"Komeni zaienean edo erremediorik ez dutenean HBrengana jotzen dute".


2021eko uztailaren 19an
Xabier Olano HBko bozeramaileari elkarrizketa
"Komeni zaienean edo erremediorik ez dutenean HBrengana jotzen dute".
Xabier Olano, Gipuzkoako Batzar Nagusietan HBko bozeramailea
Gipuzkoako Batzar Nagusietarako HBko lehen hautagaia, Xabier Olano egun HBko bozeramailea da berton. 13 urte udalgintzan, egun Usurbilgo Udaletxean funtzionaria da. Gaur egun HBk bizi duen «apartheid» egoera azaldu digu besteak beste.
Zein itxura hartzen diozu Gipuzkoan osatu den gobernu berriari?
Batzar Nagusietako kideetatik erdia baino gehiago biltzen duenez, badu babesa. Baina sakonean ezegonkortasun dexente du, oso ezberdinak diren hiru talde biltzen baititu. Zaila egingo zaie gai askotan, euskal kulturarekin zerikusia dutenetan batipat, ados jartzea, batez ere PSE-EE eta EAri. Azken batean, PSE-EEk eredu estatala defenditzen du eta alderdi espainola da.
Zer iruditu zaizu Roman Suduperen programa?
Programa jarraitzailea da. Adibidez, aurreko legealdian EAk askotan defenditu zuen departamentu murrizketa ez dute egin. Baztertzailea ere bada. Talde guztien integrazioa bilatzen saiatu beharrean, hiruren artean banatu dituzte programa eta sail guztiak, eta kitto.
Oiartzungo alkateak dio udalei autonomia kendu nahi zaiela. Herri bateko funtzionaria izanik, aldaketarik sumatu duzu?
Hemen hainbeste erakunde sortu ditugu, udalak, diputazioak, Jaurlaritza, Estatua eta Europa, ezen bakoitzak konpetentziak hartu behar dituela eta ahulena udala denez, denek udalei kendu nahi dietela. Udala izanik herritarrengandik gertuen dagoen erakundea, udalak askoz ahalmen gehiago beharko lituzke.
HB ez al da oposizio zailean geratzen IU eta PPrekin?
Hauteskundeetako emaitzen eraginez lotuagoa gaude. Orain arte gai askotan HB zen giltzarria eta gai askotan erabakigarriak izan ziren HBk hartutako jarrerak. Orain gobernua osatu den bezala osatuta, gure joko esparrua nahiko murritza da eta zaila izango da oposiozioko beste taldeekin adostasunera iristea.
Aurreko legealdian bezain erabakigarriak ez izateak zein ondorio izango du HBn?
HBk suertatzen zaizkion baldintzetara egokitu behar du. Orain lau urte gure jarrerak gai asko erabakitzeko balio izan zuen: autobidearen gaia, `Euskaldunon Egunkaria'rena, udal finantziaziorako fondoarena... Orain, badirudi ez dela hain erabakigarria izango. HB, baina, saiatuko da oposizio eraikitzailea egiten, proposamenak egiten eta PSOE, EAJ eta EAren artean zirrikituak irekitzen.
Hirukoak Biltzar Nagusietatik demokrazia kanporatu duela esan duzu orain gutxi. Zer esan nahi duzu horrekin?
