seinale izan daiteke. Akaso, bizitzan auzokoarekin ongi konpondu beharraren legea ahaztu dut eta guztiz dira inoxenteak hemen zirriborratu ditudan ideiak. Gerta liteke ordea, gizarte honetan egiten dutenak gero eta gutxiago izaki, nire afalondoko hitz lanbrotsuak entzuten dituena edo lerro hauen irakurlea, bere burua kokatu nahi ezean aurkitzea, hain zuzen ere ez direlako egiten dutenen taldekoak. Kasu horretan nire neura euren arazo litzateke.
Sormenetik bizi naiz eta sormenak bizi nau. Orri eskas hau eskuetan hartu eta faxa duen denda baten bila noa. Katebegi ahula sentituko naiz beste behin ere, besteek eginetik egiten dutenen menpeko. Katetik askatzeko posta elektronikoa jartzea aski nukeela pentsatuko duzue. Oker zabiltzate. Jarriko banu eragileen menpeko bihurtuko nintzateke, lehen baino ere katiatuago