Xabier Amuriza: "Marrazkietan hizkuntz errejistroak errezagoak dira".


2021eko uztailaren 19an
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Xabier Amurizaren lana itzultzaile bezala ETB-n
Xabier Amuriza: "Marrazkietan hizkuntz errejistroak errezagoak dira".
Etxanon jaio zen 1941eko maiatzean. Burgosko prozesuan parte hartu zuen eta Zamorako apaiz-espetxean preso egona da Xabier Amuriza. Bertsolari txapelduna, diskoak eta liburuak kaleratu ditu, itzultzaile lanak egin ditu... alor desberdinetan azaldu du burua. Berak euskaratua da haurren artean hain arrakastatsua den «Dragoi Bola». Liburu batean ari da orain.
Zein izan da zure lana «Dragoi Bola»n?
Itzultzea eta egokitzea, hau da, pertsonaien esaldien erritmora eta aho mugimenduen arabera, testua pantailan ikusten eta entzuten den modura egokitzea.
Edertrack izeneko estudioentzat egiten nuen lan. Nik gaztelerazko itzulpena neukan eta horrekin egunero kapitulu bat edo ahal nuena egokitzen nuen. Konzentrazio handia eskatzen duen lana da.
Desberdina al da filmea eta marrazki bizidunak itzultzea?
Telebistarako lana mota desberdinetakoa izaten da: filmeak, marrazkiak eta dokumentalak. Dokumentaletan itzuli bakarrik egiten da. Boza off-ean doa eta ez dago egokitu beharrik. Itzulpen soiltzat jo daiteke. Ordaina ere diferentea izaten du.
Filmeetan pertsonaia errealenak eta marrazkiak bereizten dira. Filmeetan gama guztia dago; testuaren, ekintza motaren, pertsonaia kopuruaren... araberakoa izaten da lana. Oro har, marrazki bizidunekin lan egitea errazagoa da, marrazkien mugimenduak nahiko estereotipatuak izaten dira. Egokitu behar den arren, erregistroak eta tonuak errazagoa aurkitzen dira.
Haurrentzat lan egiteak ba al du berezitasunik?
Kontzeptu eta narrazio eta elkarrizketa errazagoak, elementalagoak izaten dira. Alde horretatik itzultzen errazagoak dira eta egokitzen igualtsu. Horrek daukan zailtasuna, haurren erregistroak eta haurrentzako moduko hizkera erabiltzean datza.
Orain filme gutxiago euskaratzen dira...
Duela urte mordo bat ia astero filme bat itzultzen nuen. Duela 3-4 bat urtetik honantz ia ez nuen filmerik egiten. Telebistan murrizketa handiak izan dira eta orain nonbait stocka egin dute eta murriztu egin da.
GERRA, Ainhoa
49

GaiezKomunikabidTelebistaETBBikoizleak
PertsonaiazAMURIZA1
EgileezGERRA1Komunikabid

Azkenak
2024-11-25 | Leire Ibar
Euskal Herriko I. Hikadromoa antolatu dute Durangoko Azokan

Durangoko Azokako berrikuntzetako bat izango da ZirHika taldeak sortu duen hikalarien bilgunea. Hika hitz egitea eta ongi pasatzea izango da helburua, abenduaren 7an Landako ikastetxean.


2024-11-25 | Euskal Irratiak
Alokairuak mugatzeko legea indarrean jada, Lapurdiko 24 herritan

Alokairuen bidezko espekulazioa oztopatzeko neurria azaroaren 25etik goiti izanen da indarrean Ipar Euskal Herrian. Momentuko, tentsiopean diren Lapurdiko 24 herriei eraginen die: Ahetze, Angelu, Arbona, Arrangoitze, Azkaine, Basusarri, Baiona, Biarritz, Bidarte, Biriatu,... [+]


'Superbotereak' liburua
Eskola-proiektuak izango dira mintzagai asteazkenean, Larraulen

Larraulgo eskolan da hitzordua, azaroaren 27an, 17:30ean. 'Superbotereak' liburuaren egile Koldo Rabadan ez ezik, hitzaurrea idatzi duen Nora Salbotx eta hainbat kide izango dira mahaiaren bueltan: Ainhoa Azpirotz (Hik Hasi-ko koordinatzailea), Irati Manzisidor... [+]


Lan istripu hilgarrien gaineko datuak estaltzea leporatu dio LABek Nafarroako Gobernuari

Azken astean sindikatuak 5 heriotzaren berri izan du eta dagoeneko 26 dira Nafarroan lanean hil egin diren edo beste erkidegotan beharrean zendu diren nafarrak. Alarma gorria pizteko moduko datuak LAB sindikatuaren iritziz.


