"Blues-a beltzena dela esatean jarrera arrazista ageri da"


2021eko uztailaren 19an
Dave Kelly gitarra-jolea blues erritmoak zabalduz Euskal Herrian
"Blues-a beltzena dela esatean jarrera arrazista ageri da"
Dave Kelly gitarra-jole eta The Blues Band-eko abeslaria
Fifties-en etorrerarekin piztu zitzaion Dave Kellyri musikarako zaletasuna. Britainiar honek gogoan ditu oraindik The Everly Brothersen abestiak kantatzen zitueneko garaiak. Gitarra akustikoaz zein elektrikoaz lagunduta, baina batez ere blues erritmoko abestiak igotzen ditu eszenatokira. Asmatu du, gainera, bakarlari gisa egindako lanak, talde ezberdinetako talentuekin bateratzen. Egun, The Blues Band-ekin ari da eta Euskal Herrian izan genuen duela gutxi.
Egun hauetan hainbat kontzertu eskaini dituzu Euskal Herrian. Nolako harrera sumatu duzu?
Lehenengo emanaldia, urtarrilaren 18an, Euskal Herriko Unibertsitateko Leioako kanpusean eskaini nuen eta oso ondo atera zen. Jende gazte ugari zegoen bertan; horietako zenbait ziur aski kontzertua dohain zelako, baina blues jakitunak ere sumatu nituen. Ondorengoa Bilbon izan zen. Hartan entzule berriak ezezik, nire adin ingurukoak ere hurbildu ziren. Harrera polita jaso dut eta oso gustura aritu naiz.
50eko hamarkadan hasi zenuen musikan ibilbidea. Arrebak zerikusi zuzena izan omen zuen...
Gitarra lehenengoz jo nuenean oso gaztea nintzen. Gaztetxoak ginela, ia haurrak, Everly Brothersen kantuak jotzen genituen. Hamar urte nituela ere, funtzioetan, oporretan abestu ohi genuen. Jo Ann nire arreba eta biok batera zaletu ginen blues-arekin. Justu gu bizi ginen auzunean, gainera, bazen disko denda bat, blues disko ugari zituzten eta maiz hurbiltzen ginen erostera.
Zertan aldatu da zure musika hasi zinenetik?
Aldatu da, bai. Everly Brothers taldearen eragina izan nuen hasieran, eta ordutik aurrera aldaketa dexente izan ditut. Une batean folk estilorako jauzia egin dut, beste zenbaitetan blues elektrikora igaro naiz. 60ko hamarkada inguruan nengoen taldearekin osatutako hainbat grabazio entzun ditut egun hauetan, eta nahiko kaskarrak direla aitortu behar. Nire jarrera musikarekiko asko aldatu da, zentzutu edo lasaitu egin behar izan dut. Lehen nintzena baino askoz ere profesionalagoa bihurtu naizela uste dut.
Telebista eta zinemarako ere prestatu duzu musika.
Oso esperientzia dibertigarria izan zen. 1985, 88 eta 89an egin nituen zenbait lan, baina ez gauza handirik. Ez naiz Holliwoodera iritsi, horretarako EEBBetako mendebaldeko kostan bizi behar izango nukeen. Hala ere, oso atsegina izan da honetan jardutea.
