"Ohizko argitaletxeetatik urrun, erakundeei laguntzeko gaude".


2021eko uztailaren 16an
Felix Marañak literatura eta argitaletxeei buruz hitzegiten
"Ohizko argitaletxeetatik urrun, erakundeei laguntzeko gaude".
Felix Maraña, Berminghan argitaletxeko partaidea
Literatur lehiaketen ondorengo argitalpenak nahiko kaskarrak zirela sumaturik, Felix Maraña, Felipe Juaristi, Carlos Aurtenetxe eta Jorge Arangurenek Bermingham argitaletxea sortu dute. Lanak era duinago batean kaleratzea dute helburu.
Bermingham argitaletxea sortu berri duzue. Zein xede du?
Orain hogei urte ingurutik hona, erakunde lokal gehienak (udal, aldundi, kultur elkarte...) lehiaketa literarioak deitzen hasi dira. Ondo dator, txalogarria da. Erakunde hauek, baina, beste eginbeharrak dituztenez, laguntzarik gabe sentitzen dira prozesuan. Horrek eragiten du lehiaketako lanak argitaratzen diren moduan argitaratzea. Egileek euren izenak azalean ikusi nahi dituzte, homologazioa izan dezan nahi dute.
Lehiaketen helburua ere bada hasi berriak edo idazle ezezagunak ezagutzera ematea, non egiten da orduan okerra?
Lehiaketetan sariak ematen dira eta pentsatzekoa da epaimahaia prestatua dagoela. Udaletxeak diru kopurua ematen du lehiaketak egiteko, epaimahaia izendatzen du baina kasu askotan honek ez du ia literaturaz ulertzen. Argitalpen kaskarrak kaleratzen dira eta batzuetan ez dira, gainera, argitaratu ere egiten. Askotan eskua edo saria ematearekin konformatzen dira.
Gainbehera horren aurrean zer zeregin izan dute idazleek?
Gainbeheraren erantzule ere badira neurri batean, bide hori bere horretan onartu dutelako. Beste erremediorik ez zegoela pentsatzen zutenez, konformatu egin dira. Guk ohartarazi nahi dugu, ordea, berdin kostatzen dela era egokian argitaratzea eta egun, askotan ateratzen den modu trakestan egitea.
Nolako harrera sumatu duzue erakundetan?
Pasaiako Udalak, esaterako, oso ondo ulertu du gure planteamentua eta baita beste zenbait erakundek ere. Euskarri duina behar da. Argi dago honek prozesu osoa hobetzea dakarrela. Lehiaketa hauetara aurkezten denak badaki dirua jasotzeaz gain, bere lana era egokian islatua ikusiko duela. Ziur naiz aurrerantzean jende gehiago aurkeztuko dela.
Argitaratzeaz gain beste eginkizunik hartu al duzue?
Argitaratu ostean banaketaren txanda dator. Udalak, kultur elkarteak... prozesu honetan parte har dezaten animatu nahi ditugu, horrela babes instituzionalak jasotzeko aukera dutelako. Alegia, Eusko Jaurlaritzak liburutegi guztietan banatzeko liburu sorta erosiz gero, hortik onura atera dezaketen erakundeak udaletxeaketa izango dira. Gure lana, arlo horretan, informatzea da, abantailen berri ematea. Ez dugu prozesua monopolizatzeko asmo. Ohizko argitaletxeekin ez dugu zerikusirik, erakunde eta aktore pribatuei laguntzeko gaude hemen.
