«Konplexuak alde batera utzi behar ditugu txapelketa mailaz igotzeko»


2021eko uztailaren 19an
Azken txapelketaren berri eman digu Ketxus Arzallusek
«Konplexuak alde batera utzi behar ditugu txapelketa mailaz igotzeko»
Kexus Arzalluz, aurtengo Nafarroako Bertsolari Txapelketako txapelduna
Asko kostata lortu du txapela Arzalluzek. Beti faboritoen artean kokatu izan dugun arren, ihes egin izan dio guztietan. Goizuetan hartu zion maila, eta neurria. Estitxuren bigarrena izan zitekeena, aspaldiko partez Iparraldeko bertso-larreetara joan da. Bertsolaritzak hainbat aje bizi dituen eremura.
Nork irabazi du aurtengo txapela, saioan zehar gorabehera gutxien izan duenak?
Beharbada bai. Ni erregular samar ibili naiz, baita beste batzuek ere; horregatik, aurkezleak ni txapeldu nintzela esan duen arte ez nengoen batere ziur, nahiz eta aurre samarrean egon behar ote nuen sumoa neukan.
Aurretik, hainbat txapelketetan parte hartu eta hegoaldera etorri ezinak itxi izan dizu txapelaren bidea; gero, normaltasunez aritzen hasita, finalera iritsi arren, ez zenuen jokaldia borobiltzen asmatzen. Izan ere, asko kostatu zaizu txapela lortzea.
Kostatu egin zait, hori ez da izan jendeak uste duen bezala txapelarekin hainbesteko obsesioa neukalako, ordea. Kanporaketetan baziren lau bat urte punturik gehien ateratzen nituela, eta orduan, beste batzuen artean ni ere faborito bat gehiago nintzen, eta gutxienez, saio on bat egiteko irabazteko asmo guztiarekin ateratzen nintzen, baina gaur arte ez dut suerte gehiegirik izan.
Txapelketan parte ez hartzeko asmoa ere ibili duzu buruan, iaz aipatu zenigun moduan prestatzeko aukerarik izan ez zenuelako.
Ez ateratzeko gogoa txapelketa etorri baino hilabete batzuek lehenago beti izaten dugu, ez nik bakarrik, beste askok ere bai, baina azkenean, momentua etortzen denean, konturatzen gara ezin dugula atzera egin, batzuek behintzat. Ni ere konturatu nintzen, atzera egiten banuen, eta beste batzuk balantzaka zeudela ikusita, Iparraldeko ordezkaritza oso zalantzan geratuko zela, eta behartuak geunden.
Orain hainbat urteren ondotik txapela lortu eta gero, asetu al zara?
Txapela irabazi dut, baina horrek ez du esan nahi, inondik ere, asetu naizela. Hurrengo urteetan ere, txapelketan helburu berdin-berdinarekin parte hartu beharko dut, nik neronek Iparraldetik parte hartzen ez badut, beste batzuk segituan hasiko baitira atzeraka. Ni naiz, beharbada, apuntatuena Iparraldetik, beste batzuek urte gehiagotan hor dabiltzalako.
Nafarroak badu anai pobreagorik: Iparraldea. Nafarroan bertsogintzak aurrera egin du, batik bat belaunaldi berria dela tarteko. Iparraldea ordea, ez al dago ito antzera?
Hor ezberdintasun nabaria azpimarra daiteke: Nafarroa hegoaldean belaunaldi berriak ziur dagoela ematen du; eta Iparraldean ez dago oraindik hain finkatua.
Zer gertatzen da Iparraldeko bertsolariek urtean zehar saioak egiteko aukeratik ez izateko?
Nik gai honi ez diot arreta berezirik eskaintzen. Hori Iparraldean, Nafarroan, Gipuzkoan eta leku guztietan gertatzen da. Bertsolaritzan lekua puntan-puntan dauden bertsolariek daukate, hasteko; gero, Nafarroa, Gipuzkoa eta Iparraldeko bertsolari asko eta asko bigarren mailan bagaude... jendeak lehen mailako bertsolariak nahi ditu.
Estitxu Fernandezek aipatu du agurrekoan, badela garaia konplexuak alde batera uzteko. Handia al da Nafarroako txapelketatik Gipuzkoara dagoen tartea?
Nik ere sentitzen dut konplexuak alde batera utzi behar ditugula, nahiz eta jakin, konplexuak konplexu, gu ez gaudela puntan-puntan dabiltzan bertsolarien mailan, baina beharbada, Nafarroako bertsolaritza, eta txapelketa bera ere, mailaz igotzeko konplexuak alde batera utzi beharko genituzke, eta, nere buruarengandik hasita, bertsolari guztiok egiten duguna baino ahalegin handiagoa egin; agian, modu honetan urrats bat aurreratu dezakegu.
Aurtengo Nafarroako txapelketak gainditu al du iazko marka, eman al du urrats bat aurrera?
Beharbada bai, belaunaldi berria behintzat lehengo urtean baino indartsuago dagoelako, eta horrek indar bat ematen dio txapelketari aurrera begira.
Zu ere «Hitzetik hortzera» saioa noiz hasiko zain al zaude?
«Hitzetik hortzera»ren beharra oso nabaria da bertsolaritzari orokorrean begiratuta. Hala ere, programa hasterako, oraindik zalantzan dauden gauza asko ongi erabaki beharko dira, konpondu beharreko hainbat puntu baitaude tartean.
J.J. PETRIKORENA
40-41

