"EA desagertaraztea da EAJren helburu nagusia".

Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Iñaki Cabases (EA)-ekin elkarrizketa.Politika oro har Nafarroan
"EA desagertaraztea da EAJren helburu nagusia".
Iñaki Cabases, Eusko Alkartasunaren zerrendaburua Nafarroako Par- lamenturako
Laugarren aldiz zerrendaburua. Iñaki Cabases Nafarroan abertzaletasunak bizi duen egoeraz mintzo zaigu, «abertzaletasunak aukera bat bera ere» ezin duela galdu azpimarratuz. Aurreko legegintzaldiaren bideari jarraituz, EA Nafarroako Legebiltzarreko giltzarria izateko bokazioaz abiatuko da kanpaina honetan.
Kritika asko jaso dituzue Nafarroao Gobernuko aurrekontuetan parte hartzeagatik; Iruñeko Udalean ere aritu zarete. Ez al da gehiegizkoa izan ordaindu beharrekoa?
Abertzaletasunak Nafarroan ezin du aukera bat bera ere galdu, lur jota baitago. Politikoki sistema edota erakundeen oposizioan egotea oparoagoa izan badaiteke ere, egun, Nafarroaren zenbait euskal ezaugarri mantentzea oparotasun politikoa baino premiazkoagoa da. EAk azken urteotan gauzatu duen politika eraman izan ez balu, ikastolek ez lukete finantzaziorik izango. Nafarroan egon behar da horretaz jabetzeko. HBk aurrez aurreko oposizioa manten dezake, EA hor dagoelako. EA ez balego, HBk postu hori hartu beharko luke, norbaitek egin behar baitu lan hori.
Gobernuan egon beharrak, aginte postuetan egoteak, gobernagarritasuna ahalbideratzeak... ez al dio sendotasun handiagoa ematen navarristen proiektuari?
Ezta gutxiago ere. Nafarroak ez ditu bere euskal ezaugarriak galduko gobernuan bat edo beste egonda ere; baina argi dago abertzaletasunak ezin duela Nafarroako politikagintzatik at geratu, horrela izanen balitz desagertzear egonen bailitzateke.
HBk Urralburu ez laguntzean asmatu egin zuela aldarrikatu egin du. EAk oker jokatu al zuen?
HB, nafar politikagintzan, oker ibili da hamabost urteotan: erakundeetatik at egotetik erakundeetan egotera igaro da, buruz buruko oposizioa defenditzen zuen, eta azken legealdian ez du hori egin. EAk hasieratik egin izan duena egin du. Urralbururen aferan, denok hartu genuen ustekabe galanta, beraiek ere bai. Lehendakaria hautatzean ez zen bere imagina ezbaian zegoena, agintzeko era baino, eta horrek abertzaletasunarentzat egungoak baino ikuspegi hobeak izatea ahalbideratu izanen luke.
Ustelkeria kontuetan, EAk ikerketa batzorde guztiak bultzatu ditu eta baita sortu ez diren beste batzuk ere. Zerbait gehiago egin al zitekeen?
PSNk eta UPNk ez dute inolako asmorik izan ikerketa prozesuak antzina zitezen. Ustelkeria uxatzea denon esku dago. Enfrentamendua bultzatzea ustelkeria da, kalteak konpontzean norbait diruz saritzen baita.
Hauteskundeotan gazte asko sartu duzue zerrendetan, baina zerrendaburuak ez dira aldatu.
Javier Ayesaren kasuan, Iruñeak duen zinegotzirik onena dela esan izan da, beraz, ez diogu kapital horri uko eginen. Parlamentuko zerrendaren kasuan, nik 43 urte ditut. Karguarekiko ez daukat inolako sentimendu patrimonialik. Nafarroan abertzaletasunak behar dituen planteamenduak defenditzen saiatu izan naiz, eta jarraitzea proposatuz gero aurrera segitzen dut. Ez dut inolako arazorik lan hau ni baino hobeki egin dezaketenei bide emateko.
Zenbait komunikabidetan, EA-EAJ koalizioaz mintzatu da. EAJk gizendutako haizeak al dira?
EAJk antolakuntza eta erakunde mailan Nafarroari uko egin zion. Nafarroan PSOE eta Autonomi Elkartean EAJ-PSOE izan ziren garaian eman da bi komunitateon arteko urrunketarik handiena. EAJren helburu nagusia Nafarroan EA desagertaraztea da. Udal hauteskundeetarako koalizioen aferan EAJ, alderdi gisa, ez zaio inoiz EAri zuzendu.
Beraz, nola ulertu behar da Altsasukoa? Hor ez al daude EA eta EAJko militanteak hizketan?
Duela lau urte sozialistek aurrera eraman zituzten interesak bere sentitzen ez zituen gizatalde batek hauteskunde-agrupazioa osatu zuen Altsasun. EA, EAJ, EE eta inongo alderdiko kideak elkartu ziren. Egun, duela lau urteko konpromezuaren arabera, EAk izendatu behar zuen zerrendako alkategaia, eta Goikoetxea jaunak EAk aukeztutako biak errefusatu egin ditu. EAJk EA talde horretan egoteko inolako borondaterik ez zuenez, gure zerrenda aurkeztea erabaki genuen.
