«Nekazaritzaren erronka berriei aurre egiteko prest gaude»


2021eko uztailaren 19an
Lurgintza nekazal kooperatibaren nondik norakoak
«Nekazaritzaren erronka berriei aurre egiteko prest gaude»
Sabino Irulegi, Lurgintza nekazari kooperatibako gerentea
Nekazari kooperatiben artean beteranoenetakoa dugu Azpeitiko Lurgintza, lehen urratsak eman zituela 31 urte bete baitira. Bazkide kopurua 250 ingurukoa du egun, eta errronka askori aurre egin behar izan dio; izango ere, jardunean segitu ahal izateko.
Hainbat datu jakin nahi genuke hasteko: noiz sortu zenuten Lurgintza, zenbat langile zareten, jarduera nagusiak, inbertsioak...
Lurgintza kooperatibak 1964an eman zituen lehen urratsak, nahiz eta juridikoki 1971. urtean eratua izan Enpresa Kooperatiba Mugatua egituraz. Gaur egun 21 langile ditu kooperatibak, administrari eta teknikarien artean. Bazkideak, berriz, 250 dira guztira. Hauetatik gehienak baserritarrak izan arren, badira elkarteak, kooperatibak eta nekazaritza eremutik kanpoko langileak ere. Lurgintzak, bazkide guztien Batzar Nagusian oinarritzen du bere izaera eta ahalmena. Buru Batzordeak edo Juntak bereganatzen du enpresaren kontrola eta erabakiak hartzeko ardura. Erakunde honen egungo osaketa, berriz, honako hauxe da: sei bazkide baserritarren ordezkariak; beste bi elkarteetakoak eta nekazari kooperatibetako ordezkari bat. Gerentearen esku dago enpresaren zuzendaritzaren ardura.
Helburuak eta jarduera nagusienak, bestalde, zeintzuk dituzue?
Lurgintzaren sorrera-dokumentuan hauxe zioen: «Baserritarren giza-egoeraren garapena eta bizi maila gainontzeko gipuzkoar gizartearen parekoa izatea lortzea». Baserrien profesionaltasuna, errentagarritasuna, garapena eta etorkizuna bermatzea litzateke kooperatiba honen gaur egungo helburu nagusia.
Helburuok lortu ahal izateko ezinbestekoa da kalitatezko zerbitzu sorta zabala eskaintzea. Zerbitzu mota horiek urteen poderioz aldatu, berritu eta zabaldu egin dira, garaian garaiko exijentzien arabera. Laburpen gisa, ondorengo denboraldiok bereiz genitzake Lurgintzaren historian: 1964-1971 epean hasierako pausoak eman ziren. Nekazarientzako asesoramendu juridikoaren lehen urratsak eman eta zenbait tresna eta lehengairen erosketa bateratuak egin ziren. 1973 bitartean baserritarraren formazioari ekin genion. Gau-eskolen sorrera, giza harremanak, jardunaldi teknikoak eta kontabilitatearen oinarri eta helburuen ezarpena izan ziren bultzatutako eginkizunak. Garai horretan, eta geroztik ere, Gipuzkoako Kutxaren laguntza oinarrizkoa izan da enpresa honen zereginak garatzeko.
Eta orduz geroztik?
1975etik 1980ra bitartean zerbitzu alorrari ekin genion: ganaduaren saneamendua, esnearen kontrola, hautaketa edo selekzio genetikoa, hazi izoztua, proiektugintza, hazte zentroa, haragiaren merkaturatzea eta gestio tekniko-ekonomikoa. 1980-1987 tartea zerbitzuen pribatizazio eta garapenaren garaia izan zen. Sasoi horretan egin zen baserritar asoziazioen sorrera eta zerbitzuen estrukturazioa. Azken denboraldi honetan, 1987tik gaur egun arte, kooperatibaren eguneratze prozesuari ekin zaio: enpresaren informatizazioa, zerbitzu osagarri berriak, lan espezializatuagoa eta abar.
Zeintzuk dira zuen bazkideen arazorik garrantzitsuenak?
Ekonomia alorrekoak, dudarik gabe. Esan beharrik ez baserritarrak bere produktuengatik jasotzen dituen etekinek nahikoa tarte estua dutela.Badira beste zenbait arazo ere. Esate baterako, nabarmena izan da azken urteotan nekazari jarduerarako jarraipenik eza. Beste era batera esanda, zenbait esplotazio edo baserritan ez dago nekazaritzan jarraituko duen gazterik, eta egotekotan ere, ez du ogibide erakargarritzat jotzen. Beste kasu batzuetan gurasoek hoztu egin izan ohi dute seme-alaben baserrirako gogoa.
Europako zenbait administraziok ahalegin garrantzitsua egin izan du bertako nekazaritza sostengatzeko, nahiz eta ekonomikoki errentagarria ez izan. Hemen ere bide hori al darama baserriak?
Kontu jakina da hemen, Europa osoan bezalaxe, administrazioak zeregin garrantzitsua izan duela nekazaritza arloari eusten, errentagarria ez izan arren. Aurrerantzean ere administrazioaren laguntzarik izango delakoan gaude, baina ziurrenik era `probetxugarriagoan'. Geroz eta gehiago bultzatuko da, adibidez, ingurugiroaren kontserbaziorako laguntza.
XABIER ARANBURU
18,19

GaiezEkonomiaLehen sektoNekazaritza
GaiezEkonomiaKooperatibaKooperatiba
PertsonaiazIRULEGI1
EgileezARANBURU6Ekonomia

