J.M. Satrustegi, euskaltzaina eta antropologian aditua: "Lehenengo inauteriak eta oraingoak uztartzea, beren esanahian, ezinezkoa da".


2007ko otsailaren 21ean
J.M. Satrustegi , inauteriei buruzko elkarrizketa
J.M. Satrustegi, euskaltzaina eta antropologian aditua: "Lehenengo inauteriak eta oraingoak uztartzea, beren esanahian, ezinezkoa da".
Lehengo inauterien adierazpideak XX. mendearen bukaeran berreskuratzeak ba al du zentzurik?
Lehengo inauteriak eta oraingoak uztartzea, beren esanahian, ezinezkoa da. Orduko adibideek dauzkaten erritoak eta kalera begirako funtzionamenduak, berriz, gorde daitezke. Inauteria, berez, bizitzaren erantzuna zen, modu naturalean egiten zuten, ez zioten inori jaramonik egiten, ez zuten besterentzat egiten. Beren bizitzako ekintza bat zen.
Orain berreskuraturik, han beren bizitzarako egiten zituzten gauzak, inolaz ere, ezin dira maila horretan hartu, jendearen sentipenak ez baitira berdinak, orduko zibilizazioa eta gurea hagitz desberdinak baitira.
Orduan espektakulu bilakatzen da. Ohiturak gorde eta mantendu daitezke, baina gaurkotzeak ezin du inoiz bera izan.
Zeri erantzuten diote, oinarrian, euskal inauteri zaharraren agerpide desberdinek?
Mitoarekin erabat loturik daude. Mitoaren erantzun garbiak dira, eta gainera, zentzu erlijiosoarekin, harrigarri iruditzen bazaigu ere. Mitoa zen erantzun oinarrizkoena. Komunean dituzte oinarrizko gertaerak, ez hemen bakarrik, nik munduan zehar ikusi ditudan inauteri guztietan, eta eguzkiaren festetan ere.
Gertatzen da oso festa konplexuak zirela. Herriek gorde dituzte, bereziki, puntu batzuk toki batzuetan. Sinboloak asko zirenez, batzuk toki batean, eta besteak beste batean txertatuak gelditu dira. Baina oso zaila da gaur egun horiek denak aurkitzea. Lehenbiziko inauteriak udaberrian ziren, ilargiaren urte hasieran. Gero etorri da eguzkiaren urte hasiera, baina Elizak ilargiaren urte hasiera gorde du.
SARRIEGI, Patxi
22

Gaiez\Gizartea\Ospakizunak
Pertsonaiaz\SATRUSTEGI1
Egileez\SARRIEGI1\Gizartea

Azkenak
Baztango aroztegiko zazpi auzipetuek dei egin dute otsailaren 1eko manifestaziora joateko

“Talde kriminal antolatu bat izatea eta derrigortze eta bortxa delitu larriak egin izana” egozten diete Espainiako fiskaltzak eta obraren enpresa arduradunak. Zehazki, 20 urteko kartzela zigorra eta 56.000 euro eskatu dituzte zazpi herritar horientzat.


2025-01-21 | Julene Flamarique
2024. urtean biolentziak “areagotu” direla ondorioztatu du Talaia Feministak

Lau ardatz nagusiren inguruan egin dute 2024ko azterketa: indarkeria matxista; lurraldea; gerra eta gatazka armatuak; eta eskuin muturra. Euskal Herrian “erresistentziak metatzea” funtsezkoa dela ondorioztatu du Talaia Feministak, eta analisiaren sozializazioaren... [+]


50 urte Potasaseko grebatik

Gaur, urtarrilak 21, gure oraintsuko historiaren efemeride interesgarri bat gogora ekartzeko eta hari buruz hausnartzeko eguna dugu. 50 urte bete dira Potasas de Navarra enpresako 47 langilek itxialdia amaitu zutenetik. Hamabost egun iraun zuen itxialdi horrek eta greba orokorra... [+]


Industria militarraren konbertsioa, behar etikoa

Duela aste pare bat Norvegiako zenbait datu plazaratu ziren. Ipar Europako herrialde hartan auto elektrikoak nagusitu dira, eta Tesla marka dute salduena; energia birziklagarriaz sortutakoa omen da han kontsumitzen denaren %90. Aldiz, Norvegiako enpresa publikoek ez dute inolako... [+]


Oibarko ikastetxe publikoak D eredua izango du

Hezkuntza Departamentuak Oibarko ikastetxe publikoan D eredua ezarriko dutela iragarri du. Hilabeteetako protesten ondoren, euskarazko lerroa ezartzea lortu dute.


2025-01-21 | Mikel Aramendi
ANALISIA
Joe Biden eta Marcus Garvey: barkamenak barkatzailea itsusten duenean

Bere agintaldiaren azken egunetan Joe Biden AEBetako presidenteak egikaritu duen barkamen-zaparrada historikoak zeresanik eman behar luke, halakoen onuradun ezagunenetako batzuen kasuan behintzat ezinbestez egin beharko litzatekeen irakurketagatik. Edo ez al da justiziaren... [+]


2025-01-21 | Hala Bedi
Ekaitz Samaniego (All In Da Haus): “Hemen irabazle bakarrak preso politikoak dira”

Joan dira All In Da Hauseko hiru final aurrekoak. Oñati, Gernika eta Hendaiako Gaztetxeetaraino iritsi da freestyle txapelketaren bederatzigarren edizioa. Orain arte egindako bide honen balorazio positiboa egiten dute antolatzaileek, "Euskal Herriko txoko hauetan,... [+]


Moriartitarrek ere badute Urrezko Danborra

Aitor Arregik, Jon Garañok, Jose Mari Goenagak, Asier Achak eta Xabier Berzosak osatzen dute ekoiztetxe donostiarra, eta euren lana aitortu nahi izan du Donostiako Udalak.


Umeek debekatuta dute Debako liburutegian egotea, denboraren zati handienean

6 urtetik beherakoek 16:30-17:30 artean baino ezin dute liburutegian egon Deban, eta 2 urtetik beherakoek zuzenean debekaturik dute. Bestelako neurri baztertzaileak ere jasaten dituzte. Ageriko diskriminazioak haurrak literaturatik aldendu baino ez ditu egiten, eta borroka luzea... [+]


Depresioarekin lotutako hainbat gene identifikatu dira lehenengoz, mundu osoko populazioetan

Dibertsitate genetikoaren ikuspegitik inoizko metaanalisi zabalena egin dute, depresioaren arriskuarekin lotutako geneak identifikatzeko. Horri esker, aurrez ezagutzen ez zituzten 700 aldaera eta 300 gene inguru aurkitu dituzte.


Larrialdi egoera Mexikorekin mugan: migratzaileen aurkako ehiza abiatu du Trumpek

"Ameriketako Estatu Batuen gainbehera aldia amaitu da", esanez abiatu du kargu hartze ekitaldiko diskurtsoa Donald Trumpek. Besteak beste, trans eta pertsona ez-bitarren eskubideak deuseztatuko dituela promestu du, baita energia berriztagarrien aldeko politikekin... [+]


2025-01-20 | ARGIA
Otegi buru, “belaunaldi berri batek” hartuko du EH Bilduren gidaritza

EH Bilduk astelehen honetan abian ipini du mahai politikoa berritzeko barne prozesua. Zuzendaritzak zerrenda proposatu du. Arnaldo Otegik buruzagi izaten segituko du.


Eguneraketa berriak daude