15 URTEKO EPEAN BANKETXEEK BIZI IZANDAKO GORABEHERAK
- zituzten 1920 eta 1935 bitartean. 15 urteko epe honetan biek ala biek gora egin zutela argi da, baina ez zuten bilakaera bera izan, 1931ko krisiak biengan eragin zuzena izan arren.
Hazkunde horren bidez, eta 1922ko saldoak %100 bezala harturik –egoera-balantzeak egiteko irizpideak adostu ziren urtea–, baliabideak inbertsio-saldoak baino gehiago hazi zirela ikus daiteke, kutxa horrekin indartu egin zelarik. Aski arrunta da hau guztia, 1925eko ordainketa-etendurak, hauek 1926an izandako ondorioak eta 1931ko alarma aintzat hartzen baditugu.
1921etik 1926rako epea, 1927tik 1930era dihoana eta 1931 eta 1934 artekoa, 1935eko berpizkundea ahaztu gabe, aldaketa txikiekin azaltzen dira hemen. Izan ere, 1923-1924 urteetako baliabide-berreskurapenak jaitsiera handia izan zuen 1925ean (300 milioi pezetakoa), 1924ko maila 1929 arte ezin izan zelarik berreskuratu.
1931ko krisialdiak eragindako egoera larria izanda ere, eta 1930eko baliabideekin alderatuz gero 60 milioi pezeta galdu baziren ere, baliabideek beren oreka berreskuratu zuten urte honetan bertan. Ondorengo urteetan baliabideek goranzko joerari eutsi zioten, 1935ean epe horretako saldorik handiena erdietsiz, hots, 2.755 milioi pezetako muga gaindituz.
Era tradizionalez aritzen ziren banketxeak dira XX. mendeko banku-sistemaren ezaugarrietariko bat, diru-bolumenari dagokionez hain garrantzitsua izan ez arren. Hauen garrantzia handia zen 1920 eta 1935 urte bitartean banketxe handi edo eskualde-banketxeen garapena oraindik eskasa zen lurraldeetan. Nahiz eta urte haietan Hegoaldeko banku-sistema indartsua eta bizia izan, bankari dezente zegoen oraindik –113 ziren izena emandakoak–.
Garrantzi handia zuten, sarri erdi-bankudun herri txikietan arituz, banku-jarduera barne-merkatuko azken zirrikituraino ere iristea ahalbidetzen baitzuen. Hau guztia denda tradizionala utzi nahi ez eta horrekin batera banku-negozioa izateko erabakia hartzen zuten bankariek jarritako korrespontsalien bidez egin ohi zen.
Ez dago bankari hauei buruzko xehetasun gehiegirik, baina 1922 eta 1922 urte bitartean 113 herri-bankari azaltzen zaizkigu lau herrialdeetako zerrendetan, herri berean bat baino gehiago aurki dezakegularik zenbait kasutan.
Araban 16 bankari zeuden: bi Amurrion, lau Araian, bana Arzeniega eta Eltziegon, bi Bastidan, hiru Biasterin eta bana Ozaeta, Gesaltza eta Gasteizen.
Gipuzkoan berriz, 18 bankari zeuden: bi Azkoitian, bakarra Eibarren, bi Irunen, bana Oñati eta Oreretan, bederatzi Donostian eta bana Urretxu eta Zarautzen.
Nafarroan beste 13 zeuden: bi Corellan, bat Fiteron, bi Azkoienen, bi Zangozan, bana Doneztebe, Tutera eta Valtierran eta azkenik, hiru Alesbesen.
