«Nekazaritzaren erronka berriei aurre egiteko prest gaude»


2021eko uztailaren 19an
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Lurgintza nekazal kooperatibaren nondik norakoak
«Nekazaritzaren erronka berriei aurre egiteko prest gaude»
Sabino Irulegi, Lurgintza nekazari kooperatibako gerentea
Nekazari kooperatiben artean beteranoenetakoa dugu Azpeitiko Lurgintza, lehen urratsak eman zituela 31 urte bete baitira. Bazkide kopurua 250 ingurukoa du egun, eta errronka askori aurre egin behar izan dio; izango ere, jardunean segitu ahal izateko.
Hainbat datu jakin nahi genuke hasteko: noiz sortu zenuten Lurgintza, zenbat langile zareten, jarduera nagusiak, inbertsioak...
Lurgintza kooperatibak 1964an eman zituen lehen urratsak, nahiz eta juridikoki 1971. urtean eratua izan Enpresa Kooperatiba Mugatua egituraz. Gaur egun 21 langile ditu kooperatibak, administrari eta teknikarien artean. Bazkideak, berriz, 250 dira guztira. Hauetatik gehienak baserritarrak izan arren, badira elkarteak, kooperatibak eta nekazaritza eremutik kanpoko langileak ere. Lurgintzak, bazkide guztien Batzar Nagusian oinarritzen du bere izaera eta ahalmena. Buru Batzordeak edo Juntak bereganatzen du enpresaren kontrola eta erabakiak hartzeko ardura. Erakunde honen egungo osaketa, berriz, honako hauxe da: sei bazkide baserritarren ordezkariak; beste bi elkarteetakoak eta nekazari kooperatibetako ordezkari bat. Gerentearen esku dago enpresaren zuzendaritzaren ardura.
Helburuak eta jarduera nagusienak, bestalde, zeintzuk dituzue?
Lurgintzaren sorrera-dokumentuan hauxe zioen: «Baserritarren giza-egoeraren garapena eta bizi maila gainontzeko gipuzkoar gizartearen parekoa izatea lortzea». Baserrien profesionaltasuna, errentagarritasuna, garapena eta etorkizuna bermatzea litzateke kooperatiba honen gaur egungo helburu nagusia.
Helburuok lortu ahal izateko ezinbestekoa da kalitatezko zerbitzu sorta zabala eskaintzea. Zerbitzu mota horiek urteen poderioz aldatu, berritu eta zabaldu egin dira, garaian garaiko exijentzien arabera. Laburpen gisa, ondorengo denboraldiok bereiz genitzake Lurgintzaren historian: 1964-1971 epean hasierako pausoak eman ziren. Nekazarientzako asesoramendu juridikoaren lehen urratsak eman eta zenbait tresna eta lehengairen erosketa bateratuak egin ziren. 1973 bitartean baserritarraren formazioari ekin genion. Gau-eskolen sorrera, giza harremanak, jardunaldi teknikoak eta kontabilitatearen oinarri eta helburuen ezarpena izan ziren bultzatutako eginkizunak. Garai horretan, eta geroztik ere, Gipuzkoako Kutxaren laguntza oinarrizkoa izan da enpresa honen zereginak garatzeko.
Eta orduz geroztik?
1975etik 1980ra bitartean zerbitzu alorrari ekin genion: ganaduaren saneamendua, esnearen kontrola, hautaketa edo selekzio genetikoa, hazi izoztua, proiektugintza, hazte zentroa, haragiaren merkaturatzea eta gestio tekniko-ekonomikoa. 1980-1987 tartea zerbitzuen pribatizazio eta garapenaren garaia izan zen. Sasoi horretan egin zen baserritar asoziazioen sorrera eta zerbitzuen estrukturazioa. Azken denboraldi honetan, 1987tik gaur egun arte, kooperatibaren eguneratze prozesuari ekin zaio: enpresaren informatizazioa, zerbitzu osagarri berriak, lan espezializatuagoa eta abar.
Zeintzuk dira zuen bazkideen arazorik garrantzitsuenak?
Ekonomia alorrekoak, dudarik gabe. Esan beharrik ez baserritarrak bere produktuengatik jasotzen dituen etekinek nahikoa tarte estua dutela.Badira beste zenbait arazo ere. Esate baterako, nabarmena izan da azken urteotan nekazari jarduerarako jarraipenik eza. Beste era batera esanda, zenbait esplotazio edo baserritan ez dago nekazaritzan jarraituko duen gazterik, eta egotekotan ere, ez du ogibide erakargarritzat jotzen. Beste kasu batzuetan gurasoek hoztu egin izan ohi dute seme-alaben baserrirako gogoa.
Europako zenbait administraziok ahalegin garrantzitsua egin izan du bertako nekazaritza sostengatzeko, nahiz eta ekonomikoki errentagarria ez izan. Hemen ere bide hori al darama baserriak?
Kontu jakina da hemen, Europa osoan bezalaxe, administrazioak zeregin garrantzitsua izan duela nekazaritza arloari eusten, errentagarria ez izan arren. Aurrerantzean ere administrazioaren laguntzarik izango delakoan gaude, baina ziurrenik era `probetxugarriagoan'. Geroz eta gehiago bultzatuko da, adibidez, ingurugiroaren kontserbaziorako laguntza.
XABIER ARANBURU
18,19