Hautesleek ez al dute eskatzen Kataluniako CiU moduko zerbait EA eta EAJren artean?
Nik uste ezetz. EAJk ez du barneratu EAren izate bera. Arzalluzek aberriaren aldekoa baino EAren kontrako obsesioa du. Nazionalismoan aniztasun ideologikoa dago, eskuineko alderdia den EAJk osorik bildu ezin duena. Alta, EAJ eta EAren arteko lana beharrezkoa da. Herri hau abiaraziko duten formulazioak ezinbestekoak dira. Eusko Jaurlaritzan gaude, eta EAJk elkarlanerako borontatea erakutsiz gero, lan horren fruituak aski fite antzeman daitezke, Jaurlaritzak herriaren aitzindaria izan behar baitu.
Hautesleek ez al dute hori eskatzen?
Hautesleek ez dute ulertzen nolatan gehiengo abertzalea duen herri batek ez duen klabe abertzaleetan funtzionatzen.
Alderdi guztiek Alliren jarrera kritikatu duzue. Zer dela eta Allik EA gogorren kritikatu izana?
EA ez da Allik menderatu behar duen arerioa. Alli eskuinetik dator eta bere hauteslea eskuinean aurkitu behar du. Alli `euskal' ezaugarriekin artifizialki lotzea akats nabarmena da. Nafar eskuinak baino errespetu handiagoa die Nafarroako euskal sustraiei, baina ez du berezkoa sentitzen.
Zure ustez ez du horren frogarik eman?
Egun UPNko zerrendaburua balitz, UPNren planteamendu berak bultzatuko lituzke. Legegintzaldi honetan euskal gaien inguruko partida guztietan bere alderdiarekin eman du botoa. Horrek ez dio ezinegonik sortu alderdi barruan jarraitzeko. Alli euskara edota euskaltzaletasunaren bultzatzailetzat hartzea oker handia da.
Nafar Demokraten Elkargunea, beste EA bat izan daitekela diote...
Alliren ideologia ezezaguna da. UCDn eta UPNn ez du arazorik izan. UPN-n desadostasunak ez dira ideologikoak izan, proiektu pertsonalistagoa bultzatu nahi izatetik sortu dira. UPN nafar nazionalistatzat hartu behar zela defenditzen zuen garaian, nagusigoa zuen kongresu hartan. Baina Del Burgorekin egindako tratua zela eta, ustezko desadostasun ideologiko hori zokobetailurako utzi zuen. Eskuinean metatutako interesen multzoak agintzen du, eta Allik interes bat ordezkatzen zuen. Interesak eta ez desadostasun ideologikoak dira joan izanaren arrazoiak.
Datorren gobernuko giltzarria izan nahi duzue. Horrek ez al du morrontzarik sortzen?
Gobernua osatzeko nazionalisten presentzia ziurtatzea dugu helburu. UPN-PSN Gobernu baten `navarrismorik' gordinena izanen litzateke kontrakoa. Nahiago nuke IUk Estatu mailan eta HBk Nafarroan egiten duten gisako oposizio erosoa egitea, baina Nafarroako abertzaletasunarentzat sobera arriskutsua da. Ez dut inoiz ulertuko zer dela eta HBk kontrako botoa eman zion Euskararen Legearen aldaketari.
Zer eskain diezaioke EAk nafar politikagintzari?
Nafarroako Gobernua eta Eusko Jaurlaritzaren arteko batzorde iraunkorra osatzea guztiz beharrezkoa da. Inoiz aipatu den «Dieta» moduko zerbait. Batzordeak bi komunitateen eremuko politika berezituak diseinatu beharko lituzke, bai Madrilen eta bai Brusselan presentzia instituzionala koordinatuko, eta nafar eta gainerako euskaldunen arteko bategite soziologikoa bultzatuko. UPN-PSN akordiokoa baino aurrerakoiagoa den politika egiten saiatuko gara.
Zenbait sektore abertzalek hori bezainbeste eskatzen dute Iparraldearekiko beste politika bat.
Iparraldearen kasuan ordezkapen instituzionaleko arazoa dugu. Batzorde iraunkorra Iparralderantz hedatu beharko litzateke, eta Atlantiar Pirinioetako departamentuarekin negoziatuz, aberria hezurmamitu. Hori guztia, hainbat indar abertzalek Iparraldean duten presentzia baino garrantzitsuagoa da, indar horiek orain arte ez baitute ezer gauzatu. Status quo-a mantentzea baino, gehiengoa bil dezaketen ekinbideak gauzatu behar lirateke.
ETAren jardunak abertzaleen arteko batasuna oztopatu eta bai Nafarroan bai EAEn antieuskaldunen jarrerak indartzen ditu.
Hala ere, EAtik maiz esan da biolentziaren amaiera ez dela beharrezkoa hitz egiten hasteko?
Elkarrizketarako ez da aurrebaldintzarik exigitu behar. Baina deigarria da nola ETA alderdi abertzaleen arteko negoziazioa laguntzeko baino Estatuarekin negoziatzeko prestuago azaltzen den. Alderdi abertzaleen artean hurbilketa dagoenean, Elkarri-ren bake konferentzia kasu, ETAk bere jarduna gogortzea ere deigarria da. Zentzu honetan ETAren jarduna susmagarria izaten ari da.
LARRION, Patxi
8-10,11

