"Rockaren mundu komertzialean bizi den poeta erromantikoa naiz".


2021eko uztailaren 19an
Elliot Murphy musikariari elkarrizketa
"Rockaren mundu komertzialean bizi den poeta erromantikoa naiz".
Elliot Murphy rock musikari estatubatuarra
Rock-and-rollaren hastapenetako lekuko izatea zorte handitzat hartzen du Elliott Murphyk, era horretan arras musikari ezberdinen eraginak berera ekartzeko parada izan duelako. 1973an lehen diskoa kaleratu zuenetik, ordea, estiloa ahalik eta garbiena mantentzeko ahaleginak egin omen ditu. Parisera joan aurretik, New Yorken aurkitu zuen abestiak konposatzeko behar zuen inspirazioa. Musikan ezezik, luma eta poesian ere aurkitu du babeslekurik.
Ez da hau Euskal Herrira etorri zaren lehen aldia. Euskaldunen artean jarraitzaile asko al dituzu?
Euskal Herrian behin baino gehiagotan izan naiz; iaz esaterako Bilbon eta beste zenbait lekutan eskaini nituen kontzertuak. Euskal Herriko publikoa oso atsegin dut eta benetan oso gustora etortzen naiz, goxo sentitzen bainaiz hemen. Iaz emandako kontzertuetan biziki estimatu nuen jendearen harrera, nire abestiak kantatzen zituen...
Orain urte batzuk EEBBak utzi eta Pariserako bidea hartu zenuen. Zergatik erabaki hau?
Hamabost urtez New Yorken bizi izan nintzen eta haseran asko inspiratzen ninduen. Izatez, nik osatutako kanta askok hiri honekin harreman estua dute; zenbaitetan New Yorkeko poeta sentitu naiz. New Yorkek asko irakasten du, baina une bat iristen da kanpoan beste leku batzuetara ere mugitu nahi duzuna. Europara joan nahi nuen, Paris erreferentzia gune nagusia da... Parisko argiak atsegin ditut eta baita ibaiak zeharkatzen dituzten zubiak ere.
Jende askoren ustez, EEBBetako rock musikari onenetarikoa zara. Ez zara, hala ere, oso ezaguna.
Rock-and-rollak antzekotasun handia du liburuekin. Gehien saltzen diren liburuak ez dute zertan onenak edo interesgarrienak izan, baizik eta jende multzo zabalenarengana iristsi direnak. Rock-and-rollean izen handiko adibideak badira: Rolling Stones, Bruce Springsteen... Hauek berehala bihurtu ziren ezagunak. Lou Reed eta beste zenbaitek, ordea, hasi eta hamabost edo hogei urtera lortu zuten sona. Nik hogei urte inguru daramatzat musika eginez eta hainbat disko ere kaleratu ditut. Jarraitzaile kopuru txikia izan dut baina musikan segitzeko adina bai. Orain egin berri dudan diskoaren bidez, publikoa zabaltzea espero dut.
70eko hamarkadan Aquashow taldean aritu zinen. Nola gogoratzen duzu garai hura?
Beldur handia nuen. Lehen diskoa nuen, ez nekien nola atera behar nuen... Gogoratzen dut grabazio estudioetan oso urduri nintzela... Gaztea nintzen, rock and rollaren ametsak nituen. Gaur, garai hartako amets asko galduak ditut.
Egia al da Bob Dylanek asko eragin duela zure estiloan?
Eragin nagusienetarikoa izan da. Hitzei atea ireki zien lehenetarikoa izan zen. Bob Dylanek hitzei eta musikari garrantzi bera ematen zien. Musikan berak edozein hitz kantatu zitekeela uste zuen eta horrela abesti propioak idatzi zitezkeela.
Duela lau urte amaitu zenuen «Unreal city» diskoa, zenbaiten arabera zure lan onenetarikoa. Zer diozu zuk?
«Unreal City» Frantzian editatu nuen lehenbizi, «12» izenez kaleratu zen eta 24 abesti zituen. Ondoren EEBBetan atera zen, 14 abesti eta «Unreal City» izenez. Diario bat dela esan daiteke eta bertan EEBB-etatik Europara aldegin nuenekoaz ari da. Oso disko berezitzat dut, erabat neronena: kantak, grabaketak, zuzendaritza lanak...
Nola definituko zenuke zure musika?
Zorte handia izan dut, rockand-rollaren haseren lekuko naizelako. Rock and rollaren historian gertatutakoak entzun eta bizi izan ditut: Elvis Presley telebistan lehenengoz atera zenekoa, Beatlesak Ameriketara joan zirenean... Beti saiatu naiz eragin horiek guztiak nirera ekartzeko. Era berean, baina, nire musika garbi mantendu nahi izan dut. Rockand-rolleko mundu komertzialean bizi den poeta erromantikoa naiz.
Musika ez ezik, hainbat poema liburu ere idatzi dituzu. Zerk eraman zaitu idaztera?
Beti idatzi izan dut. Lehenengo diskoa atera aurretik ere idatzi nuen. Velvet Underground taldearentzat abesti bat idatzi nuen «1969 lerro» izena zuena. Bestalde, istorio laburrez osatutako bilduma bat erabili nuen «Cold and electric» diskorako. Orain, istorio laburrez osatutako beste liburu bat idatzi dut.
Egin ez eta egitea gustatuko litzaizukeena?
Arrakasta ikaragarria lortzea amesten dut. Alegia, kanta bat konposatu, munduko txoko guztietako jendeak kantatu eta erosiko duena. Gutxienez bat. Lanean ari naiz hori lortzeko.
ARTOLA, Maite
36-37

GaiezKulturaMusikaMusika modePertsonakMusikoakMURPHY1
PertsonaiazMURPHY1
EgileezARTOLA6Kultura

Azkenak
Bonus track: non dago saria?