Egun, The Blues Band taldearekin zaude. Aurrez, berriz, bakarlari gisa ere aritu zinen. Zergatik aldaketa hori?
Beti parte hartu dut talderen batean eta aldi berean bakarrik aritzea konbinatu dut. Akustikoa jo edo bakarrik aritzea gustuko dudan bezala, taldean aritzea ere atsegin dut. Aspektu berdinaren atal ezberdinak dira, eta horiek lantzeak interesa mantentzen laguntzen du.
Blues-a beltzen musika den ustea oso zabaldua dago. Zer iritzi duzu horretaz?
Horrela izan zen hasieran. 30eko hamarkadaz geroztik hasi zen ez izaten espreski beltzena. Noski, sorreran blues asko beltzek egin zuten, baina planteamendu horrek jarrera arrazista ageri du. Musika musika da, eta etengabe aldatzen eta berritzen doa. Alegia, ez da museoko pieza, eta zalantzarik gabe blues-a ere ez da museoko pieza. Nik egiten dudana eta Robert Johnsonek 30eko hamarkadan egiten zuena desberdinak dira, 50etan Howlin Wolf-ek egin zuena ezberdina zen bezala. Denboraren poderioz musika aldatzen da.
Osasuntsu al dabil egungo musikaren egoera?
Ez dakit. Azken 30 urte hauetan lanbide honetan dabilen profesionala naiz eta urte onak bezalaxe izan dira txarrak ere. Gehienak onak izan direla dirudien arren, ez da oso inpresio zuzena. Hogei urteko nire seme batek talde batean jotzen du, eta berak orain dauzkan arazo berberak izan nituen nik adin hartan, lokalen falta zela.... Horrela dira gauzak. Entzutea gustatuko litzaidakeen musika asko dago. Ez dakit Euskal Herrian nola gertatuko den, baina Ingalaterran, hala Thatcherren hamar urteetan nola Majorren lau urteetan ere, norberak berea ordaindu behar izan du lana aurrera aterako bazuen. Agintariek jakin badakite zenbat kostatzen den, baina ez dute horretarako laguntzarik ematen.
Zer iritzi duzu Londres eta Ipar Irlandaren artean gauzatzen ari diren negoziazioez?
Urte askotan luzatutako guda izan da; lehenago ere hitz egin beharko zuketen alde biek. Oso pozik nago hitz egiten ari direlako, baina Londresko Gobernuak aurrez zuen jarrera, hau da, «terroristekin» ez zela elkarrizketatuko esatea, lehenago amaitu behar zela iruditzen zait. Munduaren erdiak beti esan du terroristekin ez zela hitz egingo. Gauza bera gertatu da Israelen ere, eta terroristatzat zituztenekin ari dira orain hitz egiten. Nire ustez, terrorismoaren aitzakiapean, ez dute bakea oztopatu besterik nahi.
Bost musikariren izenak doazkizu segidan: Mark Knopfler, Prince, Sinead O'Connor, Aretha Franklin, eta Jimmy Hendrix.
Mark Knopfler? Jeinua. Prince? Jeinua. Sinead O'Connor? Ziur naiz emakume honek alde onak badituela, baina ez zait gustatzen. Aretha Franklin? Zoragarria, jeinua, eta Jimmy Hendrix? Jeinua.
ARTOLA, Maite
44-45