GaiezPolitikaEuskal HerrTaldeakAlderdiakEA
PertsonaiazCABASES1
EgileezLARRION1Politika

Azkenak
Burlatako gaztetxearen aldeko protesta amaitutzat eman dute Gazte Asanbladako kideek

Protestak 24 ordu bete dituenean, suhiltzaileak bertaratu dira udaletxera eta kateak moztu dizkiete bi gazteei. Bi kateatuek gaua bertan igarotzea "udaletxearen hautua" izan dela adierazi du Gazte Asanbladak, eta udalaren ordezkariek "ekintza deslegitimatzeko eta bi... [+]


Etxegabetzeetara ohitu zaitezke, baina egon, badaude

Ez da gauza berria politikari profesionalak gizarteko arazoak estaltzeko ahaleginetan ibiltzea. Azkenaldian Denis Itxaso -EAEko Etxebizitza sailburua- entzun dugu etxegabetzeei garrantzia kenduz eta aditzera emanez gurean bazterreko fenomenoa direla; eta Begoña Alfaro... [+]


2025-03-20 | ARGIA
“Kateekin ateak hautsi” goiburupean ospatuko da Nafarroaren Eguna apirilaren 27an

Iruñeko Zaldiko Maldiko Elkartean eta Baigorriko Bixentainean aurkeztu da aurtengo Nafarroaren Eguna, egun berean. Ohi bezala, apirileko azken igandearekin bat egingo da festa Baigorrin, eta horrez gain, apirilean hainbat ekitaldi egingo dira eskualdean.


2025-03-20 | Patxi Azparren
Europa eta Euskal Herriaren desmilitarizazioa

Antropozentrismoaren aldaera traketsena eurozentrismoa izan zen. Europako mendebaldea, geografikoki, Kontinente Euroasiarraren penintsula txiki bat besterik ez da, baina lau mende luzez gertaera demografiko, teknologiko eta ideologiko batzuk zirela medio, bazter horretako... [+]


Hezkuntza sistema propioa aldarrikatu dute Hego Euskal Herriko hiriburuetan, Ikamak deitutako ikasle greban

Hezkuntza eredu propioa "ezinbestean" independentziatik etorri behar dela adierazi dute, eta sistema propio hori "publikoa eta komunitarioa" izatea nahi dutela. Ikamak deituta, goizean zehar piketeak egin dituzte Euskal Herriko hainbat hezkuntza zentroetan.


