Koldo San Sebastian: «Espioitzan, ezkutuan gauza gehiago daude»


2021eko uztailaren 19an
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Euskal espioitza dokumentalari buruz K. San Sebastianekin elkarrizket
Koldo San Sebastian: «Espioitzan, ezkutuan gauza gehiago daude»
Koldo San Sebastian eta Juan Carlos Jimenezen artean eginiko gidoiarekin, eta Koma produktoraren zigilupean, pantailaratu dute «Euskal espioitza» dokumentala. Bi urte t'erdiko lanak isilean gorde diren hainbat ekintza eta istorioen berri emango digu.
Euskal espia asko izan al ditugu?
Espia famatuak izan dira Euskal Herrian. Espainiako gerran hasi ziren, gero II. Mundu Gerran eta Gerra Hotzean ere izan ziren.
Euskal historia liburuetan beti agertzen dira espioitza zerbitzuak, edozein gauzaren atzean zeuden. Baina oso jatorri xumekoak ziren gehienak; marinelak, abokatuak... Gauza txikiekin hasi eta espia profesional izaten amaitu zuten.
Ideia nondik jaso duzue?
Juan Carlos Jimenezek eta biok gai horri buruzko lan batzuk eginak ditugu, Koma produktorari proposamena aurkeztu genion eta honek ETBri.
Liburuetatik eta testigantzetatik jasotako materialarekin egina dago. Gaur egun antzinako espiak bizi dira, adibidez Caracasen bizi den Jose Mari Ansola, garai bateko espia famatuarekin egon gara.
Zenbat denbora behar izan duzue dokumentala osatzeko?
Urte bat t'erdi. Baina lehenago dokumentazio lana egiten beste urte bete behar izan dugu.
Gaur egungo espioitzaz hogei urte barru egingo al da dokumentala?
Baietz uste dut. Arazo bi daude, lehenengoa dokumentazioa eta bigarrengoa testigantzak, ez baita erraza jendeak berba egin eta bere istorioak kontatzea, sekretismo handia dago. Jende oso zaharrarekin topo egin dugu, 80 urte edo gehiago dutenekin. Hautako batzuek duela 50 urte ez hitz egiteko esan zietela eta orain ere ez dutela hitz egingo esan digute.
Beraz, oztopoak izan dituzue.
Asko, bai asko. Testigantza asko eta garrantzitsuak ditugu, baina garrantzitsuena ezkutuan geratu da. Guk badakigu zelan izan zen istorioa, baina askotan ez dugu lekukorik lortu. Ezkutuan agerian baino gauza gehiago geratu dira.
ARRITXU ZELAIA
49

GaiezKomunikabidTelebistaETBBesteak
PertsonaiazSAN SEBAST1
EgileezELAIA3Komunikabid

Azkenak
2025-03-21 | Axier Lopez
‘Pikoletoak’ ere Euskal Herrian euskaraz

Guardia Zibilaren historia bat - Hemendik alde egiteko arrazoiak izenburupean, datorren astean argitaratuko dugun 305. LARRUN aldizkariaren pasarte batzuk dira ondorengoak, erakunde armatuaren sorrera garaietan girotutakoak.


Rosa Zarra Ertzaintzaren pilotakadak hil zuen

Rosa Zarra Ertzaintzaren pilotakada baten ondorioz hil zela da Eusko Jaurlaritzako Poliziaren Biktimen Balorazio Batzordeak atera duen ondorioa, Berria-k jakinarazi duenez. Orain arte, Ertzaintzak beti egin dio uko bertsio horri, eta Rosa Zarra berak zuen gaixotasunaren ondorioz... [+]


Oier Sanjurjo
“D eredua bultzatzen eta ikastolen nortasuna zabaltzen ahaleginduko naiz”

Nafarroako Ikastolen Elkarteak lehendakari berria du. Oier Sanjurjok hartu dio lekukoa Elena Zabaleta Andresenari.  Beste zazpi kide izanen ditu alboan Sanjurjok.


2025-03-21 | ARGIA
Ertzainen %20ak eta udaltzainen %30ak ez dute euskara-eskakizunik azken deialdian

ELA sindikatuak azaldu duenez, azken Lan Eskaintza Publikoaren oinarrien arabera, Ertzaintzarako eskainitako lanpostuen %20ak eta Udaltzaingoaren %30ak ez daukate euskara-eskakizunik. Gasteizen, adibidez, udaltzain-lanpostuen erdietan, 24tan, ez dago euskara-eskakizunik.


Donostiako Birunda gune autogestionatua “ilegalki” hustu dute

Ustez, lokalaren jabetza eskuratu dutenek bidali dituzte sarrailagileak sarraila aldatzera; Ertzaintzak babestuta aritu dira hori egiten. Birundak epaiketa bat irabazi du duela gutxi.


Inoren Ero Ni + Lisabö
Eta eromenaren lorratzetan dantzatu ginen

Inoren Ero Ni + Lisabö
Noiz: martxoaren 14an.
Non: Gasteizko Jimmy Jazz aretoan.

----------------------------------------------------

Izotz-arriskuaren seinalea autoko pantailatxoan. Urkiola, bere mendilerro eta baso. Kontzertuetara bideko ohiko errituala: Inoren... [+]


2025-03-21 | Euskal Irratiak
Iparraldeko euskalgintzak Senpereko Larraldea etxea galduko du

Euskalgintzak Senpereko Larraldea etxea faltan botako du. Uda gabe, Bertsularien lagunak, bertan gelditzen den azken elkarteak, lekuz aldatuko du eta etxea hetsiko dute. Euskararen, euskal kulturaren eta arteen ohantzea izan da Larraldea, urte luzetan Andoni Iturrioz mezenasak... [+]


2025-03-21 | Elhuyar
Autismoak: normaltasuna zabaltzeko aukera bat

Berrogei urte dira Euskal Herrian autismoaren inguruko lehen azterketak eta zerbitzuak hasi zirela. Urte hauetan asko aldatu da autismoaz dakiguna. Uste baino heterogeneoagoa da. Uste baino ohikoagoa. Normalagoa.


Euskal Herriko Filosofia Zaleen Sarea eratzeko prozesua abian da

Txinparta izeneko prozesua Martxoaren 21ean hasiko da eta urte bete iraungo du. "Udaberriaren hasierarekin batera proiektu herritar berri bat" aurkeztu nahi dutela adierazi dute. 


Duero ibaitik gora otsoa berriz ehizatzea onartu du Espainiako Kongresuak

PP, Vox, Junts eta EAJren botoekin Espainiako Kongresuak onartu du otsoa espezie babestuen zerrendatik ateratzea eta, horren ondorioz, berriz ehizatu ahal izango dute Duero ibaitik iparrera.


Burlatako gaztetxearen aldeko protesta amaitutzat eman dute Gazte Asanbladako kideek

Protestak 24 ordu bete dituenean, suhiltzaileak bertaratu dira udaletxera eta kateak moztu dizkiete bi gazteei. Bi kateatuek gaua bertan igarotzea "udaletxearen hautua" izan dela adierazi du Gazte Asanbladak, eta udalaren ordezkariek "ekintza deslegitimatzeko eta bi... [+]


Etxegabetzeetara ohitu zaitezke, baina egon, badaude

Ez da gauza berria politikari profesionalak gizarteko arazoak estaltzeko ahaleginetan ibiltzea. Azkenaldian Denis Itxaso -EAEko Etxebizitza sailburua- entzun dugu etxegabetzeei garrantzia kenduz eta aditzera emanez gurean bazterreko fenomenoa direla; eta Begoña Alfaro... [+]


Eguneraketa berriak daude