"Horrela jarraitzen badu, prozesua lehertu egingo da".


2021eko uztailaren 19an
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Gerry O'Hara (SF)-ri elkarrizketa Irlandako bake prozesuaz
"Horrela jarraitzen badu, prozesua lehertu egingo da".
Gerry O'Hara, Sinn Fein alderdiko bozeramailea Ipar Irlandako sei konterrietan
Sinn Feinen bere auzoko bulegoan harrapatu dugu, Derryn. Lanpetuta dago -elkarrizketan zehar telefonoak zaunka jardun du-, baina hartu egin gaitu. 41 urte eta azken zazpiak zinegotzi lanetan Derryn. IRAren su-etenaren azalpenak emateaz arduratu zenetako bat izan zen
Bederatzi hilabete su-etenean eta Sinn Fein ez da bildu ministro britainiarrekin.
Ezin gara pozik egon prozesuarekin: su-etena eman aurreko urtean guk argi ikusten genuen ingelesak arazoaren sustraietara zuzenduko zirela. Goi mailako funtzionariek, tartean Ipar Irlandarako ministroak, egoerak guztiz aldatuko zuela iragarri ziguten. Gero ikusi dugu ingelesek benetan gura dutena su-etena luzatzea dela, baina ez dute bake izpiriturik. Su-etena aldarrikatzean, elkarrizketak hiru hilabetera hasiko zirela iragarri ziguten; funtzionario soilekin berba egitea lau hilabete kostatu zitzaigun. Pasatu dira bederatzi hilabete eta oraindik ez dugu ministroarekin biltzea lortu.
Utziko al zaio Sinn Feini iragartzen ari den alderdi guztien arteko elkarrizketetan parte hartzen?
Gobernu britainiarrak bere ministroekin berba egiteko zein prozesuan parte hartzeko IRAk armak eman ditzala eskatzen du; eta gu ez gaude horretarako prest. Guk erroko aldaketa eta eskubide zibilak eskatzen ditugu. Bestalde, desmilitarizazioa izugarri geldo doa: orain arte 19.000 soldatutik 800 besterik ez dituzte erretiratu. Guk elkarrizketa horietan parte hartzea baimentzen zaien beste indar batzuk baino boto ordezkaritza handiagoa dugu; beraz, demokratikoki jokatuz gero guk parte hartzeko eskubide berdina dugu. Boto guztiei balio berdina eman behar zaie.
Eta Erresuma Batuko Gobernuarekin izandako elkarrizketetan zertan jardun duzue?
Gobernu ingelesak ez du aurretik adostutako agenda ukitu gura, IRAk armak entrega ditzala errepikatzen du behin eta berriro, baina guri ez digu uzten desmilitarizazioaren gaia mahai gainean jar dezagun. Funtsean, su-etena luzatuz britainiarrek nazionalisten arteko banaketa bilatzen ari dira. Honen aurrean, protesta eginez, Sinn Feinek jarrera gogorragoa hartuko du eta ingelesei aurre egingo die.
Giro errepublikarretan britainiarrek astebetera Sinn Feinekiko elkarrizketak iragarriko dituztela entzuten da.
Baina ez gaituzte gure herriaren etorkizunaz berba egitera gonbidatu, IRAk armak eman ditzan eta jarrerak neurtzeko gonbitea da. Bitartean, Major gainerako alderdiekin bilduko da.
Kalean entzuten denez, errepublikar asko ez dago ados su-etenarekin, «britainiarrak jolasean» ari ei dira.
Etsipen eta deskontentu maila handia dago, egia da, denbora aurrera doa eta ez da aurrerapenik ikusten. Gu jendeari eusten saiatzen gara baina prozesuak denbora luzean horrela jarraitzen badu, egoera lehertu egingo da.
Dena den, gobernu britainiarra prozesua luzatzen saiatzen bada, hain zuzen da jakin badakielako denbora gehiago pasatu ahala IRAri gaitzagoa izango zaiola armak hartzea.
Nik uste dut IRAk hori aurrikusia duela eta horretarako prestatua dagoela. Oraintsu adierazi duenez, Bazko Egunean, IRAk su-etenarekin aurrera jarraitzeko prestutasuna agertu du. Sinn Feinek eta IRAk garbi zuten prozesua luzea izango zela.
Izan liteke hori, akaso, Sinn Feinek eta IRAk badakitelako zer gertatzen den eta kaleko jendeak ondoegi ez dakielako?
Ez, diferentzia bakarra da IRAk eta Sinn Feinek prozesuaren luzapenaz ikuspegi errealistagoa daukagula; baina ez da ezer gordetzen.
Hego Irlandako Gobernuak presionatzen al du nahikoa britainiarra?
Daukazunarekin egin behar duzu lan. John Bruton ez da Reynolds bezain abertzalea, baina bake prozesuarekin konpromezu sendoa du. Nazionalisten blokean guk aurretik joan behar dugu, baina alde berean guztiok egin behar dugu aurrera elkarrekin.
Mugitzen al dira zerbait unionistak?
Oso gutxi. Belfasteko Shankill auzoko protestante langile talde batzuk prozesuaren alde agertu dira, baina ez dute oihartzunik. Unionistak Londrestik agintzen dietenean bakarrik mugituko dira.
Unionisten betoa hor dago oraindik; zein estrategia du Sinn Feinek berori apurtzeko?
Unionismoa desberdintasunean oinarritzen da, orduan britainiarrek unionistak Sinn Feinekin berdintasun mailan jartzera behartzen badute unionismoa, suntsitua geratuko litzateke.
Mugimendu errepublikarraren helburu nagusia Irlanda osoaren batasuna da. Ba al da alternatibarik?
Ez, baina funtsezkoena da irlandar guztiek mahai baten inguruan biltzea eta autodeterminazio eskubidea indarrean jartzea. Hortik ateratakoak izango du balioa.
Nazionalisten aliantzak eutsi ahal izango dio prozesu honetan izan daitezkeen tentsio une gogorrei?
Nazionalistontzat, gatazkari aurre egiteko modua berorren sustraietara begiratzea da, eta britainiarrak mugitzen ez badira, guztiok pentsatzen dugu gatazkara berritzuliko garela. Ahalik eta gehiena egingo dugu: britainiarrek jarraitzen ez badigute bakerako aukera ezin hobea galduko da.
LETONA, Xabier
18-19

