"Euskal Herria erreminta-makina arloan munduko hamaikagarren ekoizlea da".


1995eko maiatzaren 07an
Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Francisco Aldabaldetreku AFM-ko lehendakariari elkarrizketa
"Euskal Herria erreminta-makina arloan munduko hamaikagarren ekoizlea da".
Francisco Aldabaldetreku, erreminta-makina arloko AFMko lehendakaria
Espainiako Erreminta-Makina Egileen Elkarteak (AFM) urteko batzar nagusia izan zuen joan den astean eta balantzea egiteaz gain, bereziki nazioartekotze prozesua aztertu zuten bertan. Adabaldetreku, 64 urteko debarra, Elgoibarko Danobateko zuzendari-nagusi laguntzailea eta Iveco teknologia zentroko zuzendari nagusia da.
Zeintzuk dira Batzar Nagusitik atera diren jarduera lerro nagusiak?
Une hau berezi samarra da, plan estrategiko bat lantzen ari gara eta. Funtsean AFMk elkarteko 85 enpresei sinergiek sor ditzaketen era guztietako zerbitzuak eskaini nahi dizkie: ikerkuntza, langileen formazioa, koordinazioa... Horrez gain, beste lerro garrantzitsu bat gure taldearen nazioartekotzea da, gure ekoizpenaren % 70 atzerrira zuzentzen baitugu.
Esan liteke jada erreminta-makinaren sektorea krisitik atera dela?
1990ean sektore guztiak 103.000 milioi pezeta (4,1 bat miliar libera) fakturatu zituen, eta iaz 60.000 milioi pezeta. 1993. urtearekiko hobetu egin genuen baina oraindik 1990etik % 43ra gaude. Ez da gure kontua bakarrik: Japoniak berak ere 1991n 11.300 milioi pezetafakturatu zituen eta 1994ean 6.790, beraz, % 41 gutxiago. Munduan izan den gainbeherarekin bat joan gara.
Aurtengorako aurrikuspenek gorakadarekin goazela dioskute, jadanik fakturatu duguna eta dauzkagun eskaerekin, 103.000 milioi pezetara ez gara iritsiko baina seguruenik 80.000 milioiak pasatuko ditugu.
Beraz, kanpai-hotsa entzuteko moduan gaude?
Ez, orain lana badugu baina diru egiturak oso ahulduta geratu dira. Kasurik onenean, erreminta-makinan dirua irabaztea oso gaitza da. Orain, gainera, atzerrian erosi beharreko produktuak izugarri garestitu dira.
Krisi garaian enpresak batzeaz asko hitz egiten zen; behar beste batu al dira?
Lau talde osatu dira eta hau oso garrantzitsua da ikerkuntzarako, finantz sendotasunerako, hornitzaileen aurrean indarra agertzeko... Nire ustez beste enpresa batzuk ere bide hau jorratu beharrean daude, eta ez da samurra, oro har hemen enpresa oso sakabanatua dago eta.
Zeintzuk dira sektorearen arazo nagusienak?
Lehiakortasuna. Mundu mailan ondo lehiatzeko produktua egin behar dugu. Lehiakortasunak bi alde dauzka, bata egilearen esku, barne mailakoa: produktu ona egitea eta sare egokia antolatzea, saltzeko moduko kostuak... Bestea enpresatik kanpokoa da: lehiakortasun ez-zilegia, dolarraren paritatea... Ezin da eduki, esaterako, egon izan den moduan, dolarra artifizialki 90 pezetan... Barnekoak enpresak berak konpondu behar ditu baina kanpokoak Administrazioak.
Erreminta-makina esportazioan oinarritzen da. Pentsatu al duzue estrategia zehatzik atzerriko merkatuetara indarrez iristeko?
AFMk laster 50 urte egingo ditu sortu zenetik, eta atzerrian gehien parte hartu izan duen elkartea da. Azoka egitarau oso zabala dugu eta, akaso, urtean zehar hogeitik gora azoketan izaten gara: Milan, Bilbo, Txina, EEBB, Portugal... Hitzaldiak egiten ditugu, bilkurak, merkataritza-bidaiak antolatzen dira mundu osoan. Gure produktuak asko ikusten dira atzerrian.
Zein da, Espainia mailan, euskal erreminta-makinaren egoera?
Estatuko erreminta-makinaren % 85 EAEn dago. Hau kontuan hartzen badugu, Euskal Herria mundu mailako hamaikagarren ekoizle nagusia da eta gure produktuak mundu mailan lehiakorrak dira: Alemania, Suitza, EEBBekoekin lehian jarduten dira. Ezin duguna da Taiwan eta antzerakoekin lehiatu, hots, makina arruntak egiten dituztenekin. Baina makina hauek desagertzera doaz. Bestela, Europa mailako teknologiaren puntan gaude.
LETONA, Xabier
20,21

Gaiez\Ekonomia\Industria\Metalurgia\Makina erra
Pertsonaiaz\ALDABALDET2
Egileez\LETONA1\Ekonomia

Azkenak
2025-07-30 | Sustatu
Tea app: emakumezkoen online segurtasunerako behar zuen tresna desastre bilakatu da

Tea App edom Tea Dating Advice delakoa ustez emakumeak online sortutako zitetan babesteko sortutako app bat da (edo izan da). Bere funtsa zen emakumezkoek online ligatzeko plataformetan ageri diren gizonezkoak etiketatzea hitzordu edo topaketa txar, susmagarri edo ez... [+]


2025-07-30 | Ahotsa.info
Eskuin muturreko talde sektario batek ‘Nabarro’ren omenaldia oztopatu du Abarzuzan

Eskuin muturreko sekta erlijioso bateko kideek, Deierrin bizi direnek, 1986an erbesteratuen aldeko ekintza batean Hernanin hil zen Fernando Ros Abartzuzako gaztearen omenezko ekitaldiko bidea oztopatu zuten igandean.