Mahaiaren osaketan hartu dituzten erabakietan, hain demokratak diren horiek demokrazia erabat alboratu dutela. Batzar Nagusien mahaia osatzeko bost kide izendatzen dira. HBk proposatu zuen bost kide horiek talde ezberdinetakoak izatea: mahai horren lehendakaritza egon zedila boto gehien jasotako taldearen esku, EAJren esku, lehendakaritzaordea bigarrenaren esku, bosgarrenera arte. Zer hori baino demokratikoagorik? Ez zuten inolaz onartu, eta euren artean banatu dituzte kargu guztiak.
Kontrol organua izan behar duen Batzar Nagusietako mahaia osatzeko beraiek bakarrik sartzea, besteekiko errespeturik ez izatea da.
Ez al zaizu gehiegikeria iruditzen EAJk eta EAk GALekin agintzen dutela esatea?
Ez diegu ukatzen nahi duten kideekin biltzeko eskubidea. Baina hiru alderdi horietako bat PSOE denean, herri honek ondo dakien bezala GAL auziarekin PSOE goitik behera zipriztinduta dagoenean, guk genion EAk eta EAJk GALekin batera gobernatzen dutela.
HBri apartheida inposatzen zaiola salatu duzue.
HBren edozein proposamen, zentzuzkoena izanda ere, batzuek automatikoki bazter uzten dute. Apartheida oinarririk gabeko bazterketa politikoa da. Euren teoriari jarraiki, ez didate esango PP eta PSOE demokratak direla eta HB, berriz, ez.
Esaterako, joan den ostegunean banatu ziren Batzar Nagusietako hamaika batzordeak talde politikoen artean. Begira apartheida nola agertzen den, ezen banaketa hori ez zuen soilik EAJ-EA-PSOE hirukoak egin, baizik eta laugarren hanka bilatu dute PPn, laugarren hanka espainola. Batzorde guztiak banatu dituzte lauren artean. Eta IU-EBri ere eskaintza egin zioten. Aldiz, Gipuzkoako bigarren indarra den HBri eskaintzarik ere ez diote egin. Ez dugu guztiena eskatzen, dagokiguna baino ez.
Egoera hori nola gaindi daiteke?
Batzar Nagusiei dagokienez, proposamen mordoa egiteko asmoa daukagu, proposamen eraikitzaileak eta errespetuz egindakoak. Gero, baztertzen gaituzten edo ez, egoera politikoak adieraziko du. Komeni zaienean edo beste erremediorik ez dutenean, HBrengana jotzen dute. Gogoratu autobidearen gaia, gogoratu 92ko aurrekontuarena... Orain ere, behar badute, etorriko dira. Ea noiz hartzen duten behar hainbat zentzu eta noiz hasten gure proposamenak aztertzen.
Aurreko legealdian EArekin zenbait gauza egin zenituzten. HB gobernuan egoteko aukerarik ez al zegoen?
Orain gauzak dauden bezala nahiko zaila zen, baina aukerak bazeuden. Eskaintza egin genien EA eta EAJri hiruren artean gobernua osatzeko, baldin eta gobernu horrek ezaugarri minimo batzuk bazituen: batetik, jarrera guztiak errespetatu behar dituela, bigarrenik, hemengo baliabideak Euskal Herrian erabiltzeko aukera eman behar duela, eta hirugarrenik, ahalik eta pauso gehien eman behar direla Euskal Herriaren bakebidea bultzatzeko. Baina EAJk nahiago izan du bigarren indarrari baino hirugarrenari eta laugarrenari deitu.
«Aldaia askatu» espaloi batean eta «Euskal Herria askatu» bestean. Zer gertatzen da?
