«Nekazaritzaren erronka berriei aurre egiteko prest gaude»


2021eko uztailaren 19an
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Lurgintza nekazal kooperatibaren nondik norakoak
«Nekazaritzaren erronka berriei aurre egiteko prest gaude»
Sabino Irulegi, Lurgintza nekazari kooperatibako gerentea
Nekazari kooperatiben artean beteranoenetakoa dugu Azpeitiko Lurgintza, lehen urratsak eman zituela 31 urte bete baitira. Bazkide kopurua 250 ingurukoa du egun, eta errronka askori aurre egin behar izan dio; izango ere, jardunean segitu ahal izateko.
Hainbat datu jakin nahi genuke hasteko: noiz sortu zenuten Lurgintza, zenbat langile zareten, jarduera nagusiak, inbertsioak...
Lurgintza kooperatibak 1964an eman zituen lehen urratsak, nahiz eta juridikoki 1971. urtean eratua izan Enpresa Kooperatiba Mugatua egituraz. Gaur egun 21 langile ditu kooperatibak, administrari eta teknikarien artean. Bazkideak, berriz, 250 dira guztira. Hauetatik gehienak baserritarrak izan arren, badira elkarteak, kooperatibak eta nekazaritza eremutik kanpoko langileak ere. Lurgintzak, bazkide guztien Batzar Nagusian oinarritzen du bere izaera eta ahalmena. Buru Batzordeak edo Juntak bereganatzen du enpresaren kontrola eta erabakiak hartzeko ardura. Erakunde honen egungo osaketa, berriz, honako hauxe da: sei bazkide baserritarren ordezkariak; beste bi elkarteetakoak eta nekazari kooperatibetako ordezkari bat. Gerentearen esku dago enpresaren zuzendaritzaren ardura.
Helburuak eta jarduera nagusienak, bestalde, zeintzuk dituzue?
Lurgintzaren sorrera-dokumentuan hauxe zioen: «Baserritarren giza-egoeraren garapena eta bizi maila gainontzeko gipuzkoar gizartearen parekoa izatea lortzea». Baserrien profesionaltasuna, errentagarritasuna, garapena eta etorkizuna bermatzea litzateke kooperatiba honen gaur egungo helburu nagusia.
Helburuok lortu ahal izateko ezinbestekoa da kalitatezko zerbitzu sorta zabala eskaintzea. Zerbitzu mota horiek urteen poderioz aldatu, berritu eta zabaldu egin dira, garaian garaiko exijentzien arabera. Laburpen gisa, ondorengo denboraldiok bereiz genitzake Lurgintzaren historian: 1964-1971 epean hasierako pausoak eman ziren. Nekazarientzako asesoramendu juridikoaren lehen urratsak eman eta zenbait tresna eta lehengairen erosketa bateratuak egin ziren. 1973 bitartean baserritarraren formazioari ekin genion. Gau-eskolen sorrera, giza harremanak, jardunaldi teknikoak eta kontabilitatearen oinarri eta helburuen ezarpena izan ziren bultzatutako eginkizunak. Garai horretan, eta geroztik ere, Gipuzkoako Kutxaren laguntza oinarrizkoa izan da enpresa honen zereginak garatzeko.
Eta orduz geroztik?
1975etik 1980ra bitartean zerbitzu alorrari ekin genion: ganaduaren saneamendua, esnearen kontrola, hautaketa edo selekzio genetikoa, hazi izoztua, proiektugintza, hazte zentroa, haragiaren merkaturatzea eta gestio tekniko-ekonomikoa. 1980-1987 tartea zerbitzuen pribatizazio eta garapenaren garaia izan zen. Sasoi horretan egin zen baserritar asoziazioen sorrera eta zerbitzuen estrukturazioa. Azken denboraldi honetan, 1987tik gaur egun arte, kooperatibaren eguneratze prozesuari ekin zaio: enpresaren informatizazioa, zerbitzu osagarri berriak, lan espezializatuagoa eta abar.
Zeintzuk dira zuen bazkideen arazorik garrantzitsuenak?
Ekonomia alorrekoak, dudarik gabe. Esan beharrik ez baserritarrak bere produktuengatik jasotzen dituen etekinek nahikoa tarte estua dutela.Badira beste zenbait arazo ere. Esate baterako, nabarmena izan da azken urteotan nekazari jarduerarako jarraipenik eza. Beste era batera esanda, zenbait esplotazio edo baserritan ez dago nekazaritzan jarraituko duen gazterik, eta egotekotan ere, ez du ogibide erakargarritzat jotzen. Beste kasu batzuetan gurasoek hoztu egin izan ohi dute seme-alaben baserrirako gogoa.
Europako zenbait administraziok ahalegin garrantzitsua egin izan du bertako nekazaritza sostengatzeko, nahiz eta ekonomikoki errentagarria ez izan. Hemen ere bide hori al darama baserriak?
Kontu jakina da hemen, Europa osoan bezalaxe, administrazioak zeregin garrantzitsua izan duela nekazaritza arloari eusten, errentagarria ez izan arren. Aurrerantzean ere administrazioaren laguntzarik izango delakoan gaude, baina ziurrenik era `probetxugarriagoan'. Geroz eta gehiago bultzatuko da, adibidez, ingurugiroaren kontserbaziorako laguntza.
XABIER ARANBURU
18,19

