Egin ARGIAkoa

Gizartea Ingurumena Politika Ekonomia Kultura Euskara Feminismoa Hezkuntza Nazioartea Iritzia

igandea 2024ko abuztuaren 25an

«Nire musikak, itzuli egingo balitz, adierazgarritasuna galduko luke»

2021eko uztailaren 19an

Seigarren sinfonia munduaren sorrerari buruzkoa izango da
«Nire musikak, itzuli egingo balitz, adierazgarritasuna galduko luke»
83 urte dituela iritsi zaio Francisco Escuderori Sabino Arana Fundazioaren saria
Francisco Escudero gure musikari ezagunena da, mugaz honantz eta bestaldera. Sabino Arana Fundazioaren saria jaso berria, lanean dihardu oraindik ere, seigarren sinfonia dantzan darabilela buruan.
Sabino Arana Fundazioaren saria jaso duzu. Zer adierazten du zuretzat onespen honek?
Hemen jaio eta hemengo musika idazten duen batek lor dezakeen onespen garrantzitsuena da sari hau. Nire musika hemengoa da, baina euskaraz idatzia dagoen arren nazioartekoa. Sari honek, beraz, nire lan osoa saritu du eta musika egiten jarraitzera animatu nau, gainera.
Ez al zaizu aintzatespen ofiziala berantegi iritsi?
Pozezko emaitza izanik, axola handirik ez. 83 urte ditut eta beste 83 lanean ematea espero dut. Nahiago izango nuke onespen hau 20 urte nituela iritxi izan balitzait; baina bestalde, gaztetan ez nuen orain nire musikak duen heldutasuna.
Ba al duzu orain lanik eskuartean?
Ezinezkoa egiten zait musika idatzi gabe egotea. Oso lanpetua nabil orain. Easo abesbatzarentzat lan bat konposatzen ari naiz uneotan. Urte t'erdian hiru sinfonia idatzi ditut: «Barandiaran» sinfonia, «Ultreia» Galiziako Orkestrarentzat, eta Euskadikoarentzat «Concertante» sinfonia.
Bost sinfonia idatzi dituzu honezkero. Noizko seigarrena?
Laugarrena, hau da, Euskadiko Orkestrarentzat idatzi dudana, martxoan estreinatuko da. Iturengo Zanpatzarren hotsa entzuten nengoela bururatu zitzaidan. Seigarrena buruan dut jada, muduaren sorrerari buruzkoa izango da: gasak, narradore baten ikuspuntua; beraz, kororik gabe.
Donostiako Kontserbatorioan urtetan egin duzun lana funtsezkoa izan da.
Niri esker lortu zuen Kontserbatorioak egun duen kategoria gorena. Honez gain, txistua eta esku-soinuari katedra bat eman zitzaion. Kontserbatorioan musikari bezala sartu nintzen lehenengo. Berrogei urtez izan nintzen irakasle, eta oposaketak gainditu ondoren lortu nuen postua, niri ez baitit inoiz inork deus ere oparitu. Gero hogei urtez izan naiz Kontserbatorioko zuzendaria. Gainera, musika eskola asko eratu nituen inguruko herrietan, haurrak musika ikastera Donostiara etortzea behartutak ez egoteko. Egun azterketak egitera ere ez dute hona etorri beharrik. Hamar bat urte dira, nolanahi ere, Kontserbatorioa utzi nuela.
Zure konposaketa guztiak enkarguz idazten al dituzu?
Normalean bai, ia guztiak eskatu egiten dizkidate. Hemengo abesbatza edo orkestrek nahiz kanpokoek eskatzen dizkidate lanak. Madrilgo Gobernuak, adibidez, sinfonia bat eskatu zidan, nire bigarren sinfonia hain zuzen, «Sinfonia Sakroa». Duela gutxi estreinatu zen Donostian.
Euskal folklorea duzu zure musikaren abiapuntua.
Nire hastapenetan ez nuen euskaraz idazten. Euskarazko erabateko kutsua ez zutela ikusi nuenean euskal folklorea ikertzen hasi nintzen. Nire ikerketak burutzean gure musikaren elementuak aurkitu nituen: erritmoa, azentoak... Honi esker murgildu ahal izan nintzen gure musikan. Hau guztia ezagutu ondoren ezinezkoa egiten zait euskal musika ez idaztea.
Abiapuntu honetaz aparte ba al du zure musikak beste iturririk?
Emozioa eta kontzientzia musikala. Nik ezin dut ezer idatzi emozio eta sentimendurik gabe. Dena den, nire musika euskalduna izateaz gain unibertsala da, mundukoa. «Sinfonia Sakroa», adibidez, nire barnetik atera dut. Asko irakurri ondoren bururatu zait, «Itun Berria» barne; ez dago, beraz, euskal musikan oinarritua, baina bai ordea esku euskaldun batek idatzia. Musika konposatzeko zailena arima kanporatzea eta berau sentitzea da.
Zure musika euskaraz idazteak ekartzen al dizu eragozpenik?
Zenbait lekutan ez dute nire musika onartzen horrexegaitik. Madrilen adibidez, edo beste zenbait lekutan. Mafia handia dabilkit atzetik ni harrapatu nahian.
Eta pentsatu al duzu noizbait zure konposaketak itzultzea?
Bai, baina ezin dut nire musika beste hizkuntza batean ulertu. Ez du zentzurik, nota bakoitzaren zentzua aldatuko litzateke. Itzuliko balitz, sentimendua eta adierazgarritasuna galduko luke.
Zer musika tresna erabiltzen duzu zure konposaketak idazteko?
Musika tresnarik gabe idazten dut nik. Musika barnean daramat, eta mahai gainean idatzi ondoren probatzen dut nire lana tresnekin. Mahai gainean nagoenean kanporatzen dut nik barnean daukadana.
Gaia aldatuz, egun Hego Euskal Herriko bi orkestrek bizi duten egoerari buruz zer iritzi duzu?
Nire ustez maila goreneko bi orkestrak dira biak eta tamalgarria litzateke bietako edozein desagertzea. Pasa den astean, adibidez, egun berean bi orkestrek nire «Sinfonia Sakroa» jo zuten eta pena bat izan zen.
IXIAR ROZAS
40-41

