"Bertsolaritza mitinak egiteko erabiltzen da"
Radio Euskadiko zuzendaria eta EITBko Irrati Emisioen Koordinatzailea dugu Jose Mari Iriondo. Bilboko bulegoan topatu dugu datorren bost urteotako irrati inbertsioen kontuak egiten. Mikroa hartu zuenetik 30 urtetik gora pasatu badira ere, berriro hartzeko prest agertu zaigu.
Hala ere, ez dut uste euskarazko irratigintzaren etorkizuna utopia bat denik. Egun errealitate bat da. Manuel Lekuonari galdera bera egin nion behin eta berak erantzun zidana zera izan zen: «Ez galdetu berriz hori ni hasarratzea ez baduzu nahi». Beharbada gure ondorengoen ondorengokoek ezagutuko dute hori, euskarazko komunikabideen garaia. Zentzu honetan nahiko baikorra naiz.
Konpetentziari dagokionez, gaztelerazko irratigintzaren presioa jasan izan dugu orain arte, Madrildik ekartzen dituzten magazinak edota irratsaioen indarra gainditzea zaila baita. Baina CIESen azken audientzia datuek argi utzi dute zein den egoera. EITBko irratiek EAEko lehen irrati taldea osatzen dute. Euskarazko irratigintza dela eta, ez dut uste elkarte mailan konpetentzia sendorik dugunik.
Bestetik, badira hainbat herri irrati, ondo pentsatu eta planifikatu gabe, hastearren hasi direnak. Ez dute proiektu sendorik eskaintzen askotan Euskadi Irratia edota Euskadi Gaztearen audioa jarri eta berez ordu erdiko programazioa dutelako. Ildo honetatik, irrati askok inolako akordiorik gabe gure seinalea hartu eta erabiltzen dute. Erakunde publikoen artean halako tirabirak sortzea lotsagarria da. Gu zenbait akordio betetzera zabalik gaude, baina mahai batean jarri eta paperak sinatu behar dira gauzak ondo egin ditzagun.
Bestetik, zure galderari erantzunez, dagoen aukera legezko bakarra da. Herri irratigintza udalen esku dago eta ez dakit Durangon eta Arrasaten suertatu diren kasuak legalitatearen barruan murgiltzen diren. Hau da, udal irrati bat beste talde baten esku uztea ez zait logikoa iruditzen. Badira beste bide batzuk, irrati kulturalak sortzeko aukera, adibidez.
Bertsolaritzak jasan dituen aldaketak asko dira, Gipuzkoako azken txapelketa ikustea baino ez dugu. Hura ez zen Gipuzkoako Txapelketa, Bertsolari Gazteen Txapelketa baizik. Aurpegi eta bertso asko bota nituen faltan.
Bestetik, egun iruditzen zait bertsolaritza erabiltzen dela bertsolarien eginkizuna ez diren gaietan. Bertsolaritza mitinak egiteko erabiltzen da egun, eta ohiko bertsozale asko aldendu ditu ohitura honek. Bertsolari eta bertso-entzuleen arteko harremana moztuta dagoela iruditzen zait, entzulea pasiboa baita. Balore batzuk irabazi ditugu eta beste batzuk galdu.
2024an beste sei hilketa egon zirela gogoratu zuten. “Nazkatuta, nekatuta eta haserre” daudela adierazi du mugimendu feministak Barakaldoko Bide Onera plazan, eta biktimei arreta eskaintzeko sistemen eraginkortasun eza salatu dute. Barakaldoz gain, herri askotan izan... [+]
“Uste dugu distopien eta orokorrean errealitate indibidualista eta etsituaren ofentsiba kulturalaren aurrean utopiak irudikatu behar ditugula, mentalki eta emozionalki indartsuagoak izateko”, erranez banatu berri ditu ipuin eta itzulpen lehiaketako sariak Sukar Horia... [+]
.jpg)
Hazparneko Armand David laborantza lizeo pribatuko ikasleek Agro-ekipamendua, Zientzia sozial eta ekonomikoak, eta Enpresa ekonomia irakasgaiak euskaraz ikasteko aukera izango dute. Horrek formakuntzaren ia erdia hartuko duela azaldu du Bertrand Gaufryau ikastetxeko zuzendariak.
Oporlekuekin soilik lotuko dituzte askok Balear Uharteak, baina agroekologiaren eta kontsumoaren bueltan mugimendu bizia dute Mallorca irlan: Associació de Varietats Locals de Mallorca (tokiko hazi barietateen elkartea) da horren adibide. Abenduaren hasieran, elkarte... [+]
Otsailaren 7an, Maccabi Tel Aviv taldeak Baskoniaren aurkako partida jokatzeko asmoa du Gasteizen. Palestinarekin Elkartasuna Plataformak salatu du Israelek kultur eta kirol ekimenak palestinarren aurkako krimenak estaltzeko erabiltzen dituela. Aurpegi zuriketaren aurka,... [+]
Muturreko lehorte eta euriteak normaltasun berria bilakatu zaizkigu. Areagotzen dituzten kalte ekonomiko eta ekosistemikoen artean, laborantzak pairaturikoak ez dira txikienak. Bereziki, lehorte garaietan zaluegi idortzen diren edota eurite handietan ur guzia xurgatu ezin duten... [+]
Artista polifazetikoa izan zen Harry Smith (1923-1991). Inkonformista erradikala ere bai, bere biografia askotan nabarmentzen denez. Instituzio eta galeristetatik urrun, eskale baten itxura izan zuen urte luzez. Berari buruzko azken liburua, Cosmic Scholar: The Life and Times of... [+]
Arazo mentalak dituztenen kopurua haziz doa, oraindik ere estigma sozial handia dute atzean eta, horri aurre egiteko, buruko nahasmenduren bat dutenak lan mundura bideratzen saiatzen da Elkarkide, Nafarroako Parlamentuan azaldu duenez. Lan horretan jarraitzeko laguntza eskatu du.
Gabonetan liburu berri bat utzi dute mesanotxean. Etxearen filosofia eta poztasunari buruzkoa, Emanuele Cocciak berriki idatzia. Coccia, filosofo italiarra, ezaguna egin da landareekin ditugun loturak ezagutarazten planeta osasungarri bat eraikitzeko bidean, eta esanguratsua da... [+]
Iratzarri ginelarik, kulturalki eta administratiboki, paisaiak hiru abiadurako deserri bat erakusten zuen.
Kulturari dagokionez, hori baieztatzeko –berriro– aukera eduki nuen joan den azaroaren 14an, Ortzaizeko Menta liburu-denda goxoan. Hara bildu ginen... [+]
Elurrak lurra ezkutatzen du, baita laketu nahian dabiltzanen izakiek utzitako arrastoak ere. Elurraren edertasunaren azpian denbora dago, urteak, belaunaldiak, efemerideak, hitzorduak; baina denborak aurrera egiten duenean esan gabeko hitzak agertzen dira lehenago edo geroago... [+]
Munduarenak ere egin du, sinbolo bat delako aspaldi, zeren eta historian lehenago ere egin dira genozidioak eta egingo dira gehiago (zorte txarra, aizu, han jaiotzea egokitu zaizu), baina Palestinarenak ezaugarri bereziak ditu:
- Aspaldikoa da, XIX. mendearen hondarrean... [+]
2025erako teknologia aurreikuspenen azterketa arina egin dut. Urtero bezala, medioetan 2025ean teknologiak ekarriko duenaz hitz egiterakoan diskurtsoa oso antzekoa da. Teknologiaz idazten dugun askok badugu etorriko denarekiko gehiago jakiteko larritasuna, berria aurreratzeko... [+]