GaiezKulturaBertsolaritBertsolariaARZALLUZ2
GaiezKulturaBertsolaritTxapelketakNafarroako
PertsonaiazARZALLUZ2
EgileezPETRIKOREN1Kultura

Azkenak
2024-08-07 | Euskal Irratiak
Oihana Goiriena
“Haserre gara, Polonia airos atera baita Pabloren kontrako salaketa frogatu gabe”

Osasun artak biltzen ari da Pablo Gonzalez Moskun une honetan. Joan den astean, Poloniako Radomgo segurtasun handiko espetxetik atera zen kazetaria bi urte eta bost hilabeteko preso egon ondoan. Poloniak leporatzen zion espioitza frogatu gabe libre atera da.


Talde ultraeskuindar baten errekurtsoak geldituta du Donostiako Loiolako Kuartelen salerosketa

Loiolako kuartelen afera ez dago bere onenean. Espainiako Defentsa Ministerioak eta Donostiako Udalak akordioa “aldi baterako” etetea erabaki zuten joan den astean, hilaren 18a baino lehenago ezin izango zutelako gauzatu, eta hori delako, hain zuzen, salerosketa... [+]


Indusen ibaibideak

Muturreko lehorteak eta euriteak dira beroketa globalak Pakistanen duen inpaktuaren alde agerikoena. Ez dira hain ezagunak, ordea, hondamendiek piztu eta bizkortzen dituzten gaitz sozialak, eta zenbat eta nola oztopatzen duten azken horiek Asiako herrialdearen garapen oso eta... [+]


2024-08-07 | El Salto
Googlek legea urratzen du Interneteko bilaketen monopolioari eusteko

AEBetako auzitegi federal batek ebatzi duenez, Googlek legez kanpoko jarduerak egiten ditu Interneteko bilaketetan monopolio-posizioari eusteko.


Eskuin muturraren oldarraldia Erresuma Batuan migratzaileen aurka

Protestak uztailaren 29an Southport-en izandako erailketen ondorioz piztu ziren, hilketa leporatu dioten gazteaz informazio faltsua zabaldu ondoren. Erresuma Batuko lehen ministro Keir Starmer-ek “krimen antolatua” izan dela salatu du, eta atxilotutakoek... [+]


Aurizko alkate Unai Irigarai
“Pirinioaldean despopulazioa dugu arazo nagusi”

Nafarroako ipar-ekialdeko egoera larriari aurre egiteko Pirinioaldeko Mahaia sortu zuten zonaldeko hainbat gizarte eragilek eta erakundek. Nafarroako Gobernuaren utzikeria salatu dute bertako biztanleek. Aurizko alkate Unai Irigaraik eman dizkigu xehetasunak Guardasola saioan.