Euskal Pilotan euskal selekzioa aitortzearen alde kokatu da Espainiako Kirol Kontseilu Nagusiko lehendakaria

Euskal Pilotako Nazioarteko Federazioaren eta Espainiako Federazioaren arteko gatazkak bere horretan jarraitzen duen bitartean, Jose Manuel Rodriguez Uribesek euskal selekzioaren aldeko adierazpenak egin ditu. Desadostasunak direla eta, Nazioarteko Pilota Federazioaren eta... [+]


2025-03-20 | Iñaki Inorrez
Euskaraldia ez! Euskal Oldarraldia bai!

Badakizuenok badakizue, beste gauza asko bezala, euskararen aldeko borrokan ere politikoek, eragile batzuek eta hedabideek beraien antzezlana saldu nahi digutela, benetakoa balitz bezala.

Lehen urtean pozik jaso nuen, "Euskaraldi" hau. Zer edo zer zen, ezer ez zegoela... [+]


Euskararen zapalkuntza sistematikoa

Euskarak, mendez mende, zapalkuntza sistematikoa jasan du, eta oraindik ere borrokan dabil egunerokoan bere leku duina aldarrikatzeko. Hizkuntza baten desagerpena ez da inoiz berez gertatzen; planifikazio politiko eta sozialak eragiten du zuzenean. Euskaldunoi ukatu egin izan... [+]


2025-03-20 | Sustatu
‘Eta erasotzailea ni banaiz?’ ziberjazarpena ikuspegi berri batetik

Puntueusek eta Cyberzaintzak elkarlanean ikusentzunezko baliabide pedagogiko bat sortu dute gazteentzat eta haiekin lan egiten duten profesionalentzat: irakasle, guraso eta hezitzaileentzat. Ikusentzunezko honen bidez, ziberjazarpena ezohiko ikuspegi batetik... [+]


BSHko lantokiko sarbidea itxi dute langileek euren etorkizuna negoziatu nahi dutela aldarrikatzeko

Kamioiak ez sartu ez atera. Horrela eman dute goiza BSHko Eskirozko lantokian. Parez-pare langileak aurkitu dituzte protestan. Hilkutxa batekin, elkarretaratze formatuan lehenbizi eta Foruzaingoak esku hartu behar zuela jakin dutenean eserialdia egin dute erresistentzia pasiboa... [+]


Ekologismoaren kontrako oldarraldia AEBetan: Greenpeace 660 milioi euro ordaintzera zigortua

Dakota Access oliobidearen kontrako protestengatik zigortu du Ipar Dakotako epaimahai batek erakunde ekologista, Energy Transfer Partners enpresak salaketa jarri ostean. Standing Rockeko sioux tribuak protesten erantzukizuna bere gain hartu du.


2025-03-20 | Estitxu Eizagirre
EH Bizirikek manifestazioa deitu du larunbaterako ‘Euskal Herria ez dago salgai!’ lelopean

Sareak nabarmendu du Euskal Herri osoko eragileak daudela bertan eta deialdiak 140tik gora atxikimendu jaso dituela: "Horrek islatzen du zein den gaur egungo errealitatearen urgentzia, lurraren defentsaren beharra eta auziarekiko dagoen konpromezua".


2025-03-20 | ARGIA
Arratzua-Ubarrundiako EH Bilduko zinegotziek dimititu egin dute, Solariaren proiektuarekin “eskuak lotuta” dituztelako

Koalizio abertzaleko hiru ordezkariek ohar baten bidez euren "frustrazioa" adierazi dute proiektu fotovoltaikoa ezin gelditzeagatik: "Egoera horren aurrean, ez gara legegintzaldia amaitzeko indarrez sentitzen". Proiektu honi ez! plataformak salatu du EH Bilduren... [+]


2025-03-20 | El Salto
Kataluniako erreferendumean gomazko balak jaurti zituzten lau poliziari ez diote amnistia emango, eta auzipetu egingo dituzte

Lau agenteak lesio-delituengatik ikertzen ari dira eta horrek galarazten du 2024ko amnistia aplikatzea. Polizia horietako batek, ustez, gomazko bala batekin begi bat zartatu zion Roger Español kataluniarrari.


2025-03-20 | Euskal Irratiak
Arrazismoaren kontrako giza-katea egingo dute Baionan larunbatean

Arrazismoaren aurkako nazioarteko eguna kari, larunbat honetan 16 alderdi, kolektibo eta elkartek deia luzatu dute, Baionako Marengo eta Pannecau zubien artean giza kate bat osatzeko. Aniztasuna, elkartasuna eta giza eskubideen errespetua aldarrikatzera deitu dute,... [+]


Eguneraketa berriak daude