GaiezEkonomiaLehen sektoNekazaritza
GaiezEkonomiaKooperatibaKooperatiba
PertsonaiazIRULEGI1
EgileezARANBURU6Ekonomia

Azkenak
Munstrok izaki beldurgarriak batzera eramango gaitu puzzle joko frenetikoan

Threes! edo 2048 klasikoen bertsioa prestatu dute Julen Irazokik eta Ibai Aizpuruak, Mikel Dale musikagilearekin batera. Android-en doan deskarga dezakegu euskarazko bideojokoa.


Jakes Bortairu eta Dominika Dagerre militanteak atxilotu dituzte Baionan goizaldean, eta eguerdian askatu

Urtarrilean salmenta espekulatibo bat salatzeko ekintza egin zuen Arberoa Lurra eta Etxebizitza kolektiboak, eta horrekin lotuta egon daitezke atxiloketak. Goizeko seiak aldera atxilotu dituzte, "atea kasik hautsiz eta esku-burdinak segidan ezarriz", Ostia sareak... [+]


2024-11-28 | Jon Torner Zabala
Gehiago Gara jaia egingo dute Antzuolan, hil diren haurrak “bizipozetik” gogoratzeko

Hil Argi elkarteak antolatuta, Bizipoza egitasmoaren laguntzarekin, Gehiago Gara jaia egingo dute abenduaren 15ean Antzuolan. Haurrak galdu dituzten familiak, lagunak, eskolako kideak eta, oro har, hil diren umeak "bizipozetik" gogoratu nahi dituzten herritar guztiak... [+]


Frantziak “immunitatea” aitortu dio Netanyahuri, Libanoko su-etenaren truk

Israelgo lehen ministro Benjamin Netanyahuk "immunitatea", hau da, babes politikoa duela adierazi du Frantziako Kanpoko Aferen ministroak. Israelgo Haaretz eta Maariv komunikabideek jakitera eman dute Libanorekin adosturiko su-etenaren baldintzen artean zuela... [+]


2024-11-28 | Gedar
Zumaiako Balenciaga ontziolako langileek mobilizazioei ekingo diete, lanpostuen defentsan

Enpresa jo dute egoeraren erantzuletzat, baita erakunde publikoak ere. Langile batzuek bost hilabete baino gehiago daramatzate kobratu gabe, eta ostiral honetan egingo dute manifestazio bat, ontziolatik abiatuta: ez dezatela itxi aldarrikatzeko.