GaiezEkonomiaLehen sektoNekazaritza
GaiezEkonomiaKooperatibaKooperatiba
PertsonaiazIRULEGI1
EgileezARANBURU6Ekonomia

Azkenak
2025-03-21 | Iñaki Lasa Nuin
Ezegonkortasuna eta desoreka

Goizean jaiki orduko hasten dira desegokitasunak. Beharbada lotarako erabili duzun lastaira ere ez zen egokiena. Baina, ezin ba idatzi desegoki sentiarazten nauten guztiez. Horregatik, udaberriko ekinozioa –egunaren eta gauaren arteko oreka– dela eta, oraindik ere,... [+]


2025-03-21 | Axier Lopez
‘Pikoletoak’ ere Euskal Herrian euskaraz

Guardia Zibilaren historia bat - Hemendik alde egiteko arrazoiak izenburupean, datorren astean argitaratuko dugun 305. LARRUN aldizkariaren pasarte batzuk dira ondorengoak, erakunde armatuaren sorrera garaietan girotutakoak.


Rosa Zarra Ertzaintzaren pilotakadak hil zuen

Rosa Zarra Ertzaintzaren pilotakada baten ondorioz hil zela da Eusko Jaurlaritzako Poliziaren Biktimen Balorazio Batzordeak atera duen ondorioa, Berria-k jakinarazi duenez. Orain arte, Ertzaintzak beti egin dio uko bertsio horri, eta Rosa Zarra berak zuen gaixotasunaren ondorioz... [+]


Oier Sanjurjo
“D eredua bultzatzen eta ikastolen nortasuna zabaltzen ahaleginduko naiz”

Nafarroako Ikastolen Elkarteak lehendakari berria du. Oier Sanjurjok hartu dio lekukoa Elena Zabaleta Andresenari.  Beste zazpi kide izanen ditu alboan Sanjurjok.


2025-03-21 | ARGIA
Ertzainen %20ak eta udaltzainen %30ak ez dute euskara-eskakizunik azken deialdian

ELA sindikatuak azaldu duenez, azken Lan Eskaintza Publikoaren oinarrien arabera, Ertzaintzarako eskainitako lanpostuen %20ak eta Udaltzaingoaren %30ak ez daukate euskara-eskakizunik. Gasteizen, adibidez, udaltzain-lanpostuen erdietan, 24tan, ez dago euskara-eskakizunik.


Donostiako Birunda gune autogestionatua “ilegalki” hustu dute

Ustez, lokalaren jabetza eskuratu dutenek bidali dituzte sarrailagileak sarraila aldatzera; Ertzaintzak babestuta aritu dira hori egiten. Birundak epaiketa bat irabazi du duela gutxi.


Inoren Ero Ni + Lisabö
Eta eromenaren lorratzetan dantzatu ginen

Inoren Ero Ni + Lisabö
Noiz: martxoaren 14an.
Non: Gasteizko Jimmy Jazz aretoan.

----------------------------------------------------

Izotz-arriskuaren seinalea autoko pantailatxoan. Urkiola, bere mendilerro eta baso. Kontzertuetara bideko ohiko errituala: Inoren... [+]


2025-03-21 | Euskal Irratiak
Iparraldeko euskalgintzak Senpereko Larraldea etxea galduko du

Euskalgintzak Senpereko Larraldea etxea faltan botako du. Uda gabe, Bertsularien lagunak, bertan gelditzen den azken elkarteak, lekuz aldatuko du eta etxea hetsiko dute. Euskararen, euskal kulturaren eta arteen ohantzea izan da Larraldea, urte luzetan Andoni Iturrioz mezenasak... [+]


2025-03-21 | Elhuyar
Autismoak: normaltasuna zabaltzeko aukera bat

Berrogei urte dira Euskal Herrian autismoaren inguruko lehen azterketak eta zerbitzuak hasi zirela. Urte hauetan asko aldatu da autismoaz dakiguna. Uste baino heterogeneoagoa da. Uste baino ohikoagoa. Normalagoa.


Euskal Herriko Filosofia Zaleen Sarea eratzeko prozesua abian da

Txinparta izeneko prozesua Martxoaren 21ean hasiko da eta urte bete iraungo du. "Udaberriaren hasierarekin batera proiektu herritar berri bat" aurkeztu nahi dutela adierazi dute. 


Duero ibaitik gora otsoa berriz ehizatzea onartu du Espainiako Kongresuak

PP, Vox, Junts eta EAJren botoekin Espainiako Kongresuak onartu du otsoa espezie babestuen zerrendatik ateratzea eta, horren ondorioz, berriz ehizatu ahal izango dute Duero ibaitik iparrera.


Burlatako gaztetxearen aldeko protesta amaitutzat eman dute Gazte Asanbladako kideek

Protestak 24 ordu bete dituenean, suhiltzaileak bertaratu dira udaletxera eta kateak moztu dizkiete bi gazteei. Bi kateatuek gaua bertan igarotzea "udaletxearen hautua" izan dela adierazi du Gazte Asanbladak, eta udalaren ordezkariek "ekintza deslegitimatzeko eta bi... [+]


Eguneraketa berriak daude