Azkenak
2024-08-09 | Euskal Irratiak
Baionako Euskal Museoak ehun urte bete ditu aurten

Mende batean, Baionako Euskal Museoak izan duen bilakaeraz erakusketa berezia sortu dute. Argazki, tindu edo objektuak ikusgai dira. 1924an William Boissel Bordaleko militarrak bultzatu zuen museoaren sorrera, "euskal herri tradizionalaren" ondarea babesteko... [+]


Sustantziarik gabea

Egia esan, pena ematen dit kritika honi izenburu hau ipintzea. Bizeten Carmen oso opera ederra da, sentimendu unibertsalak jorratzen dituena, hala nola pasioa, jeloskortasuna, maitatuaren posesioa, independentzia... Eta hori guztia musika-lan bikaina oinarri hartuta. Baina... [+]


Gasteizko jaietan izandako bi bortxaketak salatu dituzte

Bi bortxaketa eta beste sei erasoren salaketa zuzenak jaso ditu Gasteizko Mugimendu Feministak. Elkarretaratzea egin du erasoak salatzeko txosna gunean, ostegunean. Gasteizko Udalak elkarretaratzea ostiralean 11:00etan egin du. Erasoen harira ez dute inor atzeman, momentuz.


Euskal Herriko ikurrak kendu dituzte Atarrabiako pilotalekuan, Nafarroakoa izan ezik

Martxoaren 5ean zabaldutako auto batek armarria “kentzea edo ezabatzea” agindu zuen, “jarrera politiko baten aldeko posizionamendua” dela eta “neutraltasun politikoaren aurka” egiten duelako. UPNk jarri zuen salaketa, eta Atarrabiako alkate... [+]


Lodifobia eta patologizazioa Gurutzetako ospitaleko Genero Identitatearen Unitatean

Bizkaiko e28 koordinadorak salatu du kide trans lodi batek eraso lodifoboa pairatu duela Gurutzetako ospitaleko Genero Identitatearen Unitatean.


2024-08-09 | ARGIA
Uda honetan irakurtzea merezi duten sei liburu

ARGIAko erredakzioaren eskutik, sei irakurgai proposamen.


2024-08-09 | Axier Lopez
UPNk eta PSNk ez dute lortu Raimundo el Canastero zentsuratzea Tafallan

UPNk mozioa aurkeztu du Tafallako udalbatzan gobernu taldeari eskatzeko bertan behera utz dezala Raimundo el Canastero musika taldearekin zuen kontratua jaietan kontzertu bat egiteko. Lizarrako jaietan izandako polemikaren ondoren etorri da zentsura eskaera. PSN batu zaio... [+]


2024-08-09 | Axier Lopez
Beste milioi bat euro eman die Jaurlaritzak erdarazko hedabideei

Kultura eta Hizkuntza Politikako sailak nagusiki gaztelania darabilten hedabideetan "euskarazko albisteak areagotzeagatik" diru-laguntzak banatu ditu beste urte batez. Ia milioi bat euro banatu dute Noticias, Gara eta Vocento hedabide taldeen artean, artikulu batzuk... [+]


Ertzain bat atxilotu dute homizidio saiakera egotzita, lan orduetatik kanpo hiru pertsonari tiro egiteagatik

Ertzaintzak ertzain bat atxilotu du, hiru pertsona hiltzen saiatzea egotzita. Agentea lan orduetatik kanpo zegoen, eta deklaratu zuen bere buruaren defentsan egin ziela tiro furgonetan zihoazen ustezko hiru lapurri. Ertzaintzaren ikerketaren arabera, gezurra da deklaratu duena.


Sardiniak ezetz esan dio kolonizazio energetikoari

Haize-erroten eta eguzki-plaken ezarpen zabalarekin kezkatuta, populazioa "espekulazio energetiko" gisa kalifikatzen duen joera bati aurre egiten ari da.


2024-08-08 | ARGIA
Venezuelako Askapenaren brigada
“Herriak eta gobernuak ez dute atzerapausorik onartuko”

Venezuelan dauden Askapena talde internazionalistaren brigadistekin hitz egin du ARGIAk, hauteskundeen osteko egoeraz eta etorkizunaz.


2024-08-08 | ARGIA
Puigdemont Kataluniara itzuli da zazpi urteren ondoren, eta berriz ere desagertu da

Carles Puigdemont erbestetik itzuli da Kataluniara zazpi urteren ondoren. Salvador Illaren inbestidura saiora joan baino lehen, Bartzelonako Garaipenaren Arkuan hitzaldi labur bat eman du milaka lagunen aurrean. Poliziak Puigdemont atxilotzeko agindua du, baina ez du lortu... [+]


2024-08-08 | Sustatu
Twitterren alternatiben analisia: Bluesky, Mastodon eta Threads

Elon Musk-en jarrera ultra eta toxikoak egunetik egunera agerikoago izanik, X/Twitter noren eskutan dagoen edozeinek ikusten du. Berriz ere egunotan sare horretatik alde egiteko deiak eta agurrak ikusten ari gara, eta horren harira artikulu interesgarria irakurri dugu Electronic... [+]


Israel Donostiako Klasikotik kanporatzeko eskatu du Gernika-Palestina herri ekimenak

Larunbatean zeharkatuko ditu hiriko kaleak Donostiako Klasikoak, eta Gernika-Palestina herri ekimenak Israelek bertan duen presentzia salatu du, prentsaurreko batean. Adierazi dutenez, “genozidioa eteten ez duten bitartean” klasikoak ez luke Israel-Premier Tech... [+]


Eguneraketa berriak daude