2024-08-06 | Euskal Irratiak
Egunero 200.000 bisitari Iparraldean, usaian baino aberatsagoak

Udatiar gutxiago zenbatu dira uztailean Iparraldean. Departamenduko Turismo Agentziak egunean 200.000 bisitari zenbatu ditu, usaian 240.000 direlarik. Turista guttiago bai, baina aberatsagoak ere bai.


La Fábrica Bonita: energia eta elkar-laguntzari buruzko istorio txiki bat

"Ez dugu aukerarik, hauxe da gure lantokia. Eusten saiatuko gara ". Itxiera eragozteko, Italiako fabrika bateko langileek "industria behetik birmoldatzearen" aldeko apustua egin dute, ekoizpen-bitartekoak beraiek kontrolatuta. Kanarietako energia-komunitate... [+]


Pablo González Moskuko ospitale batean dago biriketako arazo batekin

Kazetariak Euskal Herrira itzuli nahi duela adierazi dio familiari. Hala ere, aurretik guztiz sendatu nahi du. Pablo González joan den astean utzi zuten aske, bi urte eta bost hilabete Poloniako kartzela batean preso egon ondoren.


2024-08-06 | Axier Lopez
Desokupa talde neofaxistak Espainiako 30.000 polizia trebatuko ditu

Espainiako Poliziaren sindikatu nagusiarekin egindako akordio baten arabera, eskuin muturreko taldeak "defentsa pertsonaleko formakuntza" eskainiko die 30.000 agenteri.


2024-08-06 | Mikel Aramendi
Munduko zortzigarren herrialde populatuenak zart egin du

Bengalako golkoko krisiak jauzi kualitatiboa egin du jada Bangladeshen: estatu-kolpearen izena ez, baina izana baduen mugimenduan, Sheikh Hasina lehen ministroa agintetik kendu eta erbestera joanarazi du Armadak. Baina Bangladeshko krisi politikoak lehen bezalatsu jarraitzen du,... [+]


Gurasobakarrak hautuz
“Txarra eta ona, dena intentsitate handiagoz bizi dugu”

Familiaz, azalpenak eman beharraz, topikoez, askatasunaz, kontziliazioaz, sareaz eta komunitateaz, erru sentimenduaz, ekonomiaz, traba legal eta administratiboez, haurraren eskubide urraketez... solastatu gara, hautuz gurasobakar diren Argider, Junkal, Koldo eta Maitanerekin... [+]


Euskal preso, iheslari eta deportatuen etxeratzea aldarrikatu dute hondartzetan

Bakio, Laida, Lekeitio, Mutriku, Orio eta Donostian egin dituzte Etxeratek urtero antolatzen dituen hondartzetako mobilizazioak. Aurten Sare Herritarra batu da aldarrikapenera.


Arkaitzerreka: GuraSOSek salatu du kutsatuta agertu dela, eta GHK-k dio fenomeno naturala dela

Ostiralean herritar batek detektatu zuen ura ez zegoela garbi, baina ezin da jakin noiztik dagoen horrela. ARGIAk jakin duenez, URA agentziako kideak bertaratu dira Arkaitzerrekara. Aspalditik salatzen ari dira erraustegiaren isuriak eta kutsadura.

 


Paris 2024, Errusia kanporatu eta Israel zuritu izanaren artean

Su-eten Olinpikoaren urraketak Errusia 2024ko Pariseko Jokoetatik kanpo uzteko balio izan du, baina Israelekin ez dute berdin jokatu, hasiera-hasieratik kutsu politikoa duen lehiaketa batean parte hartu ahal izan baitu.


Eguneraketa berriak daude