"Eusko Bibliographia pikutara joan daiteke epe laburrean"


2021eko uztailaren 23an
Eusko Bibliographia erakundea desagertzeko zorian
"Eusko Bibliographia pikutara joan daiteke epe laburrean"
Gorka Aurre idazkariak esan digunez:
Tituluan esandakoak laburbiltzen du erreportaiaren mamia: zorretan itota, nahiko laguntzarik gabe eta egindako lanak argitaratu ezinean, Eusko Bibliographia erakundeak sortu zenetik unerik latzenak bizi ditu.
UNE oso latzean antzematen du Eusko Bibliographia Gorka Aurrek, eta bere hitzetan apenas geratzen da esperantzarako tarterik:
«Martxa honetan, erakundeak ez du etorkizunik».
Egoitzarik gabe geratzeko zorian, dirulaguntzen faltan, lanak argitaratu ezinik... arazoez gainezka beraz, eta instituzioetatik «inongo arretarik» eskaintzen ez zaiela omen dabiltza, erakundea sortu zenetik unerik kritikoenean.
Eusko Bibliographia hil honetan bertan gera daiteke kale gorrian, Caja Vitalekin duen zorra (23 milioi pezetakoa--920.000 libera inguru--), 1984an eskatu eta gainditu ezinean dabilen mailegu baten ondorioz pilatutakoa dela medio, Gasteizko egoitza uztera beharturik baitago. Bertan sei langile ari dira lanean, duela hamasei hilabete soldatarik jaso gabe (dagoeneko 22 milioi pezeta zor zaizkie). Madrilgo Gobernuak aurtengo aurrekontu orokorretan onartu dien bost milioi pezetako dirulaguntza pasa den astean jasotzekotan ziren, «baina oraingoz bidean galdu», eta beste hilabete t'erdi atzeratuko da. Eusko Jaurlaritzako Ondare zuzendariarekin, Eduardo Estradarekin, bilera egin zuten, aspaldiko partez, joan den astean, «hitz onak baino ez ditugu jaso ordea». Heldulekurik ez dutela topatzen dio Aurrek, guztira 45 milioi pezetakoa den defizit errealari aurre egiteko orduan.
Jon Bilbaok sortu eta sustatutako mugimenduak txarretik okerrera egin du azken urteotan. Duela hiru piztu zen alarma: oso inbertsio handia egina zuen ordurako bere zerbitzua (euskal gaien inguruan munduan zehar argitaratzen diren materialen bibliografia jasotzea) informatizatzeko, baina Eusko Jaurlaritzatik laguntzak eten egin zitzaizkien eta porroterako bidean geratu zen erakundea. Bibliografiarekin zer ikusirik ez duten beste lan batzuk (liburutegietako katalogazio lanak) burutzearen truke zenbait laguntza jaso eta horiei esker larrialdia gainditzeko moduan izan ziren, ez ordea burua altxatzeko moduan, eta denbora honetan korapiloa lasatu beharrean estutu egin zaie, «proiektua itotzeraino». Murrizketa murrizketaren atzetik, gastuen % 40 baino ez dute estaltzerik izan, 1993tik hona, urteroko jardunean, zorren interesek gora egin dute, eta ondorioa begibistakoa da.
Hutsaren hurrengo laguntzak
MUNDU osoan kaleratzen diren aldizkari, egunkari eta liburuetan arakatu, eta euskal gaiei buruz argitaratzen den edozein albiste edo artikulu jasoz 30.000 fitxa inguru osatzen du urtean Eusko Bibliographiak. Lan honen kostu osoa 40.500.000 pezetakoa dela zehaztu digu Gorka Arruek, 1.350 pezeta fitxa bakoitzeko, hain zuzen ere.
«Laguntzak ordea, oso azpitik iritsi izan zaizkigu. Duela gutxi heldu zaizkigu Eusko Jaurlaritzatik duela hamar hilabete jaso beharreko hamar milioi pezetak; aurtengo hainbat zor estaltzeko baliatuko ditugu. Atzetik dauzkagunak hala ere, gizentzen ari dira, datorren urtera arte ez dugu ezer jasoko, eta bitartean sortzen diren gastuei ezingo diegu erantzun».