Sindikalismo eraldatzaileaz eta lanaz eztabaidatzeko nazioarteko kongresua Leioan

Ostegun eta ostiral honetan 40 hizlari baino gehiago ariko dira EHUko Leioako campusean Lana eta sindikalismoa XXI. mendean Nazioarteko Lehen Biltzarrean. Lan munduaren eta sindikalismo eraldatzailearen erronkez eta estrategiez eztabaidatuko dute.


2024-11-28 | Irutxuloko Hitza
Mikel Zabalzaren omenezko plaka jarriko du Donostiako udalak larunbatean, Intxaurrondoko kuartelaren aurrean

Donostiako Udalak Mikel Zabalza Garateren (1952-1985) omenezko plaka bat jarriko du larunbat honetan (hilak 30), Guardia Zibilaren Intxaurrondoko kuartelaren aurrean (Baratzategi kalea, 35). Guardia Zibilak gaurko egunez atxilotu zuen Zabalza, 1985ean, Altzako bere etxean... [+]


Plastiko kutsadura mugatzeko negoziaketen azken fasea abiatu du NBEk

Azaroaren 25ean hasi eta abenduaren 1era arte iraunen du Hego Koreako Busan hirian aitzina doan gailurrak. Petrolio ekoizle diren estatuak eta beraien lobbyak oztopoak jartzen dabiltza, ekoizpenaren mugatzerik ez dutelako nahi.


“Hezkuntzak izan behar du patxadatsua eta geldoa”

Eguneroko abiadura itogarritik atera eta eskola-proiektua amesteko, gogoetatzeko denbora hartzea aldarrikatu dute solaskideek, Superbotereak liburua aurkezteko mahai-inguruan. Patxadatsu aritu dira, hain justu, eraldatzeaz, inpotentziaz, ilusioaz, eskola bakoitzak egin beharreko... [+]


2024-11-27 | Julene Flamarique
"Euskara ez den hizkuntza bat” erabili du Barakaldoko Udalak kanpaina batean

Barakaldoko Udalak euskararen erabilera “umiliagarria” egin duela salatu du Sasiburu euskara elkarteak. Salaketa argitaratu ostean kanpainaren euskarazko bertsioa ezabatu du udalak. Halakorik berriz gerta ez dadin arduradunen barkamen publikoa eta behar diren... [+]


2024-11-27 | Leire Ibar
180 eragile baino gehiagok egin dute bat etxebizitzaren eskubidea bermatzearen aldeko mobilizazioarekin

Abenduaren 14an Bilbon etxebizitzaren negozioaren aurkako mobilizazio nazionala antolatu dute Euskal Herriko Etxebizitza Sindikatu Sozialistak eta Euskal Herriko Etxebizitza Sindikatuen Sareak. Ia 200 izan dira auziarekiko elkartasuna adierazi duten eragileak.


2024-11-27 | Julene Flamarique
Gutxienez 2027ra arte atzeratu dituzte berriro ere AHTren obrak EAEn

2024ko otsailean Astigarraga-Hernani tartea amaitu zutenean Abiadura Handiko Trena 2027an prest egongo zela aurreikusten zuen Eusko Jaurlaritzak. Orain Arkautiko lotunearen obren lizitazioari ekin dio Jaurlaritzak; Euskal Trenbide Sarea enpresaren esku utzi du, eta 2027an hasiko... [+]


Erretiroa hartuko du Benito Lertxundik

82 urteko abeslari oriotarrak azken disko bikoitza kaleratu du, Gernikan 2023ko azaroaren 11n eskainitako kontzertuaren zuzenekoa. Eta horrekin bere ibilbideari amaiera eman diola iragarri du.


Materialismo histerikoa
Zuekin nahi dut

Gutxi ateratzen naiz azken urteetan. Askotan esan dut, badakit, baina badaezpada ere. Bertso saio batera joan naiz gaur. “Bejondeizula”. Bai, horregatik abisatu dut gutxi ateratzen naizela, pentsatzen dut zuek kultur ekitaldi askotara joaten zaretela, eta... [+]


Eguneraketa berriak daude