«Langileek ez dute makina apurtu nahi, diru gehiago ematea baizik»
Aita hil zitzaionean jakin zuen Ziburun arrain kontserba fabrika txiki bat eta lau barko utzi zituela. Negozio hartaz arduratzera heldu zen Marc Legasse Euskal Herrira. Hemengo giroak berehala harrapatu zuen.
Bermeon hamar urtez bizi izan nintzen. Oso gustora nengoen, giro euskaldunagatik. Nola-hala defenditzen nintzen. «Ni Lapurdikoa naiz eta...», «hori dozu hori euskera politte!» esaten zidaten. «Que se vayan» zen orduko hitza. Eta han esaten zuten: «Que se vayan... a la mierda!». Maite dut Bizkaia. Besteok baino gogorragoak dira bizkaitarrak.
Besteak, Txomin edo Peixoto etortzen zitzaizkidalarik gora: «Ez al zarete horiei kasu egitera jaitsiko?» galdegiten nien eta, «ez, ez!». Ni horiekin gelditu nintzen, horiekin dut harreman zuzena.
Guztiz KASen alde nago: Kontrabandoa, Anarkismoa eta Separatismoa. Hori ez zaie beraietako batzuei gustatzen. Dena den, beroriek dira anarkismotik gertuen ari direnak.
Berrogeita hamar konpetentzia falta direla-eta, «diskuti dezagun...». Baina ez dute ezer diskutitzen. Orain muturrera jo dute, Espainiatik irten ala ez erabakiko lukeen erreferendum batetaz mintzo dira... Gauza diferenteak esaten dituzte. Euskal Herri batu eta independentea, horrek dauka indarra.
Lehengoan, Parisko epaiketa handia zela-eta, hemendik Donibanera manifestazioa egin genuen. Zazpi mila lagun! «Independentzia!» oihu egiten genuen. «Gora ETA!». Auzoko batzuk, izuturik, leiho gibeletik beha...
Ikasleek ere «diru gehiago, eskola gehiago!» eskatzen zuten, guztia pikutara bidali partez. Inork ez du bankuen nazionalizazioa eskatu. Trenetako langileei berdin zaie enpresa publikoan ala pribatuan aritzea: lanari, duten bizi-mailari eutsi nahi diote.
Gainera, greba-orduak ordain diezaizkieten nahi dute... Falta da gogo anarkista hura, falta dira barrikadak.
Orain gobernu eskuindarra dago baina, atzera ere sozialistak etorriko balira, zer egingo lukete? Berdin! Zazpi mila lanpostu kendu behar dira? Kendu! Lehengoan, telebistako txotxongiloetan, Jospin azaldu zen: «Baina guk -esaten zuen-, zer proposatu behar dugu?» Ez dakite zer egin.
Hutsune bat dago. Eta bitartean pobreak pobreago, eta aberatsak aberatsago. Eta inork ez du kontra egiten. Beste harena sartu nahi digute: «Amaitu da historia». Langileak etsitzeko frasea.
Espainiarrek Gernikan hiru ordutan 3.000 lagun hil zituzten. Orain ETAk ematen die beldurra. Terrorismoa? Ez dute deus ikasi behar gugandik. Terrorismo apologiarik handienak beraiek izkiriatuta daude: «Histoire de France», «Historia de España». Hor dago terrorismoa. Ameriketan egin zutena, Afrikan egin zutena... edo Mururoan.
Almirante batek duela berrehun urte irla batean bandera bat ipini zuen, esanez: «Hau gurea da», eta orain bertan entseiu nuklearrak egiten dituzte... Gurea nahiko suabea da. Aldian behin, pasatu dira hiru hilabete eta, «ez dugu inor hil eta goazen baten bat hiltzera, ez dezatela pentsa akabatuta gaudenik»; sorpresa batzuk. Philippe Oihanburuk «L'irreductible phnomne basque» deitu duenaren etsenplu txikiak.
Ez dakit, Euskal Herriko industria hain gaizki dago, igoal artzain gizarte batera itzuliko gara. Haur gutxiago egiten da, langileek aldegiten dute... oso garai konplikatuan bizi gara. Eta formula sozialista zaharrek ez dute balio.
Kapitalismo sasoian gaude, bete-betean. Baina herria bizirik dago.
Hemen, Ziburun, historian lehenbiziko aldiz, iazko udal-hauteskundeetan, Ziburu Euskaldun zerrendatik bat atera zen. Ikusteko 77 urtez zain egon naiz, eta azkenik! Ziburu Euskaldun. Zerbait ari da. Hemen, «Egunkaria» inork gutxik irakurriko du, baina ETB etxe askotan, barnealdean gehienbat, baserri askotaneta ikusten dute. Egia da, telebista pobre samarra dela, baina...