Horren lekuko dugu azken hamasei hilabeteotan Gasteizko egoitzan soldatarik gabe ari diren sei langileen egoera.
«Bibliografia pikutara joan ez dadin jarraitu dute lanean».
5.000 erregistro egiten ditu bakoitzak urtean zehar. Horietatik hiru goi mailako tituludunak dira eta beste hirurak erdi mailako tituludunak, plantilakoak denak.
Lastrea askatu ezinik
EGUNGO lastrea askatzen hasi eta aurrera egiteko abiapuntua, 1994 maiatzaren 23an hil zen Jon Bilbaoren azken lanak (1981etik 1985era bitarteko bibliografia osoa) lau liburukitan argitaratzea izan zitekeela espero zuten. Hitzarmena sinatua zuten horretarako Bizkaiko Foru Aldundia eta Euskal Herriko Unibertsitatearekin, koedizioa erdibana har zezaten. Duela bi aste, alabaina, Bizkaiko Foru Aldundiak atzera egin zuen, eta ez du proiektuan parte hartuko, ezta dirulaguntzarik emango ere:
«Egoera honetan, gehienera jota bakarra argitaratu ahal izango dugu».
Liburuki bakoitza 600 orrialde ingurukoa da, eta 25.000 sarreraz dator. Inoiz guztiak kaleratuz gero, osatuta geratuko litzateke Bilbaoren ekarpen osoa, hemezortzi liburukitan banatua eta 500.000 sarrerez osatua.
«Azken hirurak, hala ere, agian ez dute inoiz argirik ikusiko. Eta Euskal Herriko Unibertsitatearekin kaleratzea espero dugun honek ere hamaika burukomin sortu dizkigu: Jonek bizitza osoan jarraitu zuen metodoa zalantzan jarri digute, eta zuzenketak egin nahi dizkiote lanari, eta guk berriz bere horretan errespetatu behar dela diogu. Endrike Knör da, gure idazkari nagusia izandakoa, oztopo gehien jartzen ari dena».
Korapiloa korapiloaren gainean, beraz.
Seiko lantaldeak, nahiz eta egoera larrian, bibliografia eguneratzen darrai hargatik. 1985etik egun artekoa ere nahikoa aurreratua du, eta hainbat material plazaratzeko moduan,
«baina diruek huts egiten dute, erakundeen partehartzeak. Gurekiko errespetu falta izugarria erakutsi dute. Hipokresia. Eusko Ikaskuntza eta Euskaltzaindia prentsan agertzea nahikoa izan zen mahai batean eseri eta negoziatzeko. Gure zorraren aldean ederra zuten gainera, baina akordio batera heldu ziren, entzute handiko erakundeak direlako. Horien aldean askoz ere txikiagoak garen arren, gure lekutxoa dugu euskal gizartean eta zientzia alorrean. Instituzioek ez dute aurkakorik esaten, hots, gure lanak ez duela ezertarako balio, bai, bai, bai... esan eta gero bizkar eman digute orain artean».
Irtenbidea nondik etor daiteke?
«GOGORIK balego, Eusko Ikaskuntzak Nafarroako Gobernua eta aldundiekin sinatutako hitzarmenaren antzekoa izan daiteke irtenbidea, euren aldetik gu babesteko konpromezua hartzea eta gure aldetik urtero materialak kaleratzekoa»
dio Gorka Aurrek.
Honekin batera, Eusko Bibliographiaren lekukoa Jon Bilbaoren izena eramango lukeen fundazioaren eskutan utzi, eta bertan, EHU, Eusko Ikaskuntza eta zientzia munduko ordezkaritza biltzeko modua aztertzen aritu direla argitu digu idazkariak, azken zartakoak kolpatu dituen arte:
«Proiektu ugari ditugu: Internet sarean sartu eta gure produktuak munduan zehar zabal ditzakegu. Bibliografia guztia CD-ROMean kalera daiteke. Sosak behar dira hori guztia burutzeko. Ideiak baditugu produktuak komertzializatzeko, baina hasierako dirubideak huts egiten du».
Eusko Bibliographian piztu den alarma gorriari nork erantzungo dion zain jarraitzen dute...
PETRIKORENA, J.J.
37-39,40