GaiezPolitikaNazioarteaGerra/IraulIpar Irland
PertsonaiazO'HARA1
EgileezLETONA1Politika

Kanal honetatik interesatuko zaizu: Nazioartea
Ekologismoaren kontrako oldarraldia AEBetan: Greenpeace 660 milioi euro ordaintzera zigortua

Dakota Access oliobidearen kontrako protestengatik zigortu du Ipar Dakotako epaimahai batek erakunde ekologista, Energy Transfer Partners enpresak salaketa jarri ostean. Standing Rockeko sioux tribuak protesten erantzukizuna bere gain hartu du.


2025-03-20 | El Salto
Kataluniako erreferendumean gomazko balak jaurti zituzten lau poliziari ez diote amnistia emango, eta auzipetu egingo dituzte

Lau agenteak lesio-delituengatik ikertzen ari dira eta horrek galarazten du 2024ko amnistia aplikatzea. Polizia horietako batek, ustez, gomazko bala batekin begi bat zartatu zion Roger Español kataluniarrari.


Israelen genozidioa salatzeko protesta andana antolatu dute

Palestinarekin Elkartasuna plataformak osteguna, ostiral eta larunbatean eginen ditu protestak, Israel genozida. Palestinar erresistentzia aurrera! lelopean. Gernika-Palestina-k ere manifestazio nazionala antolatu du larunbaterako Donostian. Euskal Herriko Kontseilu Sozialistak... [+]


2025-03-19 | Karlos Zurutuza
Atzoko mamuak eta etorkizunetik datorren gutuna

Lurrikara geopolitiko bat astintzen ari da Ekialde Hurbileko mapa. Anabasaren erdian, Abdullah Öcalanen bakerako azken deiak mahai gainean jarri du eskualdeko gatazka armatu zaharrena. Ez, aurrekariek ez diote bide ematen itxaropenari, eta historiaren trena inoiz baino... [+]