Lehiaketetako lanez gain, bestelako lanik argitaratzea pentsatu al duzue?
Aldizka liburuak ere argitaratuko ditugu, merezi duela uste baitugu. Hasten den jendearenak zein oraindik baloratzeke dauden idazleenak. Bilduma garrantzitsua argitaratzekotan gara. Itzulpenak egin ditugu gaztelaniatik euskarara eta alderantziz. Honek hizkuntza batetik bestera mugitzea ezezik, egileen arteko komunikazioa bideratuko du.
Euskararekiko zein politika jarraituko duzue?
Gaztelaniaz eramango dugun sostengu politika bera. Ez dugu esango 23 euskaraz eta 23 gazteleraz editatuko ditugunik; ez dugu kantitateaz hitz egiten. Lehiaketa euskaraz bada euskaraz argitaratuko dugu. Beste urte batzuetan Pasaiako sarietan gaztelaniazko eta euskarazko liburuak batera argitaratu izan dira, eta neronek proposatu nien bereizketa, arrazoi sinple bategatik: bakoitzak baduelako bere irakurle esparrua. Oso ongi ulertu zuten. Praktikoak izan gaitezen: erakunde batek ez du gaztelaniaz argitaratzen euskarak duen laguntza sistemagatik. Jaso ditzala laguntzak euskarazkoak, beraz, gaztelaniazkoari ere lagunduko baitio.
Nola egingo da Berminghamen finantzaketa?
Erakundeei beraien prozesuetan laguntzen diegun jende multzoa gara. Pasaiako Udaletxeak, era zehatz batean argitaratzeko diru kopurua erabiliko baldin badu, esango diegu gure eskuetan lan hori utziz gero merkeago atera daitekeela. Inprentekin harremanak ditugu, beraz, merkeago irten daiteke eta kalitate hobeaz. Erakunde horien borondate onaren gestoreak gara.
Erraza dirudi...
Praktikoak gara eta badakigu gauzak egiteko baldintza ekonomikoak behar ditugula. Hala ere, ez gara mezenasak. Mezenas lana egiten dugu erakundeekin, gauzak zein eratara egin ditzaketen esanez, baina gu kulturaren langileak gara. Prezioak popularrak dira: atera berri ditugun liburuak, esaterako, 600 eta 400 pezetan jarri ditugu salgai. Gainera, beheraldera egingo dugu. Izan ere, urte honetan 20 argitalpen inguru egitea dugu buruan. Zenbait argitaletxerentzat, interes ekonomikoengatik egingo dugu, baina erakundeak beraiek dira onura handiena jasoko dutenak. Horrezaz gain, ez dugu argitaratuko erakundeek proposatzen duten guztia, kalitatezkoa dela iruditzen ez bazaigu bederen.
Egun zeren alde egiten dute apustu argitaletxeek?
Ohizko argitaletxeek interes eta diruaren alde. Guk, ordea, ez dugu plusbaliak sortzerik nahi. Ohizko argitaletxeak dirua irabazteko daude, baina dramatikoa da beste gauza batzuei ez begiratzea. Nire iritziz, prozesu hauetara begiratuko balute, beraiek ere ekonomia positiboa aterako lukete, bai eurentzat baita egileentzat ere. Euskal gizartean indar handia du pisatzen duen liburuak, argitaratzea asko kostatzen denak eta atez ate saltzen den liburuak.
ARTOLA, Maite
40-42