Jan-edanean zeuden denak, itxuraz alai, baina baten bat urduri zebilen aperitibo eta aperitifa artean. Bigarrenez jasoko zuen saria, baina eskuetan edukiko zuen lehenbizikoa izango zen. Eta urduri zegoen, oroigarriak bulegora heldu beharra zeukalako, joder. ARGIA Sariak ez dira,... [+]


Argia Sarien kronika
Galga azkartasunari

Gauzak bizi eta azkar aldatzen badira ere, zenbait kontu ez dira aldatzen: Argia Sarien ekitaldia da horietako bat. Horixe esan dio kronikagile honi beharrera etorri den kanpoko kazetari batek, ARGIA asko aldatu dela esatearekin batera, sari-banaketa hasi aurretik. Onerako ari... [+]


2025-01-31 | ARGIA
Ikus-entzunezko Argia Saria: EITB Kultura

EITB Kultura telebista saioak jaso du Argia Saria euskal kulturgileen lana bistaratzeagatik, Euskal Herriko txoko guztietako proiektuak telebista publikora ekartzeagatik, eta egiten duten kalitatezko ikus-entzunezkoagatik. Saria Leire Ikaranek eta Kerman Diazek jaso dute, Berde... [+]


2025-01-31 | ARGIA
Prentsako Argia Saria: Irutxuloko Hitza

Prentsako Argia Saria Irutxuloko Hitza-rentzat izan da, eskuin muturraren igoerari egindako jarraipenagatik eta talde erreakzionarioen benetako aurpegia erakusteko kalean hor egoteagatik. Aurten 20 urte beteko ditu Donostiako hedabideak. Aizpea Aizpurua, Andrea Bosch,... [+]


2025-01-31 | ARGIA
Entzunezko Argia Saria: BaDA!bil podcasta

Entzunezko Argia Saria BaDA!bil podcastak jaso du, Hiru Damatxo ekoiztetxeak ekoitzitakoa, eta Gerediaga elkarteak eta EITBk finantzatutakoa. Podcastak kulturgintzan dabiltzan lau mahaikidez osaturiko bost mahai inguru jaso ditu Durangoko Azokaren bueltan. Saria jaso dute Amets... [+]


2025-01-31 | ARGIA
Merezimenduzko Argia Saria: Ene Kantak

Hamabost urteotan gazteenen artean euskara sustatzeko egindako lanagatik eta lortutako arrakastagatik,  Merezimenduzko Argia Saria Ene Kantak proiektuarentzat izan da. Saria Nerea Urbizu, Fermin Sarasa eta Jesus Irujok jaso dute.


2025-01-31 | ARGIA
Urteko kanpaina onenaren Argia Saria: Altxa Burua

Seme-alabek lehen mugikorra izateko adina atzeratzeko eskolaz eskola egindako lanagatik eta lortutako emaitzengatik, ikastetxeak mugikorrik gabeko arnasgune izateko borrokagatik, kanpaina onenaren Argia Saria guraso elkarteek osaturiko Altxa Burua ekimenarentzat izan da... [+]


2025-01-31 | ARGIA
Interneteko Argia Saria: Oroibidea

Galtzaileen herri ondarea sarean jartzeko erakunde publiko batetik egindako ahaleginagatik, ahots gabeen ahotsa entzuteko aukera emateagatik, eta batez ere, Nafarroak aitzindari izaten segi dezan oroimen historikoa berreskuratzeko bidean, Interneteko Argia Saria Nafarroako... [+]


2025-01-31 | ARGIA
ARGIAko lantaldearen mezua: Mundu ilunean, ARGIA gehiago

Onintza Irureta Azkunek egin du hitzartzea ARGIAko lantaldearen izenean:

"ARGIAko komunitatea osatzen duten milaka lagunetako batek berriki adierazi digu batzuetan ARGIA iluna dela, barruak mugiarazten dizkion albiste gogorrak daudela. Lan ona egiten dugula, baina... [+]


2025-01-31 | ARGIA
Banatu ditugu euskarazko komunikazioaren 2025eko Argia Sariak

Sei sari banatu ditugu aurten: ikus-entzunezko saria EITB Kultura telebista saioari eman zaio, prentsako saria Irutxuloko Hitza Donostiako hedabideari, entzunezko saria BaDa!bil podcastari, interneteko saria Oroibidea bilatzaileari eta komunikazio kanpaina onenaren saria Altxa... [+]


Calexit, Kaliforniaren independentzia bilatzen duen ekimena

Ekimenak erreferendum eskaera egin du eta Shirley Weber estatu idazkariak onartu. Orain, prozesuari jarraipena emateko, 546.000 sinadura lortu behar dituzte datorren uztailerako. Marcus Evansek egin du eskaera.


Estatuaren biktimek Chivite lehendakariari eskatu diote egon dadila euren aitortza ekitaldian otsailaren 13an

Estatuaren biolentziaren biktima gisa onartzeko 125 eskaera egin zaizkio Nafarroako Gobernuari 2023an eta 2024an. Horietatik 41 onartu dira. Egiari Zor eta Torturatuen Elkarteak ongi baloratu dute egiten ari den bidea.


'Arizona' antzezlana
Muturrekoa, muturreraino eramanda

Arizona
Aktoreak: Aitziber Garmendia eta Jon Plazaola..
NOIZ: urtarrilaren 26an.
NON: Berrizko Kultur Etxean. plazan.

-------------------------------------------

Arizona eta Mexiko banatzen dituen muga zaintzera abiatu da Idahotik Margaret (Aitziber Garmendia) eta George (Jon... [+]


Eguneraketa berriak daude