GaiezKulturaMusikaMusika modeTaldeakTHE BLUES
GaiezKulturaMusikaMusika modePertsonakAbeslariakKELLY1
PertsonaiazKELLY1
EgileezARTOLA6Kultura

Azkenak
Baztango aroztegiko zazpi auzipetuek dei egin dute otsailaren 1eko manifestaziora joateko

“Talde kriminal antolatu bat izatea eta derrigortze eta bortxa delitu larriak egin izana” egozten diete Espainiako fiskaltzak eta obraren enpresa arduradunak. Zehazki, 20 urteko kartzela zigorra eta 56.000 euro eskatu dituzte zazpi herritar horientzat.


2025-01-21 | Julene Flamarique
2024. urtean biolentziak “areagotu” direla ondorioztatu du Talaia Feministak

Lau ardatz nagusiren inguruan egin dute 2024ko azterketa: indarkeria matxista; lurraldea; gerra eta gatazka armatuak; eta eskuin muturra. Euskal Herrian “erresistentziak metatzea” funtsezkoa dela ondorioztatu du Talaia Feministak, eta analisiaren sozializazioaren... [+]


50 urte Potasaseko grebatik

Gaur, urtarrilak 21, gure oraintsuko historiaren efemeride interesgarri bat gogora ekartzeko eta hari buruz hausnartzeko eguna dugu. 50 urte bete dira Potasas de Navarra enpresako 47 langilek itxialdia amaitu zutenetik. Hamabost egun iraun zuen itxialdi horrek eta greba orokorra... [+]


Industria militarraren konbertsioa, behar etikoa

Duela aste pare bat Norvegiako zenbait datu plazaratu ziren. Ipar Europako herrialde hartan auto elektrikoak nagusitu dira, eta Tesla marka dute salduena; energia birziklagarriaz sortutakoa omen da han kontsumitzen denaren %90. Aldiz, Norvegiako enpresa publikoek ez dute inolako... [+]


Oibarko ikastetxe publikoak D eredua izango du

Hezkuntza Departamentuak Oibarko ikastetxe publikoan D eredua ezarriko dutela iragarri du. Hilabeteetako protesten ondoren, euskarazko lerroa ezartzea lortu dute.


2025-01-21 | Mikel Aramendi
ANALISIA
Joe Biden eta Marcus Garvey: barkamenak barkatzailea itsusten duenean

Bere agintaldiaren azken egunetan Joe Biden AEBetako presidenteak egikaritu duen barkamen-zaparrada historikoak zeresanik eman behar luke, halakoen onuradun ezagunenetako batzuen kasuan behintzat ezinbestez egin beharko litzatekeen irakurketagatik. Edo ez al da justiziaren... [+]


2025-01-21 | Hala Bedi
Ekaitz Samaniego (All In Da Haus): “Hemen irabazle bakarrak preso politikoak dira”

Joan dira All In Da Hauseko hiru final aurrekoak. Oñati, Gernika eta Hendaiako Gaztetxeetaraino iritsi da freestyle txapelketaren bederatzigarren edizioa. Orain arte egindako bide honen balorazio positiboa egiten dute antolatzaileek, "Euskal Herriko txoko hauetan,... [+]


Moriartitarrek ere badute Urrezko Danborra

Aitor Arregik, Jon Garañok, Jose Mari Goenagak, Asier Achak eta Xabier Berzosak osatzen dute ekoiztetxe donostiarra, eta euren lana aitortu nahi izan du Donostiako Udalak.


Umeek debekatuta dute Debako liburutegian egotea, denboraren zati handienean

6 urtetik beherakoek 16:30-17:30 artean baino ezin dute liburutegian egon Deban, eta 2 urtetik beherakoek zuzenean debekaturik dute. Bestelako neurri baztertzaileak ere jasaten dituzte. Ageriko diskriminazioak haurrak literaturatik aldendu baino ez ditu egiten, eta borroka luzea... [+]


Depresioarekin lotutako hainbat gene identifikatu dira lehenengoz, mundu osoko populazioetan

Dibertsitate genetikoaren ikuspegitik inoizko metaanalisi zabalena egin dute, depresioaren arriskuarekin lotutako geneak identifikatzeko. Horri esker, aurrez ezagutzen ez zituzten 700 aldaera eta 300 gene inguru aurkitu dituzte.


Larrialdi egoera Mexikorekin mugan: migratzaileen aurkako ehiza abiatu du Trumpek

"Ameriketako Estatu Batuen gainbehera aldia amaitu da", esanez abiatu du kargu hartze ekitaldiko diskurtsoa Donald Trumpek. Besteak beste, trans eta pertsona ez-bitarren eskubideak deuseztatuko dituela promestu du, baita energia berriztagarrien aldeko politikekin... [+]


2025-01-20 | ARGIA
Otegi buru, “belaunaldi berri batek” hartuko du EH Bilduren gidaritza

EH Bilduk astelehen honetan abian ipini du mahai politikoa berritzeko barne prozesua. Zuzendaritzak zerrenda proposatu du. Arnaldo Otegik buruzagi izaten segituko du.


Eguneraketa berriak daude