"Hendaiako diru guztia turismora doa, hor egin den zuloa estaltzeko"


2021eko uztailaren 19an
Robert Arranbiderekin elkarrizketa Baionari buruz
"Hendaiako diru guztia turismora doa, hor egin den zuloa estaltzeko"
Robert Arranbide Biharko Hendaiako auzapezgaia
Robert Arranbide 89tik Biharko Hendaia zerrendaburua, hautetsia da Hendaiako Herriko Etxean. Euskal Batasunako kidea, herrian daraman eguneroko lan finarengatik ezagutua da. Berriz ere hauteskundeotan abertzaleen zerrendaburua izanen da. Lasallette auzapez sozialistaren aurrean proiektu alternatiboa defendituko du.
Presentatzen ahal diguzu Biharko Hendaia taldea.
Biharko Hendaia ofiziala duela sei urte sortu zen, aitzineko hauteskundeen karietara, baina taldearen izpiritua zaharragoa da. Duela hamabi urte talde bat osatzen genuen, Akelarre taldea deitzen zena, politikoa baino gehiago kultur taldea zena, eta Herriko Etxetik proposamena heldu zitzaigun. Une horretan gure artean ezdabaida bat zegoen: batzuek pentsatzen genuen hauteskunde garai horretan zerbait egin behar genuela gure aldetik.
Orduan taldea zatitu egin zen eta abertzale batzuk Raphael Lassalette, gaur egungo auzapezaren zerrendan sartu ziren: Martine Molle, Jean Calvet, Kotte. Gure aldetik zerrenda baten osatzeko indar aski ez genuenez nahi hori horretan gelditu zen. Duela sei urte gure artean borroka bera sortu zen baina indar aski izan genuen orduan zerrenda osatzeko. Raphael Lassalette auzapez sozialistaren zerrendan sei urte lehenago presentatu zirenak harekin gelditu ziren baina geroztik Biharko Hendaiak hautetsi bat dauka Herriko Etxean.
Aurten ere auzapezaren zerrendan bost abertzale daude: Kotte, Martine Molle, Jean Calbet, eta bi berri, Jean Baptiste Etxeberri eta Benito Zubeldia. Ezkerreko zerrendarekin doaz. Gure zerrenda osatu dugularik independenteen zerrenda, Biharko Hendaia, egin nahi izan dugu, hau da, sartzen den jendea ez dela bere etiketarekin sartzen. Haatik, Euskal Batasunako jendea, EMAkoa, Gazteriakoa, sindikalistak eta independenteak gaude hor.
Zein da Raphael Lassaletterekin presentatzen diren abertzaleen eta zuen arteko diferentzia?
Horiek ere ezkertiarrak dira baina ez dute guk bezala ikusten, nahiago dute frantses gizarteari loturik jarraitu. Indibidualki, pertsonalki, harreman polita dugu haiekin baina ez dira sartzen gure ikusteko maneran. Biharko Hendaian diogu alternatiba bat garela, Euskal Herrian gure buruen jabe izateko bidean.
Sei urtez alternatiba hori praktikan ematen saiatu zarete, hautetsi bezala. Zer nolako lana eraman ote duzue?
Lan ona egin dugula uste dut. Herriko Etxean eguneroko lana bada, baina lan politikoa bada ere, ekonomikoa, kulturala... Eta ez bakarrik euskal kulturari buruzkoa, hemen hiru kultura baitira. Bidasoako golko honetan ikusten dugu euskal lurra dela baina besteak, frantses kultura eta gaztelaniazkoa ere hor ditugu.
Gu hemen lanean ari gara euskal bizia eta kultura bultzatzeko baina besteak ere ondoan ditugu, elkarrekin bizi gara. Euskal kultura bultzatu behar badugu ere ez ditugu beste kulturak ito behar.
Hendaiako Herriko Etxea sozialistek kudeatzen dute azken urte guztiotan zehar...
Herriko etxean sei urtez lan eginez ohartu gara ezkerrak eskuinak bezala gure ekonomiaren etorkizuna turismoaren bidetik ikusten dutela. Erran nahi baita, Sokoburu eraikitzen dutela herriaren erdigunea desegiten ari den bitartean. Autoportuarentzat ere bakarrik ikusten dute Continent Supermerkatu bat edo Champion bat eta kitto.
Aldiz, Biharko Hendaiakook diogu Hendaiaren egoera oso larria dela eta erantzunak ez direla bakarrik Sokoburun edo Continentekin, baizik eta harmonian Irun eta Hondarribiarekin batera, ekonomian kulturan bezala.
Raphael Lassalette lanean ikusi duzu, euskal kulturarentzat %1 emateko prest izan da; zer nolako kritikak eginen zenizkioke?
