GEHIEGIZKO PISUA, ARAZO USUA


2007ko otsailaren 21ean
Espainiako populazioaren % 53k egokia baino gehiago pisatzen du, obesitatearen inguruko Espainiako inkestak dioenez. Jendeak obesitateari buruzko ezagutza maila egokia du eta horrela inkestatuetako erdiak-edo obesitatea gaitz bezala hartzen du, % 13k arazo estetikotzat soilik, eta beste % 25aren ustez, bi eratara har daiteke obesitatea.
Euskal Herrira etorriz, berriz, eta EAEko osasun-inkestak emandako datuen arabera, 18 urtetik gorako euskaldunen % 10 obesotzat har daiteke. Inkesta horretan ikusten da pisu gehiegikeria duten pertsonen kopurua % 1,5 igo dela azken bost urteotan. 1992. urtean 45 urtetik 65era bitarteko gizon euskaldunen % 11 ziren gehiegizko pisua zutenak, emakumeetan zifra hori % 13,5ekoa zen bitartean. Baina 64 urtetik aurrera joera alderantzizkoa zen. 1997. urtean zifra % 17raino igo zen gizonezkoen artean, emakumetan batere aldatu gabe jarraitzen zuen bitartean.
Aditu guztiek diotenez, jendeak ere ondotxo daki bihotzeko hainbat gaitz, kolesterol tasa altuak, hipertentsioa edo diabetea pisu gehiegikeriaren hurbileko lagunak direla. Bestalde, inkestatuen % 38k uste du sabelaren inguruan pilatzen den obesitateak arrisku kardiobaskularrak edukitzeko faktore handiagoa duela, aldaka eta izterretara mugatzen denak baino, azken egoera hori gehiago jotzen baita arazo estetiko bezala. Azkenik, aipatu emakume gizenak gizonezko gizenak baino okerrago ikusiak daudela (inkestatuen % 70aren arabera) eta obesitateak diskriminazioa dakarrela lanean, emakumeentzat batez ere


Azkenak
2024-12-21 | Iñaki Lasa Nuin
Pagadiak

Barkatu hariztiak, artadiak, zumardiak, lertxundiak, lizardiak, haltzadiak, gaztainadiak, urkidiak, gorostidiak, sagastiak, pinudiak eta zuhaitzen elkarte guztiak, baina, gaur, pagadiak du hitzordua negu-mugako ospakizunak direla eta.

Errazagoa egiten zait negu-mugako... [+]


Elkar mugituz?

Badator Euskaraldia, berriz ere. Urte berriko udaberrian izango da oraingoan, antza. Dagoeneko aurkeztu dute eta, egia esanda, harritu egin nau; ez Euskaraldiak berak, ezpada beraren leloak: Elkar mugituz egingo dugu.

Irakurri edo entzun dudan lehenengoan, burura etorri zait... [+]


Gobernu berriaren aurrekontu neoliberal zaharrak

 Ildo beretik dator Eusko Jaurlaritza berriaren politika. Hitzak bai, baina ekintzak ez dira argi ikusten Pradalesen gobernuak aurkeztutako aurrekontuan.


Israelek hildako 17.000 haur palestinarren izenak irakurriko dituzte Iruñean 30 orduz jarraian

Ekimena abenduaren 28an egingo da Iruñeko Baluarte plazan. Goizeko 11:00etan ipuin irakurketa antolatu du Yalak La diverxa Cris ipuin kontalariarekin eta, ondoren, 12:00etatik aurrera, BDZ (Boikota, Desinbertsioa eta Zigorra) ekimenak antolatuta egingo da irakurketa.


2024-12-20 | Nekane Txapartegi
Izartxoak *, arriskutsuak patriarkatuarentzat

Sistema kolonial kapitalista heteropatriarkala auzitan jartzen eta borrokatzen denean, gupidarik gabe erasotzen du bueltan. Eskura dituen tresna guztiak erabiliz, instituzioak, medioak, justizia, hizkuntza, kultura, indarkeria... boterea berrindartzeko, sendotzeko eta... [+]


Siriako Arabiar Errepublikaren amaiera

Siriako Arabiar Errepublikaren amaierak harridura handia sortu du, gertatu den moduagatik: azkar eta ia erresistentziarik gabe. Halere, ez da hain arraroa herrialdea suntsituta, pobretuta eta zatitua zegoela kontutan hartzen badugu. Aspalditik siriar gehienen ardura ez zen nor... [+]


2024-12-20 | Sonia González
DSBEren ‘humilladeroa’

Betidanik begitandu zait esanguratsuagoa han-hemenka topa daitezkeen guruztokiei gazteleraz esaten zaien modua: humilladero. Ez al da guruztoki edo santutxo izen nahiko light, zuri edo haragoko konnotaziorik gabekoa? Azken batez, bertatik pasatzen zen oro umiliatu behar zen... [+]


2024-12-20 | Hiruki Larroxa
Irribarre egin, murtxikatu eta isildu

Askok, Gabonetan, ilusioa baino alferkeria handiagoa sentitzen dugu familia-otordu eta -topaketetan pentsatzean. Baina aurreratzen dizuegu ez dela otordua bera kolektiboki deseroso sentiarazten gaituena, familia tradizionala definitzen duen normatibitatea baizik. Are gehiago,... [+]


Globo morean

Ztandap
Nork: Mirari Martiarenak eta Idoia Torrealdaik.
Noiz: abenduaren 6an.
Non: Durangoko San Agustin kultur gunean.

------------------------------------------------------

Laugarren pareta hautsi eta zuzenean, zutik eta beldurrik gabe interpelatzen du publikoa stand... [+]


Kongo eta kobaltoa
Zertarako gaude prest konektatuta jarraitzeko?

Balio digu ilunabarrarekin azken erretratu hori ateratzeko. Edo istant batean ordaintzeko barrako zerbitzariari eskatu berri diogun marianitoa. Eta ze arraio, Levi’sak imitatu nahi dituzten praken atzealdeko poltsikoan ezin hobeto datoz. Horretarako ere balio du... [+]


2024-12-20 | Xalba Ramirez
Xabier Badiolaren gitarra: zaharra zena, berri

Xabier Badiola
Xabier Badiola
Gaztelupeko Hotsak, 2023

-------------------------------------------------

Ea, ba. “Gaur egungo musika” musika deitzen zaio erritmo kutxa elektroniko bat duen edozeri, eta, klaro, horrela ezin da. Lerro hauetan saiatu izan gara... [+]


Eguneraketa berriak daude