Milaka juduk Palestinaren askapenaren alde lan egiteko konpromisoa berretsi dute, “sionismoaren krimenen aurka”

Milaka lagun bildu ziren Vienan ekainaren 13tik 15era, lehen edizioa izan zuen Judu Antisionisten Kongresuan. Hiru egunez eztabaidatu eta hausnartu ostean, ohar bat argitaratu dute Israel palestinarren aurka egiten ari den genozidioaren eta garbiketa etnikoaren aurrean ahotsa... [+]


Uribarrin urperatutako herrietatik bota zituztenak omendu dituzte

Ur azpian utzitako herrietatik joan behar izan ziren 600 pertsonen omenez jarri dute oroigarria urtegiaren begiratokian, "ez ditugu inoiz ahaztuko urperatutako bizitzak", adierazi du Arabako ahaldun nagusiak.


2025-07-29 | Gedar
609 langile kaleratuko dituzte Ezkirozko BSHn

Plantillak baiezkoa eman dio aurreakordioari, eta, printzipioz, urte hau amaitzean itxiko dute fabrika.


Gasteizko lorezainek lau hilabete bete dituzte greban, Jaurlaritza eta Enviser enpresa aurrean manifestazioa eginda

Gasteizko lorezainen grebak lau hilabete bete ditu, langileek salatu dute Enviser enpresak eta Gasteizko Udalak blokeatu dutela auzia, bilera berririk ez dutelako egin uztailaren 7tik. 


Álvaro Uribe Kolonbiako presidente ohia errudun jo dute iruzurra eta eroskeriagatik

2002 eta 2010 artean Kolonbiako presidente izan zenari gutxienez lau eta zortzi urte arteko espetxe zigorra ezarri diezaiokete. Auzitegi Gorena 2018an hasi zen ikertzen Uribe, Ivan Cepeda senatari ezkertiarrak jarritako salaketa batean lekuko ziren hainbat paramilitarri... [+]


Israeldar kolono batek ‘No Other Land’ dokumentala grabatzen lagundu zuen aktibista palestinar bat hil du Zisjordanian

Yinon Levi izeneko kolonoak Odeh Hadalin aktibista hil du Zisjordania hegoaldean. 'No Other Land' dokumentala grabatzen lagundu zuen Hadalin, dokumental onenaren Oscar saria irabazi zuen martxoan. Kolono hiltzailea palestinar lurraldeak okupatzeagatik AEBetako zigor... [+]


2025-07-29 | Mikel Aramendi
Analisia
Kanbodia eta Thailandia, gerra-plantak egiten?

Arma astunekin elkarri erasoka lau egun eman ondoren, baldintzarik gabeko su-etena adostu dute Kanbodiak eta Thailandiak, Malaysiaren bitartekaritzarekin, Kuala Lumpurren egin duten aurrez aurrekoan. Ezingo dute akabera hori ikusi bonbardaketetan, alde batean zein... [+]


Euskal diaspora elkartuko da Boisen, eta jendetsua izatea espero dute

AEBetako Idaho estutako Boise hiriburuan ospatuko dute euskal kultura ezagutarazteko, eta euskal diaspora batzeko. Hainbat ekitaldi egingo dituzte uztailaren 29tik abuztuaren 3ra arte.


Gurasotasun baimena 16 astetik 17ra luzatuko du Espainiako Gobernuak, eta 32 aste gurasobakarrentzat

Astearte honetako gobernu bileran onartuko dute PSOEk eta Sumarrek, akordioa iragarri baitute. Neurria "berehala" ipiniko dela indarrean jakinarazi dute.


Astebeteko liskarren ondoren, Thailandiak eta Kanbodiak su-eten akordio bat sinatu dute

Duela astebete, bien arteko mugan Thailandiako eta Kanbodiako tropak elkarri eraso egiten hasi ziren, Frantziaren kolonizazio aldian jatorria duen gatazka berpiztuta. Bi herrialdeek "berehalako eta baldintzarik gabeko" su-etena ezartzea adostu dute astelehenean, 35... [+]


Zuzenean eta zeharka 434.000 palestinar hil ditu Israelek 2023ko urritik, Gazako biztanleriaren %20, kalkulu baten arabera

The Lancet aldizkari ezagunak iazko uztailean eginiko "aurreikuspen zuhurraren" ondoren, zuzenean eta zeharka Gazan hilda egon daitezkeen palestinarren kopurua eguneratu du Steven Donziger abokatu entzutetsu estatubatuarrak, The Lancet-en formula... [+]


Europa makurrarazi du Trumpek
AEBek Europako produktuei %15eko muga-zergak ipiniko dizkie, eta alderantziz ezer ere ez

Horrez gain, Europa behartu egin du gasa AEBei erostera, 750.000 milioi euro xahutu beharko ditu horretan datozen hiru urteotan; beste 600.000 milioi euro gehiago inbertitu beharko ditu han, "inbertsio estrategikoetan"; eta, "ehunka milioi euro", zehaztapen... [+]


Eguneraketa berriak daude