Lehengoan «Haizeak eraman zuena» filmea ikusi nuen. Oso ongi zegoen, karlisten denborako gauzak ziruditen... Neska honek, Garmendiak esan du euskara gora doala. Ez dakit nik, baina historiara begiratuz gero, ikusten dugu 1830ean 300.000 euskaldun bizi zirela, eta orain (proportzioan jaitsi baldin bagara ere) 700-800.000 gara...
Horrela adierazi du Mikel Jauregi Industria, Trantsizio Energetiko eta Jasangarritasun sailburuak.
Energiaren Nazioarteko Agentziak (IEA) astelehenean argitaratutako txostenaren arabera, %2,2 igo da energia eskaria 2024an aurreko urtearekin alderatuta, besteak beste, egiturazko arrazoi hauengatik: beroari aurre egiteko argindar gehiago erabili beharra, industriaren kontsumoa... [+]
Espainiako hedabideetan aurkitu dugu albistea, salaketa egin dutela Fotocasa eta Idealista etxebizitza-atarien kontra, prezioak manipulatzen dituztelakoan. Salaketan ez dugu manipulazioaren deskribapen zehatzik aurkitu, baina Ameriketako Estatu Batuetan agertu den salaketa... [+]
Non daude talka handienak eta zenbateraino dago gertu akordioa, EAEko hezkuntza publikoko irakasleentzat? Greba ziklo luzeari amaiera emateko sukalde lanaren eta gakoen inguruan mintzatu gara, STEILASeko bozeramaile Haizea Arbiderekin. “Grebak bertan behera utziko... [+]
Ekrem Imamoglu Erdoganekein lehiatzekoa da hurrengo presidentetzarako bozetan, CHP Herriaren Alderdi Errepublikanoa alderdiaren hautagaitzara aurkeztu den bakarra baita. Ustelkeria eta "terroristekin kolaboratzea" egotzi diote, eta bere atxiloketaren ostean piztutako... [+]
Astelehen arratsalde-gaueko negoziaketa bilera luzearen ostean aurreakordiorik lortu gabe, EAEko hezkuntza publikoko irakasleak grebara deituak izan dira berriz ere; urtea hasi denetik bosgarren greba eguna izan da asteartekoa. Lanuzteek %75eko jarraipena izan dutela adierazi... [+]
Gure Haurrak ere Badira ekimenak deituta, Israelek azken egunetan Gazan hildako gehienak haurrak direla salatu dute. Gobernuei eta erakundeei Israelekin harreman oro etetea ere exijitu diete, "genozidio honen aurka argi eta tinko" lerratu daitezen.
Azken astean ezagutarazi moduan, Eusko Jaurlaritzaren Balorazio Batzordeak txosten banatan aitortu ditu estatuaren biktima gisa. Justizia sailburuak ekitaldi pribatu banatan entregatu dizkie dokumentuak.
Deportazioaren Memoriarako Euskal Koordinakundeak aintzat hartu nahi ditu Hego Euskal Herrian jaio eta bizi ziren, eta 1940tik 1945era Bigarren Mundu Gerra zela eta deportazioa pairatu zuten herritarrak. Anton Gandarias Lekuona izango da haren lehendakaria, 1945ean naziek... [+]
No other land dokumentalaren zuzendari Hamdan Ballal kolono sionistek jipoitu zuten astelehenean bere herrian, beste hainbat palestinarrekin batera, eta Israelgo militarrek eraman zuten atxilo ondoren. Astarte goizean askatu dute.
Hitlerren armadak milioika sobietarren heriotza ekarri zuen Bigarren Mundu Gerran Sobiet Batasuna inbaditu zuenean. Gerra amaituta, Iosif Stalinen obsesioa zen Alemania eta Errusia artean babes herrialde-lerro bat osatzea; horra, besteak beste, Varsoviako Itunaren sorrera... [+]
EAEn BAMEa (famili medikuen formazioa) lau urtetik hiru urtetara jaistea eskatu du Jaurlaritzak. Osakidetzaren "larritasunaren" erantzukizuna Ministerioari bota dio Jaurlaritzako Osasun sailburu Alberto Martinezek: "Ez digute egiten uzten, eta haiek ez dute ezer... [+]
Kolpismoaren lehen ikasgaiak errepasatu gabe, abenduaren 3an Hego Koreako Yoon presidenteak jo nahi izan zuen estatu-autokolpeak sututako krisi politiko erraldoia kitatzeko asko geratzen da oraindik. Baina haren porrotak abian jarritako impeachment prozedura amaitzear da.
Euskaraldiaren hamaikakoa aurkeztu dute Nafarroan: Julio Soto bertsolaria, Edurne Pena aktorea, Julen Goldarazena musikaria (Flakofonki), Claudia Rodriguez Goxuan Saltsan taldeko abeslaria, Eneko Garcia (Albina Stardust), Yasmine Khris Maansri itzultzaile eta kazetaria,... [+]