"Fidel Castrok irlaren tamainako putetxea eraiki du Kuban".


2021eko uztailaren 19an
Guillermo Cabrera idazleari elkarrizketa Kubaren egoerari buruz
"Fidel Castrok irlaren tamainako putetxea eraiki du Kuban".
Guillermo Cabrera Infante, idazle Kubatarra
Bi hilabete barru 30 urte beteko ditu erbestean Guillermo Cabrera Infante idazle kubatarrak. 1959ko Iraultza Fidel Castrorekin batera egin bazuen ere, egun bere etsairik amorratuena dugu. Filosofo, pentsalari eta idazle unibertsalen testuak ditu Kubako oroitzapenak ahazteko bide bakarra.
Gaur egun Kubak dituen arazo ekonomiko larriak, ez dira blokeoaren ondorioa zure ustez.
Hori da zuk eta zure herrialdeko jende askok pentsatzen duzuena... Enbargo ekonomikoak protagonismoa hartu du Sobiet Batasuna desagertu zenetik. Kubaren herrialde lemazaina zen, 1962tik aurrera 5.000 milioi dolar eman zizkion, eta Kubak egun ezin du aurrera egin `sobietarren' laguntzarik gabe. Fidel Castro Amerikak ezagutu duen propogandistarik harrigarriena da eta propaganda horren ondorioa dugu blokeoaren kontua. Ezin dugu ahantzi Kubak, baita Sobiet Batasunaren hondoratzea baino lehen ere, banaketa-txartela mantentzen zuen herrialde sozialista bakarra zela. Kolokan dagoen testuinguru honetan, zein arazo konponduko ditu enbargoa kentzeak? Bat bera ere ez, Kubak bizi dituen arazo ekonomikoak erregimenak berak sortutako arazoak direlako. Fidel Castro oso ekonomilari txarra izan da, eta gainera kubatarren dirua bota du gerrak egiten. 36 urtetan herritarrek ez dute izan erreferendum bat bera ere egiteko aukera eta berak bitartean Venezuelan, Bolivian, Kubatik milaka kilometrora dagoen Angolan gastatu ditu kubatarren sosak. Egoera ekonomikoa hain txarra izanda, ezin ditut ekintza hauek ez ulertu ez onartu.
Betidanik goraipatu izan dira Kubak hezkuntza eta medikuntza mailan eman dituen urratsak.
Txikitandik eskola publikora joan izan naiz eta Kazetaritza Eskolara joateko aukera izan nuen. Nire gurasoek ez zuten peso bat bera ere ordaindu. Beraz, zeintzuk dira aurrerapenak? Hala ere, pentsatuko dugu medikuntza eta hezkuntza alorretan eman diren aurrerapenak benetakoak direla eta ez, nik pentsatzen dudan bezala, propagandaren fruitu. Bizitza ez da soilik eskolara joatea edo gaixo zauden bakoitzean mediku bat izatea. Bizitza askatasunez hitz egitea da, gobernua aldatzeko aukera izatea da, bizitza egunero jatea da...
Fidel Castroren erregimen kriminalaren aurrean, Kubako bizitzak amesgaiztoa dirudi. Jendeak ez du paradisutik aldegiten eta azken aldian 30.000 pertsonak hanka egin dute irlatik. Erregimenaren hasierako leloa prostituzioa amaitzea zen. Fidel Castrok irlaren tamainako putetxea eraiki du Kuban.
Hala ere, Fidel Castrok nazioarte mailan baditu zeinbait laguntza.
Eta zeintzuk dira Fidelen defenditzaileak? Carlos Andres Perez, lapur eta iruzurtia izateagatik espetxeratua izan dena; Salinas de Gortari, Mexiko ekonomikoki hondatu duen pertsonaia; Felipe Gonzalez, nazioarte mailan erabat desakreditatua dagoena... Hauek dira Fidel Castroren benetako `aitajaunak'. Fidel Castro tiranoa da, baina ez aparteko tiranoa, ez da Stalin. Fidel Castro Karibeko Ceaucescu dugu. Ez dauka ez aitzakiarik, ez justifikaziorik, ezta barkamenik ere.
Nola definituko zenuke Felipe Gonzalez eta Fidel Castroren arteko harremana?
Harreman gorrotogarria da benetan. Aste honetan «The Times» egunkariak editoriala argitaratu du Felipe Gonzalezen gorabeherak azalduz. Artikulu honen arabera, Felipe Gonzalez Espainiako `heriotzaren eskuadroien' (GAL) erantzule zuzena da. Nik Felipe ezagutu nuen Londresko enbaxadan eta orduan demokraziazalea zela pentsatu nuen. Gerora, Fidel Castrorekiko harremana mantentzen duela ikusi dut. Zergatik? Felipe Gonzalek hirugarren pentsonen bidez hiltzen ditu ETAko kideak, Fidel Castrok pertsonalki akabatzen ditu bere etsaiak. Hau dela eta, Felipe Gonzalezek Fidel Castro goraipatzen du.
Azken aldian, erregimenaren zabaltze ideologikoa antzeman da. «Fresa y chocolate» filmea dugu horren lekuko.
Ez dut filmea ikusi baina badakit «Fresa y Chocolate» ariketa propagandistikoa besterik ez dela. Aski ondo ezagutzen ditut Kubako Zinemagintza Institutua eta Tomas Gutierrez Alea zuzendaria. Honek 1982an artikulua idatzi zuen EEBBetako aldizkari baterako Nestor Almendrosen «Conducta impropia» ikerketa-filmearen ondorioz. Gutierrez Alearen artikuluaren arabera, Kuban ez da inoiz egon homosexualentzako konzentrazio-eremurik; bere filmean, aldiz, kontrakoa dio. Noiz esaten du egia? Gizon hau oportunista da eta badakit zer esan nahi duen bere filmearen bitartez: iraganean Fidelek egindako guztiak barkatu behar dira. Baina inori ez zaio bururatzen benetan aldatu behar dena Fidel Castro dela.
GARTZIA, Myrian
18-19