GaiezKulturaMusikaMusika klasPertsonak
PertsonaiazESCUDERO2
EgileezROZAS1Kultura

Irakurrienak

Matomo erabiliz

Efemeridea: Miles Davis musikaria jipoitu zuen Poliziak New Yorken

ARGIA

Efemeridea: Emakumeek soilik osatutako partisanoen unitatea osatu zuten Jugoslavian, nazien aurka egiteko

ARGIA

Efemeridea: Blair mendiko bataila hasi zen AEBetan armatutako 10.000 meatzariren eta poliziaren artean

ARGIA

Tanpoiek metalak dituztela frogatu dute; tartean, beruna eta artsenikoa

Ana Galarraga | Elhuyar

Goizuetan lainoa lehertzen duenean...

Iñaki Sanz-Azkue

Umeak uretan, belarriak tente

Mikel González De Reparaz

Azkenak

2024-08-25 | Silvia Urquijo Ortega | Ederra Zabala Urrutia | ESK sindikatua

Stop azpikontratazioa

Esku-hartze sozialeko sektore publikoaren alde.

2024-08-25 | Patxi Azparren

El Procés eta prozesuak

2024-08-25 | Pablo Lorente Zapateria | Jule Goñi | Sustrai Erakuntza Fundazioa

Ez galgorik ez ehiza-txakurrik

2024-08-24 | Germán Gorraiz López

NATOk gerra deklaratu dio Errusiari?

2024-08-24 | Jesus Uzkudun Illarramendi

Udalek ahaztu egin dute amiantoaren arriskua

2024-08-23 | Iñigo Martinez Peña

Amaierak zerumugan

2024-08-23 | Urko Apaolaza Avila

Ibilbide dekolonialak (V)

Nafar mendialdea: armarrien kapitalak

2024-08-23 | Julen Ugartemendia Carcedo

Pablo Gonzalezen aurkako mendekua ikusten du haren abokatuak, Poloniako Gobernuaren jarreran

Pablo Gonzalezek Errusian jarraitzen du, Poloniako Gobernuak pasaporteak konfiskatu zizkion kazetariari eta "Poloniako autoritateen esperoan" daude, Euskal Herrira bueltatzeko. Hala azaldu dio Gonzalo Boyé abokatuak Berriari.

2024-08-23 | Manex Usarralde Garmendia

Garikoitz Aspiazu euskal presoa Martutenera lekualdatu dute Lannemezandik

Etxeratek jakinarazi duenez, ostegun honetan gauzatu dute lekualdatzea. Orain, bost euskal preso gelditzen dira Frantziako espetxeetan.

2024-08-23 | Xabier Letona Biteri

Bideko Autobidearen ordainketa 2027tik 2030era atzeratuko du Nafarroako Gobernuak

Ordura arte Nafarroako Gobernuak 477 milioi euro ordaindu beharko dizkio Abertis konpainiari, 2023an honek erosi baitzuen Autobidearen ustiaketaren emakida 110 milioi eurorengatik. Itzalpeko ordainketek urtero modu gogorrean baldintzatzen dituzte Nafarroako Gobernuaren... [+]

2024-08-23 | Julen Ugartemendia Carcedo

Jon Irazabal Agirre hil da, 30 urtez Durangoko Azokaren zuzendaria izandakoa

63 urteko iurretarra Gerediaga Elkarteko kudeatzailea izan zen 1982tik 2018ra. “Bere kezkei eta borrokari esker”, Durangaldeko historia ikertu eta zabaltzeko “erreferentzia nagusietako bat” izan dela nabarmendu dute elkartetik.

2024-08-23 | Mikel González De Reparaz

112 hitzetan emergentziak saihesteko prebentzio-aholkuak

Umeak uretan, belarriak tente

2024-08-23 | Euskal Irratiak

Hegazti ttikien kopurua urritzen doa klima aldaketaren ondorioz

2024-08-23 | ARGIA

Burlatako sexu erasoa dela eta 18 urteko gazte bat atxilotu dute

Joan den astean izan ziren Burlatako jaiak eta aste honetan jakin da adingabeko neska gazte batek izandako sexu erasoa. Espainiako Poliziak, halaber, jakinarazi du erasoarekin lotutako 18 urteko gazte bat atxilotu zuela joan den igandean.

2024-08-23 | Kontxita Beitia

Haria

Eguneraketa berriak daude