2024-11-25 | ARGIA
Nazio auzia “erdigunean” ipintzeko eskatu du EH Bilduk, “jauzi” bat egin eta estatusaren eztabaida abiatzeko

Jendetza elkartu da Bilboko Casillatik abiatu den manifestazioan, Nazioa gara aldarrikatzeko. Buruan, EH Bilduko Mahai Politikoko kideak joan dira, eta atzeraxeagotik jarraitu diote ERC, BNG, CUP, Compromis eta Mes Per Mallorca alderdietako kideek. Ikurrinak, Nafarroako ikurrak... [+]


Gobernuarekin kritiko den ‘Haaretz’ egunkaria itotzeko neurriak hartu ditu Israelek, hura desagerraraztea helburu

Egunkariaren editoreak egindako adierazpen batzuen harira hartu du neurria Israelgo Gobernuak. "Netanyahuren erregimena krudela da eta apartheid-a ari da egiten", esan zuen Amos Shocken editoreak Londresen emandako hitzaldi batean, duela hilabete.


2024-11-25 | Jon Torner Zabala
EHUko errektoretzarako bozketaren atarian
Bengoetxeak eskatu du Ferreiraren hautagaitzaren “jardunbide irregularrak” ikertzeko

Asteartean, hilak 26, egingo dira EHUko errektoretzarako hauteskundeak. Kanpaina nahasia izaten ari da, eta, horren erakusgarri, Joxerramon Bengoetxearen taldeak eskatu izana "ustez Eva Ferreiraren hautagaitzako pertsonek edo ingurukoek egindako ekintzak eta kanpainako... [+]


2024-11-25 | Leire Ibar
Fronte Zabala itzuliko da boterera Uruguain, bost urteren ostean

95.000 botogatik gailendu da Fronte Zabala azaroaren 24an eginiko hauteskundeetan. Yamandu Orsi izango da Uruguaiko hurrengo presidentea, Álvaro Delgado eskuineko Alderdi Nazionaleko presidentegaiari aurre hartuta.


2024-11-25 | Bertsozale.eus
Alaia Martin Etxebestek irabazi du Zarauzko finalaurrekoa
Finalerako pase zuzena eskuratu du Martinek, finalaurrekoa irabaztearekin bat. Azken finalaurrekoa datorren igandean jokatuko da, Arrasaten, eta orduan osatuko da finala.

Gure gorputza gudu zelai bat da

Azaroaren 25ean, Indarkeria Matxistaren Aurkako Nazioarteko Egunean, Steilas sindikatuko Idazkaritza Feministak kartel bat argitaratu du: Gure gorputza gudu zelai bat da du leloa, eta Hego Euskal Herriko ikastetxe guztiek jaso dute. Gatazka armatuetan emakumeek eta adingabeek... [+]


“Irtenbidea Polizia kopurua handitzea balitz, arazoa jadanik konponduta legoke”

Azken asteetan albiste izan da Gasteizko Errota auzoa, urriaren 8az geroztik delinkuentziaren aurkako eta segurtasunaren aldeko mobilizazioak egiten baitituzte zenbait auzokidek asteartero, bi lonja huts okupatu zituzten gazte migratzaile batzuk jo-puntuan jarrita. Inguruan... [+]


2024-11-25 | ARGIA
Mugimendu feministak gizonei dei egin die konplizitatea eta justifikazioa desagerrarazteko konpromisoa hartzera

Azaroak 25 Indarkeria Matxistaren Aurkako Nazioarteko Eguna da. Mugimendu feministak Bilbo, Iruñea, Gasteiz, Donostia eta Baionan mobilizazioak egingo ditu. Mugimenduak argitaratu duen manifestuan, 2024an Euskal Herrian eraildako bost emakumeak gogoratu dituzte. Aurtengo... [+]


Eguneraketa berriak daude