GaiezPolitikaNazioarteaEstatuak/NaKUBA
GaiezKulturaLiteraturaIdazleakCABRERA1
PertsonaiazCABRERA1
EgileezGARTZIA3Kultura

Azkenak
Harrera premia aurreikusiz Zumeta margolaria

Irakurlea dagoeneko jakitun dateke Euskal Herrian askatasunaren alde egon den eta dagoen gatazka politikoaren ondorioz urte luzetan kartzelan, erbestean edota deportazioan bizi behar izan duten euskaldunak, etxerako bidean, beren bizitza berregiten hasteko izaten dituzten... [+]


Trump-ek distentsio nuklearra eskaini die Errusia eta Txinari

Bi herrialdeekin arma nuklearrei buruz hitz egin nahi du AEBko lehendakari Donald Trumpek, ostegun honetan bere bulegoan kazetariei jakinarazi dienez.


Sexu jazarpena leporatu dioten EHUko irakaslea eskoletatik kanpo utzi du errektoretzak

EHUko Errektoretza Taldeak hedabideetara igorritako ohar baten bidez jakinarazi du neurria: "Unibertsitateak baieztatzen du salatu duten irakaslea jada klaseetatik at dagoela eta ez dela fakultatera joango kasua argitu arte".


AHT Hego Euskal Herrian: 15.000 milioi euroko inbertsioa Irunera abiadura handian iristeko?

Abiadura handiko trenaren aurkako manifestazioa egingo dute Iruñean larunbat honetan AHT Gelditu plataformak deituta, 12:00etan Diputaziotik abiatuta. Castejon eta Iruñea arteko trenbidearen eraikuntza lanek aurrera jarraitzen dute eta Espainiako Garraio... [+]


Emeadedei + Mahl Kobat
Gutaz ari dira

EMEADEDEI + MAHL KOBAT
NOIZ: otsailaren 2an.
NON: Zuiako gaztetxean, Murgian.

----------------------------------------------------

Iazko irailaren 20an izan genuen lehen aldiz musika kolektiboaren berri, sortu berri zuten sare sozialeko profilean: “Hemen da Hil da... [+]


2025-02-14 | ARGIA
Adin txikiko beisbol jokalari bati musu emateagatik entrenatzaile bat kondenatu dute

Adin txikiko neskak 2023an salatu zuen entrenatzaileak hiru aldiz musukatu zuela bere baimenik gabe. Nafarroako Probintzia Auzitegiak Iruñeko epaitegiak ezarritako zigorra baieztatu du. Entrenatzaileak ezingo du harreman zuzenik izan adin txikikoekin inongo lanbidetan eta... [+]


2025-02-14 | dantzan.eus
Inauteriak 2025 oinarrizko egutegia

Kaskarotak eta maskaradak urtarriletik dabiltza martxan, Malerrekakoak etorri dira segidan eta pixkanaka han eta hemen ospatu dira inauteri festak. Aurten, ordea, data nagusiak berandu datoz oso; Kandelaria egunean Hartza esnatu zen, baina ilargiari begiratu eta beste pixka... [+]


2025-02-14 | Sustatu
Itzulinguru ikerketa: itzulpen automatiko aurreratuak nola eragiten dio euskarari?

Sozioluinguistika Klusterrak, zenbait erakunderen laguntzarekin eta Asier Amezaga, Eduardo Apodaka eta Asier Basurtok landutako lanean, Itzulinguru izeneko proiektuaren emaitzak argitaratu ditu. Itzultzaile neuronalek (azken belaunaldiko itzultzaile automatikoak, zeinak euskaraz... [+]


2025-02-14 | Euskal Irratiak
David Gramond
“Gizartea beldurrarazteko baliatu zuten tortura, militantziari uko egiteko”

Otsailaren 13a Torturaren Kontrako eguna izanki, Euskal Herriko Torturaren Sareak gutun publiko bat igorri du. Poliziek torturatu euskal jendeen lekukotasunak bildu, eta aitortza egiteko xedea du sare berri horrek Euskal Herri osoan. Torturatuak izan diren 5.000 pertsonei... [+]


2025-02-14 | Gedar
Munichen, manifestazio sindikal bat harrapatu eta gutxienez 21 pertsona zauritu ditu gizon batek

 Ibilgailu baten bidez, Ver.diren protesta batean zeuden manifestariak aurretik eraman ditu. Duela egun gutxi, supremazista zuri batek 11 pertsona erail zituen Suedian.


Gizon bat atxilotu du Guardia Zibilak Amurrion, hildako bi agenteren kontura sare sozialetan barre egitea egotzita

"Polizia hila, baratzerako ongarririk onena" idatzi zuen atxilotuak sare sozialetan, eta lau milioi jarraitzaile baino gehiago ditu bere profilak, Guardia Zibilak azaldu duenez.


Iruñeko Laba, agur labur bat, irailean indarberrituta itzultzeko

Larunbat honetan itxiko dute Laba ostatua Iruñeko Gazteluko plazan eta, bitxia bada ere, egun osoko festarekin ospatuko dute itxiera, agurra ez baita behin-betikoa: Labak ondoko Windsor tabernarekin bat egingo du, obrak hastera doaz, eta beranduenez irailean berriz... [+]


Eguneraketa berriak daude