Bizkaian 66 bankari aurki zitezkeen: sei Zornotzan, lau Bermeon, sei Bilbon, bost Durangon, sei Elorrion, hiru Lekeition, bi Markinan, bi Mundakan, bi Mungian, sei Ondarroan, zortzi Urduñan, bakarra Sestaon, bost Balmasedan eta lau Areatzan
Azken aldian, asteburuetan, Internet ez dabil ondo. Hasieran, zaila zen webguneei ezarritako blokeoen zergatia ulertzea; orain, badakigu Espainiako La Ligak agindu zituela, futbola modu ilegalean emititzea saihesteko. La Ligaren blokeoak euskal domeinuei eragiten dien... [+]
Bilbon eginiko aurkezpenean iragarri dute ekitaldia, euskarari "arnas berri bat emateko eta behar duen indarraldia gorpuzten hasteko" lehen urratsa izango dela nabarmenduta. Euskaltzale guztiei, baina, oro har, "justizia sozialean eta gizarte kohesioan aurre... [+]
Aljeriatik datoz Mohamed eta Said [izenak asmatuak dira], herri beretik. “Txiki-txikitatik ezagutzen dugu elkar, eskolatik”. Ibilbide ezberdinak egin arren, egun, elkarrekin bizi dira Donostian, kale egoeran. Manteoko etxoletan bizi ziren, joan den astean Poliziak... [+]
Olatz Salvador
Noiz: martxoaren 15ean.
Non: Deustuko jaietan.
------------------------------------------------
Martxoak beti du deustuarrontzat kolore berezia; urtero ospatzen ditugu jaiak, San Jose egunaren bueltan. Bi asteburu bete festa, eta urtetik urtera Deustuko... [+]
Euskal Herrian Euskarazek manifestazioa deitu du apirilaren 6rako, 11n EHEko bi kide epaituko dituztelako. Hiriburuetatik autobusak antolatzen ari dira. Bi helburu bete nahi dituzte, batetik, epaituak izango diren bi kideei babesa erakustea, eta bestetik, euskararentzat justizia... [+]
Pazienteek Donostiara joan behar dute arreta jasotzeko. Osasun Bidasoa plataforma herritarrak salatu du itxierak “are gehiago hondatuko” duela eskualdeko osasun publikoa.
EH Bilduk galdera sorta bat erregistratu zuen Eusko Legebiltzarrean Donostiako Metroaren igarobideko lanen gainkostua argitzeko. Informazio hori atzo jakinarazi zuen Susana Garcia Chueca Mugikortasun sailburu sozialistak.
Kirola eta oroimena uztartuko dituzte, bigarrenez, mendi-martxa baten bitartez. Ez da lehiakorra izanen, helburua beste bat delako. La Fuga izeneko mendi martxak 1938ko sarraskia gogorarazi nahi du. Ezkabako gotorlekuan hasi eta Urepelen amaituko da. Maiatzaren 17an eginen dute.
Seaska Sarean inklusio egoeran dauden 165 ikasleei laguntza bermatzeko hasi dute kanpaina, antolaketa propioa eratuta. Frantziako Hezkuntza Ministerioaren jarrera salatu dute kanpaina aurkezteko prentsaurrekoan, behar bereziak dituzten haurren inklusiorako baliabide... [+]
Martxoaren 19an amaitu zen proiektua aurkezteko epea, baina Errioxako PSOEk adierazi du Forestalia enpresak "interesa baztertu" duela. Enpresak bi parke eoliko eraiki nahi zituen Aragoiko lurretan, baina oraindik ez ditu lortu baimenak eta hori dute egitasmoa... [+]
Muga-zergak apirilaren 2tik aurrera ezarriko dira eta altzairuari eta aluminioari ezarritakoei batuko zaizkie. "Gurekin negozioa egiten duten eta gure aberastasuna eskuratzen duten herrialdeei ezarriko dizkiegu", AEBetako presidenteak adierazi duenez.
%90eko jarraipen "ia erabatekoa" izan du grebak, sindikatuen arabera. Gasteizko parkeak, lorategiak eta eraztun berdea mantentzen dituzte Enviser azpikontratako 90 langileek.
Aurten "Israel Premier Tech" txirrindularitza talde israeldarra ez da Lizarraldeko Miguel Indurain Sari Nagusia lasterketara etorriko. Berri ona da hori Palestinaren askapenaren alde gaudenontzat eta munstro sionistarekin harreman oro etetea nahi dugunontzat, izan... [+]