Zoritxarrez, gehiegizko tentsioa jasaten ari gara egun. Hala ere, tentsio hori ezin dakioke alderdi bati soilik leporatu. Nahiago nuke beste garai batzuk etorri eta tentsio hau gainditzeko ahalik eta urrats gehien emango balira. Horretarako giltzarri nagusiena, ordea, hirukoan, itunean edo nahi izanez gero EAJn ikusten dut. HBren aldetik egin dira zenbait eskaintza, erakunde armatuak ere egin du agiri batean eskaintza garbia, eta orain beste alderdiari falta zaio borondatea.
Tentsioaren probokatzaile gisa zuek azaltzen zarete kontramanifestazioak antolatzeagatik...
«Euskal Herria askatu» lelopean egin ditugun agerpenek zilegitasun osoa dute, beraiek egiten dituztenek duten bezalaxe. Tentsioa sortzen da batzuk hala nahi izan dutelako, Espainiatik eraso bortitza dagoelako gure izaera desagertarazteko eta eraso horretara EAJ eta EA ere prestatu direlako. Jasaten dugun tentsioaren ardura nagusia EAJk dauka, eta EAJren barnean pertsona berezi batzuk.
Asteotako tentsioa zer da, irteerarik gabeko bidearen hasiera ala posizio finkatze gogorra?
Sokatira saio baten antzekoa da. Denok dakigu epe ertain edo luzera irtenbideak negoziatua izan behar duela, baina aurrez bakoitzak soka beregandik ahalik eta hurbilen jarri nahi du.
Ez al da hautsiko soka?
Ezetz espero dut. Une honetan posizio finkatze batean gaude. EAJko ordezkari batzuek elkarrizketa-bideak ireki behar direla esan dute, eta HBk gauza bera esaten du. Beraz, soka eten baino lehen ekin beharko zaio.
Ikusten duzu horretarako giro eta modurik?
Elkarrizketa hasteko, aurrez beste alderdia errespetatzetik hasi behar da. Saiatu dira azken egunetan Ezker Abertzaleari jipoia ematen bazter guztietan: horra udaletan egin dituzten lapurreta lotsagarriak, Batzar Nagusietan, kalean eman duten egurra... Astoaren jokoa egiten dute: azenarioa erakutsi, baina atzetik egurra eman.
Ardanza lehendakariak elkarrizketarako aukerarik ez dagoela esan du, ahul dagoen Gobernu zentrala horretan hasiz gero PP eta «ABC» gainean izango lituzkeelako.
Elkarrizketarik ez badago martxan, batez ere da Espainiako Gobernuaren ahultasunagatik. Hala ere, horretan EAJk ardura badu. Ezin daiteke kanpora begira egon eta Espainiako Gobernuak ez du borondaterik esan, eta kitto. EAJ bera has daiteke Ezker Abertzalearekin hitz egiten, eta nahi badu bederen, EAJk zeregin garrantzitsua izan dezake.
Egoera honetan HBko hautetsiek zer nolako politika egin dezakezue erakundeetan?
Saiatu behar dugu inposatu nahi diguten bazterketa urratzen eta konponbiderako ahalik eta proposamenik zentzuzko eta argienak egiten. Hori egiten badugu, herritarrak jakingo du nor ari den ahalegintzen herri honen bakebidean eta nor oztopak jartzen eta bazterketak egiten.
ZUBIRIA, Pello/JAUREGI, Mikel
8-10,11