GaiezKulturaKultur ErakEusko Bibli
PertsonaiazAURRE1
EgileezPETRIKOREN1Kultura

Azkenak
2025-01-20 | ARGIA
Nazioarteko eskuin muturrak inguratuta hartuko du presidente kargua Trumpek

Donald Trumpek asteleheneko 18:00etan (12:00ak Washingtonen) egingo dio zin AEBetako presidente izateari. Europako eta beste hainbat herrialdetako eskuin muturreko estatu buruak gonbidatu ditu inbestidura ekitaldira. Egun bakar bat lehenago emandako mitinean aurreratu duenez,... [+]


2025-01-20 | Leire Ibar
Su-etena indarrean, Israel eta Hamas hasi dira bahituak trukatzen

Igandetik indarrean da Hamasek eta Israelek nazioarteko bitartekaritzarekin adostutako su-etena. Lehen egunean 69 emakume eta 21 nerabe askatu ditu Israelek, horietako bederatzi adingabeak, eta Hamasek hiru israeldar. Gazara laguntza humanitarioko 630 kamioi ere sartu dira.


Joxe Mari Esparza: “Txikitik handira borrokatu behar dugu, egunerokoan gertu ditugun gauzak aldatuz”

Tafallan, nekazal giroko etxe batean sortu zen 1951. urtean. “Neolitikoan bezala bizi ginen, animaliez eta soroez inguratuta”. Nerabe zelarik, 'Luzuriaga’ lantegian hasi zen lanean. Bertan, hogei urtez aritu zen. Lantegian ekintzaile sindikala izan zen;... [+]


2025-01-20 | dantzan.eus
Martxora arte kalez kale eta etxez etxe ibiliko dira kaskarotak Lapurdin

Bi asteburu direla atera dira lehen kaskarotak: Beskoitzekoak. Eta martxora arte larunbatez eta igandez astero ibiliko dira herriko auzoetan etxez etxe dantzan eta festan. Goiztiarrenak eta irteera gehiena egiten dituztenak dira Beskoitzeko kaskarotak, baina ez bakarrak... [+]


2025-01-20 | Bertsozale.eus
Gasteizen aurkeztu da 2025eko Arabako Bertso Kuadrilla artekoa
Gasteizko Amaia Zentroan elkartu dira larunbatean Arabako Bertso Kuadrilla artekoan parte hartuko duten 14 taldeetako ordezkariak. Kuadrillartekoaren zortzigarren edizioa izango da aurtengoa.

2025-01-20 | Euskal Irratiak
%221ko gainpopulatzea, Baionako presondegian

Alarma jo du, beste urte batez, OIP Presondegien Nazioarteko Behatokiak. Abenduaren lehenean marka berri bat hautsi zen frantses estatuan, 80.792 pertsona atxiloturekin. Espetxe-administrazioaren aitzinikuspenen arabera, gainera, 86.000 baino gehiago izan litezke 2027an egungo... [+]


‘Goazen lagunok’: sare sozial toxikoetatik fedibertsora trantsizio kolektiboa

Trumpek AEBetako presidentetza hartuko duen eguna baliatuta, Goazen lagunok lelopean, multinazionalen jabetzako sare sozial "toxikoak" utzi eta fedibertsora trantsizio kolektiboa bultzatzeko kanpaina egiten ari dira eragile ugari. “Internet gizatiarrago batean... [+]


2025-01-20 | Garazi Zabaleta
Aleko
“Nekazaritza birsortzailerako eta proiektu kolektiboetarako test gunea da gurea”

Nekazaritzan trebatzeko eta proiektu propioak abiatu aurretik ekoizpenean eta merkaturatzean norbere burua probatzeko, abian dira gurean nekazaritzako hainbat test gune. Araban, 2023an abiatu zuten Aleko nekazaritzako test gunea, baina, antzeko egitasmo gehienekin alderatuta,... [+]


2025-01-20 | Iñaki Sanz-Azkue
Hotza maite duen igela

Arboletako hostoak eroriak dira eta basoko lurra estalia dute. Lurraren eta hosto gorrituen artean, alabaina, sortzen da geruza fin bat, arreta gutxi jasotzen duena, baina espezie askoren biziraupenerako garrantzi handia izan dezakeena. Hezetasuna mantentzen du, zomorroak... [+]


2025-01-20 | Jakoba Errekondo
Euskal Herria banana errepublika

Sekula bananarik jan ez duten bi lagun ezagutzen ditut; nerau bat. Bananazalea da, ordea, jendea. Afrika eta Asia aldean sortutako landare generoa da banana (Musa x paradisiaca), baina gaur egun Ameriketan ere asko egiten da. Ekoizlerik handiena India da, eta esportatzaile... [+]


Aurtengorako irakurgaiak

Urte berriaren hasieran asmo berritu egiten gara dirudienez, eta egin beharreko zereginen zerrendak egiten ditugu gutako batzuk. Egiteko horien artean irakurtzeko ditudan liburuen zerrenda izaten da bat, gero eta zerrenda gizenagoa. Zuetako ez gutxik zer irakurtzen dudan galdetu... [+]


Eguneraketa berriak daude