%1en kontu hori abertzaleen proposamen bat izan zen, eta denborarekin %1 horrekin zer egiten dute? Herrian berean bide seinale bat euskaraz eman behar baldin bada ere diru horrekin ordainduko dute. Horiek diote haiek egin dutela ikastola, eta guk diogu euskal gizarteak eraiki duela. Haiek erabiltzen dute gure dirua, azken batean ez dute dirurik ematen, orientabideak erabakitzen dituzte bakarrik. Euskal gizarteak, gurasoek, haurrek, irakasleek, haiek egin dute ikastola eta tenorea da Hendaian ikastola baten izateko: ehunetik gora haur dira.
Zergatik diozue erabakia izan den orientabide bakarra turismoa dela?
Hendaiako buxeta osoa, diru guztia, hara doa. Horko zuloa tapatu behar da eta ez dugu gero dirurik eskolak konpontzeko, bideak antolatzeko, ezin duzu mailegu berririk egin. Herriko Etxeak duen zuloa handia da, noski kontuak aztertzeko manera desberdinak dira baina Bordeleko Kontu Korteak zion biztanle bakoitzeko 14.712 liberako zorra dagoela. Aurten heldu bakoitzak 550 libera ordaindu du zuzenki Sokoburuko portuarentzat.
Zer proposamen egiten duzue?
Lehenik proposatzen dugu herri erdian bi tren zubien arteko hutsune hori bete eta kultur zentro bat eraikitzea gainean, herri erdi berri baten egiteko. Bestalde erraten dugu autoportua berriz bultzatu behar dela. Eskaerak badira. Baina jarriko diren enpresak begiratuz pentsatu behar dira gauzak. Gaur egun Herriko Etxean prest dira lurrak saltzeko diru freskoa sarrarazteko. Nire ustez inplantazioak guk nahi dugun bezalakoa izan behar du, ez etortzen den bezalakoa.
Osasunaren aldetik, bi zentro ditugu, alde horretatik balirateke bideak enpleguak bultzatzeko. Kulturari doakionez herriko etxean euskara eta frantsesa maila berean jarri nahi genituzke, bide seinaleetan berdin euskara ikusi; erakutsi behar baita, bestenaz ez du inork erabiliko mintzaira hori. Euskal kulturarentzat permanente bat behar dugu gehi laguntzak, gehi %1 euskal ekintzentzat, hau da 500.000 libera.
Zuen afitxetan agertzen den leloa «Demokratizatu» hitzak osatzen du. Zergatik hori
Gure kanpainan badira hiru lelo: demokratizatu, elkar aditu eta berritu. Lehenik demokrazia, erabakiak ez baitira beti Errepublikako plazan hartzen baina bederen Herriko Etxetik kanpoko komisioetan, erreferenduma erabiliz eta lan talde irekietan.
Gaur egun erabakiak lau-bosten artean hartzen baitira. Badago auzapezordea, diruzaina, obretako arduraduna, beste bat edo bi, gobernu horretan bideratzen dira erabakiak. Ez gehiago. Ondotik Kontseiluan papera hartzen duzu, baina ordurako erabakia hartua da.
Alde batetik ulertzen dut gauza guztiak ez baitira ezdabaitagarriak, baina kanpoko komisiorik ez dago hendaiarren iritziak biltzeko. Bukaerako eta erabakia guttiren eskuetan balitz ere, hori ez dago.
Eta «elkar aditu» diozuenean, zertaz ari zarete?
Elkar aditu behar dugu Urruña, Biriatu, Irun eta Hondarrabiarekin, enpresekin, sindikatuekin. Adibidez, Irun eta Hondarribiko jendea ikusten dugu hondartzara etortzen, baina gero zuzenki euren etxeetara joaten dira.
Bizitza guztia, kultur arloko ekintza guztiak Sokoburun paratu nahi dituzte, honela herriaren erdigunea desegiten delarik. Bakoitzak gure nortasuna zainduz izanik ere, hiri bat osatzea nahi genuke Hendaia, Irun eta Hondarribiaren artean. Momentuko egitasmoak agertu dira, baina ez dira sakonak.
Hendaian portu indartsua duzue eta azken urteetan bertan erabiltzen diren sare pelagikoak gogorki kritikatuak izan dira. Zer diozue horretaz?
Gaur egun ezin da Hendaiako portua itxi, Biharko Hendaia ados izan da beti arrantza portua indartzeko, pelagikoen aurka baina portuaren alde. Baina gu ez gara arrantzaleak, erantzun teorikoa da eta arazoa hori baino konplexoagoa da.
Hondarrabiko biztanle batek ez du botoa eman ahal maiatzaren 28an. Horretaz zer diozu.
Asko dira gorderik, desterratuak edo preso, bozkatu ezin izan duten euskaldunak.
ETXEBERRIA, Ixabel
10-12,13