Eguzki beltza

Joan den urte hondarrean atera da L'affaire Ange Soleil, le dépeceur d'Aubervilliers (Ange Soleil afera, Aubervilliers-ko puskatzailea) eleberria, Christelle Lozère-k idatzia. Lozère da artearen historiako irakasle bakarra Antilletako... [+]


ANALISIA
EH ez da salgai, legedia ere ez

Lurraren alde borrokan dabilen orok begi onez hartu du Frantziako Legebiltzarrak laborantza lurren babesteko lege-proposamenaren alde bozkatu izana. Peio Dufau diputatu abertzaleak aurkezturiko testua da, eta politikoa eta sentimentala juntaturik, hemizikloan Arbonako okupazioa,... [+]


Benetako ninjek ez dute misteriorik

Japonia, XV. mendea. Espioitzan eta hilketa ezkutuetan espezializatutako eliteko talde militarra sortu zen. Edo horixe uste du behintzat Stephen Turnbull historialari britainiarrak. Beste aditu batzuen ustez, askoz lehenago sortu ziren ninjak, duela 2.300-2.500 urte inguru. Eta... [+]


Zuhaitz landaketa: mozketa masiboak egin ahal izateko jukutria “berdea”

Mila milioika mintzo dira agintariak. CO2 isurketak konpentsatzeko neurri eraginkor gisa aurkeztuta, zuhaitz landaketei buruzko zifra alimaleak entzuten dira azken urteetan. Trantsiziorako bide interesgarria izan zitekeen, orain arteko oihanak zainduta eta bioaniztasuna... [+]


2025-03-19 | ARGIA
Egun bakarrean azken urtean Gazan hildako haur kopuru handiena eragin du Israelek

500 palestinar hil ditu Israelek, horietatik 130 baino gehiago adin txikikoak, su etena apurtu eta bigarren egunean. “Hasiera baino ez” dela ohartarazi du Netanyahuk.


“Su eten partzial” bat adostu dute Trumpek eta Putinek Ukrainako azpiegitura energetikoarentzat

Telefono bidez eginiko bileran, bi agintariek adostu dute Moskuk ez diola erasorik egingo Ukrainako azpiegitura energetikoari hurrengo 30 egunetan. Ukrainak eta Errusiak 175na preso askatu beharko dituztela iragarri dute, baina ez noiz.


AEBetako produktuei boikota egiten ari dira herrialde eskandinaviarrak

Tesla autoen salmentak, esaterako, %30 jaitsi dira urtea hasi denetik. Danimarkan beste hainbeste jaitsi da AEBetara oporretan joango direnen erreserba kopurua. Eta Suedian, inkesta baten arabera, hamarretik zortzi prest leudeke produktu estatubatuarrei boikota egiteko.


2025-03-18 | Mikel Aramendi
ANALISIA
Trumpen ‘Kultur Iraultzak’ beste gotorleku bat suntsitu du

USAIDen inguruko txolopotearen ondoren, espero beharrekoa zen. Baina, hala ere, urte askotan haien jarraitzaileak izan garenok, samin-puntu batekin hartu dugu albistea. Martxoaren 15ean, Trump administrazioak, kolpetik, erabat itxi baitu United States Agency for Global Media... [+]


Israelek su etena apurtu du eta 400 hildakotik gora eragin ditu Gazan

Israelek eraso masiboak abiarazi ditu berriro ere Gaza osoan: Khan Younis eta Rafan Gaza hegoaldean, Gaza Hirian iparraldean eta eta Deir el-Balah-n erdialdean. "Familiak seme-alaben gorpuzkiak eskuetan zituztela iristen ziren ospitalera", adierazi du lekuko batek.


2025-03-18 | ARGIA
Europako hainbat intelektualek bakearen eta armagabetzearen aldeko manifestua idatzi dute

Europa mailako ekimen kolektibo batek bakearen, irtenbide diplomatikoen eta armagabetzearen aldeko manifestua idatzi eta sinadura bilketa hasi du. Manifestuak dioenez, intelektualak, herritarrak bezala, “anestesiatuta daude”. Europako agintarien jokamoldea, NATOren... [+]


Eguneraketa berriak daude