GaiezKulturaArgitalgintArgiteletxeBermingham
PertsonaiazMARAÑA1
EgileezARTOLA6Kultura

Azkenak
Errege Magoen desfilean zati lasaiak tartekatu dituzte, autisten elkarteek aldarrikatuta

Dezibelio eta argiztapen muturrekoak ohiko diren makro-ikuskizunen eta makro-estimuluen garaiotan, autismodun haurren bueltako elkarteek aspalditik egindako eskaera zabaltzen ari da pixkanaka, baita Errege Magoen desfileetan ere: ez musika, ez argiztapen, ez abiadura... [+]


Urtarrila, intxaurrondoaren loaldia

Kolore morez margotu dut urteko lehen hilabetea, sormena, irudimena, jakintza eta espiritualitatearen kolorez.


2025-01-06 | Nagore Zaldua
Itsas-bare kantauriarra
Ohartarazpenaren artelanak

Koloretsuak, distiratsuak, forma xelebre bezain ederrekoak diren heinean, nudibrankioek beste planeta batetik iritsitako izakiak dirudite. Itsas hondoko izaki biluzi hauek 1980ko hamarkadako gandorretako kolore biziak eta Parisko joskintzako izen handien moda arkitektonikoa... [+]


2025-01-06 | Jakoba Errekondo
Elkarren beharra bizitzeko

Lagun txiletar batek bere herriko istorio bat kontatu dit, eta ahoa bete inplante utzi nau. Han “quintral” esaten dioten landare batena da, Tristerix corimbosus. Txile eta Argentina hegoaldeko baso epeletan bizi da, eta gure lurralde epeletan hazten den mihuraren... [+]


2025-01-06 | Garazi Zabaleta
Trebatu elkartea
Lehen sektoreko erreleboa bultzatzeko egitasmoa Gipuzkoan

Urteak daramatza martxan Ipar Euskal Herrian Trebatu elkarteak, laborantzan proiektua abiatu nahi duten pertsonek aurrez trebatzeko aukera izan dezaten. Ipar Euskal Herriko proiektua eredutzat hartuta eta ideia berari tiraka, Gipuzkoan ere izen bereko elkartea sortu dute aurten... [+]


LAB: “Klase elkartasunaren oinarrizko printzipioa da langile migranteei harrera egitea”

Botere sindikalaren inguruko bigarren azterlana argitaratu du Ipar Hegoa fundazioak. 2016an argitaratu zuen lehena eta, beraz, orain 2016 eta 2023 arteko eboluzioa ikus daiteke. Ondorio nagusien berri emateko prentsa agerraldia egin dute ostiral honetan LABeko koordinatzaile... [+]


2025-01-03 | Leire Ibar
Etxegabetzeko arriskuan daude bi familia Burlatan

Burlatan, Nafarroan, bi familia euren etxeetatik kaleratuak izateko arriskuan daude. Iruñerriko Etxebizitza Sindikatu Sozialistak azaldu duenez, familia bat putre-funts batek bota nahi du, alokairu kontratua berritzea ukatu diolako; beste familia, berriz, etxejabeak bota... [+]


WordPress-en formularioak sortzeko Ninja Forms plugina euskaratu du Iametzak

WordPress-en formularioak sortzeko Ninja Forms pluginaren euskaratzea utzita zegoela ikusita, Iametzak bere gain hartu du itzulpena eguneratzeko lana.


Analisia
2025ean etxebizitza zer?

Urte berria hasi dugu, baina etxebizitza arazo oso potoloa bihurtu zaigula aspaldi honetan, hori ez da berria. Hala ere, azkenaldian zabaldu diren datuak ikusita, 2025a mugarri bat markatzekotan dela esan daiteke, eta iragar ezinak diren ondorio sozial eta politikoak antzeman... [+]


Boli Kosta: Frantziako armada kanporatzen duen zazpigarren estatu afrikarra

Joan den asteartean, hilaren 31n, Boli Kostako presidente Alassane Ouattarak iragarri zuen bertan behera utziko zituela Frantziarekiko harreman militarrak. Horren ondorioz, datozen asteetan 1.000 bat soldadu frantses atera beharko dira herrialdetik.


2025-01-03 | Leire Ibar
2025etik aurrera, Hego Euskal Herrian alokairuak gehienez %2,2 igoko dira berritzean

Espainiako Estatistika Institutuak erreferentziazko indize berria argitaratu du urtarrilaren 2an. Horren arabera, alokairuen prezioak gehienez %2,2 garestitu ahalko dira urtean. Indize hau 2023ko maiatzaren 25ean indarrean sartu zen Etxebizitza Legearen ondorio da, eta data... [+]


2025-01-03 | Gedar
Pertsona afroamerikar bat kolpeka erail dute kartzelariek AEBetako espetxe batean

Hiru funtzionariok jipoitu zuten Robert Brooks, eskuak bizkarrera lotuta zituela. Hurrengo egunean hil zen, eta autopsiak dio asfixia izan zela heriotzaren kausa.


Eguneraketa berriak daude