GaiezPolitikaEuskal HerrErakundeakUdalak
GaiezPolitikaEuskal HerrTaldeakAlderdiakEB
PertsonaiazARRANBIDE1
EgileezETXEBERRI11Politika

Azkenak
Migratzaileak delinkuentziarekin lotu eta mugen kontrola areagotzearen alde egin du Pirinio Atlantikoetako prefetak

Espainiako Estatutik Frantziakora “legez kanpoko” gero eta migratzaile gehiago igarotzen direla argudiatuta, mugetako kontrolak indartzea begi onez ikusi du Pirinio Atlantikoetako prefetak. Migratzaileek delitu txikietan “eragin hautemangarria” dutela... [+]


Kanibalismoa bizirauteko

Poloniako Maszycka kobazuloan duela 18.000 urteko arrastoak topatu zituzten XIX. mendearen amaieran. Baina berriki giza hezurrak teknologia berriak erabiliz aztertu eta kanibalismo zantzu garbiak aurkitu dituzte. 

Ez da ikerlan bat ondorio horretara iristen den lehen... [+]


Aliatuen errekorrak

Porzheim (Alemania), 1945eko otsailaren 23a. Iluntzeko zortziak jotzear zirela, hegazkin aliatuak hiria bonbardatzen hasi ziren bonba su-eragileekin. Erasoak sarraski izugarria eragin zuen denbora gutxian. Baina Pforzheimen gertatutakoa itzalean geratu zen, egun batzuk lehenago,... [+]


Zer gertatu da DBH 2n? “Ezohiko bi jaitsiera handi” nabarmendu ditu ebaluazio diagnostikoak zientzia eta gaztelanian

Matematika, zientzia, euskara, gaztelania eta ingelesa konpetentzietan EAEko ikasleek duten maila neurtzen duen ebaluazio diagnostikoaren emaitza festan, 13-14 urteko ikasleek zientzia eta gaztelanian izan duten deskalabrua "zuhurtziaz" gogoetatzeko beharra adierazi... [+]


Eta hemen gaude berriro, erlijioa eskolan

Otsailaren 3an hasi da gure umeak eta gaztetxoak eskoletan aurre-matrikulatzeko garaia, eta urtero bezala gogoratu nahi genizueke zergatik ez zaigun ideia ona iruditzen erlijioan matrikulatzea. Iaz artikula bukatzen genuen esanez “askori idazki hau ezaguna egingo zaizue,... [+]


Donostiako emakume batek salatu du Ertzaintza bere aurka oldartu ostean ZIUan amaitu zuela, konorterik gabe

Emakumearen familiako kideek jarri dute salaketa Bilboko Kolonbiaren kontsulatuan. Otsailaren 1ean jasan zuen erasoa, Donostiako Manterola kaleko diskoteka baten atarian. Hainbat testigantzen arabera, konorterik gabe egon arren berari kolpeka jarraitu zuen ertzain batek.


La Furia. Mimoa eta indarra
“Cascante Euskal Herria bada, zergatik ez dira jotak euskal kultura?”

Ilezko prakak, gerritik oinetaraino, latexa besoetan eta soinean, eta adatsa laranja gori. Horrela aurkeztu du La Furiak bere bosgarren lan luzea: Ultra. Horrek guztiak ederki islatzen du rap abeslariaren apustua: dena eman, bere irizpideen arabera.


Pantailen erabileraren inguruko hausnarketak

Tranbia txiki Arratia Institutuko Guraso Elkartetik pantailen erabileraren inguruko hausnarketa bultzatu nahi dugu ikas komunitatean.

Azkenaldian kezka handia dago ume eta nerabeengan pantailek duten eragina dela eta. Ardura hori etxeko erabileratik eskola eta institutuetako... [+]


Hidrodukto batek zeharkatuko du Aiaraldea?

Petronorrek adierazi du asmoa duela hidrogenoa ekoizteko lantegia abiatzeko Bilboko Portuan eta erregai mota hori Tubacex, Tubos edota Vidrala enpresetara heltzeko, beharrezkoa izango dela hidroduktoa eraikitzea.


Hirigintza araudia malgutu eta etxebizitzen eraikuntza sustatzeko dekretua sinatu du Jaurlaritzak

Etxebizitza berrien promozioak ez atzeratzea da Eusko Jaurlaritzako Gobernu Kontseiluak onartu duen dekretuaren helburu nagusietako bat. Zentzu horretan, udalei "autonomia" gehiago emango diela ziurtatu du Denis Itxaso sailburuak.


2025-02-19 | Nicolas Goñi
Mozambiken kontratatu zituen militarren torturak isilpean gorde ditu Total multinazionalak

Mozambiken gas eremu zabal batean erauzketa prozesu bat martxan ezartzeko prest zen 2020an TotalEnergies enpresa frantsesa, eta gunearen segurtasuna bermatzeko Mozambikeko unitate militar bat kontratatu zuen. Baina Afrikan egitekoa zuen "inoizko inbertsio pribaturik... [+]


Izena duenak badu izena

Bai, bai, holaxe. Ez naiz harago joatera menturatzen. Pleonasmo bat dela? Tautologia bat agian? Baliteke, baina egia-oste deitzen dioten garai honetan, oinarri-oinarrizko egitateak beharrezkoak dira. Begira, bestela, “Ez da ez!” lelo indartsuari. Bagenekien hori... [+]


2025-02-19 | Castillo Suárez
Porcelana Irabia

Baneukan lagun bat Porcelana Irabian lan egin zuena itxi zuten arte, eta jatetxe edo taberna batera joaten ginen aldiro kikara eta plateraren ipurdia begiratzen zituena pieza non egina zegoen jakiteko. Gauza bera egiten dut nik gauza zaharren azoketara joaten naizenetan:... [+]


Eguneraketa berriak daude