GaiezPolitikaEuskal HerrTaldeakAlderdiakHB
PertsonaiazOLANO4
EgileezJAUREGI5Politika
EgileezUBIRIA2Politika

Azkenak
2025-01-20 | ARGIA
Nazioarteko eskuin muturrak inguratuta hartuko du presidente kargua Trumpek

Donald Trumpek asteleheneko 18:00etan (12:00ak Washingtonen) egingo dio zin AEBetako presidente izateari. Europako eta beste hainbat herrialdetako eskuin muturreko estatu buruak gonbidatu ditu inbestidura ekitaldira. Egun bakar bat lehenago emandako mitinean aurreratu duenez,... [+]


2025-01-20 | Leire Ibar
Su-etena indarrean, Israel eta Hamas hasi dira bahituak trukatzen

Igandetik indarrean da Hamasek eta Israelek nazioarteko bitartekaritzarekin adostutako su-etena. Lehen egunean 69 emakume eta 21 nerabe askatu ditu Israelek, horietako bederatzi adingabeak, eta Hamasek hiru israeldar. Gazara laguntza humanitarioko 630 kamioi ere sartu dira.


Joxe Mari Esparza: “Txikitik handira borrokatu behar dugu, egunerokoan gertu ditugun gauzak aldatuz”

Tafallan, nekazal giroko etxe batean sortu zen 1951. urtean. “Neolitikoan bezala bizi ginen, animaliez eta soroez inguratuta”. Nerabe zelarik, 'Luzuriaga’ lantegian hasi zen lanean. Bertan, hogei urtez aritu zen. Lantegian ekintzaile sindikala izan zen;... [+]


2025-01-20 | dantzan.eus
Martxora arte kalez kale eta etxez etxe ibiliko dira kaskarotak Lapurdin

Bi asteburu direla atera dira lehen kaskarotak: Beskoitzekoak. Eta martxora arte larunbatez eta igandez astero ibiliko dira herriko auzoetan etxez etxe dantzan eta festan. Goiztiarrenak eta irteera gehiena egiten dituztenak dira Beskoitzeko kaskarotak, baina ez bakarrak... [+]


2025-01-20 | Bertsozale.eus
Gasteizen aurkeztu da 2025eko Arabako Bertso Kuadrilla artekoa
Gasteizko Amaia Zentroan elkartu dira larunbatean Arabako Bertso Kuadrilla artekoan parte hartuko duten 14 taldeetako ordezkariak. Kuadrillartekoaren zortzigarren edizioa izango da aurtengoa.

2025-01-20 | Euskal Irratiak
%221ko gainpopulatzea, Baionako presondegian

Alarma jo du, beste urte batez, OIP Presondegien Nazioarteko Behatokiak. Abenduaren lehenean marka berri bat hautsi zen frantses estatuan, 80.792 pertsona atxiloturekin. Espetxe-administrazioaren aitzinikuspenen arabera, gainera, 86.000 baino gehiago izan litezke 2027an egungo... [+]


‘Goazen lagunok’: sare sozial toxikoetatik fedibertsora trantsizio kolektiboa

Trumpek AEBetako presidentetza hartuko duen eguna baliatuta, Goazen lagunok lelopean, multinazionalen jabetzako sare sozial "toxikoak" utzi eta fedibertsora trantsizio kolektiboa bultzatzeko kanpaina egiten ari dira eragile ugari. “Internet gizatiarrago batean... [+]


2025-01-20 | Garazi Zabaleta
Aleko
“Nekazaritza birsortzailerako eta proiektu kolektiboetarako test gunea da gurea”

Nekazaritzan trebatzeko eta proiektu propioak abiatu aurretik ekoizpenean eta merkaturatzean norbere burua probatzeko, abian dira gurean nekazaritzako hainbat test gune. Araban, 2023an abiatu zuten Aleko nekazaritzako test gunea, baina, antzeko egitasmo gehienekin alderatuta,... [+]


2025-01-20 | Iñaki Sanz-Azkue
Hotza maite duen igela

Arboletako hostoak eroriak dira eta basoko lurra estalia dute. Lurraren eta hosto gorrituen artean, alabaina, sortzen da geruza fin bat, arreta gutxi jasotzen duena, baina espezie askoren biziraupenerako garrantzi handia izan dezakeena. Hezetasuna mantentzen du, zomorroak... [+]


2025-01-20 | Jakoba Errekondo
Euskal Herria banana errepublika

Sekula bananarik jan ez duten bi lagun ezagutzen ditut; nerau bat. Bananazalea da, ordea, jendea. Afrika eta Asia aldean sortutako landare generoa da banana (Musa x paradisiaca), baina gaur egun Ameriketan ere asko egiten da. Ekoizlerik handiena India da, eta esportatzaile... [+]


Aurtengorako irakurgaiak

Urte berriaren hasieran asmo berritu egiten gara dirudienez, eta egin beharreko zereginen zerrendak egiten ditugu gutako batzuk. Egiteko horien artean irakurtzeko ditudan liburuen zerrenda izaten da bat, gero eta zerrenda gizenagoa. Zuetako ez gutxik zer irakurtzen dudan galdetu... [+]


Eguneraketa berriak daude